ҚАРАҒАНДЫ ОБЛЫСЫНЫҢ МҮГЕДЕКТЕРДІ ƏЛЕУМЕТТІК ҚОРҒАУДЫ
ДАМЫТУДЫ МЕМЛЕКЕТТІК ҚОЛДАУ
Дурмаганбетова А.К.
Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университеті,
Қарағанды қ., Қазақстан Республикасы
Мүгедектер саны үнемі артып отыратын халықтың ерекше тобын құрайды. Əлем
қоғамдастығы мүгедектерді əлеуметтік қорғау мəселесін өте маңызды мəселелер қатарына
жатқызады.
Адамдардың денсаулығы мен жұмысқа қабілеттілігінен айырылуы олардың материалдық
жағдайы мен дүниеге деген көзқарасына қатты əсер етеді. Мүгедектер, тіпті олардың
айналасындағы адамдар өздерін жалғыз, кеміс жəне өмірден түңілген адам ретінде сезінеді.
Сондықтан адам құндылығын түсінетін қоғам оларға барынша жан-жақты көмек көрсетуі
керек. Яғни қоғам мүгедектерді оңалту жұмыстарын жүргізіп, əлеуметтік біріктіруге ат салысса,
мүгедектер қоғам тіршілігінің əр түрлі бағыттарына белсенді қатысуға, сау адамдарға арналған
жəне адам өмірінің əр түрлі салаларымен, атап айтқанда оқу, кəсіби салаларымен байланысты
əлеуметтік құрылымдар құрамында бола алуға мүмкіндік алады. Кешенді оңалту процесінің
құрылымына оңалтудың барлық түрлері кіреді: медициналық, кəсіби, əлеуметтік,
психологиялық-педагогикалық, əлеуметтік-мəдени жəне т.б.
Мүгедектерге қолдау жасаудың негізгі бағыттарының бірі – мүгедектерді əлеуметтік
қорғау саласындағы мемлекеттік саясаттың маңызды бөлігі болып табылатын кəсіби оңалту.
Кəсіби оңалтудың негізгі мақсаты – мүгедек адамға тиісті жұмысқа орналасуына немесе жұмыс
орнын сақтап қалуға мүмкіндік беру, сол арқылы оның əлеуметтік бірігуіне, материалдық
тəуелсіздікке қол жеткізуіне немесе табысын арттыруға жəне өзін-өзі қамтамасыз етуіне
жəрдемдесу. Соңғы кездері мүгедектерге қатысты мемлекеттік саясат қоғам арасында кең
таралған мүгедектің тек біреуге арқа сүйеу арқылы өмір сүретін адам емес екенін, яғни ол
жарымжан емес, өмірден бөлектенген адам емес екенін, керісінше, толыққанды, тəуелсіз, қоғам
өміріне өз үлесін қоса алуға қабілетті азамат екенін түсіндіруге бағытталған [1; 23б.].
Мүгедек тобына қарамастан, əр адамның еңбек етуге құқығы бар. Еңбек кодексіне сəйкес,
медициналық қорытынды бойынша денсаулық жағдайы еңбек міндеттерін орындауға кедергі
келтіретін не оның денсаулығына жəне (немесе) басқа адамдар еңбегінің қауіпсіздігіне қатер
төндіретін жағдайларды қоспағанда, мүгедектік себептері бойынша еңбек шартын жасасудан
бас тартуға, мүгедекті басқа жұмысқа ауыстыруға тыйым салынады.
Қазақстанда жəне басқа көптеген мемлекеттерде мүгедектерді жұмыспен қамту мəселесін
шешуге, ең алдымен, мүгедектердің еңбек нарығында бəсекеге қабілеттілігінің төмен жəне
олардың жұмысқа орналасуы үшін жағдайлардың болмауы кедергі келтіреді. Мүмкіндіктері
шектеулі болғандықтан, мүгедектер жұмыс іздеу барысында көптеген қиындықтарға тап
болады, сондықтан мемлекет тарапынан қолдау көрсетіліп, оларды кəсіби оңалтуға
жəрдемдеседі.
Қазіргі уақытта Қазақстанда мүмкіндігі шектеулі адамдарды жұмысқа орналастыру
бойынша қарқынды жұмыстар жүргізілуде.
2015 жылғы мəліметтер бойынша, Қазақстандағы еңбекке қабілетті мүгедектердің саны
404 851 адамды құрады, оның ішінде 82 607 адам жұмыс істейді, немесе 20,4 пайыз.
2015 жылдың нəтижелері бойынша жұмысқа орналасқан мүгедектердің көрсеткіші 13035
адамға өсті, яғни 95 642 адамды құрады, яғни мүгедектерді жұмыспен қамту деңгейі 23,8 пайыз.
Жұмысқа орналасқан мүгедектер ішінде өз бетімен жұмыс тапқандар саны 2 606 адамды
құрады (2,7 пайыз), ал Жұмыспен қамту жол картасы аясында 2 696 адам жұмысқа тұрды (2,8
пайыз), жергілікті бағдарламалар арқылы – 7733 адам (8,1 пайыз). Қазақстандық мүгедектерге
жұмыс орындарын беру үшін үкімет шамамен үш миллиард теңге бөлген. 2016 жылы үкіметте
мүгедектерге арналған əртүрлі мамандықтарды оқытатын орталықтар ашу жоспарлануда. 2015
жылдан бастап билік өкілдері мүгедектерге жұмыс орындарын беруге жəрдемдесуде. Мемлекет
кəсіпорындарға жалақыны төлеуге жартылай көмектесетін болады [2; 35б.].
308
Сондай-ақ, 2012 жылдан бастап мүгедек əйелдерге арналған шағын несиелеу жүйесі
енгізілген. Несие бизнес ашу үшін беріледі. 2015 жылдан бастап мүгедектерге көлік пен
ғимараттардың қолжетімділігін ұйымдастыру бойынша іс-шаралар жүргізілуде.
Қарағанды облысы бойынша мүгедектер тобы мен аурудың жеке түрлері бойынша
құрылымы төмендегі кестеде көрсетілген (кесте 1).
Кесте 1 – Қарағанды облысы бойынша мүгедектер тобы мен аурудың жеке түрлері
бойынша құрылымы
адам
Көрсеткіштер
2014ж.
2015ж.
Серпіні
%
Мүгедектер барлығы:
55179
50695
91,9
Оның ішінде:
1 топ
6442
6412
99,5
2 топ
24570
24506
99,7
3 топ
20246
19777
97,7
16 жасқа дейінгі мүгедек балалар
3921
3845
98,1
Соқыр мүгедектер
5000
4367
87,3
Кресло- коляскамен қозғалатындар
2300
2111
91,8
Есіту қабілеті нашар мүгедектер
3800
3768
99,2
Тірек -қозғалыс аппараты бұзылғандар
4700
4555
96,9
Ұлы Отан соғысының мүгедегі
217
103
47,5
Ұлы Отан соғысының мүгедегіне теңестірілгендер 2709
2625
96,9
Е с к е р т у – «Қарағанды облысының жұмыспен қамту жəне əлеуметтік бағдарламалар
бөлімі» ММ деректері негізінде автормен жасалған
Кестеден көріп отырғанымыздай, Қарағанды облысы бойынша мүгедектер тобы мен
аурудың жеке түрлері бойынша құрылымы былтырғы жылмен салыстырғанда 2015 жылы
төмендегенін көріп отырмыз. Мəселен Ұлы Отан соғысының мүгедектер саны орташа есеппен
екі еседей қысқарған.
Қарағанды облысындағы еңбек жасындағы мүмкіндігі шектеулі азаматтар саны 15676
адам. Еңбекке қабілетті мүмкіндігі шектеулі азаматтар есепке алынған оның ішінде:
- жұмыс істейтіндері 9139 адам;
- өз бетінше жұмыспен қамтылғандар 5029 адам;
- жұмыссыздар 1509 адам [3; 13б.].
Қарағанды облысында 2015 жылғы мəліметтер бойынша барлығы 1509 жұмыссыз
мүмкіндігі шектеулі азаматтар бар, олардың құрылымы төмендегі кестеде көрсетілген (Кесте 2).
Кесте 2 – Қарағанды облысындағы 2015 жылғы мүгедектік тобының құрамы
адам
Барлығы
1509
Мүгедектік тобы бойынша:
Бірінші топта
92
Екінші топта
391
Үшінші топта
1026
Жас аралығы бойынша:
18 - 29 жас аралығы
302
30 - 40 жас аралығы
324
41 - 50 жас аралығы
445
50 - ден жоғары жастағы
438
Білімі бойынша:
толық емес орта білімді
123
жалпы орта білімді
929
орта арнаулы білімді
322
жоғары білімді
134
Е с к е р т у – «Қарағанды облысының жұмыспен қамту жəне əлеуметтік бағдарламалар
бөлімі» ММ деректері негізінде автормен жасалған
309
Кестеден көріп отырғанымыздай, 2015 жылғы мүгедектік тобы бойынша үшінші топтағы
мүгедектер саны басым – 1026 адам. Ал мүгедектерді жас аралығы бойынша қарастыратын
болсақ, 41 - 50 жас аралығындағы мүгедектер саны ең жоғарғысы – 445 адам жəне 50 - ден
жоғары жастағы мүгедектер – 438 адам. Кəсіпорында тікелей өнім өндірумен көп жағдайда
жалпы орта білімді азаматтар жұмыс жасайтын болғандықтан, мүгедектенр саны да көп, яғни
жалпы орта білімді мүгедектер – 929 адамды құраса, ал орта арнаулы білімді мүгедектер саны –
322 адам. Облысымыз бойынша толық емес орта білімді мүгедектер саны ең төменгісі – 123
адам.
Қарағанды облысының мүгедектер санының серпінін қалалар мен аудандар бойынша
қарастыратын болсақ, ол келесі кестеде көрсетілген (кесте 3).
Кесте 3 – Қарағанды облысының мүгедектер санының серпіні, қалалар мен аудандар
бойынша
адам
Өңір атауы
2013ж.
2014ж.
2015ж.
Облыс бойынша барлығы
52574
55179
50695
Приозерск қ.
175
178
212
Қаражал қ.
595
595
601
Ақтоғай ауданы
617
636
628
Ұлытауауданы
611
640
645
Нұра ауданы
1153
1156
1258
Осакаров ауданы
1299
1277
1254
Жаңаарқа ауданы
1357
1355
1376
Шет ауданы
1613
1633
1704
Қарқаралыауданы
1991
1901
1953
Сарань қ.
1699
1916
1925
Бұқар Жырау ауданы
2147
2233
2231
Абай қ.
2300
2340
2332
Шахтинск қ.
2516
2594
2668
Балқаш қ.
2921
2993
3171
Жезқазған қ.
4024
4063
4128
Сəтпаевқ.
3983
4081
4218
Теміртауқ.
5380
5443
5742
Қарағанды қ.
18193
18469
18885
Е с к е р т у – «Қарағанды облысының жұмыспен қамту жəне əлеуметтік бағдарламалар
бөлімі» ММ деректері негізінде автормен жасалған
Кестеден көріп отырғанымыздай, Қарағанды облысының мүгедектер санының серпіні
облыс бойынша барлығы1879 адамға төмендеген, ал аудандар ішінен Осакаров ауданында 45
адамға төмендеген. Облыстың қалған барлық қалалары мен аудандары бойынша керісінше
соңғы жылдары артып жатыр.
Халықтың нысаналы топтарына (аз қамтылғандарға, зейнеткер жасына дейінгі
тұлғаларға, оралмандарға, мүгедектерге, бас бостандығынан айыру орындарынан босатылған
тұлғаларға жəне басқа азаматтарға) əлеуметтік жұмыс орындары құрылды, ол орындарға 357
адам жұмысқа орналастырылды.
Облыстың əлеуметтік саласының жағдайы халықтың табиғи өсімінің қарқынымен
оңтайлы, қолайлы демографиялық жағдаймен, сондай-ақ білім берудің сапалы қызметтерін
ұсынуды жақсартумен сипатталады.
Облыстың қалалары мен аудандары бойынша мүгедектер санының серпіні төмендегі
суретте көрсетілген (сурет 1).
310
Облыс бойынша барлығы
Приозерск қ.
Қаражал қ.
Ақтоғай ауданы
Ұлытау ауданы
Нұра ауданы
Осакаров ауданы
Жаңаарқа ауданы
Шет ауданы
Қарқаралы ауданы
Сарань қ.
Бұқар Жырау ауданы
Абай қ.
Шахтинск қ.
Балқаш қ.
Жезқазған қ.
Сəтпаев қ.
Теміртау қ.
Қарағанды қ.
Сурет 9 – 2015 жылғы Қарағанды облысының мүгедектер санының
қалалар мен аудандар бойынша серпіні, адам
Суретте көріп отырғанымыздай, мүгедектердің ең көп шоғырланған жері облыс бойынша
жергілікті халықтың тығыздығына байланысты Қарағанды – 19219 адам жəне Теміртау
қалаларында - 5819 адам саналады.
Жоғарыдағы суреттегі мүгедектер санының серпініне байланысты облыстық бюджеттен
мүгедектерді əлеуметтік қолдауға жұмсалған шығындар серпіні де сəйкес (сурет 2).
2011ж
2012ж
2013 ж
2014ж
2011ж; 271,8
2012ж; 237,5
2013 ж ; 392,5
2014ж; 447,4
Сурет 2 – Облыстық бюджеттен мүгедектерді əлеуметтік
қолдауға жұмсалған шығындар серпіні, млн. тенге
Сурет 10-нан көріп тұрғанымыздай, 2011 жылмен салыстырғанда 2015 жылғы бюджеттен
мүгедектерді əлеуметтік қолдауға жұмсалған шығындар серпіні 164%-ға артқан.
Елбасының тапсырмасы бойынша дағдарыстық кезеңге қарамастан, облысымызда
халықты əлеуметтік қорғау шығындарының көлемі жыл сайын артып келеді.
Қарағанды облысы бойынша санаторлы-курорттық емдеу мен протездік-ортопедиялық
көмекпен қамтамасыз ету мəселесіне келсек, 2015 жылы санаторлы-курорттық емделумен 100
мүгедек бала мен 1650 мүгедек қамтамасыз етілген [4; 8б.].
311
2015 жылы облыс мүгедектері 2300 дана протездік-ортопедиялық бұйыммен қамтамасыз
етілген.
2015 жылдан бастап Қарағанды облысында мүмкіндігі шектеулі адамдарға арналған бос
орын жəрмеңкелері өткізіліп келеді. Жұмыспен қамту жəне əлеуметтік бағдарламалар
бөлімдерінде жергілікті бюджет қаражаты есебінен мүгедектерді дəнекерлеуші, аспаз, тігінші,
жүргізуші мамандықтарына оқытатын жəне қайта оқытатын 10 айлық кəсіби курстар
ұйымдастырылған. Оқу барысында ай сайын шəкіртақы төленіп тұрады. Курстардың тізімі
еңбек нарығындағы қажеттілікке байланысты жыл сайын артып отырады.
Мүгедектер үшін кедергісіз ортаны қалыптастыру:
Сəулетті жоспарлықтың қолжетімділігі;
Көліктік қолжетімділік;
Əлеуметтік қызметтердің қолжетімділігі [5; 3б.].
Мүгедектерді жұмысқа орналастыру мəселелері бойынша нақты жұмыстар жүргізіледі.
Соңғы жылдары мүгедектерді тұрақты жұмысқа орналастырумен қатар, оларды əлеуметтік
жұмыстарға, қоғамдық жұмыстарға орналастыру дамып келеді.
Қарағанды облысы бойынша 2015 жылы мүгедектерді əлеуметтік қорғау бойынша жүзеге
асырылып жатқан шаралары (сурет 3):
Сурет 3 – Қарағанды облысы бойынша 2015 жылы мүгедектерді
əлеуметтік қорғау бойынша жүзеге асырылған шаралар
Тəжірибе көрсеткендей, мүгедектік дəрежесі де, еңбек нарығындағы жағдай да кедергі
ретінде қарастырылмайды. Жеңіл арбада жүретін, көздері көрмейтін адамдар белсенді жұмыс
істеп, қоғамдық жұмыспен айналысатын жағдайлар да кездеседі. Ал жас, еңбекке қабілетті
адамдар жұмысқа орналасудан бас тартады.
Мүгедек адамдарды еңбек нарығына қосу мəселесі екі жақтан шешілу керек. Қоғам
ортаның қолжетімді болуына жағдай жасау керек (тек қана архитектуралық қолжетімділік қана
емес, мүгедек адамдарға қатысты тараған стереотиптер мен жалған сенімдерден арылу).
Мүгедек адамдардың белсенді өмірлік ұстанымынсыз оларды жұмыспен қамту мəселесін шешу
мүмкін емес.
Келгендер 632 адам
Жұмысқа орналасқандар – 453 адам (келгендер санының 71,7%
құрайды)
Квоталанған жұмыс орнына жұмысқа орналасқандар – 169 адам
Кəсіби оқуға жіберілгендер – 44 адам
Қоғамдық жұмысқа орналастырылғандар – 175 адам
Əлеуметтік жұмыс орнына орналасқандар – 27 адам
Өз ісін ашуға материалдық көмек көрсетілгендер – 16 адам
Арнайы ашылған жұмыс орындары – 3 орын
312
2015 жылыаймақтық жұмыспен қамту жəне əлеуметтік бағдарламалар басқармаларының
мəліметтері бойынша 2015 жылы аз қамтылған отбасылар қатарындағы 56,1 мың азаматтарға
мемлекеттік атаулы əлеуметтік көмек тағайындалды [6; 13б.].
Атаулы əлеуметтік көмектің санында 64,7 пайызы балаларға, 7,3 пайызы өздігімен
қамтылғандарға, 6,4 пайызы жұмыссыздарға, 0,9 пайызы еңбекке жарамды жастағы адамдарға
тайындалған. Республика бойынша аталған көмектің 1 алушыға ай бойындағы орта есептік
мөлшері 1970,7 теңгені құрайды. Атаулы əлеуметтік көмекке бөлінген қаражаттың 58,1 пайызы
ауыл тұрғындарына төленді.
Əдебиеттер тізімі:
1. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің қаржы нарығын жəне қаржы ұйымдарын
бақылау мен қадағалау комитеті, www.afn.kz
2. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі, www.nationalbank.kz
3. «Қарағанды облысының жұмыспен қамту жəне əлеуметтік бағдарламалар бөлімі»
мемлекеттік мекемесінің есебі
4. Қазақстан Республикасының қаржы министрлігі, www.minfin.kz
5. Қазақстандық стратегиялық зерттеулер институты, www.kisi.kz
6. 2020 жылға дейінгі Қазақстанның стратегиялық даму жоспары Михеева С.Г.
Интеллектуализация экономики: инновационное производство и человеческий капитал //
Проблемы теории и практики управления.-Томск.-2003.-№1
УДК 338.2(5)
РОЛЬ МЕЖДУНАРОДНОЙ ВЫСТАВКИ «ЭКСПО-2017» В РАЗВИТИИ
ТУРИСТИЧЕСКОЙ ПРИВЛЕКАТЕЛЬНОСТИ КАЗАХСТАНА
Ержанова С.К., Казбеков Т.Б., Ержанов А.М.
Карагандинский государственный университет имени
академика Е.А. Букетова, г., Караганда, Республика Казахстан
На сегодняшний день сфера туризма, в рамках проведения всемирной выставки «Экспо
2017», призвана обеспечить значительный вклад в увеличение внутреннего валового продукта
страны, также это станет огромной возможностью для создания новых рабочих мест и
повышения качества жизни казахстанского населения без особого истощения природных
ресурсов.
Международная выставка «Астана ЭКСПО 2017» призвана повысить узнаваемость и
туристическую привлекательность Казахстана на мировой арене, а также показать всему миру
гостеприимство казахстанского народа. Проведение выставки станет также дополнительным
стимулом для экономического и инфраструктурного развития как столицы, так и страны в
целом.
Глава государства – президент Н.А. Назарбаев обратил особое внимание на максимальное
использование эффекта от проведения «ЭКСПО 2017», в первую очередь, для развития
отечественного туризма. В рамках подготовки к выставке правительство ставит первостепенной
задачей - подготовить специалистов в области внутреннего туризма, обучении их языкам, а
также истории Казахстана. Также в своем выступлении, президент Назарбаев заявил, что
отечественным специалистам следует изучить и применить опыт совмещения экологического,
шопингового, бизнес-туризма в таких странах, как Малайзия и ОАЭ. Для снижения нагрузки на
гостиницы Астаны в период проведения выставки необходимо создать эко- и этнодеревни в
близлежащих к столице населенных пунктах, по примеру Олимпийских деревень [1].
Выставочный комплекс будет полностью обеспечиваться энергией из возобновляемых
источников в угоду главному экологичному посылу «ЭКСПО 2017» под названием «Энергия
будущего». Очевидно, здесь на помощь придут строящийся завод солнечных батарей в Астане и
возводимые ветровые станции в Ерейментау. Выставка будет содействовать более динамичному
развитию альтернативной энергетики по всей стране, которая сейчас получает очередной
импульс благодаря развитию ветровых станций в Мангистауской, Жамбылской и Алматинской
областях.
313
В настоящее время создана компания «Астана Экспо Тревел», которая будет заниматься
разработкой маршрутов, по притоку туристов, по их размещению, по развитию инфраструктуры
и т.д. По предварительным подсчетам произведенным совместно с национальном компанией
приток населения составит: туристы - 10 % казахстанцы, 90% иностранцы 2 .
В первую очередь, проведение в Астане международной выставки «Экспо-2017» позволит
Казахстану приобрести общемировую известность, создать собственный бренд. Расположение
нашей Республики, которая находится в самом сердце евразийского континента, представляет
большой интерес для иностранных гостей. Еще одним фактором, влияющим на развитие
туристического бизнеса в Казахстане, должно стать строительство новых современных отелей,
широких сетей ресторанов, культурных развлекательных объектов, и т.д.
Сегодня Казахстан – это государство, богатое на достопримечательности как природные,
так и рукотворные, причем не только исторические, но и современные. В таблице приведем
наиболее привлекательные места для посещения туристов в нашей стране.
Таблица- Привлекательные места для посещения туристов в Республике Казахстан
№
п/
п
Название
достопримечат
ельности
Расположение
Кол-во туристов
за 2014 г.
Особенности
1
Озеро Каинды Алматинская область,
в одном из
ущелий
Кунгей
Алатау
66116 человек
Озеро с удивительно
бирюзовыми водами было
образовано в 1911 году
после мощного
землетрясения, в результате
которого произошел
горный обвал,
перегородивший реку, и
вода остановилась в долине
2
Мавзолей
Ходжа Ахмет
Яссауи
г. Туркестан, Южно-
Казахстанская
область
39728 человек
Комплекс дворцов и
храмов, здесь находятся
средневековая баня, хилвет,
где жил великий святой, и
подземный дом для
размышлений Кумшик-ата
3
Чарынский
каньон
195 км восточнее г.
Алматы
13340 человек
Сложен из осадочных
пород, возраст которых
составляет около 12
миллионов лет
4
Катон-Карагай
Катон-Карагайский
р-он, Восточно-
Казахстанская
область
8634 человек
Национальный природный
парк и заповедник
5
Байконур
Кызылординская
область
-
Первый и крупнейший в
мире космодром
6
Мечеть Бекет-
ата
95 км северо-
восточнее пос. Сенек
в Мангистауской
области
37703 человек
Некрополь Бекет-Ата
духовный, исторический и
архитектурный памятник
7
Боровое
Бурабайский р-он,
Акмолинская область
118217 человек
Находится в ведении
Управления делами
Президента Республики
Казахстан
Данные Комитета по статистике Министерства национальной экономики Республики
Казахстан
314
Одним из интересных проектов, который должен непременно привлечь внимание всех
гостей «ЭКСПО 2017», станет новый развлекательный центр в самом центре г.Астана. В нем
разместятся детский парк современных аттракционов, 14-зальный кинотеатр, ресторанные
галереи и ледовая арена.
На данный момент национальная компания «Астана ЭКСПО 2017» совместно с лидерами
туристской отрасли в Казахстане создает турпакеты, позволяющие показать Казахстан
креативно, и в то же время по привлекательной цене.
В рамках организации международной выставки «Астана ЭКСПО 2017» реализуются 3
крупных проекта, связанных со строительством этноаулов. Один из таких будет находиться
близ Астаны в с. Мартыновка Аршалынского района. Сейчас в 12 километрах от поселка
Кургальджин уже сдана в эксплуатацию зона отдыха «Бiртабан», а рядом с районным поселком
определено место реализации еще одного крупного проекта 3 .
В таких этноаулах будут предусмотрены комплексы для размещения и отдыха
иностранных туристов. Для них же будет предоставляться перечень платных услуг и
развлечений.
В 2017 году в столице Казахстана ожидается 3-5 миллиона гостей из более 100 стран, при
этом часть людей захочет посетить на тот момент всё ещё единственный в мире космодром,
откуда людей запускают в космос. В случае крайней необходимости стране необходимы
проекты по строительству хостелов эконом класса.
Так как нынешние гостиницы в Байконуре были построены в шестидесятых годах
прошлого столетия в виде общежитий, они не соответствует современным стандартам [4].
В 2017 году самыми конкурентоспособными местами для паломничества станут:
Бухтарминское водохранилище, Катон-Карагайская долина, бассейн р.Иртыш и Центральный
Алтай, т.к. это наиболее живописные места региона, которые привлекают сотни тысяч туристов
ежегодно.
Для развития этого маршрута для туристов «ЭКСПО 2017» необходимо пересмотреть
работу туристического бизнеса, объединить в ассоциацию не только туристские фирмы, но и
предприятия малого и среднего бизнеса, для создания больших удобств туристам, посещающим
регион.
Если говорить о практической значимости, необходимо обратить внимание на следующие
данные из диаграммы 1:
Диаграмма 1 - Предпочтение казахстанцев по видам отдыха в Восточном Казахстане
В то же время, развитие туризма напрямую связано с развитием транспортной
инфраструктуры. В Восточно-Казахстанскую область среднестатистический турист может
попасть двумя видами транспорта: автодорожным и воздушным. Организация туров и
экскурсионных маршрутов во время проведения международной выставки в регионах
Казахстана будет напрямую зависеть он состояния автомобильных дорог.
В рамках организации международной выставки «ЭКСПО 2017» проводится
широкомасштабная работа в области визовой политики. В 2015-2017 гг. планируется подписать
ряд соглашений в туристической области. Такие соглашения у нашей страны уже есть с
Российской Федерацией, Грузией, Арменией, Туркменистаном, Индией, и др.
В 2017г. в Казахстан будут приглашены крупнейшие игроки выездного туризма по всему
миру, в первую очередь, для сотрудничества с местными туроператорами, тем самым
поддерживая и давая толчок развитию туризма в Казахстане. Основными рынками планируются
стать: 1) Россия, где прогнозируют до 58 млн выездов в год именно на отдых в 2015-2017 гг.,
2)Китай - 96 млн туристских посещений, 3) Индия - 46 млн в год (диаграмма 2).
315
Диаграмма 2 - Прогноз на основе исследования АО «КИРИ»
Разные категории посетителей выставки заинтересованы в различных видах туризма.
Казахстан в рамках «ЭКСПО 2017» сможет предложить городской, сельский и природный
туризм для иностранных туристов. Бизнес-туристам будет предложена культурная программа с
посещением музеев, исторических мест; желающим окунуться в обычную жизнь города
покажут места досуга жителей столицы, познакомят с гастрономическим миром Астаны;
любителям этнотуризма презентуют казахские обычаи, такие как тусаукесер, беташар и прочие.
В целом интерес к предстоящему мероприятию огромен, поскольку, в период низких цен
на нефть, а также слабым развитием производительной инфраструктуры, у многих стран, не
обладающих особыми запасами энергоресурсов, появилась возможность поднять уровень своей
экономики за счет проектов в области альтернативной энергетики. Тем более, что предложенная
тема выставки – «Энергия будущего» – отражает наиболее актуальную для человечества
проблему рационального использования ресурсов.
Также следует отметить, что Казахстан является девятой по площади страной в мире с
различными красивейшими природными ландшафтами, что, безусловно, имеет огромный
туристический потенциал. После Азиады 2011 года поток иностранных туристов увеличился в
несколько раз, это можно увидеть на примере горнолыжного курорта Шымбулак. Можно с
уверенностью сказать, что у нас есть разработанный туристический кластер в крупных городах.
Также стоит отметить то, что совершенно новый серьезный импульс к развитию получит
малый и средний бизнес столицы и прилегающих регионов, прежде всего - сфера обслуживания
населения, гостиничный бизнес и внутренний туризм. Мероприятие «Астана ЭКСПО 2017»
позволит привлечь значительные объемы частных инвестиций в строительство выставочных
объектов и инфраструктуры столицы. Выставка также позволит создать десятки тысяч рабочих
мест на их обслуживание, развить внутренний туризм и увеличить приток иностранных
туристов в страну, мобилизовать экономические и социальные ресурсы Казахстана.
Помимо привлечения инвестиций в строительство выставочных объектов, экономический
эффект состоит в том, что объекты, возводимые в рамках EXPO, позволят в будущем
рассматривать Казахстан и ее столицу, как крупную международную, выставочную и
информационно-презентационную площадку.
Выставка познакомит мир с многонациональной культурой, древней историей,
искусством, традициями и гостеприимством казахстанцев, повысит узнаваемость и
туристическую привлекательность Казахстана в мировом сообществе.
Подводя итог, необходимо также отметить, что такое масштабное мероприятие, как
«ЭКСПО 2017» дает возможность консолидировать весь казахстанский народ в единую
команду, поставить единую цель, привлечь тысячи волонтеров из населения для участия.
Таким образом, проведение «ЭКСПО 2017» в столице нашей Родины будет
способствовать в целом консолидации гражданского общества и осознанию единства нашей
нации.
Список литературы:
1. Статистический сборник «Туризм Казахстана 2010-2014» Комитета по статистике
Министерства национальной экономики РК, глав.ред. А.А. Смаилов, Астана, 2015г., стр. 12-81;
2. Презентация «EXPO 2017 – Future Energy–Astana Kazakhstan», Астана, 2015г.
3. https://expo2017astana.com/;
4. С.Сексембаева «Курорт Боровое претерпит кардинальные изменения к выставке
«ЭКСПО-2017», URL: http://kaveik.kz/analytics/20/;
316
УДК 336.581.22
Достарыңызбен бөлісу: |