Қазақстан республикасы білім жəне ғылым министрлігі м. Ж. Еркебаев, Қ. С. Құлажанов, Д. Б. Тəттібаева, А. Ы. Мəуленов
жүктеу/скачать 1,24 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ихтиотоксиндер, ихтиокринотоксиндер жəне хтиохемотоксин- дермен улану.
| Галлюциногендермен улану. Балықтың кейбір түрлері: ке-
фаль, сұлтан балық, ұйқы балығы – галлюцинациямен байланысты улануларды тудырады. Галлюциноген – токсиндермен уланудың бірінші ұшқыны 1927 жылы Жапонияда тіркелген. Əсіресе, ұйықтау кезінде күрделенген науқастардың негізгі симптомдары галлю- цинация жəне шатасулар байқалған. Галлюцинациялаушы токсин балық басында жинақталатыны анықталған. Аз деңгейде уланғанда тағам қабылдағаннан кейін тамақтың қышуы жəне күю сезімдері, бұлшықет əлсіздігі пайда болып, аяқ жартылай салданады. Сим- птомдар 0,5-2 сағаттан кейін байқалады. Интоксикация деңгейіне байланысты науқас 12-24 сағаттан кейін сауыға бастайды. Айта кету қажет, шикі жəне пісірілген балықты қолдану барысында осы ток- синмен улану жағдайы туындауы мүмкін. Ихтиотоксиндер, ихтиокринотоксиндер жəне хтиохемотоксин- дермен улану. Ерекше топқа кейбір балық түрлерінің əр бөліктеріндегі токсиндер тудыратын уланулардың бірнеше түрлерін бөледі. Оларға ихтиотоксиндер, ихтиокринотоксиндер жəне ихтио- хемотоксиндер жатады. Ихтиотоксиндер – балықтың көбею органында (уылдырық жəне ұрық безі) болатын токсиндер. Мұндай балықтардың 50-ден астам түрі белгілі. Ихтиотоксиндермен уланудың симптомына асқазандағы ауру жəне диарея жатады. Ошағы Еуропада байқалған «барбус тырысқағы» осындай уланудың айқын мысалы. Балық (шар- май балық, қаяз балық жəне осман балық) уылдырығында болатын ципринидин уы артериальды қысым жəне дене температурасын төмендетіп, тыныс алу жүйесінің салдануын туындатады. Удың до- засы уытты болса жүрек тоқтап қалуы мүмкін. 52 Ихтиокринотоксиндер – бұл токсиндерді кейбір балық түрлерінің (тас алабұғасы, мурен жəне т.б.) тері бездері немесе жекелеген жасу- шалары өндіреді. Ереже бойынша, бұл токсиндердің дəмі ащы, басқа балықтар үшін уытты жəне гемолитикалық əсері бар. Ихтиохемотоксиндер – бұл токсиндер атланттық қазанбас балық, сельд балықтары, хамса балық, тунец, теңіз жəне тұщы су жылан балығының қан сарысуында болады. Əдетте, осы балықтардың жаңа қандарын тағаммен қабылдағанда адам уланады. Улану симптомда- ры құсу, ретсіз пульс, бұлшықет жəне тыныс алу жүйесінің салдану- ымен білінеді, ауыр жағдайларда өлімге əкеп соқтыруы мүмкін. жүктеу/скачать 1,24 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|