Қазақстан республикасы ғылым және жоғары білім министрлігі ш. УӘлиханов атындағы
e-GOV ПОРТАЛЫНЫҢ МҮМКІНДІКТЕРІ МЕН КЕЛЕШЕГІ
жүктеу/скачать 19,8 Mb. Pdf көрінісі
|
Сборник студ конф 22-23г
| e-GOV ПОРТАЛЫНЫҢ МҮМКІНДІКТЕРІ МЕН КЕЛЕШЕГІ
Арғынбекқызы Айсара Зарлыкова Кундыз Қаржауов Бақдаулет Ғылыми жетекші:Карымсаков Жанат Жумабекович, жаратылыстану ғылымдары магистрі, лектор Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау университеті, Көкшетау қ. aisaraargynbekkyzy@gmail.com Қазақстанда электронды үкімет порталы қызмет жасайды. «Электронды үкімет» порталы - Қазақстан азаматтарының және республика қонақтарының Қазақстан туралы, оның үкіметі, заңнамасы, ұлттық назар аударарлық орындары туралы ресми ақпарат алатын, сонымен қатар, онлайн режімде мемлекеттік органдар қызметіне ие болып және айыппұл төлеуге мүмкіндік беретін бірыңғай ресурс. Елімізде электронды үкімет құру идеясын Елбасымыз өзінің республиканы әлемдегі бәсекеге қабілетті елу елдің қатарына енгізу туралы Қазақстан халқына жыл сайынғы Жолдауында білдірген болатын.Осы портал бізге: 1) Жеке басты куәландыратын құжаттар туралы мәліметтер 2) Тіркелген мекенжайы және туған жері 3) Неке қию туралы мәліметтер 4) Мүліктің, жылжымайтын мүліктің болуы туралы мәліметтер 5) Қызмет түрлері бойынша лицензиялардың болуы 6) Медициналық ұйымға тіркелу туралы ақпарат 7) Өтелмеген әкімшілік айыппұлдардың болуы немесе болмауы және т.б мүмкіншіліктерге ие.[3 Осыдан кейін электронды үкіметті қалыптастыру және дамытудың төрт негізгі кезеңі бекітілді. Бірінші кезең - ақпараттық кезең. Дәл осы кезеңде электронды үкімет порталы іске қосылып, ақпараттармен толықтырылды. Бұл кезеңде әрбір қазақстандық қажетті бүкіл ақпаратты – қажет құжаттар тізімін, мемлекеттік БАЖдың көлемін, мемлекеттік органның байланыс мәліметтерін портал арқылы алуға қол жеткізді. Екінші кезең - интерактивті кезең, яғни порталда электронды қызметтер көрсетіле бастады. Порталды пайдаланушыларға үйде отырып-ақ мекемелерден анықтамаларды алуға, кез келген мемлекеттік органға сұраныс жасауға және олардың жағдайын бақылауға мүмкіндік туды. Электронды үкімет порталында интерактивті қызметтерді енгізу құжаттар пакетін жинауға кететін уақытты бірнеше есе қысқартты. Электронды үкіметтің дамуының үшінші кезеңі - транзакциялық кезең. Бұл кезеңде азаматтар мемлекеттік салымдар мен төлемдерді, айыппұлдарды, коммуналдық қызметтерді төлеуге мүмкіндік алды. Егер бұрын қызметтерді төлеу үшін банкке бару қажет болса, онда қазір қызметті онлайн алуға және төлеуге болады. Электронды үкіметтің төртінші кезеңі - трансформациялық кезең. Бұл кезеңнің басты мақсаты - азаматтарға қызмет көрсетуде жеделдік таныту. Осы мақсатқа қол жеткізу үшін интерактивті және транзакциялық сервистер кешенді қызметтерге біріктірілуде.Қазіргі таңда техника, технология жетістіктерін шеберлікпен пайдаланудың арқасында мемлекеттік органдар мен үкіметтік ұйымдар ел азаматтарымен тұрақты қарым-қатынас жасаудың тиімді жолдарын осы электронды үкімет 360 жүйесі арқылы тапты. Мұның тиімді жақтары айтарлықтай. Қажетті ақпаратты жедел береді, мемлекеттік қызмет көрсетуді тиімді етеді және шығынның аздығымен әрі ашық, жариялылығымен ерекшеленеді. Үкіметтік ұйымдардың да өзара тығыз байланыста жұмыс істеуіне елеулі ықпал ете алады.Үкімет ұсынған қызметтерді халық ақпарат алмасудың жылдамдығы арқасында тез меңгеруде. Керекті құжаттың электронды нұсқасын пайдалану арқылы қағазбастылық артта қалып, халыққа қызмет көрсету сапасы артып келеді. Бұл - электронды үкіметтің игілігі. Ал электронды құжат - экономиканы дамытудың негізгі тетігі екені анық. Үкіметтің бүгінгі ұсынып отырған электронды қызметтерін жұртшылық электронды цифрлық қолтаңба арқылы алады. Қазір елімізде электронды үкіметтің www.e.gov.kz порталы жұмыс жасайды. Аталмыш порталда мемлекеттік органдардың барлық ақпараттарына қол жеткізуге болады. Бүгінде www.e.gov.kz порталында экономика, білім, мәдениет, еңбек, денсаулық, спорт, туризм және адам өмірінің өзге де салалары бойынша бірнеше мәтіндік бөлімдерде екі мыңнан астам ақпараттық қызмет көрсетіледі. Алайда портал тек ақпараттық ресурс қана емес, оның пайдаланушыларына мемлекеттік органдардың әртүрлі электрондық қызметтері ұсынылады. Мәселен, цифрлық қолтаңба арқылы кез келген тұрғынның мемлекеттік органдардан анықтамалар алуға, мемлекеттік сатып алуларға қатысуға (егер сіз заңды тұлға болсаңыз) немесе белгілі бір мемлекеттік органға тікелей шағымдануға («Виртуалды қабылдау»), коммуналдық қызметтерді төлеуге, мекен-жай анықтамасын алуға мүмкіндіктері бар. Порталдағы барлық қызметтерді қолдану үшін азаматтарда алдымен электронды сандық қолтаңбасы (ЭСҚ) болуы қажет. Электронды сандық қолтаңба портал арқылы, үйден шықпай- ақ мемлекеттік қызметтерді алу үшін өте қажет. Бұл ыңғайлы, әрі қолжетімді. Электронды Үкіметтің қарапайым халық үшін тиімді, әрі қолжетімді екенін бөлім қызметкерлері еgov.kz порталының барлық мүмкіндіктері арқылы көрсетіп бере алады. еgov.kz электронды үкімет порталының арқасында 7 жыл ішінде 200 млн қызмет көрсетілген. Қолданушылардың саны 650 есеге артып отыр. 2009 жылы барлығы 10 мың 960 пайдаланушы болса, қазіргі таңда олардың саны 7 млн-ға дейін жеткен. Сондай-ақ, қазақстандықтарға барынша ыңғайлы болу үшін Telegram-бот та іске қосылды. Ол SMS хабарлама арқылы ең жиі тапсырыс берілетін 4 қызметті алуға мүмкіндік береді. Мекен-жай анықтамасы, жеке тұлғаның басқа заңды тұлғаларға қатысуы туралы, сотталмағандығы жөнінде анықтама, жылжымайтын мүліктің жоқ немесе бар екендігі туралы анықтама. Ол үшін бар болғаны мобильді азаматтар базасына тіркелу жеткілікті.[2] Басылымның хабарлауынша, 2022 жылы келесі e қызметтері ең танымал болды. "Отбасы"бөлімінде бұл мекенжай анықтамаларын беру - 22 431 707 қызмет, баланы балабақшаға кезекке қою-92 945. Тіпті жүрек мәселелерін де шешуге болады бір жылда 79 396 некені тіркеуге электронды өтініш беру барған сайын танымал бола бастады. Тууды тіркеуге электрондық өтініш беру - 18 484 қызмет. "Жылжымайтын мүлік" қызметтері бөлімінде жылжымайтын мүліктің жоқтығы (бар болуы) туралы анықтама беру - 5,2 млн.қызмет. Жылжымайтын мүлікке тіркелген құқықтар (ауыртпалықтар) және оның техникалық сипаттамалары туралы анықтамалар алу - 5,5 млн. "Бизнес" бөлімінде ең сұранысқа ие қызмет - тіркелген заңды тұлға, филиал немесе өкілдік туралы анықтама алу - 762 мыңға жуық. Заңды тұлғаларды екінші орында мемлекеттік тіркеу-33 421. Жақында бұл қызметтер сыбайлас жемқорлықтың бірі болғаны есімізде. "Ұлттық ақпараттық технологиялар" АҚ (ҰАТ) атап өткендей, қазақстандықтар eGov-да салықтарды, айыппұлдарды және т.б. онлайн төлеудің ыңғайлылығын бағалайды. 2022 жылы электрондық үкіметтің төлем шлюзі арқылы 17 млрд теңгеден астам қаражат өтті. Соңғы үш жылда азаматтар жасаған транзакциялар саны екі есе өсті - 2014 жылы 640 мыңнан 2022 жылы 1,9 миллионнан астамға дейін. Порталда қызмет көрсету кезеңінде барлық төлемдердің жалпы сомасы 46 млрд теңгеден асты. 361 Жыл сайын берілген электрондық-цифрлық қолтаңбалар (ЭЦҚ) саны артып келеді, онсыз көптеген маңызды е-қызметтер қолжетімсіз. Мәселен, 2017 жылы Қазақстанда 6, 5 млн- ға жуық ЭЦҚ берілді, оның 1,5 миллионнан астамы жеке куәлікке алынды. 2022 жылдың соңына қарай республикада eGov порталының тіркелген пайдаланушыларының саны 9 миллионға жетті. Өткен жылы бір миллионнан астам қолданушы қосылды. Бүгінгі таңда Egov порталында азаматтарға электрондық лицензиялау порталында 237 қызмет пен сервис қолжетімді eLicense.kz -215 қызмет . Айта кету керек, процестер үнемі жетілдіріліп отырады. Мысалы, бизнесті тіркеу процедурасы едәуір жеңілдетілді: бұрын ол 30 күннен астам уақытты алды, ал қазір жүйелерді біріктіру арқылы - 4 сағаттан аспады. ҚР-дағы eGov дамуының келесі кезеңінің басты тренді-өмірлік жағдайларды бақылайтын және азаматтың орнына қажетті процестерді орындайтын" ақылды "немесе" белсенді " үкімет. Ал е-клиентке тек осы әрекеттерді растау қажет болады. Инфрақұрылымды дамытудың жаңа маңызды кезеңі ҚР мобильді үкіметін құру болып табылады. Бүгінгі таңда мобильді қосымша iOS және Android платформалары үшін смартфондар мен планшеттерде қол жетімді, олардың көмегімен 80-ден астам қызмет алуға болады. Енгізілген жаңалықтардың ішінде бұл телефонның SIM-картасындағы ЭЦҚ. Бұл супернова технологиясы болмаса да, ол елдің кез-келген елді мекенінде қол жетімді. Оның арқасында сіз ұялы телефоннан қысқа нөмірге SMS-хабарлама жіберіп, ұялы қол қою арқылы қызмет ала аласыз. Қазақстандықтар ХҚКО-ларға бармай-ақ eGov порталы арқылы қызметтерді жиі ала бастағандықтан, олардың саны азаяды. 2022 жылғы сәуір айындағы деректер бойынша Қазақстанда "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясының 341 фронт-офисі (ХҚКО) халыққа 621 қызмет көрсетті, ал 452 қызмет eGov порталы арқылы қолжетімді болды. Қорытындылай келе, электронды үкіметтер бүгінде экономиканың өсу қарқыны мен өмір сүру сапасын жеделдетуге бағытталған елді цифрландырудың маңызды бөлігі болып табылады. Ал ұзақ мерзімді перспективада-бұл цифрлық экономиканы құру. [1] Әдебиет 1. https://www.caravan.kz/news/egov-ehlektronnye-slugi-naroda-463732/ 2. https://turkystan.kz/article/70832-egov-kz-elektrondy-kimet-elge-pajdaly/ 3. https://egov.kz/cms/kk/information/eds/Vpervye-na-portale жүктеу/скачать 19,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|