| - Әлеуметтік тілдесім – адамның қоғамдағы орнын, беделін, қызметін ескере отырып құрылатын
тілдік қарым-қатынас. Мұнда сөйлеуші адамдар бір-бірінің қоғамдағы әлеуметтік рөліне, атқарып
отырған қызметіне, жасына, жолына қарай тілдеседі.
- Дербестік тілдесім – адамның қызметіне, беделіне, әлеуметтік орнына қарай, жеке басының
қасиеттеріне қарай, өзіне тән барлық ерекшеліктерін ескере отырып, тілдесу, сөйлесу.
Қазақ тілін оқытуда үлкен нәтижелерге қол жеткізіп, студенттің өзіндік жұмыстарын
ұйымдастыруда сапалы деңгейге шығаратын оқыту технологияларының бірі – дамыта оқыту
технологиясы.
Дамыта оқыту идеясы бойынша студентке оқу мақсаттарын қоюда, шешуде ешқандай дайын
үлгі берілмейді. Мақсатты шешу іштей талқылау және жинақтау арқылы жүзеге асады. Оқытушы
сабақ үрдісін ұйымдастырушы, бағыттаушы адам рөлінде болады. Шешім табылған кезде студент
өз еңбегінің дұрыс, бұрыстығын өзінше дәлелдей білуге үйренеді. Сондай-ақ оқушыға өз ойын
білдіріп, пікір айтуға мүмкіндік береді.
Атап көрсетілген тілдесім түрлерін меңгерту үшін оқылым, тыңдалым, жазылым, айтылым
құзіреттіліктері түгелімен қамтылуы керек. Тілді меңгерудің сапасын арттыру үшін белсенді оқыту
| 
