Қазақстан республикасы 45minut kz – 45minut org Ұстаздарға арналған басылым редакциясы


ТЕМА УРОКА: ПОЛЕЗНЫЕ ИСКОПАЕМЫЕ. РУДЫ ЧЁРНЫХ МЕТАЛЛОВ



Pdf көрінісі
бет5/12
Дата10.01.2017
өлшемі1,15 Mb.
#1578
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
ТЕМА УРОКА: ПОЛЕЗНЫЕ ИСКОПАЕМЫЕ. РУДЫ ЧЁРНЫХ МЕТАЛЛОВ
Учитель начальных классов  Подольская Наталья Александровна
Урок : познание мира
 
 Класс: 4 
Тема урока: Полезные ископаемые. Руды чёрных металлов.
Цель урока: Сформировать знания о полезных ископаемых  которые добывают  в Казахстане.  прививать умение
работать в группе, умение выслушивать чужую точку зрения, делать выводы , анализировать, приходить к 
единому мнению, мыслить критически.
Методы: словесный, практический, наглядный, частично-поисковый.
Оборудование: Учебник, карта полезных ископаемых  Казахстана , контурная карта,   слайдовая презентация, 
ватманы, маркеры, стиккеры
Тип урока: изучение нового материала.
Форма организации учебной деятельности: индивидуально – групповая, фронтальная.
                     План урока:
1.Организационное начало урока-1мин
2.Психологический настрой.- 2мин
3.Настрой на работу в группе-3 мин
4.Деление учащихся для работы в группе-2мин
5.Работа по карте-3мин
6.Мини-лекция презентация.-5мин
7. Работа в паре. «Чтение с пометками»-5мин
8.Физминутка-2мин
9. «Перестрелка» вопросы командам.-5 мин.
10.Творческая работа учащихся. Составление и защита постеров.-10мин
11.Индивидуальная работа учащихся. Тестовые задания-5мин
12. Итог урока .Рефлексия.-1мин
13.Домашнее задание-1мин.
                                       Ход урока
1.Организационное начало урока.
                                  Пусть сегодня для нас всех, 
                                    На урок придёт успех! 
                                    Поприветствуем гостей, 
                                    С ними нам вдвойне теплей, 
                                    Пожелаем нам удачу, 
                                    И успешности в придачу!  
2. Психологический настрой.
«Ледокол»
1)Если вы по утрам с радостью идёте в школу, помашите правой рукой;
2)Если вы цените в людях честность, сделайте один шаг вперёд;
3)Если вы уверенны в своих силах, топните ногой;
4)Если вас волнует судьба нашего народа, хлопните в ладоши;
5)Если вы считаете себя патриотом, поднимите обе руки вверх;
6)Если вы верите , что наша страна займёт достойное место в мире, протяните обе руки вперёд;
7)Если вы верите, что будущее в ваших руках, возьмитесь за руки.
3.Ребята, сегодня на уроке мы будем работать в группах. Сейчас мы посмотрим мультфильм, и затем вместе 
составим правила, которым необходимо следовать , чтобы  работа  в группе была продуктивной и полезной для 
всей команды .
 (Просмотр ролика о  работе в группе.) 
4. Деление учащихся на группы по карточкам « Медная руда», «Железная руда», «Золото»
Как вы уже поняли, сегодня на уроке познания мира мы будем работать в группах. У меня на столе лежат 
карточки, вам необходимо подойти и выбрать одну из них. Первая команда «Медная руда», вторая «Железная 
руда», третья «Золото». 
А теперь ребята пройдите по своим местам, и подумайте, посовещайтесь о чём сегодня пойдёт речь на уроке?
 (Проанализировав в группе приходят к мнению, что на уроке речь пойдёт о полезных ископаемых, таким 
образом, подходят  к теме урока  ) 
Верно ,ребята, сегодня мы ещё больше узнаем о полезных ископаемых Казахстан и о рудах чёрных металлов.
- Посмотрите на нашу Землю. Богата и разнообразна природа нашей Земли. Одни богатства находятся на 
поверхности Земли, другие спрятаны глубоко в Земле. 
Какие хитрые секреты
 Таят обычные предметы: 
 Блестят в солонке минералы!
36

 Снежинки – это же кристаллы!
 Фольга, скрывавшая конфету -
 Металл такой же, как в ракетах.
 Таит его простая глина,
 Сестра сапфира и рубина!
 А коль споткнешься ты о камень,
 Не думай, что виной булыжник, 
 И тут всесильная природа
 Тебе подсунула породу!
5.Работа по карте.
У вас на краю парты лежит карта полезных ископаемых Казахстана и контурная карта. Найдите на карте залежи
полезных ископаемых по названию ваших команд, и перенесите на контурную карту. Также , вам необходимо 
вспомнить и рассказать нам всё, что вы знаете об этом полезном ископаемом. Как и где добывают, как 
применяется человеком в хозяйстве, приносит вред или пользу. ( Ребята работают в группах, затем презентуют 
свой ответ у доски, за работу получают жетоны. Лучший из  командных ответов получает дополнительный 
жетон)
6.Мини – лекция о полезных ископаемых.
Молодцы ,ребята! Вы хорошо справились с этим заданием . А теперь я хочу вам рассказать и показать 
презентацию о полезных ископаемых, чтобы вы ещё больше узнали о них.
1 слайд. 
Что такое полезные ископаемые?
Что такое месторождение?
Кто ищет месторождения полезных ископаемых?
Как они используются человеком?
      2 слайд.
     Природные скопления полезных ископаемых,
     пригодных для добычи, называют 
     месторождениями,
    а при больших площадях распространения – 
     бассейнами.
       3 слайд.
      Поиском месторождений занимаются геологи. Геология – это наука о     строении и истории развития земной
коры, о методах поиска полезных    ископаемых.
      4 слайд.
     Железную руду добывают в Соколовско – Сарбайском месторождение, Сарыарке, северном Приаралье.
       5 слайд.
Название руд чёрных 
металлов 
Магнитный железняк 
Бурый железняк 
Красный железняк 
цвет
чёрный
Тёмного цвета с 
вишнёво-красным 
оттенком
Латунно-жёлтого цвета
Плотный, рассыпчатый, 
мягкий
плотный
плотный
плотный
Состоит, не состоит из 
отдельных зёрнышек.
мелкозернистый
мелкозернистый
мелкозернистый
Притягивается, не 
притягивается магнитом.
Притягивается магнитом
Не притягивается 
магнитом
Не притягивается 
магнитом
Прочный, не прочный.
прочный
прочный
прочный
6 слайд.
Выплавляют  сталь и чугун, а  из них  делают ножи, ножницы, рельсы, вагоны,  детали машин и многое другое.
7 слайд.
Полезные ископаемые - огромное, бесценное богатство Земли.
Добывать природные богатства становится всё труднее.
Чтобы освоить новые месторождения, приходится отправляться в далёкие, труднодоступные места.
Всё дороже обходится каждая тонна добытой руды, угля, нефти.
Бережно, по-хозяйски, используйте все полезные ископаемые!
7. Самостоятельная работа учащихся «Чтение с пометками».
Чтобы побольше узнать о полезных ископаемых, я предлагаю вам открыть учебник на странице 41, и 
прочитать , отмечая важную для вас информацию карандашом.
37

8.Работа в парах.
Каждую команду делю на 1-2,сначала первые рассказывают что они узнали,  вторые дополнят ответы первых , 
задают вопросы. Затем меняются ролями.
9. Музыкальная разминка «Танцующий ёжик»
10.Приём «Перестрелка»
 Сейчас , ребята, я вам предлагаю составить в команде по два вопроса, один из которых полегче, другой 
потруднее. Затем вы будете задавать их командам –соперникам. Та команда, которая ответит на вопросы других 
команд правильно - получает жетон. Так же оценивается, насколько правильно поставлены вопросы. 
11.Творческая работа учащихся. Составление постера по изученной теме.
 Теперь , ребята, я предлагаю вам поработать творчески. Вы сегодня много информации получили из 
презентации, прочитали в учебнике, пробовали задавать друг другу вопросы по новой теме, а теперь , всё что 
вы знаете ,изобразите на постере, а потом расскажите у доски своим одноклассникам.
(Ребята работают в команде, оставляют постер, защищают его у доски.
За каждый ответ команды получают жетоны, выбирают команду , которая лучше раскрыла тему урока.)
12.Индивидуальная работа учащихся на закрепление пройденного материала.
 Мини- тест на 5 вопросов.
Как называется место, где залегают полезные ископаемые?
А Шахта
Б Карьер
В Месторождение 
Какие полезные ископаемые добывают в шахтах?
А Каменный уголь
Б Нефть 
В Торф
Как называется открытый котлован, в котором добывают полезные      ископаемые?
А Шахта
Б Месторождение 
Из какого полезного ископаемого получают металлы?
А Из угля
Б Из гранита 
В Из руды
Какие ученые изучают полезные ископаемые и отыскивают их в       природе?
А Геологи 
     Б Археологи
В Биологи
    13.Итог урока. Рефлексия.
 Какая проблема  стояла перед нами в начале урока?
Как вы думаете, справились ли мы на уроке с поставленной задачей?
Что помогло нам в работе?
Какие открытия вы для себя сделали?
     Подведение итогов. Оценивание.
14 Домашнее задание  стр 41-43 пересказывать.
- Поднимите руку те, кому захотелось после урока узнать больше о полезных ископаемых и подготовить 
сообщение.
- Много еще полезных ископаемых на земле. Вот и я предлагаю вам приготовить сообщение о полезном 
ископаемом, которое добывают в Актюбинской области.
* * * * *
ЦЕЛЬ ЗАНЯТИЯ: ПОЗНАКОМИТЬ ДЕТЕЙ СО ЗВУКОМ И БУКВОЙ З з
Сундетова Г.А.  учитель начальных классов
Тема: Звук и буква Зз.
Цель занятия: Познакомить детей со звуком и буквой З з.
Задачи: закрепить представление о признаках гласных и согласных звуков и букв; формировать умение 
проводить звуковой анализ слова; закрепить уме- ние  делить слова на слоги : развивать речь, мышление, память
детей; разви- вать мелкую моторику пальцев руки.; формировать навыки слогового чте- ния; формировать 
интерес к играм с буквами.
Тип занятия: изучение нового материала.
  
Вид занятия: стандартный.
Технология обучения: Элементы игровой технологии развивающего обучения.
Оборудование: рисунки, картинки, карточки с буквами, юрты , сундучок, зеркальце, зебра, замок, заколка, 
фишки.
38

                                                  План занятия
1 Организационный момент.
2 Игровая мотивация.
3 Выполнение заданий гномиков.
4 Работа в книжке «Обучение грамоте»
5 Подведение итога.
                                               Ход занятия.
Дети:                       Добрый день, Добрый день,
                                 Солнце, Свет, Земля
                                 Очень рады видеть. Вас,
                                 Мои друзья и Я.
Воспитатель: Ребята, в начале занятия давайте повторим букву, с которой мы познакомились на прошлом 
занятии.
Дети: На прошлом занятии мы познакомились с согласной буквой Ж ж.
Воспитатель: На что похожа буква Ж?
Дети Буква Ж похожа на жука.
Воспитатель: Прочитаем слоги с буквой Ж.
Дети: Жа,  Жо,   Жу. Жо- ра.
Воспитатель: Молодцы!.
Ребята, сегодня на занятии мы познакомимся с новым звуком и буквой.
Для того, чтобы узнать с каким звукос и буквой мы познакомимся нужно отгадать загадку.
                                       Белый снег летит как пух,
                                       Мчатся санки во весь дух.   
                                       Гонит всех мороз в дома
                                       Это зимушка --------------
Дети: Зима.
Воспитатель: Верно!
С какого звука начинается слово Зима.
Дети: Слово Зима начинается со звука З
Воспитатель: Да ,ребята, сегодня на занятии мы познакомимся со звуком и буквой З з.
Какие признаки зимы вы знаете?
Дети: Снег, мороз, лёд.
Воспитатель: Сегодня на занятие к нам пришла гостья, а кто она мы узнаем отгадав загадку.
                                 Хрустальную туфельку кто потерял,
                                 Когда она в спешке покинула бал?
Дети: Это Золушка.
Воспитатель: Помните, я вам рассказывала сказку про золушку, скажите кто ей помог попасть на бал7
Дети: Золушке помогла волшебница.
Воспитатель: Помните, о чём предупреждала Золушку волшебница?
Дети: Волшебница предупредила Золушку о том, что в 12 часов волшебство исчезнет, но Золушка обо всём 
забыла когда встретила принца. И принц пригласил её танцевать. Она опомнилась тогда, когда часы пробили 12.
Ничего не сказав она убежала от принца, по дороге споткнулась и потеряла  свою хрустальную туфельку.
Воспитатель: Так вот, ребята, Золушка просит нас помочь найти её хрусталь- ную туфельку. Поможем Золушке?
Дети: Да, поможем!
Воспитатель: Посмотрите – это гномики. Они нам помогут найти хрустальную туфельку.  У каждого гномика 
свои задания и мы их должны выполнить. Если мы выполним все задания гномиков, то мы поможем найти 
Золушке найти её хрустальную туфельку.
Первый гномик предлагает нам рассказать о звуках и буквах, на какие групп- пы делятся звуки и буквы?
Дети: Звуки и буквы делятся на гласные и согласные. Гласные звуки хорошо 
поют- их оечают красной фишкой. 
Согласные звуки петь не умеют, потому что при их произношении встреча- ются  преграды ( зубы нёбо, язык). 
Согласные звуки отмечают синей фишкой
Звук З – согласный.
Задание второго гномика- Перед нами волшебный сундучок.В этом сундучке много полезных вещей .Для того, 
чтобы узнать какие предметы хранятся в волшебном сундучке нужно отгадать загадки и отгадки разделить на 
слоги.
                                         Вижу я глядясь в неё,
                                         Отражение своё.
Дети: Зер – ка – ло.
Воспитатель:                    У этой лошадки,
                                           Одежда в полоску.
39

                                           Похожа одежда её.
                                           На матроску.
Дети: Зеб – ра.
Воспитатель:                     В чёрных тучах горизонт,
                                            Надо взять с собою -------
Дети: Зонт.
Воспитатель:                      Не лает, не кусает,
                                            А в дом не пускает.
Дети: За – мок.
Воспитатель: Молодцы!
Третий гномик предлагает нам познакомиться с буквой З з.
                                     З - не просто завитушка,
                                     З - пружинка, крендель, стружка.
Воспитатель: Ребята, четвёртый гномик предлагает нам отдохнуть.
                                                 Физминутка.
                              На зарядку солнышко поднимает нас,                                
                              Поднимаем руки мы на команду «Раз!».
                              Дует ветер, шелестит листва,
                              Опускаем руки мы на команду «Два!».
Воспитатель: Вто задание пятого гномика.
1 задание Игра « Расставь буквы о юртам».
Ребята, я вам даю карточки с буквами , а вы должны гласные буквы поло – жить в красную юрту, согласные 
буквы в синию юрту.
2 задание – чтение слогов ЗА, ЗО, ЗУ, ЗЫ.  ЗИ- НА, ЗУ – БЫ, ЗИ- МА.
Воспитатель: Задание шестого гномика. – Звуковой анализ слова ЗИМА.
Воспитатель : Сколько звуков в слове ЗИМА?
Дети: В слове ЗИМА 4 звука – 2 гласных, 2 согласных.
                                     В слове ЗИМА 2 слога.
Воспитатель: Ребята, седьмой гномик предлагает нам напечатать букву З.
Печатание буквы З в воздухе.
Печатание буквы З в Книжке «Обучение грамоте».
Воспитатель: Ребята, вот мы и выполнили задания гномиков. Мы помогли Золушке найти её хрустальную 
туфельку.Вот она  - хрустальная туфелька.
Воспитатель: Скажите, какие задания гномиков мы выполняли, чтобы по – мочь Золушке найти её хрустальную 
туфельку?
Дети: Мы называли буквы, делили слова на слоги, выполняли слоговой анализ слова ЗИМА, отгадывали 
загадки, печатали букву З, выполняли, физминутку, читали по слогам.
Воспитатель: Верно!
Золушка благодарит вас. Теперь она может встретиться с принцем. Давайте вспомним как закончилась сказка.
Дети: Принц надел Золушке хрустальную туфельку, и они сыграли весёлую свадьбу и жили долго , и счатливо.
Воспитатель Молодцы!
                                         Круг «От сердца к сердцу»
 Встаньте дети, встаньте в круг, встаньте в круг,встаньте в круг.
Я твой друг и ты мой друг- самый верный друг.
                                  Пожелание детей.
Воспитатель:     И я вам всем желаю.
                            От солнышка – тепла,
                            От людей – добра.
                            От мамы с папой – нежности,
                            От друзей – любви и верности.
* * * * *
40

«ШАҒЫН ОРТАЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМЫНДА ПЕДАГОГИКАЛЫҚ 
ЖАҢА ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯНЫ ЕНДІРУ»
Ершимова Айна. ШО
І. Кіріспе бөлім

Тәрбие мен білімнің алғашқы дәні – мектепке дейінгі тәрбие ошағы.
ІІ. Негізгі бөлім. Шағын орталық құрылымында педагогикалық жаңа инновациялық технологияны 
ендіру. Менің іс - тәжірибемнен
ІІІ. Қорытынды бөлім
Өркениет жолында алға ұмтылған ұлт, ең алдымен келешек ұрпаққа оқу – білім және тәрбие беру ісін
дұрыс жолға қоюы тиіс. Ұлттың келешегі, сөз жоқ тәрбиелі ұрпаққа байланысты. Отбасында ата - ананың
ықыласы мен мейірімінен нәр алған бала балабақшада тәрбиешілердің шұғылалы шуағына бөленеді. Баланың
бойындағы   жақсы   қасиеттермен   мүмкіндіктерді   ашып,   олардың   өнегелі   де   тәрбиелі   болып   бой   түзеуіне
балабақшаның маңызы зор. Шағын орталық – бұл бала тұлғасымен сапасының дамуы қуатты жүретін, ерекше
құнды қайталанбас кезеңі. Сондықтанда балабақшада бала тәрбиелеп, олармен жұмыс істеу қиын да жауапты
жұмыс. Балаларды сөйлеу, қоршаған ортаға дұрыс көзқараста болу, жағдайларды обьективті түрде бақылап,
талдау   жасауға   үйрету,   ойын   дұрыс   айтуға,   дәлелдеуге,   сөйлеу   мәдениетіне   үйрету   тәрбиешінің   тәліміне
байланысты.   Әрине,   олардың   зейіні   тұрақсыз,   импульсивті   қабылдау   мүмкіндіктері   әртүрлі.   Дегенмен   әр
баланың әр нәрсеге бейімі болады. Баланың тұлғалық дамуына, қалыптасуына бағыт - бағдар беретін жағдайлар
жасау арқылы басқару болып табылады.
Шағын орталықтың міндеттері:
Салауатты өмір салтының құндылығына балаларды қатыстыру;
Эмоционалдық аман - саулығын қамтамасыз ету, әртүрлі көркемдік іс - әрекет түріне жағдай жасау;
Талабын, білуге құмарлығын, еркіндігін дамыту;
Айналадағы әлем жайында білімін қалыптастыру;
Шағын орталықтың мақсаттары:
Туған жерін, халқын сүйетін, тарихын, мәдениетін, әдет - ғұрпын жақсы білетін ұрпақ тәрбиелеу;
Денсаулығын сақтау, нығайту;
Психологиялық дамуына жағдай жасау (есте сақтау, ойлау, қабылдау);
Мектепке оқуға дайындық (мектеп, мектеп ережесі, қоңырау, үзіліс);
ХХІ ғасыр білімділер ғасыры болғандықтан, бүгінгі таңда заманға сай зерделі, ой - өрісі жоғары, жан - жақты 
дамыған ұрпақ қалыптастыру мемлекетіміздің алға қойған аса маңызды міндеті болып тұр. Тәрбие мен білімнің 
алғашқы дәні – мектепке дейінгі тәрбие ошағында беріледі. Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі 
білімді дамыту тұжырымдамасында «мектепке дейінгі тәрбие - үздіксіз білім берудің алғашқы сатысы»
Мектепке дейінгі және жалпы білім берудің бағдарламасының сабақтастығы мынандай:
Болашақ баланың танымдық белсенділігінің негізі ретінде мектепке дейінгі баланың білуге деген құмарлығын 
дамыту;
Баланың жеке басының даму бағыттары ретіндегі шығармашылық қиялын қалыптастыру;
Шығармашылық және басқа міндеттерді өз бетінше шешудің әдістері, қызметтің әр түрінде, оның ішінде оқу 
қызметінде табысты болуға мүмкіндік беретін құралдар ретінде бала қабілеттерін дамыту;
Оқу қызметі табыстылығы шарттарының бірі болып табылатын комуникативтілікті дамыту;
Біздің балабақшада мектепке дейінгі баланың зияткерлі дамуына ерекше көңіл бөлінеді. Ұйымдастырылған іс - 
әрекет әрбір тәрбиешінің шығармашылық жұмысы. Тәрбиешінің кәсіби жұмысы қаншалықты жоғары болса, ол 
оқытып тәрбиелеген тәрбиеленуші да соншалықты ақыл - ойы да дамыған сауатты болады. Көп іздену, 
дайындалу, қосымша әдебиеттерді орынды қолдана білу тәрбиешінің негізгі мақсаты.
Мен өзім тәрбиелеп отырған «Толағай» ересектер тобында өткізген әдістеріме тоқталар болсам, бұл әдістер 
балалардың ақыл - ойлары мен қиялдарының дамуына ықпал етеді.
«Сиқырлы бұтақ» әдісі: Таңертеңгілік бала қабылданып болғаннан кейін балаларды түгелдеу мақсатында мен 
тәрбиешілерге мына «сиқырлы бұтақ» әдісін ұсынамын. Бұл әдіс негізінен тәрбиеленушілердің күнделікті 
балабақшаға қызығып келуіне әсер етеді. Менің тәрбиеленушілерім күнде таңертең келген сәтте өздерінің 
суреті бар тақия мен сәукелені қорапшадан алып «Сиқырлы бұтаққа» іледі. Бұл бұтақтың сиқырлылығы бір 
күні бұтақтағы сәукеле мен тақия түгел болса, бір күні бұтақтағы заттар азаяды. Сондықтан да бұтақты 
сиқырлы деп атадым. Бұл әдісім менің тобымдағы балаларды тез түгелдеп алуыма көмегін тигізеді. Бұл балалар
үшін де қызықты әдіс. Нәтижесінде балалардың балабақшаға қызығушылығы оянады.
Қолғап театры: Бұл қолғап театрын көбіне көркем әдебиет сабағында пайдаландым. Қолғап театрында түрлі - 
түсті қағаздан кейіпкерлердің бейнесін жасап оны қолға кию арқылы ойнаттым. Мен осы тәсілді пайдаланып 
«үйшік» ертегісін өткіздім. Мұнда жертесер тышқан, бақылдауық бақа, секек қоян, жылмаң түлкі және де 
қорбаңдаған аюды жасадым. Бұл ұйымдастырған іс - әрекет қызықты да, әсерлі болды. Нәтижесінде балаларды 
ауызбіршілікке, достыққа, татулыққа үйретеді.
41

Моторика: Мектеп жасына дейінгі балалардың саусақ бұлшық еттерінің жақсы дамуы оның сөйлеу қабілетінің 
өз деңгейінің дамуына жақсы әсерін тигізетінін көптеген ғалымдар дәлелдеп отыр. Сондықтанда жаттығу жасап
қана қоймай, саусақтың қимыл - қозғалысында қатар дамытудың маңызы зор. Саусақ бұлшық еті, зейіні, ойлау, 
қиял, жүріс - тұрыс, бақылау, естіп және көріп есте сақтау, тілмен өте тығыз байланыста болады. Ғалымдар 
мынандай заңдылықты алға тартады: егер саусақтың қимыл - қозғалысы жас ерекшеліктеріне сәйкес болса, 
онда тілдің дамуы өз деңгейінде болады. Қолдың қимылын дамыту үнемі жүргізіліп отыруы керек. Осыған 
сүйене отырып, «шығармашылық» білім саласы бойынша ұйымдастырған оқу іс - әрекетімде тіс пастасын 
пайдалана отырып сурет салғыздым. Түрлі – түсті параққа тіс пастасымен, сұқ саусақтарымен қар ұлпаның 
суреттерін салғыздым. Нәтижесінде саусақтың қимыл - қозғалысы арқылы баланың сурет салуға 
қызығушылығы артады және шаттыққа, қуанышқа бөлейді.
«Оригами» әдісі: Бұл әдісті тіл дамыту оқу іс - әрекетінде «Көктем» тақырыбында қолдандым. Бірінші топ 
сурет салады, ал екінші топ оригами әдісімен жұмыс жасайды. Бір плакатты қолдана отырып, суретшілер 
плакаттың жоғарғы және төменгі бөлігіне қаламмен сурет салады, ал екінші топ дайын суреттерді ортаңғы 
бөлігіне жабыстырады. Жоғарғы бөлігіне балалар бұлттың, күннің суретін салады, ал төменгі бөлігіне шөп пен 
гүлдің суретін салады. Екінші топ сурет арасынан ағаш үйдің, төрт түлік малдың, қойшы атаның суреттерін 
тауып жабыстырады. Дайын болған жұмыстан көктем мезгілінің бейнесі шықты. Нәтижесінде балалар 
ұйымшылдықпен қызыға жұмыс жасады. Балалар бір - бірін тыңдай білуге, ойланып әрекет жасауға 
дағдыланады.
«Супермаркет» ойыны: Біздің шағын орталығымызда «Дамытушы орталық» бұрышын жасап қойдық. Бұл 
бұрышта жиналған заттарымызды балалар ойын үстінде қолданады. Мысалы, мен «Супермаркет» ойынын 
жапсыру сабағында қолдандым, онда балаларды топқа бөліп әртүрлі тапсырмалар бердім. 1 - ші топқа 
киімдердің суретін, ІІ - ші топқа сумканың, ІІ - ші топқа дәрі - дәрмектің, ІҮ - ші топқа аяқ киімнің, Ү - ші топқа 
опа, далап, әтір сулардың суретін салуды ұсындым. Әр топ өз салған суреттерін қиып, менің қолымдағы 
плакаттың қалташаларына киімдерді бір бөлек, сумканы бір бөлек, дәрілерді бір бөлек, аяқ киімді бір бөлек, 
әтір суларды орын - орындарына орналастырады. Мұнда бала қай затты салу керектігін өзі таңдайды. Бұдан 
балалар дұрыс ойлауға үйренеді. Бұл ойын арқылы баланың қандай затқа қызығушылығы барын анықтауға 
болады. Бұл ойын баланы шапшаңдыққа, жылдамдыққа үйретеді.
Қуыршақ театры: Қуыршақ театрын көркем әдебиет сабағында жиі пайдаланамын. «Алдар көсе мен Шық 
бермес Шығайбай» ертегісінде кейіпкерлерді қуыршақ театры арқылы рольге бөліп балаларды ойнаттым. Бізде 
қазақы бұрышымызда көптеген қазақ халқының ұлттық киімдерін, әдет - ғұрыптарын, салт - дәстүрлерін 
тұрмыстық бұйымдармен танысады. Осы заттарды ұйымдастырылған іс - әрекет барысында қолданып отырады.
«Жарқырасын жұлдызың» интеллектуалды ойыны: Баланың ой - өрісін, білімін кеңейту аясында «Жарқырасын 
жұлдызың» интеллектуалды ойынын өткіздім. Балаларды бес сала бойынша өткен тақырыптардан сұрақтар 
беріп, білімдерін тиянақтау. Жарысқа негізі алты бала қатысады. Ойын төрт турдан тұрады. Әр турдың 
нәтижесін жұлдызша арқылы анықтаймын.
І - тур – тіл дамыту, айналамен танысу және математика сабағынан болады. Мыс: Бұл қандай аң?, Мынау не, 
түсі қандай? Суретте адамның қай мүшесі бейнеленген?
ІІ - тур – бір әріп таңдатамын сол әріпке сәйкес бірнеше сурет және ол әріпке қатысы жоқ екі сурет беремін. «С»
әріпі берілсе сол әріпке байланысты суреттерді табу керек. Мыс: сақина, сабын, сүлгі, сәбіз, сандық, 
саңырауқұлақ.
ІІІ - тур – «Кім жылдам, кім тез құрастырады». Геометриялық пішіндерден бейне құрастыру. Мыс: аққала, 
үйшік.
ІҮ - тур – Жеңген балаға логикалық тапсырмалар беремін. Соңында екі баланың біреуі жеңіске жетеді. Жеңіске 
жеткен баланы «Жұлдызың жарқырай берсін, әрқашан биіктерден көрініп жүр», - деп мадақтадым. Нәтижесінде
баланың сөздік қорын молайтып, шапшаңдыққа, тез ойлағыштыққа бейімделеді. Мен жұмыс тәжірибемде 
балаларды ұйықтатар алдында үнемі ертегі айтып ұйықтатамын.
Күннің екінші жартысында балаларды түскі тынығу ұйқыларынан ояту кезінде музыка қосып, музыка әуенімен 
оятамын. Ұйқысынан оянған балалар төсекте жаттығу жасайды, одан кейін арнайы жасалған түймелі жолдан 
өтеді. Мен түймелі жолды босаған жеміс шырындарының қақпақтарынан жасадым. Балаға түймелі жолдың 
пайдасы өте көп. Табанның дұрыс болуына және тітіркену арқылы бойына жағымды әсер алады. Бала түймелі 
жолдан өткеннен кейін кешке дейін өзін сергек сезінеді. Ұйқысынан оянғаннан кейін 3 литр суға 1 йод тамшы 
ерітіндісі қосылған сумен балалардың аузын шаямын. Бұл әдіс балаларды тұмау т. б. аурулардың алдын алуға 
септігін тигізеді.
Шағын орталығымызда ұйымдастырылған іс - әрекеттен тыс ертеңгіліктер де өтіп тұрады. Алтын күзге 
байланысты «Күз патшалығы» атты ертеңгілік өтті. Тәуелсіздіктің 20 жылдығына орай «Тәуелсіздік ел тірегі» 
атты мерекесін тойладық. Онда балалар өздерін әр қырынан танытты.
Қорыта айтқанда, тәрбиелеу оқу үрдісінде бала мен педагогтың тығыз байланысы нәтижесінде мектепке дейінгі
бала адамгершілік тәрбие алады, тіл байлығы, сөздік қоры дамиды, ой - өрісі кеңейеді, жеке тұлға болып 
дамиды. Әр тәрбиеші өз жұмысына қабілетті болса, онда болашақта Қазақстан Республикасының болашағы 
көркейіп, дамыған елу елдің қатарына қосыламыз. Әр бала табиғаттың тамаша жемісі.
42

Бала әуесқой тынымсыз зерттеуші. Сондықтанда қымбатты әріптестер «Ағаштан ағаш рең алады, адамнан адам 
тәлім алады» дегендей бүлдіршіндерімізді инабатты да, өнегелі етіп тәрбиелейік.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет