ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК- ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ТЕНДЕНЦИЯЛАРЫ

СОВРЕМЕННЫЕ ТЕНДЕНЦИИ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ КАЗАХСТАНА 
 
 
141
2013 
к 
2004 
+5582 
+23596 
262,78 
233,22 
+2,45 
 
Как известно, 29 мая 2014 года на заседании Высшего Евразийского экономического совета в 
столице  Казахстана  был  подписан  договор  о  создании  Евразийского  экономического  союза. 
Странами-участниками  этого  объединения  стали  Российская  Федерация,  Беларусь  и  Казахстан.  10 
октября  2014  года  был подписан  договор  о  присоединении  Республики  Армения,  а  23  декабря  2014 
года – о присоединении Кыргызской Республики 
«Договор  имеет  эпохальное,  историческое  значение.  Мы  переходим  на  принципиально  новый 
уровень  взаимодействия»,  -  именно  такую  оценку  дал  Президент  Российской  Федерации  Владимир 
Путин  [7].  В  этом  аспекте  следует  отметить,  что  подписанный  договор  обеспечивает  свободное 
передвижение  товаров,  услуг,  капитала  и  рабочей  силы  на  территории  государств-членов 
Евразийского экономического союза. 
Важность  и  значимость  подписания  этого  договора  отметил  и  Президент  Беларуси  Александр 
Лукашенко:  
«Не один год мы шли по пути евразийской интеграции. Но мы видели цель. Жизнь показала, что 
мы  выбрали  правильный  путь,  чтобы  не  допустить  дезинтеграции  советского  пространства.  Какие 
обвинения  нам  пришлось  выслушать:  и  воссоздание  империи,  и  утраты  суверенитета.  Всякое  было. 
Кого-то  мы  теряли  на  этом  пути,  я  имею  в  виду  Украину  времен  Кучмы,  ноша  оказалась  тяжелой. 
Уверен, рано или поздно Украина поймет, где ее счастье» [7]. 
Подписанный  договор  состоит  из  четырех  частей.  Так,  в  первой  части  («Учреждение 
Евразийского экономического союза») обозначены ключевые термины, принципы, цели,  компетенция 
и право Союза, его органы, бюджет, внешний аудит и международная деятельность. В свою очередь, 
во  второй  части  («Таможенный  союз»)  описано  информационное  взаимодействие,  принципы 
формирования  статистической  информации,  порядок  осуществления  таможенного  и  технического 
регулирования, внешнеторговой политики, а также принципы функционирования таможенного союза. 
Особое  внимание  уделено  регулированию  обращения  лекарственных  средств  и  медицинских 
изделий,  а  также  защите  прав  потребителей.  В  третьей  части  («Единое  экономическое  прост-
ранство») обозначены направления макроэкономической политики, цели и принципы валютной поли-
тики,  общие  принципы  и  правила  конкуренции.  Более  того,  внимание  уделено  также  регулированию 
финансовых  рынков,  интеллектуальной  собственности,  энергетике,  промышленности,  транспорту, 
налогам  и  налогообложению,  порядку  торговли  услугами,  осуществлению  инвестиционной 
деятельности, трудовой миграции, а также государственным и муниципальным закупкам.  
Наконец, в четвертой части («Заключительные и переходные положения») детально прописаны 
переходные  положения  в  разрезе  отдельных  разделов  договора.  Кроме  того,  обозначены  заклю-
чительные  положения,  касающиеся  социальных  гарантий,  привилегий,  иммунитетов,  вступления  в 
Союз и выхода из договора, рабочего языка его органов, разрешения споров и других вопросов.  
Договор  имеет  33  приложения,  среди  которых  Положение  о  Евразийской  экономической 
комиссии,  Статут  Суда  Евразийского  экономического  союза,  Протокол  о  порядке  формирования  и 
распространения  официальной  статистической  информации  Евразийского  экономического  союза, 
Протокол  о  едином  таможенно-тарифном  регулировании,  Протокол  о  мерах  нетарифного 
регулирования в отношении третьих стран и др.  
Следует  отметить,  что  с  6  июля  2010  года  на  территории  Российской  Федерации,  Беларуси, 
Казахстана  действует  Таможенный  кодекс Таможенного  союза  (далее  – ТК  ТС). Так,  в  соответствии 
со  статьей    2  ТК  ТС  «единую  таможенную  территорию  таможенного  составляют  территории  Респуб-
лики Беларусь, Республики Казахстан и Российской Федерации, а также находящиеся за пределами 
территорий государств - членов таможенного союза искусственные острова, установки, сооружения и 
иные  объекты,  в  отношении  которых  государства  -  члены  таможенного  союза  обладают 
исключительной юрисдикцией» [1]. 
 ТК ТС включает в себя две части: общую и особенную. В состав общей части входят 3 раздела.  
Так, в первом разделе («Основные положения»), включающем 8 глав,  приведены основные термины, 
используемые  в  ТК  ТС;  основные  задачи  таможенных  органов;  порядок  консультирования 
таможенными  органами;  условия  включения  и  основания  для  исключения  из  реестра  таможенных 
представителей  и  перевозчиков,  владельцев  складов  временного  хранения,  таможенных  складов, 
магазинов  беспошлинной  торговли;  их  права,  обязанности  и  ответственность;  условия  присвоения 
статуса  уполномоченного  экономического  оператора;  используемые  таможенными  органами  инфор-
мационные  системы  и  технологии;  порядок  ведения  таможенной  статистики.  В  главах  6-8  раздела  1 
ТК  ТС  внимание  уделено  ведению  единой  товарной  номенклатуры  внешнеэкономической  деятель-
ности  таможенного  союза  и  классификации  товаров,  их  стране  происхождения  и  таможенной 
стоимости. 

ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК- ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ТЕНДЕНЦИЯЛАРЫ 
 
142
В  разделе  2  («Таможенные  платежи»),  включающем  6  глав,  обозначены  общие  положения  о 
таможенных платежах, льготы  по их уплате, а также виды ставок таможенных пошлин. Кроме того, в 
этом  разделе    приведен  порядок    исчисления  таможенных  пошлин  налогов,  сроки  и  порядок  их 
уплаты,  условия  и  способы  ее  обеспечения,  порядок  возврата  (зачета)  излишне  уплаченных  (или 
излишне взысканных) сумм.  
В 3 разделе («Таможенный контроль»), состоящем из 7 глав, представлены зоны таможенного 
контроля; формы, принципы и порядок его проведения; понятие и состав взаимной административной 
помощи  таможенных  органов;  системы  управления  рисками;  порядок  проведения  камеральных  и 
выездных  таможенных  проверок;  случаи  назначения,  порядок,  срок  проведения  и  виды  таможенной 
экспертизы;  особенности  задержания  товаров  и  документов  на  них  при  проведении  таможенного 
контроля.  
Особенная часть включает в себя несколько разделов. Так, в разделе «Таможенные операции, 
предшествующие  подаче  таможенной  декларации»  перечислены  основные  положения  о  переме-
щении товаров через таможенную границу; порядок, место и время прибытия товаров на таможенную 
территорию  таможенного  союза,  а  также  убытия  с  нее;  общие  положения,  места  и  срок  временного 
хранения товаров, операции с ними.  
В  свою  очередь,  в  разделе  «Таможенные  операции,  связанные  с  помещением  товаров  под 
таможенную  процедуру»    указаны  необходимые  документы  и  сведения  для  осуществления  таких 
операций, а также  порядок, место и время, а также уделено внимание таможенному декларированию 
товаров и их выпуску.  
В  разделе  «Таможенные  процедуры»  представлены  общие  положения  о  таможенных 
процедурах, их виды, порядок помещения, виды и изменение. 
Нормы  права,  представленные  в  разделе  «Особенности  перемещения  через  таможенную 
границу  и  совершения  таможенных  операций  в  отношении  отдельных  категорий  товаров», 
регулируют особенности пересылки товаров в международных почтовых отправлениях, перемещения 
товаров отдельными категориями иностранных лиц,  совершения таможенных операций в отношении 
припасов,  а  также  товаров,  содержащих  объекты  интеллектуальной  собственности,  перемещения 
товаров  трубопроводным  транспортом  и  линиями  электропередачи,  перемещения  товаров  для 
личного пользования.  
В  разделе  «Переходные  положения»  указаны  как  общие  переходные  положения,  так  и  в 
отношении отдельных лиц, таможенных операций, статусе товаров и таможенных процедурах и др. 
Таким  образом,  на  основании  проведенного  исследования  необходимо  сделать  вывод  о 
развитие  внешнеторговых  связей  между  Российской  Федерацией  и  Республикой  Казахстан.  В  свою 
очередь, исторические значимое решение о создании Евразийского экономического союза открывает 
для  государств-членов  новые  возможности  для  взаимовыгодного  партнерства  и  сотрудничества  в 
различных областях.   
 
Литература 
1.  Таможенный  кодекс  Таможенного  Союза  (Приложение  к  Договору  о  Таможенном  кодексе 
Таможенного  союза,  принятому  Решением  Межгосударственного  Совета  ЕврАзЭС  на  уровне  глав 
государств от 27.11.2009 N 17). 
2.  Токтамышева  Ю.С.  Экспорт  топливно-энергетических  ресурсов  как  фактор  социально-
экономического  развития  России  //  Бизнес.  Образование.  Право.  Вестник  Волгоградского  института 
бизнеса. 2014. № 2 (27). С. 240-245. 
3.  Дроздова  С.А.  Таможенный  Союз  и  единое  экономическое  пространство  –  основа 
формирования Евразийского экономического союза // Таможенное дело. 2014. № 4. С. 12-15. 
4.  Мансуров  Т.А.ЕВРАЗЭС:  от  интеграционного  сотрудничества  к  Евразийскому  экономи-
ческому союзу // Международная жизнь. 2014. № 10. С. 15-34. 
5.  Договор  о  Евразийском  экономическом  союзе.  –  [Электронный  ресурс].URL:  http://www. 
economy.gov.ru/wps/wcm/connect/economylib4/mer/about/structure/depsng/agreement-eurasian-economic-
union 
6. 
Евразийская 
экономическая 
комиссия.– 
[Электронный 
ресурс].URL:http://www. 
eurasiancommission.org/ru/Pages/default.aspx.  
7.  Президенты  подписали  договор  о  создании  ЕАЭС.  –  [Электронный  ресурс].URL: 
http://izvestia.ru/news/571652 . 
 
 
 
 
 
 
 
 

СОВРЕМЕННЫЕ ТЕНДЕНЦИИ СОЦИАЛЬНО-ЭКОНОМИЧЕСКОГО РАЗВИТИЯ КАЗАХСТАНА 
 
 
143
ӘОЖ 330.12 (574) 
 
ЕУРАЗИЯЛЫҚ ИНТЕГРАЦИЯ – ЖАҺАНДЫҚ ЭКОНОМИКАҒА ЖОЛ 
 
Баязитова  И.А  –  қаржы  және банк  ісі  кафедрасының  оқытушысы,  А.Байтұрсынов  атындағы 
Қостанай мемлекеттік университет 
 
Бұл  берілген  мақалада  Еуразиялық  интеграция  жаһандық  экономикаға  жол  ашатын  бағыт 
ретінде қарастырылған.  
Негізгі ұғымдар: Еуразиялық интеграция, Еуроодақ, жаһандану, инновация. 
 
Жаһанданған  заманда  интеграцияға  ұмтылыстың  болуы  заңдылық.  Шағын  мемлекеттерді 
былай  қойғанда,  алпауыт  елдердің  өзі  экономика  мен  саясатта  өзіне  серік  іздейді.  Одаққа  бірігу,  бір 
жағынан,  экономикалық  мүддеге  байланысты  болса,  екінші  жағынан,  қорғанудың  бір  әдісі  іспетті. 
Себебі,  біз  континенталды,  мұхитқа  шығар  тура  жолы  жоқ  мемлекетпiз.  «Досы  көпті  жау  алмайды» 
деген  нақыл  сөз  өз  маңызын  жойған  емес  [1]. Тарихи деректерге  сүйенсек,  шекараны  біржола  ашып 
тастап,  одақ  құрған  деректер  кездеседі.  ХІХ  ғасырда-ақ  Франция  мен  Монако,  Швейцария  мен 
Лихтенштейн  арасындағы  кедендік  одақ  жаңа  тарихи  кезеңдегі  зайырлы  принциптермен  құрылған 
алғашқы  құрылымдардың  бірі  болып  табылады.  Ал  қазір  АҚШ,  Мексика,  Канада  үштігінің  NAFTA 
одағын,  Еуропалық  одақты,  Оңтүстік-Шығысазиялық  АСЕАН,  Оңтүстік  Американың  бірқатар  елдерін 
қамтитын  Mercosur  сияқты  бірнеше  әлемдік  құрылымдарды  атауға  болады.  Осы  аталған 
құрылымдарға  мүше-мемлекеттердің  қай-қайсысы  да  әлемдік  бәсекеде  өз  мүддесін  қорғау  үшін  ғана 
емес, бір-бірінің мүддесін бірлесіп қорғау үшін де біріккен. 
Кеден одағы да осы мақсатта құрылған. Сондықтан да бүгінгі жаһандану заманында біз кедендік 
одақтан  кете  алмаймыз.  Кеден  одағы  түрлі  бағыттағы  ынтымақтастыққа  жол  аша  отырып,  бірлескен 
өндіріс  орындарын  құру  есебінен  одақтас  елдердің  индустрияландыру  саясатына  ықпал  етуге 
мүмкіндік  беріп,  сыртқы  тауарлар  экспанциясынан  қорғануға  жол  ашады.  Сонымен  қатар,  елдердегі 
тауар  құны  теңестірілген  соң,  бәсекелестік  басталатыны  тағы  бар.  Ал  бәсеке  бар  жерде,  сапаның 
артатыны  заңды  құбылыс.  Мұндай  пікірді  Ресей,  Қазақстан  және  Беларусь  елдерінің  экономист-
сарапшылары бірауыздан айтуда [2]. 
Әлем  мемлекеттерінің  интеграциясы  үйреншікті  құбылысқа  айналды.  Бұл  үрдіс  бүкіл 
дүниежүзінде  жүріп  жатқандықтан, Еуразия  құрлығында  қалыс  қалмады.  Интеграция  үрдісі  Еуропада 
ХХ  ғасырдың  ортасында  басталды.  Еуразия  кеңістігіндегі  интеграция  Қазақстан  Республикасының 
сыртқы саясатының негізгі басымдылықтарының бірі болып табылады. 
Интеграция  бұл  егемендіктерін  сақтап  қалатын,  тәуелсіз  мемлекеттердің  одағы,  бірақ, 
саясаттың қатаң нақты салаларында өздерінің әрекеттерін реттеу үшін ұлттықтан жоғарғы органдарға 
егемендігінің  кейбір  бөлігін  табыстау. Бұл  анықтамадан  көретініміз  интеграциялық  үрдіске  қатысқысы 
келетін  мемлекет  ұлттықтан  жоғарғы  органдарға  өзінің  егемендігінің  кейбір  бөлігін  өз  еркімен  береді, 
себебі,  бұлай  болмайтын  болса,  соңғысы  дұрыс  жұмыс  істей  алмайды.  Сонымен  бірге,  егемендіктің 
кейбір  бөлігін  табыстау  саясат  саласында  емес,  экономика,  сауда,  қаржы  және  т.б.  салаларда 
жүретіндігінен  көрсетті.  Бұны  Еуропалық  Одақ  үлгісінен  көруге  болады.  Сондықтан  да,  бұл  одаққа 
одақтың мүшелері болып табылмайтын Еуропаның елдері кіруге ұмтылуда. Олар ЕО-тан пайда көзін 
көруде.  Сонымен,  ЕО–тан  пайда  байқайтынымыз  интеграция  интеграциялық  үрдіске  қатысушы 
мемлекеттердің  саяси  егемендігіне  қол  сұқпайды.  Бұл  оның  негізіне  демократия  принциптері,  яғни 
мемлекеттің құндылығы, оның еркіндігі мен егемендігі, тең құқықтылық және адам құқығының қорғалуы 
сияқты түсініктер кіретіндігін көрсетеді. 
Дәл осы интеграция кезеңінде қазіргі халықаралық қатынастарға демократия құндылықтары ене 
бастады.  Интеграция  –  Еуразия  мемлекттерінде  демократия  мен  демократиялық  режимнің  орнауы. 
Интеграциялық  құрылымға  енетін  елдердің  арасында  интеграциялық  үрдістің  әрбір  кезеңінде 
экономикалық  кедергілер  жойылып  отырады.  Нәтижесінде  интеграциялық  блогтың  шекарасында 
біріңғай  экономикалық  кеңістік  құрылады.  Барлық  мүше  мемлекеттер  өзара  сауданың  дамуы, 
өндірістің қарқынды өсуі мен кедендік бақылауға кететін шығынның азаюы арқасында ұтады. 
Еуразиялық  интеграция  мәдени-гуманитарлық  байланыстарды,  туризмді  жемісті  дамыту  үшін 
көптеген  басымдықтар  береді.  Осының  барлығы  –  миллиондаған  адамдар  үшін  нақты  тиімділік. 
Әлемдік  экономиканың  бүгінгі  күнгі  даму  динамикасы  мен  тенденциялары  жеке  мемлекеттің  немесе 
елдің  емес  белгілі-бір  одақтар,  альянстар  немесе  конфедерациялардың  біріккен  іс-қимылының 
нәтижеге  жеткізуін  көрсетіп  отыр.  Жаһандану  жағдайында  экономикалық  интеграцияның  ролінің 
артуына себеп болуда. 
Біріншіден,  еуразиялық  интеграция  –  ол,  ең  алдымен,  саяси  егемендікке  ешқандай  нұқсан 
келтірместен,  тауарлардың,  қызметтердің,  инвестициялардың,  еңбек  ресурстарының,  кәсіпкерлік 
белсенділіктің алға басуы үшін кедергілерді алып тастау мақсатын көздейтін экономикалық бірлестік.
 
Екіншіден
,  бұқаралық  ақпарат  құралдары  ұлттық  қауіпсіздік  тұрғысынан  алғанда  сезімтал 

ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК- ЭКОНОМИКАЛЫҚ ДАМУЫНЫҢ ҚАЗІРГІ ТЕНДЕНЦИЯЛАРЫ 
 
144
мәселелердің қатарына жатады, сондықтан ол экономикалық интеграция құралы болып табылмайды 
және  ешқандай  түрде  құрылатын  одақтың  құзырына  берілмек  емес.  Бұл  Қазақстанның  ұстанымы 
болатын, түптеп келгенде ол біздің әріптестеріміз тарапынан да қолдау тапты.
 
Үшіншіден
, 
жоғары 
технологиялық 
салаларды, 
бірінші 
кезекте 
телекоммуникацияны 
интеграциялау  үшін  жақсы  алғышарттар  қаланбақ.  Ақпараттық  технологиялар  саласының  мейлінше 
шапшаң  дамитыны  баршаға  мәлім.  Әлемдік  брендтер  тәжірибесін  пайдалана  отырып,  бірлескен 
жобалар  құру  барысында  осы  жайтты  тиімді  пайдалану  қажет.
 
Әрине,  бұл  интеграциялық  құрылым 
туралы  кереғар  пікірлер  де  айтылып  қалып  жатады.  Оған  себеп  кейбір  ресейлік  саясаткерлер  мен 
журналистердің бұл құрылымды Ресей империясын қайтадан қалпына келтіру жолындағы әрекет деп 
бағалауында.  Мұндай  пікірлердің  болуы  заңды,  өйткені,  Қазақстан,  Ресей  және  Беларусь  елдерінің 
өзара  ынтымақтастықты  күшейтіп,  экономикалық  тұрғыдан  биік  нәтижелерге  жетуіне  іштей  қарсылар 
да жоқ емес, әрине [3]. 
Еуразиялық  интеграция  арқылы  мәдени  байланыстар  нығайып,  білім  мен  ғылымдағы  озық 
жетістіктер ортаға салынады. А.Ясауи атындағы ХҚТУ жастар ұйымының төрағасы Бағлан Ермаханов: 
«Кез-келген  елмен  тең  дәрежелі  байланысқа  түсе  алатынымызды  көрсете  аламыз.  Интеграцияның 
басты  мақсаты  –  халықтардың  әлеуметін  жақсарту,  экономикасын  көтеру.  Соның  арқасында  білім-
ғылым саласы, басқа бағыттар да өз деңгейіне көтеріледі деген сенім бар», – деді. Яғни, еуразиялық 
интеграция  тек  қана  экономиканың  дамуына  ғана  үлес  қоспай,  білім  мен  ғылымның  дамуына  жол 
ашады деп айтуға болады. 
ЕО  және  еуропаның  дамыған  мемлекеттерінің  тәжірибесін  ескере  отырып,  еуразиялық  интег-
рация  жағдайында  қолайлы  экономикалық  және  саяси  қарым-қатынас  орнаған  БЭК  кіретін  елдермен 
өнеркәсіп, білім, ғылым, жаңа технологиялар саласында бірлескен жобаларына қатысу немесе жасау 
маңызды.  Мемлекеттің  «2050  Стратегиясы»,  әлемнің  бәсекеге  қабілетті  30  елінің  қатарына  ену  және 
қуатты  ұлттық  инновациялық  жүйенің  (ҰИЖ)  жұмыс  істеуі  үшін,  оның  базалық  институттарын  дамыту 
қажет. 
Батыс  Еуропа  елдерінің  бай  тәжірибесі  интеграция  ұлттық  экономикалардың  бәсекеге 
қабілеттілігін  арттыруын  қамтамасыз  ететіндігін  дәлелдейді.  Интеграциялық  бірлестіктерді  құру 
олардың  қалыптасып  келе  жатқан  нарықтар  мен  дамушы  елдердің  егемендігіне  шынайы  қауіптер 
төндіруі  мүмкін  ірі  трансұлттық  және  ұлттық  құрылымдарға  қарсы  тұруына  себін  тигізеді.  Заманауи 
жағдайда  аймақтық  интеграция  әлемдік  дамудың  үстемдік  ететін  үрдісі  бола  бастауда.  Қазіргі  кезде 
барлық  әлем  –  бұл  аймақтық  одақтардың  жиынтығы.  Батыс  Еуропада,  Солтүстік  және  Оңтүстік 
Америкада, Оңтүстік-Шығыс Азияда, посткеңестік кеңістікте және Африкада ортақ экономикалық және 
геосаяси  мүдделермен  байланысты  ірі  аймақтық  бірлестіктер  бар.  Оларды  құрудың  мақсаттары  мен 
себептері әртүрлі болды, бірақ әлемдік экономиканың жаһандану аясында олардың барлығы олармен 
біріккен  мемлекет  топтарында  ұлттық  мүдделерін  қорғауға  бағытталды.  Олардың  жеке  мемлекеттің 
мүмкіндіктерімен салыстыруға келмейтін күштері осында [4]. 
Өспелі жаһандану жағдайында әрбір мемлекет пен жалпы аймақ үшін ұлттық экономикалардың 
экономикалық  өсуіне  жету  және  халықты  әл-ауқаттылығын  жақсарту  аса  маңызды  болып  табылады. 
Дамудың қоғамдық-экономикалық тәжірибесін қайта қарастыруды және посткеңестік кеңістік елдерінің 
экономикалық  өзара  әрекеттесудің  заманауи  интеграциялық  үлгісін  ұсынуды  және  ең  бірінші  кезекте 
Орталық Азия аймағы елдерінің өзара тиімді ынтымақтастық үдерісін тереңдетуде жаңа басымдылық-
тарды  айқындауды  заман  талап  етеді.  Мемлекеттердің  интеграциялық  бірлестікте  қатысуы  әлемдік 
нарықта  өзінің  экономикасының  бәсекеге  қабілеттілігін  арттыру  мен  өндіріс  факторларын  барынша 
ұтымды  пайдалану  үшін  қолайлы  жағдай  жасайды.  Экономикалық  интеграцияның  тиімділігіне  қандай 
да  бір  интеграциялық  қауымдастық  және  оған  кіретін  мемлекеттер  дүниежүзілік  шаруашылық 
жүйесінде қандай орын алатындығына байланысты болады. 
Орталық  коммуникациялар  қызметінде  өткен  брифингте  парламент  Мәжілісінің  депутаты 
Мәулен  Әшімбаев  еуразиялық  интеграцияның  үш  басты  қағидасын  атап  өтті.  Оның  айтуы  бойынша 
«Еуразиялық  интеграция  Қазақстан  тәуелсіздігін  сақтап,  оның  егемендігі  мен  аумақтық  тұтастығын 
қамтамасыз  еткен  жағдайда  ғана  дамиды.  Бұл  –  интеграцияның  басты  қағидасы.  Екінші  маңызды 
қағида  –  экономикалық  прагматизм.  Елдер  нақты  экономикалық  мүддеге  сай  ықпалдасады.  Бұл 
ешқандай  да  астарлы  саяси  мүдде  емес,  тек  қана  экономикалық  қарым-қатынас.  Соңғы  қағида  – 
мемлекеттер  арасындағы  теңдік  және  тең  құқылық»,  –  деп  айтқан  болатын.  Сонымен  қатар,  Кеден 
одағында,  Біртұтас  экономикалық  кеңістікте  Қазақстан  Республикасы  мүшелес  елдермен  салыс-
тырғанда  бизнес  жүргізу  тұрғысынан  бірнеше  басымдылықтарға  ие  болуда. Мысалға  алатын  болсақ, 
Ресейде  қосымша  құн  салығы  18%  құраса,  Белоруссияда  –  20%,  ал  біздің  елде  12%  құрап  отыр. 
Бизнес  үшін  6-8%  едәуір  артықшылық  болып  табылады.  Сондай-ақ,  Қазақстанда  жеке  табыс  салығы 
10%  болса,  Ресейде  –  13%.  Ал,  әлеуметтік  салық  бізде  –  11%,  Ресейде  –  26%.  Жоғарыда  аталған 
факторлар біздің еліміз үшін интеграцияның барынша пайдалы болатындығының айғағы іспетті [5]. 
Оған  қоса,  біздің  жергілікті  кәсіпкерлер  үшін  Кеден  одағы  елдерінің  мемлекеттік  сатып  алу 
нарығы  ашылады.  Атап  айтқанда,  Ресей  мен  Беларусь  елдерінде  мемлекеттік  сатып  алулар  көлемі 
200 миллиард долларды құраса, Қазақстанда бар болғаны 7 миллиард доллар болып отыр. Тұтастай 
алғанда,  Кеден  одағы,  алдағы  уақытта  Еуразиялық  экономикалық  одаққа  кіру  арқылы  әлемнің 

жүктеу/скачать 11,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: