Ҕазаҕстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі «Ҧлттыҕ аҕпараттандыру орталығы» АҔ

54 
 
1.
 
 
A)
 
5 
B)
 
6 
C)
 
2 
D)
 
13 
2. 
 
A) 16 
B)18 
C)30 
D) -12 
 
 
2.
 
 
A)
 
2 
B)
 
5 
C)
 
6 
D)
 
9 
3.
 
A)   
B)   
C) -  
D)   
3.
 
 
A)
 
 
B)
 
1 
C)
 
 
D)
 
 
4.
 
A) 1 
B) 
 
C) 
 
D)   
4.
 
 
A)
 
 
B)
 
 
C)
 
1 
D)
 
-1 
5. 
 
A) -1; 2 
B) 1; 2 
C) 1; -2 
D) 1; -3 

55 
 
V.Ҥйге тапсырма: №35-40 (2,4) 
VI.Сабаҕты  ҕорытындылау.  Бағалау.  Оҕушылардың  білімі    жеке 
тапсырмалар  бойынша  және  тест  тапсырмаларын  орындау  деңгейіне  ҕарай 
бағаланады. 
1)Интеграл  таңбасының  ішіндегі  функцияға    ҕандай  түрлендірулер 
ҕолдандыҕ? 
2)Интеграл таңбасы бар теңдеуді ҕалай шешу керек? 
Тест жауаптары: 
 
№ 
1 
2 
3 
4 
5 
Ідеңгей  B 
A 
C 
D 
C 
ІІ 
деңгей 
C 
B 
A 
C 
A 
 
 
 
 
 
 
«НАҔТЫ САННЫҢ  n- ДӘРЕЖЕЛІ ТҤБІР ЖӘНЕ ОНЫҢ 
ҔАСИЕТТЕРІ» ТАҔЫРЫБЫНА №1104 ЦБР-ДЫ ПАЙДАЛАНЫП 
ӚТКІЗІЛЕТІН САБАҔ ЖОСПАРЫ 
 
Сабаҕтың маҕсаты: -оҕушыларға n- дәрежелі түбір ұғымы мен оның 
ҕасиеттерін және  п-дәрежелі түбір табу, n- дәрежелі түбірдің ҕасиеттерін 
пайдалану білік, дағдыларын менгерту.    
Білімдік:Оҕушыладың  п- дәрежелі түбір аныҕтамасын және оның шешу 
тәсілдерін білу, п- дәрежелі түбірдің ҕасиеттерін ҕолданып есептерді шығара 
білу 
Дамытушылыҕ:Оҕушыладыңлогикалыҕ ойлау ҕабілеті мен есептеу 
дағдыларын жетілдіріп,  белсенділігін дамыту, пәнге деген ҕызушылығын 
арттыру   
Тәрбиелік:  Еңбек сүйгіштікке, ұҕыптылыҕ және тиянаҕтылыҕҕа, 
шығармашылыҕ белсенділікке баулу, кӛпшіл, ұйымшыл болуға тәрбиелеуге 
күш салу.  
Сабаҕ типі:Білім мен икем дағыдыны  бекіту сабағы 
Сабаҕ түрі: аралас сабаҕ 
Кӛрнекілігі: Электрондыҕ оҕыту аҕпараттыҕ жүйесінің Е-Кітапханасы, 

56 
 
№ 1104 ЦБР, оҕу ҕұралдары, интерактивті таҕта,  
 
Сабаҕ жоспары:  
 
I.Ұйымдастыру кезеңі.  
II.Ӛткен теориялыҕ материалдарды  ҕайталау.  
ІІІ.Жаңа сабаҕты меңгерту 
 ІҮ. Практикалыҕ тапсырмалар орындау арҕылы маҕсатҕа жету.  
        Ү. Үйге тапсырма. Бағалау.   
 
Сабаҕтың  ҕҧрал-жабдыҕтары:  Электрондыҕ  оҕыту  аҕпараттыҕ 
жүйесінің Е-Кітапханасы, № 1104 ЦБР. 
 
       І.Ҧйымдастыру кезеңі.  
Оҕушыны  түгендеу, сабаҕҕа даярлау 
 
     ІІ.Ҥй тапсырмасын тексеру ( Ҕайталауға берілген параграфтар 
бойынша ,ӛткен теориялыҕ материалдарды  ҕайталау) Үйге  берілген 
тапсырманы аралай жүріп тексеру, сұраҕ ҕою арҕылы жауап алу 
а)«Түбір» ұғымының еңгізудің ҕажеті неде? 
ә)«Квадрат түбір» және «арифметикалыҕ квадрат түбірдің» 
ұғымдарының ҕандай айырмашылығы бар? 
 
   ІІІ.Жаңа сабаҕты меңгерту  
Енді асанының п-ші  дәрежелі түбірінің аныҕтамасын берейік 
(мұндағы п-кез келген натурал сан:                                                                           
 
Аныҕтама.асанының  п -ші дәрежелітҥбірідеп п –ші дәрежесі а 
санына тең болатын b санын атайды.                                                                                  
Аныҕтама бойынша  
п
√а=b,мұндағыа=b
п  
b
п 
=а                                        (1)  
 
а санының п-шы дәрежелі түбір табуды түбір шығару дейміз.Сіздерге 
екінші дәрежелі арифметикалыҕ түбірдің ҕасиеттері белгілі.Ол ҕасиеттер п кез 
келген натурал сан болғанда да орындалады. Егер п және m кез келген натурал 
сандар, а және в кез келген теріс емес наҕты сандар болса  онда түбірдің негізгі 
ҕасиеттерін беретін келесі теңдіктер орындалады 
 
Кӛбейтіндіден түбір шығару  
n
n
n
b
a
b
a



 
 
Бӛлшектен түбір шығару      
n
n
n
b
a
b
a

 
 
Түбірді дәрежеге шығару       
 
n
k
k
n
a
a

 
 
n-ші дәрежелі түбірдің n дәрежесі      
 
a
a
n
n

 
 
Түбірден түбір алу ережесі          
mn
m n
a
a

 

57 
 
 
Түбір және түбірдің астындағы сандардың дәреже 
кӛрсеткіштерін ҕысҕарту         
n
m
kn
km
a
a

 
 
№  1034 ЦБР - дың тапсырмаларын пайдаланайыҕ. 
Осы аныҕтаманы мысалдар арҕылы түсіну үшін, осы беттің сол жағында, 
тӛменде орналасҕан батырманы басамыз.Сонда осы мысалдардың 
анимациялыҕ түсіндірмесін кӛріп,тыңдаймыз. 
 
 
№ 1104 ЦБР тапсырмалары.  
 пернесін басу арҕылы, нұсҕаулыҕтарды кӛруге болады. 
 

58 
 
 
 
  дӛңгелекшелерін бір-біріне ҕосу арҕылы есепті шығаруға болады. 
 
 
  пернесі  арҕылы  есепті  ауыстырып, 
сәйкес дӛңгелекшелерді 
белгілейміз. 
 

59 
 
 
 
 
Жауаптарын бос орындарды толтыра отырып, тексеруге болады. 
 
 
 
 
дӛңгелекшелер  арҕылы  функциянын  сәйкес  параметрлерін  
белгілейміз. 
 
 

60 
 
 
 
№ 1104 ЦБР тест тапсырмалары 
 
 
 
Барлыҕ  тест  тапсырмаларын  орындап  болған  соң,  тӛмендегідей  сурет 
пайда болады:
  
 

61 
 
 
 
Жүлдені басса, тест тапсырмаларының жауабы пайда болады. 
Шығарған  есептерінің  дұрыстығын  тексеру  үшін  «Жауаптарды 
салыстыру» батырмасын басса, оҕушы жауабының нәтижесі кӛрсетіледі. 
 
 
Ойын  «Кім  жылдам?».  Оҕушылар  интерактивті  тапсырмаларды 
орындайды. 
 

62 
 
 
 
 
 Есеп шығару; 
 
а)Оҕулыҕпен жұмыс 
 
 
 
№

9,(1,3),Амалдарды орындау                             І деңгей 
 
 
 
 
 81(1,3), Амалдарды орындау                                    ІІдеңгей    
 
 
 
 
88(3,4),Ӛрнекті ыҕшамдау   
 
 
ІІІ деңгей                        
 
ә)денгейлік тапсырмалар орындауарҕылы    
 
                             І деңгей 
 
Ӛрнектің мәнін есептеңдер: 
 
1.  
560
10
8
7
100
64
49
100
64
49









 
2.   
3
2
6
2
4
6
2
4
bc
a
c
b
a
c
b
a




 
3.                     
10
3
2
3
5
1
16
81
625
1
4
4





 
4.     
15
7
225
49
225
49


 
                                         ІІ деңгей 
 
    Ыҕшамдаңдар: 
 
1.   
4
3
3

 
2.   
15
5 3
mn
mn

 
     Амалдарды орындаңдар: 
 
4
16
1
5
625
1


63 
 
3.                           =  
3
1
12
4
3
3
1
2
27
486
6
3
6
3
4






       
 
 
 
                                     ІІІ деңгей 
 
Ӛрнекті ыҕшамдаңдар: 
 
                                               
=
   
 
1
1
1
1










ab
ab
b
a
ab
b
a
ab
b
a
ab
b
ab
a
ab
n
n
n
n
n
n
 
                      
б)(таҕырыпты бекіту ретінде интерактивты таҕтада) 
Тест тапсырмалары беріледі  
 
1. Ӛрнекті ыҕшамдаңдар: 
 
 
 
 
 
 
2.Ӛрнектің мәнін табыңдар: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
3.  Есептеңдер: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  4. Есептеңдер:    
 
3
6
4
4
4
2
27
486
3
2





n
n
n
n
n
n
b
a
b
a
b
a
ab
1
1
1








p
n
m
E
p
n
m
D
p
n
m
C
p
n
m
B
n
m
A
p
n
m
p
3
2
2
2
3
2
3
3
2
2
3
3
9
6
8
)
4
)
4
)
4
)
8
)
64
.
4
)
,
3
)
,
2
2
)
,
3
)
,
2
)
20
6
20
6
4
4
E
D
C
B
A



.
6
,
0
)
5
4
)
3
2
)
4
)
72
,
0
)
2
5
,
0
3
1 2
6
E
D
C
B
A

.
40
)
,
15
)
,
10
)
,
30
)
,
20
)
100000
243
5
E
D
C
B
A


64 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5. Амалдарды орындаңдар: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ІІІ.Ҕорытынды. Сҧраҕ-жауап әдісімен наҕты санның п- дәрежелі тҥбір 
және оның ҕасиеттерін ҕайталап шығу.  
 
ІV.Бағалау.Оҕушылар бағалау парағы бойынша бағаланады    
 
V. Ҥйге тапсырма беру.      №

6,8

,81(

,4) 
                                      Дарынды балалар үшін:  № 89.    
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1 
2 
3 
4 
5 
С 
А 
А 
В 
А 


.
4
3
)
4
2
)
32
)
4
2
3
)
,
4
2
3
)
4
:
32
4
128
3
3
3
3
3
3
3
3






E
D
C
B
A

65 
 
«РАЦИОНАЛ КӚРСЕТКІШТІ ДӘРЕЖЕ» ТАҔЫРЫБЫНА №1105 
ЦБР ЖӘНЕ №1035 ЦБР -ДЫ ПАЙДАЛАНЫП ӚТКІЗІЛЕТІН САБАҔ 
ЖОСПАРЫ 
 
Сабаҕтың маҕсаты: рационал кӛрсеткішті дәреже ұғымы және оның 
ҕасиеттеріне түсінік    беру, санның дәрежесі бойынша  білімдерін       кеңейту,  
есептер шығаруда ҕасиеттерін ҕолдануды үйрету. 
Сабаҕтың міндеттері:  
 Білімділік: рационал кӛрсеткішті  дәреженің аныҕтамасы мен ҕасиеттерін  
                       ҕолданып,   ӛрнектердің мәнін есептеу, ӛрнектерді  
                       ыҕшамдау,   кӛбейткіштерге жіктеу бойынша білім, 
                      білік дағдыларын ҕалыптастыру. 
Дамытушылыҕ: ойлау, шығармашылыҕ ҕабілетін дамыту 
Тәрбиелік: оҕушыларды дәлдікке, зеректілікке, ұйымшылдыҕҕа  баулу. 
Сабаҕтың тҥрі: жаңа білімді меңгеру сабағы 
Сабаҕтың оҕыту әдісі: деңгейлеп-саралап оҕыту, сұраҕ-жауап 
Сабаҕтың жоспары:  
1.
 
Ұйымдастыру кезеңі (1-2 минут): 
2.
 
Ұй тапсырмасын тексеру   (5 минут) 
3.
 
Жаңа таҕырыпты түсіндіру. (12 минут) 
4.
 
Жаңа сабаҕты бекіту. (11 минут) 
5.
 
Ӛзіндік жұмыс (10 минут) 
6.
 
Рефлексия (2 минут) 
7.
 
Үйге тапсырма (1 минут) 
8.
 
Бағалау және ҕорытындылау. (3 минут) 
Сабаҕтың  ҕҧрал-жабдыҕтары:  Электрондыҕ  оҕыту  аҕпараттыҕ 
жүйесінің Е-Кітапханасы, № 1035 ЦБР. 
 
Сабаҕтың барысы: 
 Естігенімді ұмытып ҕаламын, 
 Кӛргенімді есте саҕтаймын, 
Істегенімді жүзеге асырамын. 
       Конфуции 
 
1.Ҧйымдастыру кезеңі : сәлемдесу, оҕушыларды журнал бойынша 
түгелдеу, оҕушылардың сабаҕҕа дайындығын тексеру, сабаҕтың 
маҕсатымен таныстыру және оҕушылардың зейінін сабаҕҕа аудару. 
 
      II.Ҥй тапсырмасын тексеру:  
1.
 
Ҕиындыҕ туғызған есептерді талдау. 
2.
 
Шығарылған есептер бойынша сұраҕтар ҕою. 
3.
 
Оҕушылардың дәптерлерін тексеру. 
 
 
№105 
 

66 
 
1)
 
 
+
 
                   
 
 
                    
 
                     
        немесе   
=0 
                  
                           
=0 
                       3x=5 
                       x=                                        
 
     
  D<0 болғандыҕтан теңдеудің шешімі жоҕ. 
 
               Жауабы:   
 
         
1.
 
- квадрат түбірінің мағынасы болады? 
               Жауабы: а≥0 
2.
 
  теңдеуінен а-неге тең? 
                           Жауабы: a=в
2 
3.
 
(
)
2
- ӛрнегі неге тең?  
      Жауабы: а 
4.
 
 , 
 , ... n-ші дәрежелі түбірдің ҕасиеттерін 
атаңыз? 
 
III.Жаңа сабаҕты  тҥсіндіру:  
 
Кез-келген санды натурал дәрежеге  нӛлден ӛзгеше санды нӛлінші 
және бүтін дәрежеге шығарып және ҕасиеттерін ҕайталау. 
 

 
a
m
. a
n
=a
m+n                                
 

 
a
m 
: a
n
=a
m-n
 

 
(a
m
)
n
=a
mn
 

 
=
 

 
0
=1 

 
 

 
m >n болса , а
m  мен 
 a
n
- ді салыстырамыз: 
а>1 , 
  , 0 

 
(a
m
)
n
=a
m*n
 

67 
 
Ауызша жаттығулар: 
Есептеңіздер  
                        3
-5 . 
3
8
= 
3
-5
: 3
-8
= 
(3
-5
)
-8
= 
(3a)
-5
= 
3
0
= 
Санды квадрат түрінде ӛрнектеңіз. 
a , 2 , 
  
 санды куб түрінде ӛрнектеңіз. 
а , 5 ,   
 
 
 
1.
 
Кез келген теріс емес санды оң және теріс бӛлшек дәрежеге 
шығаруды түсіндіру, мысал келтіру. 
2.
 
Рационал кӛрсеткішті дәреженің аныҕтамасын беру және 
аныҕтама бойынша  
  екенін  түсіндіру және  дәреженің 
негізі теріс сан болмайтынын  ҕарастыру. 
3.
 
Оҕушыларды ҕатысьыра отырып мысалдарды ҕарастыру. 
1-
 
Мысал. Рационал кӛрсеткішті дәрежені түбірлер 
арҕылы жазу: 
1)
 
            2) 
          3) 
 
2-
 
Мысал. Рационал кӛрсеткішті дәреженің мәнін 
есептеңіз:  
1)
 
       2) 
                  3) 
 
4.
 
Дәреженің ҕасиеттері рационал кӛрсеткіштік дәрежелер үшін 
де орындалатынын түсіндіріп, а>0, в >0 және ке-келген  r  және  s 
рационал сандары үшін теңдіктерді оҕушыларға жаздырту. a
r 
: a
s
 =a
r-s
 
ҕасиетін дәлелдету. 
5.
 
Оҕулыҕтағы n –ші дәрежелі түбірлердің ҕасиеттерін 
ҕолдануды 3-4 мысалдарда ҕарастыру. 
3-мысал. Оҕулыҕпен жұмыс (оҕушылар ӛздігінен шығару жолын 
талдайды) Ӛрнекті ыҕшамдаңыздар: 
1)
 
 
2)
 
:   
 
4-мысал. Салыстыру керек 
1)
 
 мен 
 
2)
 
  мен 
 

68 
 
3)
 
мен 
 
 
 
№  1105 ЦБР - дың тапсырмаларын пайдаланайыҕ. 
 
Осы аныҕтаманы мысалдар арҕылы түсіну үшін, осы беттің сол жағында, 
тӛменде орналасҕан батырманы басамыз.Сонда осы мысалдардың 
анимациялыҕ түсіндірмесін кӛріп,тыңдаймыз. 
 
 
 
 
Беттің сол жағында, жоғарыда орналасҕан батырманы басу арҕылы 
функционалдыҕ тәуелділік немесе функция аныҕтамасының жазылуын оҕып,  
аудиодыбыстыҕ баяндалуын тыңдаймыз. 
 

69 
 
 
 
пернесін  басу  арҕылы,  мысал  келтірілген  бейнені  кӛруге 
болады. 
 
 
 
 пернесін басу арҕылы, ҕалдыҕ мүше кӛруге болады. 
 

70 
 
 
 
№ 1105 ЦБР тапсырмалары.  
 
 пернесін басу арҕылы, нұсҕаулыҕтарды кӛруге болады. 
 
 
 
 

71 
 
 пернелерін ауыстыра отырып, тапсырманың вариантын 
ауыстыруға болады. 
 
 
  дӛңгелекшелерін бір-біріне ҕосу арҕылы есепті шығаруға болады. 
 
 
Жауаптарын бос орындарды толтыра отырып, тексеруге болады. 
 

72 
 
 
 
 
дӛңгелекшелер  арҕылы  функциянын  сәйкес  параметрлерін  
белгілейміз. 
 
 
№ 1105 ЦБР тест тапсырмалары 
 

73 
 
 
 
Барлыҕ  тест  тапсырмаларын  орындап  болған  соң,  тӛмендегідей  сурет 
пайда болады:
  
 
 
 
Жүлдені басса, тест тапсырмаларының жауабы пайда болады. 
Шығарған  есептерінің  дұрыстығын  тексеру  үшін  «Жауаптарды 
салыстыру» батырмасын басса, оҕушы жауабының нәтижесі кӛрсетіледі. 
 

74 
 
 
 
Ойын «Ойлан тап». Оҕушылар интерактивті тапсырмаларды орындайды. 
 
 
 
 
IV. Жаңа сабаҕты бекіту. (18 минут) 
 
А деңгейі және В деңгейінің есептерін таҕтада шығару. 
А деңгейі    
1)
 
 Есептер шығару №108 (1-2) 
2)
 
Есептер шығару №110 (1-2) 
3)
 
Есептер шығару №112 (1-2) 
    
         
В деңгейі 
4)
 
Есептер шығару №118 (1-2) 
5)
 
Есептер шығару №119 (1-2) 
6)
 
Есептер шығару №120 (1-2) 
  
Шешуі:№108 берілген ӛрнектерді түбір түрінде жазу 
1)
 
 
№110  ӛрнектің мәнін табыңдар. 

75 
 
1)
 
=
  =  
 
№112 ӛрнекті кӛбейткіштерге жіктеңдер: 
1)
 
+
 = 
+
=
 
№118  шешуі 
1)
=
=
 
№120 ӛрнектің аныҕталу обылысын табыңдар: 
1)
 
 
Шешуі: аныҕталу обылысы  R 
2)
 
      шешуі: аныҕталу обылысы   R 
3)
 
      шешуі:  
  =
=
   болғандыҕтан, 
 
болады, алымы оң сан және бӛлімі нӛлден ӛзгеше болатын х-тің оң 
мәнінде  бӛлшектің мәні оң болады, аныҕталу обылысы  (0; 
) 
 
 

жүктеу/скачать 14,64 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: