Қазақстан республикасы білім жәНЕ

 

 

 

 

 

28 

 

 

ойланады.  Сосын  одан:  Қашаннан  бері  сіз  мұнда 

бақташы болып жұмыс істейсіз? - деп сұрайды. 

Зияд  батыр  «Өлтіргісі  келсе  -  өлтірсін,  не  болса  да 

шындықты айтамын» деп ойлап, былай жауап береді: - 

Иә,  сіздің  әкеңіз  мені  қуу  туралы  үкім  шығарғаннан 

бері осы жерде бақташы болып жұмыс істеймін. 

Патша  қызы  Зияд  батырдан  кешірім  сұрап:  -  Бұл 

менің  кінәм.  Сізді  қумасын  деп,  әкешімді  көндіре 

алмадым, - дейді. - Кінә сізде емес, сіздің әкеңізде, - деп 

жауап беріпті жігіт. 

Зияд  батыр  қуанып,  өзін  асырап  алған  әкесін 

шақыруға  кетеді.  -  Құрметті  қонақтарды  жақсылап 

күту керек, - дейді бақташы ақсақал. 

Қыстақтан  дәу  қазан  алып  келіп,  қазанның  астына 

от  жағып,  бес  қойды  сойып,  қыздарға  палаудан  ауыз 

тигізіп,  қымыз  ішкізді.  Арада  бірнеше  күн  өтті,  патша 

қызының жарасы жазыла бастайды. 

Енді  ханшайым  қыздың  әкесі  туралы  естіңіз. 

Қамархан аңшылыққа кеткелі  бес күн өтті, ал одан еш 

хабар  жоқ.  Арада  тағы  да  бес  күн  өтті,  патша  қызы 

туралы тағы да еш хабар жоқ. 

Патша  бір  батырды  шақырып:  -  Міне,  бір  ай  өтті, 

қызымнан  хабар  жоқ,  қайда  екенін  біліп  кел.  Оны 

тауып, бірге алып келіңдер, - дейді.  

Ал,  сол  батыр  патшаның  қызына  үйленгісі  келетін. 

Сондықтан патшаға жән-тәнімен қызмет етті. Осындай 

бұйрықты  алғанына ол  қуанып,  көзді  ашып-жұмғанша 

жолға  жиналады.  Өзімен  бірге  жігіттерді  алып, 

«Қамарханның  қайда  екенін  тапсақ,  онымен  сұхбат 

құрамыз»  деп  бір  құмыра  шарапты  алып,  жолға 

шығады.  

Батыр бес күн жүріп, патша қызын табады, ал патша 

қызы  Зияд  батырмен  әңгімелесіп  отыр  екен.  Батыр 

мұны көріп, көңіл-күйі түсіп кетеді. Аттан түсіп, патша 

 

 

ӨЗБЕК ХАЛЫҚ ЕРТЕГІЛЕРІ 

 

 

 

 

29

 

 

қызын  ащы  сөзбен  өкпелетіп  алмау  үшін  амандасып:  - 

Әкеңіз  сізді  уайымдап  отыр,  мені  іздеуге  жіберді,-  деп 

айтады.  Мұнда  ол  батырға  арнайы  дастархан  жайып 

күтеді.  Батыр  құмырадағы  шарабын  дастарханға 

қойды,  қыздар  болса  құйып  береді.  Батыр  екі  кесе 

шарап  ішеді,  бір  кезде  оның  басы  айналып,  көздері 

қызарып, тамырларынан қан жүгіреді. Сөйтіп болмашы 

нәрсе  үшін  Зияд  батырға  тиісе  бастайды.  -Сен  неге 

маған  кедергі  жасап  тұрсың?  –  деп  айғайлап,  Зияд 

батырды  жұдырықпен  бір  қояды.  Зияд  батыр 

ашуланып,  жұдырыққа  жұдырықпен  жауап  береді. 

Қонаққа  келген  батырдың  аузынан  көбік  шығып,  сол 

жерде қайтыс болады. 

Батырдың  жігіттері  Зияд  батырға  жабылып, 

төбелесе  бастайды.  Зияд  батыр  бәрін  жеңіп,  патша 

қызына: - Енді бізге осы жерде қалу қауіпті. Басқа елге 

кетейік,-  дейді.  Патша  қызы  өз  қызметші  қыздарын 

патшағам жіберіп, оларға тапсырма  береді: - Егер әкем 

мен  туралы  сұраса,  «Қамархан  басқа  елге  кетіп  қалды 

деп  айтыңдар»,  -  дейді.  Ол  қыздармен  қоштасады, 

қыздар көз жастарын тия алмай, қалаға оралады. 

Зияд батыр мен патша қызы бақташымен қоштасып, 

атқа  мініп,  жолға  шығады.  Кішкене  жол  жүреді  де, 

тоқтап  аң  аулайды,  әрі  қарай  жолын  жалғастырады. 

Осылайша бірнеше күн өткен соң, олар Герат қаласына 

келіп жетіпті.  

Ол  жерді  патша  Хусейн-Мирза басқаратын  еді.  Олар 

керуен-сарайға тоқтайды. Зияд батыр темірші-ұстаның 

қолына  жұмысқа  кіреді.  Көп  кешікпей  Зияд 

Қамарханмен  некесін  қиятын  адам  іздеп  шығады.  Сол 

сарайға  жақын  жерде  бір  шейх  тұрады  екен.  Батыр 

шейхтың  үйіне  барыпты.  Шейх  үйде  жоқ  екен.  Оның 

ұлы  шығыпты.  Зияд  батырдың  сөзін  есітіп,  «Мен  өзім 

 

 

 

 

 

30 

 

 

сендердің некелеріңді қияйын» депті де, Зияд батырға 

еріп  сарайға  келіпті.    Неке  қиып  жатқан  кезде  қызға 

көзі түсіп кетіп, «Әттең, осындай қыздың некесін қиып, 

қолдан  беріп  қойдым» деп  өкініп,  үйіне  қайтыпты.  Бір 

жолы  Зияд  батырға  шейхтың  баласы  келіп:  -  Осы 

керуен-сарайда  тұрып  қайтесіңдер,  мен  сендерге 

өзімнің қаламнан үй тауып қойдым, - дейді. 

Осы  үй  Зияд  батырға  ұнап  қалады.  Оның  еңбекпен 

тапқан  кішкене  ақшасы  бар  еді,  соны  беріп,  сол  үйге 

әйелімен  көшіп  келеді.  Кейіннен  шейхтың  ұлы  Зияд 

батырға келіп: - Сіздің әйеліңіз жас, сіз жұмысқа кеткен 

кезде  ол  жалғыз  қалады.  Біздің  үйде  бір  кемпір  бар, 

өзінің  баласы  жоқ.  Сол  кемпірді  сіздікіне  жіберсем 

қайтеді? - деп сұрапты. Зияд батыр келісімін беріпті.  

Шейхтың  ұлы  бір  айлакер  кемпірді  тауып,  оған 

аздаған  ақша  беріп,  «Себебін  тауып  Қамарханды 

жолдан тайдыр», - деп, оны Зияд батырдың үйіне алып 

барыпты.  Кемпір  Қамарханмен  аналы-қыздай  болып 

кетіпті.  кемпір  ертелі-кеш  қолында  тәспісі,  құлшылық 

жасайды  екен.  Қамархан  күйеуі  жұмысқа  кеткен  кезде 

кілем  тоқып,  іші  пысса  ән  айтады  екен.  Кемпір 

ақырындап  қыздың  сеніміне  кіріп,  шейхтың  ұлын 

мақтай  бастапты.  Қамархан  айлакер  кемпірдің  ниетін 

сезіп  қалапты.  Күйеуіне  кемпірдің  әңгімелерін  айтып 

беріпті.  Сонда  Зияд  батыр  былай  деті;  «Мен  неге  ол 

менімен қатты достасып кетті деп ойлап едім, е,  оның 

достығы осындай екен ғой, мейлі, әзірше үндемей тұра 

тұр,  тағы  да  не  дер  екен,  көрейік»,  -  депті.  Ертесіне 

айлакер  кемпір  шейхтың  ұлы  туралы  тағы  да  әңгіме 

етіп:  -  Сізді  ол  кісі  қатты  жақсы  көреді,  сол  кісіен  бір 

сөйлессеңіз  қайтеді,  -  депті.  Қамархан  ашуланып, 

кемпірдің  жағынан  салып  қалады.  Кемпір  шейхтың 

баласына  барып,  бар  жайды  айтады.  Шейхтың  ұлы 

ашуланыпты.  Сол  шейхтің  баласының  қызметшісі 

 

 

ӨЗБЕК ХАЛЫҚ ЕРТЕГІЛЕРІ 

 

 

 

 

31

 

 

баукеспе  болатын.  Шейхтың  баласы  баукеспені 

шақырып  алып:  -  Бүгін  кешке  еш  жаққа  кетіп  қалма. 

Саған бір жұмыс бар еді, - дейді. 

Түннің ортасында ейхтың баласы баукеспемен бірге 

Зияд батырдың үйіне келеді. Олар Зияд батыр ұйықтап 

қалған  кезде,  оны  өлтіріп,  Қамарханды  ұрлағысы 

келеді.  Бірақ  Қамархан  олардың  сөзін  естіп  қояды, 

сөйтіп Зияд батырды оятады. Зияд батыр тұрып, үйдің 

алдында  екі  адам  тұрғанын  көреді.  Жастықтың 

астынан 

қылышын 

алып, 

баукеспемен 

айқаса 

бастайды.  Қамархан  болса  жүгіріп  келіп,  шейхтың 

баласының жағынан жұдырықпен ұрады, оның беті тез 

ісіп  кетеді.  Зияд  батыр  сол  шейхтың  баласын 

қылқындыра бастайды. 

Шейхтың  баласы  жалынып:  -  Жіберіңдерші,  мені 

аяңыздаршы! - дейді. Патша қызы «Өлтіру керек оны», - 

дейді,  бірақ  Зияд  батыр:  -  Мақұл,  жіберейік 

жексұрынды.  Тез  кетсін,  келесі  жолы  бұндай  тірлік 

жасамасын, - дейді. 

Шейхтың  ұлы  қашып  кетеді  де:  «Егер  патшаға 

барып,  шағымдансам  қайтеді?»  деп  ойлайды.  Ісіп 

кеткен бетін орап, сарайға барады. 

Хусейн Мырза сарайда ақсүйектермен отыр екен, ал 

шейхтың баласы солардың қастарына барып отырады. 

Шейхтың баласы келіп, сұлтанға бас иіп: - Патша, біздің 

қалаға  бір  тексіз  қаңғыбас  әйелімен  көшіп  келді.  Мен 

бұлар  адал  адамдар  деп  ойлағанмын,  үйімді  соларға 

саттым,  ал  олар  болса  мені  соққыға  жықты.  Патша, 

оңбаған  қаңғыбасты  қаладан  қуып  жіберіңізші,-  деп 

шағымданады. 

Патша  ашуланып,  айтады:  -  Оны  қумақ  тұрмақ, 

өлтіру  керек,  -  деп  өз  күзетшілерін  Зияд  батырға 

жібереді. 

Күзетшілер 

келіп, 

Зияд 

батырмен 

 

 

 

 

 

32 

 

 

Қамарханды  алып,  қолдарын  байлап,  патшаға  алып 

барады. Патша Қамарханды  көріп, бәрін ұмытып,  Зияд 

батырдан: - Қызды қайдан алдың, қай жерден ол? - деп 

сұрайды.  -  Өзінен  сұраңыз,-  деп  жауап  береді  Зияд 

батыр. -Қызды осы жерде қалдыр, өзің кете бер,- дейді 

патша  Зияд  батырға.  Бірақ  Зияд  батыр  келіспейді. 

Патша  ашуланып,  жендеттерді  шақырып,  Зияд 

батырды  өлтіруге  бұйрық  береді.  Жендеттер  Зияд 

батырды  өлтіруге  жетектеп  апарады.  Бірақ  ол  бәрін 

ұрып-соғып, өзінің темірші-ұстасына қашып кетеді. 

Қандай  жағдайға  душар  болғанын,  бәрін  темірші-

ұстаға айтып береді, темірші-ұста оған былай деп кеңес 

береді:  -  Жақын  жерде  үңгір  бар,  сен  сол  жаққа 

тығылып жат, ал мен  қалаға барып, адамдар не айтып 

жатқанын естіп келемін. Ертең келіп, саған бәрін айтып 

беремін. 

Енді  патша  қызы  туралы  естіңіз.  Басында  патша 

Қамарханмен жылы сөйлеседі:          

-  Сені  алтынға  ораймын,  сен  барлық  патша 

қыздарынан бай боласың, менің сарайымда қал, - дейді. 

Қамархан  оның  сөзіне  көнбейді.  Патша  ызаланып 

кетеді.  Ал,  оның  бағында  ешкім  білмейтін,  жасырын 

жер  асты  түрмесі  бар  еді.  Патша  Қамарханды  апарып, 

сол  түрмеге  қамайды.  «Зияд  батыр  қашып  кетті»  деп 

естігенде,  қаланың  барлық  қақпасын  жауып,  «Қаш

-

қынды табыңдар» деп бұйрық береді. Көп іздейді, бірақ 

Зияд батырды ешкім таба алмайды.  

Кеш  батты.  Темірші  ұста  Зияд  батыр  тығылған 

үңгірге  келеді,  олар  әрі  қарай  не  істейтіні  туралы 

кеңесті.  Темірші  ұста  көп  ойланып:  -  Патшаның  Науаи 

атты  уәзірі  бар.  Соған  барып,  барлық  оқиғаны  айтып 

беру керек. Ол әділетті адам, сенің қайғыңа ортақтасып, 

көмек  береді.  -  Мақұл,  солай  істеймін,  -  дейді  Зияд 

батыр. 

 

 

ӨЗБЕК ХАЛЫҚ ЕРТЕГІЛЕРІ 

 

 

 

 

33

 

 

Түннің ортасында үңгірден шығып, Науаидың үйіне 

бет  алды.  Үйіне  келіп  есігін  ұрады:  -  Мен  алыстан 

абыройлы Науаидан кеңес алу үшін келіп тұрмын. Мен 

соған 

жолығамын, 

жіберіңдер,- 

дейді. 

Науаи, 

әдеттегідей әлі ұйықтаған жоқ еді. Ол түннің ортасына 

дейін,  кейде  таңға  дейін  шаммен  жұмыс  істейтін. 

Қызметшілер  келіп:  -  Сізге  бір  жігіт  алыстан  кеңес 

сұрап келіп тұр,- дейді. - Кіргізіңдер, - дейді Науаи. 

Зияд  батыр  кіріп  амандасады,  Науаиға  басына 

түскен барлық қиыншылықты айтып береді. Науаи оны 

жұбатады: - Уайымдама, патша Қамарханды өлтірмейді, 

ертең  ол  туралы  бәрін  біліп,  саған  хабарласамын,  - 

дейді. 

Ертесіне  Науаи  патшаның  сарайына  барып, 

бақшасына  кіреді.  Ол  патшаның  жер  асты  түрмесі  бар 

екенін білетін. Бақшада жүріп, бағбанды көреді. Бағбан 

Науаиға  бас иіп, бір гүл шоғын береді. Бағбан бақшаға 

да, түрмеге де қарап жүреді. Бірақ оны ешкім білмейтін 

еді. 

Науаи  бағбаннан:  -  Түрмеде  жатқан  қыз  туралы 

білесің бе?- деп сұрайды. - Білемін, мырза, - деп бағбан 

жауап  береді.  -  Патшаның  өзі  «Түрмеге  қамаңдар»  деп 

бұйрық берді, - дейді. 

Науаи  Зияд  батырға  Қамархан  аман-есен  екенін 

жеткізеді.  Ал,  өзінің  қызметшілеріне  патшаның 

бақшасындағы  жер  асты  түрмесіне  жол  қазуды 

бұйырады.  Үш  күннің  ішінде  жер  асты  жолын  қазып, 

Қамарханды түрмеден босатады. 

Оған  Науаидың  үйінен  орын  дайындап,  сол  жерге 

алып  келеді.  Науаи  Зияд  батырға:  -  Қамархан  екеуіңе 

менің  үйімде  ешкім  тиіспейді.  Бақытты  өмір  сүре 

беріңдер,- дейді. 

 

 

 

 

 

34 

 

 

Олар  Науаидың  үйінде  үш  жыл  тұрады.  Қамархан 

ұлды  болады.  Ол  еңбектеп  жүре  бастайды.  Науаи  бір 

жолы  бақшада  жүрсе,  суды  шолпылдатып  отырған 

баланы  көреді.  Науаи  оны  қолына  көтеріп  алып,  оған 

гүл  береді.  Зия  батырдың  есігіне  жақындағанда:  -

Жыламашы,  жаным  Қамархан,  анаңды  сағынғаныңды, 

бірақ барып көре алмайтыныңды  білемін. Жыламашы, 

сабырлы  болшы.  Менің  де  жүрегім  туған  жерімді 

сағынады.  

Науаи  соны  естіп,  үйіне  кіреді.  Қамархан  көз  жасын 

сүртіп  тұрды  да,  Науаиға  бас  иеді.  Науаи  оған:  -

Уайымдама, қайғырма. Бір ай күтіңдер, содан кейін өзім 

сендердің  ауылдарыңа  апарып,  әкелеріңе  бәрін 

түсіндіремін,- дейді. Бір ай уақыт өтеді. Науаи патшадан 

сұранып,  төрт  сенімді  жігіт  алып,  жолға  жинала 

бастайды.  Жігіттер  кетуге  бір  апта  қалғанда,  ешкімге 

білдіртпей, Қамархан мен Зияд батырды қаладан алып 

кетеді,  де  тауға  алып  барып  жасырып  қояды.  Науаи 

жиналысты аяқтап, жол жүреді. Таудан Зияд батырды, 

Қамарханды алып кетеді.  

Бірнеше күн жол жүріп, Қамарханның ауылына келіп 

жетеді.  Патша  Науаи  туралы  естіп,  жігіттерді  қарсы 

алуға жібереді. Патша оны сарайына шақыртады: - Қош 

келдіңіз,  қандай  жағдаймен  келіп  тұрсыз?  –  деп 

сұрайды. 

Науаи:  -  Екі  жазықтының  атынан  кешірім  сұрауға 

келіп  тұрмын.  Егер  оларды  кешірсеңіз,  сіздерде 

бірнеше  күн  қонамын,  кешірмесеңіз  тап  қазір  кетіп 

қаламын, - дейді. 

Сұлтан  патша:  -  Егер  ол  жазықтылар  менің  әкемді 

өлтірсе  де,  сіз  үшін  кешірер  едім.  Айтыңыз,  кім  олар?- 

деп сұрайды. 

-Науаи  «Қамархан  мен  Зияд  батырды  алып 

келіңдер»  деп  бұйрық  береді.  Қамархан  кіріп,  әкесінің 

 

 

ӨЗБЕК ХАЛЫҚ ЕРТЕГІЛЕРІ 

 

 

 

 

35

 

 

кеудесіне  құлай  кетті.  Патша  қуанғанынан,  талып 

қалды.  Патша  есін  жиып,  жылап  тұрып:  -  Қызым,  сен 

қайда жоқ болып кеттің?- деп сұрайды. 

Сол кезде Зияд батыр келіп,  патшамен амандасады. 

Науаи олардың басынан өткен бар жайды айтып береді. 

Патша қуанғаннан жеті күн халыққа сый көрсетіп, той 

жасады.  Зияд  батырды  өзінің  әскер  басшысы  етіп 

тағайындайды. 

Зияд  батыр  бірден  таудағы  бірге  мал  баққан  кәрі 

бақташыға  жібереді,  оны  көлеңкелі  бақшаға  орналас

-

тырады.  Зияд  батыр  қарапайым  халықты  құрметтеп, 

кедей, аш адамдарға көмектеседі. 

Науаи бірнеше күн патшаның үйінде қонақта болып, 

Гератқа  қайта  оралды.  Ал,  Зияд  батыр  мен  Қамархан 

шат-шадыман өмір сүріпті.  

 

 

ЗИЯД БАТЫР 

 

Было или не было, в давние времена жил-был шах по 

имени  Султан.  Была  у  него  дочь  красоты  нес-

равненной,  скромная,  умная,  ученая.  Если  кто  на  нее 

хоть раз взглянет, только о том и думать будет, как бы 

еще раз на нее взглянуть. Звали ее Камархон.  

Не  было  человека,  который  мог  бы  так  ловко,  как 

шахская  дочь,  из  лука  стрелять,  копье  метать,  мечом 

разить.  

Шах  Султан  свою  дочь  даже  больше,  чем  сына, 

любил.  А  сколько  было  женихов  у  Камархон  -  и  не 

перечесть! Из разных стран приходили просить ее руки 

сыновья шахов и беков, но все они ей не нравились. Кто 

к ней ни сватался, всем Камархон один ответ давала: - Я 

замуж не собираюсь.  

 

 

 

 

 

36 

 

 

Во дворце у султана работал старик-мастер. Во всех 

ремеслах  был  он  искусен.  Вещи,  которые  он  делал, 

очень  нравились  шаху,  и  старого  мастера  поставили 

начальником над всеми мастерами.  

Был  у  мастера  двадцатилетний  сын,  статный, 

красивый, а к тому же храбрый и умный. Звали его Зияд 

батыр.  Большой  славой  он  пользовался  среди  других 

батыров. Мастер захотел научить сына своему ремеслу 

и говорит: - Сын мой, учись ремеслу, вырастешь - тебе 

оно пригодится.  

Много  времени  не  прошло, сын  всякому  ремеслу  от 

отца научился. Смотрит отец на сына,  радуется, а того 

не  знает,  что  Зияд  батырот  любви  страдает,  мучится, 

ночами  не  спит,  слезы  льет,  по  красавице-царевне 

тоскует.  

Однажды  приказала  Камархон  мастеру  сделать  лук. 

Взялся  старик  за  работу  и  за  нескольку  дней  сделал 

лук.  А  Зияд  батыртайком  от  отца  тоже  лук  готовил. 

Сделал он лук и показал отцу. Посмотрел мастер на его 

лук и удивился. У Зияд батыра лук намного лучше, чем 

у него самого, получился. Нельзя было взять этот лук в 

руки  и  не  полюбоваться  его  красотой.  На  луке  было 

вырезано  узорным  письмом  красивое  двустишие  о 

любви.  

Обрадовался  очень  старый  мастер,  сына  в  лоб 

поцеловал и говорит ему:  - Молодец, сын мой, очень я 

рад,  что  ты  так  хорошо  моим  инструментом  овладел, 

теперь тебе в жизни нищета не грозит.  

Свой лук мастер себе оставил, а царевне послал лук, 

сделанный  Зияд  батыром.  Очень  понравился  царевне 

лук. Именно такой ей и хотелось получить. Послала она 

мастеру  дорогие  подарки.  Мастер  был  очень  старый. 

Однажды  он  заболел  -  тяжело  заболел,  никакие 

лекарства не помогли - и умер.  

 

 

ӨЗБЕК ХАЛЫҚ ЕРТЕГІЛЕРІ 

 

 

 

 

37

 

 

Позвал  шах  Султан  Зияд  батыра  и  назначил  его 

вместо  отца  начальником  над  своими  мастерами. 

Зашел  однажды  шах  к  Камархон  и  увидел,  что  она 

луком  играет.  Взял  шах  в  руки  лук,  отделку  его 

рассматривает,  любуется  им,  удивляется.  Вдруг 

заметил  шах  стихи,  которые  были  на  луке  вырезаны, 

прочитал  их,  позвал  Зияд  батыра  и  спрашивает:  -  Кто 

стихи на луке вырезал?  

-  Я,-  отвечает  Зияд  батыр.  -  Мало  тебе  того,  что  я 

тебя  начальником  всех  мастеров  назначил,  неблаго

-

дарный?!  Разозлился  шах,  позвал  палача  и  приказал 

казнить Зияд батыра.  

Тут один из визирей кинулся в ноги шаху, попросил 

помиловать  молодого  мастера,  от  смерти  избавить. 

Послушал  Султан  визиря,  но  все  же  приказал  изгнать 

Зияд батыра из города.  

Отправился Зияд батырв путь. Ехал он и по степям и 

по  холмам,  много  дней  ехал,  долгий  путь  проехал  и 

приехал  в  горы.  Посмотрел  -  кругом  зеленая  трава, 

воздух  чистый  человеку  сердце  радуют,  путника  на 

отдых  зовут.  Увидел  Зияд  батыр,  что  старик  пастух 

табуны  лошадей  и  отары  овец  пасет.  Подъехал  он  к 

пастуху, поздоровался. Видит старик, что юноша устал, 

утомился,-  налил  ему  из  бурдюка  чашку  кумысу.  - 

Откуда путь держишь, сынок?- спрашивает пастух. Зияд 

батыр  все  как  было  пастуху  рассказал.  Пожалел  его 

старик  и  снова  спрашивает:  -  А  сейчас  куда  едешь, 

сынок?    -  Куда  же  мне  ехать  сейчас,  отец?  Куда  может 

ехать  бездомный  путник,  лишившийся  родной  земли? 

Еду  куда  глаза  глядят.  -  Вот  я  у  жителей  здешних  гор 

скот  пасу,-  говорит  старик  -  От  отцов,  дедов 

пастушьему  делу  научился.  Если  тебе  такая  жизнь 

понравится,  будь  моим  сыном.  По  сердцу  пришлись 

 

 

 

 

 

38 

 

 

Зияд батыру слова пастуха. - Отец, если вы меня к себе 

берете,  да  еще  своим  сыном  назвать  желаете,  я  всей 

душой у вас остаться согласен.  

Так  стал  Зияд  батыр  жить  у  пастуха,  пасти  овец, 

лошадей.  Научился  он  хорошо  из  пращи  стрелять. 

Когда  дикие  звери  на  стадо  нападали,  Зияд  батыр  так 

ловко  в  них  пращою  камни  метал,  что  многих  зверей 

убивал.  Радовался  старик  пастух.  Прежде  каждый  год 

дикие  звери  много  бед  причиняли,  а  после  того  как 

Зияд  батырпришел,  стада  стали  спокойно  пастись. 

Слава о Зияд батыре далеко по горам пошла. Стали его 

люди  звать  «богатырь-камнеметатель».  Так  два  года 

прошло.  

Пока  Зияд  батыр  со  своим  отцом-пастухом  стада 

пасет,  послушайте  про  шахскую  дочь  Камархон. 

Камархон  никому  не  говорила  о  том,  что  она  любит 

Зияд батыра, но про себя давно уже решила: «Если отец 

захочет  меня  замуж  выдать,  выйду  я  только  за  Зияд 

батыра».  

После  того  как  шах  изгнал  Зияд  батыра  из  города, 

весь мир в очах Камархон черной пеленой покрылся, с 

утра до вечера она про Зияд батыра думала, а по ночам 

до  раннего  рассвета  плакала.  Долго  царевна  горе  свое 

никому  не  открывала.  Было  у  нее  сорок  прислужниц. 

Старшую  из  прислужниц  звали  Хумаюн.  Тосковала 

Камархон,  тосковала  и  наконец  рассказала  Хумаюн  о 

своем горе. Чтобы тоску развеять, стала Камархон часто 

на  охоту  ездить.  В  один  из  весенних  дней, 

отпросившись у отца, Камархон и ее служанки оделись 

джигитами и отправились на охоту. Приехали они в лес, 

несколько фазанов и других птиц застрелили, а больше 

никакой  дичи  не  встретили.  Поскакала  Камархон 

дальше  и  видит  -  вдали  гора  виднеется  высотой  до 

небес.  Поехала  Камархон  к  той  горе,  а  в  это  время  из 

жүктеу/скачать 4,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: