частью человечества, недопустимость его дискриминации.
Конвенция – правовой документ высокого международного
стандарта. Она провозглашает ребенка полноценной и полноправной
личностью, самостоятельным субъектом права. Такого отношения к
ребенку не было нигде и никогда. Таким образом, определяя права
детей, которые отражают весь комплекс гражданских, политических,
экономических, социальных и культурных прав человека, Конвенция
устанавливает и правовые нормы ответственности государства,
создает специальный механизм контроля – Комитет ООН по правам
ребенка – и наделяет его высокими полномочиями.
289
Список использованных источников:
1. Право быть равными от античности до наших дней. Алматы
«Жеті жарғы»1996г.
2. Женевская Декларация 1924г.
3. Декларация о правах ребенка 1959г.
4. Конвенция о правах ребенка 1989г.
5. Твои права. Алматы «Жеті жарғы»1996г.
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ БАЛАЛАР МӘСЕЛЕСІ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ
ҦЙЫМДАР НАЗАРЫНДА
Кушкимбаева Диана Сериковна
Diana_90_27@mail.ru
Жезқазған Бизнес және кӛлік колледжі, Жезқазған қ., Қазақстан
Соңғы жылы жер бетін мекендеуші адамдар саны 80 миллионға
артты. «Жер тұрғындары» атты Неміс қорының баяндамасы бойынша
2014 жылдың 1 қаңтарына жер бетінде 7,2 млрд. адам бар.
2014 жылы әлем тұрғындары саны жобамен 78 009 823 адамға
кӛбейеді, яғни 1,10%-ға артады. Соған орай, бір жылда 135 312 623
сәби дүниеге келеді деп жоспарлануда. Ол дегеніміз, орта есеппен
тәулігіне 370 720 сәби туылады, яғни әр 0,2 секунд сайын бір
бүлдіршін әлем есігін айқара ашады.
2014 жылдың 1 мамырында жүргізілген санақ бойынша
Қазақстанда 17 244 400 адам тұрады.
ЮНИСЕФ- БҰҰ (Біріккен Ұлттар Ұйымы) қарамағында қызмет
атқаратын халықаралық ұйым. Екінші Дүниежүзілік соғыс кезінде
балаларға шұғыл кӛмек кӛрсету үшін арнайы құрылған қор, бірақ
1953 жылы БҰҰ-ы оның әрекет ету шеңберін ұлғайтып, қызмет
кӛрсету уақытын белгісіз мерзімге созады. Сӛйтіп, 1965 жылы БҰҰ-
ның балалар қоры Нобель сыйлығының иегері атанады.
ЮНИСЕФ қызметінің шекарасы ауқымды (сызба №1).
290
Сызба №1. ЮНИСЕФ-тың негізгі міндеттері
Жоғарыдағы сызбада кӛрсетілгендей, ЮНИСЕФ елдегі 5 жасқа
дейінгі балалардың ӛлім кӛрсеткішін 1/3 бӛлшекке азайтуды және ана
ӛлімін 50%-ға қысқартуды сонымен қатар, 80% балаларға негізгі орта
білімді беруді міндет етіп, соны жүзеге асыруға қызмет жасауда.
Әлемнің саяси картасындағы барлық елдер, оның ішінде 200-ге
жуығы осы ұйымның мүшелері болып, ұйымның негізгі
функцияларын жүзеге асырып, басты делдалдардың қызметін
атқаруда. Бұл кӛрсеткіш әлемді тұтастай қамтып тұрып 157
мемлекетте
ӛз
бағдарламасын
осы
ұйыммен
тығыз
байланыстыратынын кӛрсетеді.
Жер шарының барлық елдері ӛздерінің даму жолын айқындап
алды. Қазақстан Республикасының әлем сахнасында ӛзіндік
«Қазақстандық даму жолын» айқындап алған ел ретінде танымал.
Оған, 23 жыл бойындағы тәуелсіз еліміздің тарихында түрлі
халықаралық деңгейде ұйымдарға тӛраға болып, үлкен маңызды
саммиттерді ӛткізгендігі себеп болады.
1992 жылдың ақпан айында
БҰҰ-ның балалар қоры және Бүкіләлемдік денсаулық сақтау қоры
тәуелсіз жас республикамызға балалар жағдайын бағалауға келген
болатын. Бұл сапар ЮНИСЕФ-тың Қазақстандағы қызметіне бастама
болды. ЮНИСЕФ-тың Қазақстандағы алғашқы жобасы болып,
қызылша мен полиомиелитке қарсы екпе жұмыстары табылды.
Қазақстанның жоғары билік органдарымен біріге отырып,
мыңжылдықтың алғашқы үш міндеті прогрессивті дамуда. 2000
жылдың қыркүйек айындағы мыңжылдықтың саммитінде ҚР
Президенті Н.Ә.Назарбаев «Бала құқығы, бала сату, бала
проституциясы және порнография» және қарулы қақтығыстарға
ЮНИСЕФ-тің
атқаратын
міндеттері
Ана ӛлімін
50% азайту
Балаларға 80%
негізгі білім беру
Балалар ӛлімін
1/3 бӛлшекке
азайту
291
баланы қатыстырудағы бала құқығы» атты Конвенцияның
факультативті хаттамаларына қол қойды. Бұл хаттамалар ҚР
Парламентінің 2001 жылдың 4 маусымындағы №219 және 2001
жылдың 4 маусымындағы №220 заңымен расталды.
2014 жылы 18 ақпанда Астанада БҰҰ балалар қорының ӛкілі
Джуна Кукита мен адам құқығы бойынша ӛкілі Асқар Шакіров
Қазақстандағы балалар құқығын қорғау мен қолдау саласындағы
ӛзара түсіністік Меморандумына қол қойды.
ЮНИСЕФ-тың Қазақстандағы қызметі 3 негізгі бағыттарға
жұмылдырылған:
1.
Әлеуметтік саясат және білімді басқару.
-
ЮНИСЕФ әйелдер мен балаларға қатысты мәлімет
жинақтауға кӛмек кӛрсетеді;
-
ЮНИСЕФ басқармасы Қазақстандағы әйелдер мен балаларға
ұлттық даму бағдарламасының, стратегиясының және Қазақстан
заңдарының қалай әсер ететіндігін зерттейді.
2.
Балалар мен жасӛспірімдердің денсаулығы мен дамуы.
-
2002
жылдың
маусымында
Қазақстан
Бүкіләлемдік
денсаулық сақтау ұйымы және ЮНИСЕФ-пен полиомиелиттен бос
мемлекет ретінде сертификатталды.
3.
Балалық шақты қорғау.
-
Қазақстанда бала құқығын қорғау тӛңірегінде шешімін
таппай жүрген мәселе отбасын сақтап қалуға кӛмек кӛрсету үшін
тәуекелге жақын қиын отбасыларын дер кезінде анықтау.
Соған орай, ЮНИСЕФ балалар ӛмірін жақсартуға, әсіресе
шалғай аудандарда, жағымсыз әсер ететін қоғамда тұратын балаларға
кӛмек кӛретуге және оларды қорғау сияқты заң жүйесінің
жақсаруына қызмет атқарады.
Қазақстан мемлекетінің демографиялық саясаты ЮНИСЕФ-тың
міндеттерімен сәйкес келеді, себебі халықтың 25% балалар екенін
ескерсек, ЮНИСЕФ-тың қызметі бала құқығын қорғауда, балалар
туралы мәселелерінде басты субъект бола алады.Сонда 5 миллионға
жуық Қазақстандық балалардың денсаулығын осы ұйым арқылы
жақсарта түссе, еліміздің ӛркендеуі, дені сау азаматтардың арқасында
болатыны анық.
ЮНИСЕФ қызметі кең спектрлі болып табылады. Бала
мәселесінде бұл ұйым сонымен қатар, тӛмендегідей іс-шараларды
292
қолдаса, бүгінгі бала, ертеңгі жасӛспірім, болашақтағы ел тірегінің
әлеуметтік жағдайы оның ішінде ӛз денсаулығына байланысты
құқықтарын білетін болады. (Кесте1.)
Кесте 1. Бала мәселесі жӛніндегі ҥш жақты талдау- сызбасы
Міндеттері
Мәселе
Ҧсыныс
1.Бала
ӛлімінің
кӛрсеткішін
1/3 азайту
Әсіресе,
Оңтүстік
Қазақстан облысында
-перинатальды
орталықтардың жұмысын
жақсарту;
-озық
медициналық
технологияларды енгізу.
2.Ана
ӛлімінің
кӛрсеткішін
50%
қысқарту
Сәби мен ана ӛлімі
қатар жүруде
-аналар
салауатты ӛмір
салтын жүргізу бойынша
міндетті
түрдегі
оқыту
курстарын ашу
3.Сауат
ашу
Білім
алудағы
балалардың әлеуеттік
жағдайларының
әр
түрлі болуы
-балаларға негізгі бастапқы
орта білім беруде кешенді
жұмыстар атқару
Дегенмен, осы мәселер ЮНИСЕФ пен басқа ұйымдардың
қатысуымен қазіргі таңда қолға алынып, бұл мәселенің алдын алуға
арнайы іс- шаралар жасалынуда. Соған орай, АҚШ-тың Халықаралық
даму жӛніндегі агенттігінің Орталық Азиядағы миссиясының ӛңірлік
директоры «Бұл - үлкен жетістік. Қазақстанның бұл саладағы оң
ӛзгерістерінен үлкен әсер алдым», – деді Джонатан Аддлтон.
2007 жылы ЮНИСЕФ Қазақстандағы қызметінің 15 жылдығын
атап ӛтті. Осы 15 жыл ішінде бұл БҰҰ-ның балалар қоры елеулі
шаруа атқарып, мәселелерді шешудің жаңа жолдарын ойлап тауып
соған жұмыс жасауда.
«Егер саған кӛмек қолы керек болса, ол ӛзіңде бар, ол сенің
ӛзіңнің қолын, ер жеткен соң сенде екі қол бар екенін білесің, оның
біреуімен ӛзіңе кӛмектесесің, екіншісімен басқаларға кӛмектесесің»-
деген екен, ЮНИСЕФ-тың арнайы ӛкілі, голливуд актрисасы Одри
Хепберн. Балалар құқығын қорғау мен сақтауда екі қолымен аянбай
кӛмегін беріп жүрген осы ЮНИСЕФ деп ойлаймын.
293
ЮНИСЕФ бүгінгі күні әр баланың құқығы қорғалатын әлем
құрудағы қозғаушы күшке ие ұйым.
Қолданылған дереккӛздер тізімі:
1.
http://kaztv.kaztrk.kz/kz/
2.
http://ru.wikipedia.org/
3.
http://www.unicef.kz/
4.
http://www.unicef.org/
5.
http://www.stat.gov.kz/
ОРГАНИЗАЦИЯ ПРЕДШКОЛЬНОЙ ПОДГОТОВКИ ДЕТЕЙ
В УСЛОВИЯХ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ ШКОЛЫ
Смотрова Анель Багдарбековна, Маметекова Назира
Серикказиновна, Сулейменова Раушан Бардашовна
semey14@mail.ru
Средняя общеобразовательная школа №10, Семей, Казахстан
В Государственной программе развития образования в
Республике Казахстан на 2005-2010 годы особое внимание уделено
обеспечению полного охвата пятилетних-шестилетних детей
предшкольной
подготовкой.
Основная
цель
предшкольной
подготовки - общее, интеллектуальное, физическое развитие детей 5-
6 лет, обеспечение их готовности к усвоению знаний, формирование
у ребенка личностных качеств для овладения учебной деятельностью.
[1]
Предшкольное образование – это педагогическая инновация, то
есть изменение, направленное на улучшение развития, воспитания и
обучения дошкольников старшего возраста.
Задачи предшкольного образование :
1.Изучить
индивидуальные
особенности
будущих
первоклассников.
2. Приобщить ребенка к жизни в учебной группе, к распорядку
дня, среде; адаптировать к образовательному процессу;
3.Помочь ребенку привыкнуть к коллективу, научить
устанавливать дружеские взаимоотношения с другими детьми,
294
сотрудничать с ними, совместно строить планы и доводить их до
конца;
4. Научить учиться, удовлетворять тягу ребенка к знаниям и
стимулировать его;
5. Консультирование родителей;
6. Коррекция рабочих программ учителями, которые будут
работать в 1-х классах.
Дошкольный возраст – замечательный период, когда
развивается мотивация, желание что-то делать, выразить себя,
творить, изобретать. Все это развивается в собственной активности
ребенка – в игре, рисовании, конструировании, музицировании.
Готовность ребенка к школе определяется всегда факторами его
развития, или набором ключевых компетентностей. Поэтому нам
представляется работа по предшкольной подготовке детей, в
следующем ракурсе: развитие начальных ключевых и начальных
специальных компетентностей через свойственные ребенку-
дошкольнику виды деятельности.[2]
При организации учебных занятий мы учитываем:
-
возрастные физиологические возможности детей;
-
постепенность подачи материала (от простого к сложному);
-
чередование видов деятельности и своевременное
переключение с одного вида на другой;
-
наличие динамических пауз между занятиями и частями
занятий;
-
гигиенические требования к помещению и материалам.
-
игры старших дошкольников отличаются разнообразием
тематики и содержания.
Дидактические игры:
игры с правилами (сюжетно-ролевые, словесные, подвижные.
музыкальные);
творческие игры (сюжетно-ролевые, игры-драматизации).
Дидактические игры сочетаются с другими методами работы:
рассказ педагога и рассказы детей;
чтение художественного произведения;
сочинение историй;
беседы;
моделирование и анализ заданных ситуаций;
295
импровизации;
этюды;
упражнения подражательно-исполнительского и творческого
характера;
наблюдение;
свободное и тематическое рисование;
мини-конкурсы;
социально-психологический тренинг.
Для снятия утомления детей на занятиях проводятся
физминутки.
Занятия обеспечены наглядным, а также обширным текстовым
и тренировочным материалом, интересным и доступным для детского
восприятия.
Технологии предшкольного образования
Под технологиями мы понимаем конкретные приемы и средства,
используемые в образовательном процессе. Исчерпывающую
характеристику особенностей дошкольного образования дал В.В.
Давыдов. Он говорил: «Дошкольный возраст самоценен тем, что он
позволяет ребенку... осуществлять разные виды свободной
деятельности - играть, рисовать, музицировать, слушать сказки и
рассказы, конструировать, помогать взрослым по дому и саду и т.д.
Эти виды деятельности ребенок осуществляет по собственному
желанию, сам процесс их выполнения и их итоги прежде всего
радуют самих детей и окружающих взрослых, не имея при этом
каких-либо жестких правил и норм. Но вместе с тем многообразие
этих видов деятельности (именно многообразие!) дает детям
достаточно много знаний, умений и даже навыков, а главное -
развивает их чувства, мышление, воображение, память, внимание,
волю, нравственные качества, тягу к общению со сверстниками и
взрослыми.
Технологии предшкольного образования строится на основе
интегративного подхода и включает игру, развивающее обучение
(Л.И.
Венгер,
Л.В.Занков),
индивидуализации
обучения
(индивидуальная траектория развития ребенка), сказкотерапию,
проектную деятельность.[3]
296
Организация образовательного процесса в предшкольных
группах, учреждениях регламентируется учебным планом, годовым
календарным учебным графиком и расписаниями занятий в строгом
соответствии с требованиями СанПиН для детей от 5 до 7 лет;
Далеко не последнюю роль играет в обучении и воспитании
образовательная среда.
Комната для учебных занятий должна быть укомплектована
необходимым набором мебели в соответствии с ростом и возрастом
детей. Игровую комнату необходимо укомплектовать набором
мягких модулей, играми, игрушками в соответствии с психическими
и физиологическими особенностями детей старшего дошкольного
возраста. В помещении необходимо создать физкультурный уголок с
мини - спорт- комплексом и тренажѐрами. На пришкольном участке
должны быть созданы спортивные площадки с ориентировкой на
возраст детей от 5 до 7 лет.
Цели предшкольной подготовки детей
Обеспечение возможности единого старта школьного
обучения для детей, не посещающих ДОУ
Формирование готовности детей к школьному обучению.
Создание условий для развития индивидуальных
способностей ребенка.
Сохранение и укрепление здоровья детей.
Развитие театрально-эстетической культуры детей.
Особенности образовательного процесса в группе
предшкольной подготовки
Сохранение самоценности дошкольного детства;
Комплексность содержания предшкольного образования, его
направленность на развитие разных сторон личности ребенка;
Преобладание продуктивно-игровой деятельности детей;
Выявление, учет и развитие индивидуальных способностей
детей;
Интеграция общего и дополнительного образования;
Сохранение здоровья детей через использование здоровье
сберегающие технологии.
Методические рекомендации к проведению занятий
Что бы настроить детей на занятие, привлечь их внимание,
перед занятием проводится гимнастика для осанки, глаз и
297
артикуляционная гимнастика для языка. Далее в течении 10 минут
предлагается рассказ на новую тему, который затем обсуждается,
задаются загадки, и работа в тетрадях, 5 минут на физ.минутку,
следующие 10 минут выполнение очередного задания в тетрадях
сопровождаемых объяснениями на наглядном материале и с
возможностью поработать самостоятельно. Оставшиеся 5 минут
закрепление пройденного материала через игру. Во время прогулки
закрепляется пройденный материал в подвижных играх. На занятиях
по лепке, аппликации, трудам, рисованию, ручному труду, так же
идѐт закрепление темы. Вся образовательная среда работает на то,
что бы дети усвоили данный им материал.
Взаимоотношения педагога с детьми в предшкольных классах и
группах должны строиться в соответствии с личностно-
ориентированной моделью общения, цель которой - содействовать
становлению личности ребенка. Воспитатели, не ограничивая
индивидуальность ребенка, должны способствовать установлению
дружеских, толерантных взаимоотношений детей друг с другом,
создать комфортный морально-психологический климат, в котором
дети будут чувствовать себя легко и свободно. Опираясь на
индивидуальные
способности
детей,
преследуется
цель
формирования и развития жизненных умений и навыков. Для этого
необходимо использовать следующие формы работы:
проведение занятий в малых группах;
проведение индивидуальной работы с каждым ребенком;
проведение работы с одаренными и неорганизованными
детьми;
проведение беседы с ребенком с целью создания
условий для выражения своего мнения, доказательства им
правильности своей позиции;
отказ от жесткой регламентации деятельности
дошкольников;
построение партнерских взаимоотношений между
педагогами и детьми.
Обучение в группах предшкольной подготовки необходимо
проводи
298
В результате обучения по программе подготовительного
курса ребенок должен уметь:
отвечать на вопросы по содержанию прочитанного
выразительно читать выученные наизусть стихотворения.
оставлять по картинкам загадки, сказки, рассказы;
составлять предложения на заданную тему по опорным
словам;
пересказывать сказку, рассказ с опорой на иллюстрацию;
отчетливо и ясно произносить слова;
выделять из слов звуки;
находить слова с определенным звуком;
определять место звука в слове;
называть числа в прямом и обратном порядке в пределах 10;
соотносить цифру с числом предметов;
пользоваться арифметическими знаками действий;
составлять и решать задачи в одно действие на сложение и
вычитание;
измерять длину предметов с помощью условной меры;
составлять из нескольких треугольников
(четырехугольников) фигуры большего размера;
ориентироваться на листе клетчатой бумаги;
распознавать знакомые растения и животных на рисунках и в
природе;
перечислять в правильной последовательности времена года
и суток;
называть основные признаки времен года.
В результате обучения по программе подготовительного курса
ребенок должен знать:
алфавит;
состав чисел первого десятка;
как получить каждое число первого десятка (прибавить или
отнять 1);
цифры 0-9, знаки +, - , =;
название текущего месяца, последовательность дней недели;
Результаты работы группы предшкольной подготовки
299
Оценка результативности работы в группе включала
педагогическую диагностику уровня развития детей и овладения
программным содержанием; оценку удовлетворенности родителей
работой педагогов с детьми (анкетирование); оценку учителями
школы выпускников групп протекания школьной адаптации.
Список использованных источников:
1
Постановление Правительства Республики Казахстан от 21
декабря 2004 г. №1353 «Об утверждении Типовых правил
деятельности дошкольных организаций».
2
Закон РК «Об образовании» п.4 статья 23 - об обязательной
бесплатной предшкольной подготовке пяти-шестилетних детей.
3
Безруких М.М., Ефимова СП. Упражнения для занятий с
детьми, имеющими трудности при обучении письму. - Тула, 1997.
4
Каше Г. А. Подготовка к школе детей с недостатками речи. -
Москва, 1985.
5
Забрамная С.Д., Костенкова Ю.А. Развивающие занятия с
детьми. Москва, 2001.
4. Баранова Э. Поговорим о пятилетках: готовы ли они к
систематическому обучению? / Э. Баранова // Дошкольное
воспитание. - 2006. - № 6. - С. 65-68.
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ АУТИЗМ ДИАГНОЗЫ ҚОЙЫЛҒАН
БАЛАЛАРДЫ ӘЛЕУМЕТТІК ОРТАҒА БЕЙІМДЕУ
Достарыңызбен бөлісу: |