БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІНІҢ ҚОҒАМДА АЛАТЫН ОРНЫ

897 
Орақбаева Бибиажар Шаймерденқызы 
Ғылыми жетекші:Сүгіралиева.Г.Қ педагогика және психология 
магистрі,лектор 
Ш.Уалиханов атындағы Көкшетау университеті,Көкшетау қаласы 
azharorakbaeva2003@gmail.com
 
Бейнелеу өнері-бұл бейнелеу өнері, орындаушылық өнер сияқты көптеген 
шығармашылық пәндерді қамтитын мамандандырылған сала. Бейнелеу өнері қоғамда 
маңызды рөл атқарады, адамдарға өздерін шығармашылықпен көрсетуге және идеялар мен 
эмоцияларды жеткізуге мүмкіндік береді. Білім беру жүйесінде бейнелеу өнері саласындағы 
білім сыни тұрғыдан ойлауға, шығармашылыққа және мәдениетті қабылдауға қабілетті жан-
жақты дамыған тұлғаларды дамыту үшін өте маңызды.
Бейнелеу өнерін оқу бағдарламасына қосу дамуға ықпал етеді және оқушылардың басқа 
пәндер бойынша нәтижелерін жақсартады. Зерттеулер көрсеткендей, өнерді қамтитын жан-
жақты білім алатын оқушылардың оқу үлгерімі жақсырақ, сабаққа қатысу деңгейі жоғары 
және мектепте көбірек жұмыс істейді. Сонымен қатар, бейнелеу өнері студенттерге жұмыс 
күшінде табысқа жету үшін қажет мәселелерді шешу, ынтымақтастық және қарым-қатынас 
сияқты құнды дағдыларды үйретеді.Жеке cтуденттер үшін артықшылықтардан басқа, 
бейнелеу өнері саласындағы білім қоғамның мәдени байытылуына ықпал етеді. Көркем өрнек 
қоғамдастықтың құндылықтарын, сенімдері мен тәжірибесін бейнелейді, ал бейнелеу өнерін 
зерттеу адамдарға әртүрлі мәдениеттер мен перспективаларды түсінуге және бағалауға 
көмектеседі. Осылайша, бейнелеу өнері саласындағы білім эмпатияға, түсінуге және 
әлеуметтік келісімге ықпал ете алады. Бейнелеу өнері қоғамда және білім беру жүйесінде 
маңызды рөл атқарады. Олар жеке адамдардың және жалпы қоғамның мәдени, 
интеллектуалды және эмоционалды дамуына ықпал етеді. Міне, бірнеше негізгі ойларды 
ескеру қажет: Мәдениетті дамыту: бейнелеу өнері мәдени әртүрлілікті насихаттауға және 
сақтауға көмектеседі, әр түрлі аймақтар мен уақыт кезеңдерінен өзін-өзі көрсетудің әртүрлі 
формаларын көрсетеді. Олар адамдарға өздерінің мәдени мұраларымен байланысуға және 
басқа мәдениеттерді түсінуге мүмкіндік береді. Шығармашылық өрнек: бейнелеу өнері 
шығармашылық экспрессияға мүмкіндік береді және адамдарды өз қиялдары мен идеяларын 
зерттеуге шақырады. Бұл жеке өсуге, өзін-өзі тануға және сыни тұрғыдан ойлау мен 
проблемаларды шешу дағдыларын дамытуға әкелуі мүмкін. Эмоционалды даму: бейнелеу 
өнері қуаныш пен таңданудан бастап қайғы мен рефлексияға дейін көптеген эмоцияларды 
тудыруы мүмкін[1;82-бет].
Алайда, олардың маңыздылығына қарамастан, бейнелеу өнері бағдарламалары көбінесе 
мектеп бюджетінен бірінші болып қысқартылады. Бұл өкінішті, өйткені ол көптеген 
студенттер үшін өнердің артықшылықтарына қол жеткізуді шектейді. Бейнелеу өнері білімінің 
маңыздылығын қорғау және барлық оқушылар үшін көркемдік білімге қол жеткізуді 
қамтамасыз ететін бағдарламаларды қолдау өте маңызды.
Өкінішке орай, бейнелеу өнері 
білімі көптеген білім беру жүйелерінде жиі қаржыландырылмайды және бағаланбайды, ал 
кейбір жағдайларда ол толығымен қысқартылды. Бейнелеу өнерінің қоғамдағы маңызды рөлін 
мойындауымыз және оны білім беру жүйесінде сақтауға және ілгерілетуге инвестиция 
салуымыз маңызды[2; 56-63-бет].
Бейнелеу өнері қоғамда және білім беру жүйесінде шешуші рөл атқарады. Бейнелеу 
өнері бейнелеу өнері, орындаушылық өнер және әдеби өнерді қамтиды. Міне, бейнелеу өнері 
қажет болатын бірнеше әдістер:
Мәдени байыту: бейнелеу өнері қоғамның мәдени 
байытылуын қамтамасыз етеді. Олар әртүрлі елдер мен қауымдастықтардың әртүрлі 
мәдениеттері мен дәстүрлерін көрсетеді. Мысалы, өнер мен музыка көптеген мәдениеттердің 
ажырамас бөлігі болып табылады және оларды зерттеу адамдарға басқалардың құндылықтары 
мен сенімдерін бағалауға және түсінуге көмектеседі.
Шығармашылық өзін-өзі көрсету: бейнелеу өнері шығармашылық өзін-өзі көрсету 
құралдарын ұсынады. Олар адамдарға өздерін ерекше және жеке түрде көрсетуге мүмкіндік 

898 
береді. Өнер арқылы адамдар өздерінің эмоцияларын, ойлары мен идеяларын жеткізе алады. 
Жеке өсу: бейнелеу өнерін зерттеу жеке өсуге ықпал етуі мүмкін. Олар адамдарға 
шығармашылық, сыни және аналитикалық ойлауды үйретеді. Мысалы, өнер мен музыка 
проблемаларды шешу дағдыларын дамытуға, есте сақтау қабілетін жақсартуға және танымдық 
қабілеттерін арттыруға көмектеседі.
Мансаптық мүмкіндіктер: бейнелеу өнері көптеген 
мансаптық мүмкіндіктерді ұсынады [3; 107-115-бет].
Жарнама, дизайн және ойын-сауық сияқты көптеген салалар шығармашылық дағдылары 
бар адамдарды қажет етеді. Бейнелеу өнері білімі осы салаларда мансапқа ұмтылатын адамдар 
үшін негіз бола алады.
Білім беру жүйесінде бейнелеу өнері көбінесе оқу бағдарламасына 
енгізіледі. Олар жан-жақты білім беру үшін өте маңызды және студенттерге басқа пәндер 
бойынша оқытылмайтын дағдыларды дамытуға көмектеседі. Мысалы, көркемдік білім 
оқушыларға қол-көз үйлестіруін, ұсақ моториканы және кеңістіктік қабылдауды дамытуға 
көмектеседі. Музыкалық білім есту дағдыларын, зейінін және есте сақтау қабілетін дамытуға 
көмектеседі. Жалпылама алғанда, бейнелеу өнері қоғамда және білім беру жүйесінде маңызды 
рөл атқарады деп айтуға болады. Олар мәдени байытуды қамтамасыз етеді. Шығармашылық 
көріністі дамытады, жеке өсуге ықпал етеді және мансаптық мүмкіндіктер ұсынады. 
Сондықтан біздің қоғамдастықта бейнелеу өнерін оқыту мен зерттеуді бағалау және 
қолданылады[4; 233-бет].
Білім беру жүйесінде бейнелеу өнері студенттерге бірқатар маңызды дағдылар мен 
тәжірибелер береді. Осы артықшылықтарға қарамастан, бейнелеу өнері бағдарламалары 
көптеген білім беру жүйелерінде жиі қаржыландырылмайды және бағаланбайды. Бұл 
оқушылар үшін мүмкіндіктердің азаюына әкелуі мүмкін. Бейнелеу өнері қоғамда және білім 
беру жүйесінде шешуші рөл атқарады. Қоғамда бейнелеу өнері өзін-өзі көрсету, 
шығармашылық және мәдени бірегейлікті қамтамасыз етеді. Ол сондай-ақ ойын-сауық, 
қарым-қатынас және әлеуметтік түсініктеме түрі ретінде қызмет ете алады. Білім беру 
жүйесінде бейнелеу өнері жан-жақты білім берудің маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. 
Бейнелеу өнері қоғамда өте маңызды рөл ойнайды, өйткені ол қоғамның мәдени мұрасы мен 
тарихын бейнелейді. Олар баяндау құралы болып табылады және идеяларды, эмоцияларды 
және хабарларды жеткізу үшін пайдаланылуы мүмкін. Бейнелеу өнері де емдік аспектке ие, 
өйткені ол адамдарға эмоцияларымен күресуге және олардың психикалық әл-ауқатын 
жақсартуға көмектеседі. Қоғамда бейнелеу өнері мәдени көрініс, қарым-қатынас және 
дәстүрлерді сақтау үшін өте маңызды. Олар адамдарға өздерін зерттеуге және түсінуге, 
көмектеседі.
Бейнелеу өнері тарих, мәдениет, ғылым, технология және тіпті математика 
сияқты көптеген басқа салалармен байланысты. Мұнда бірнеше мысалдар келтірілген: Тарих 
және мәдениет: бейнелеу өнері көбінесе белгілі бір қоғамның мәдениеті мен тарихын 
бейнелейді. Өнерді үйрену арқылы студенттер тарихи оқиғаларды, мәдени қозғалыстарды 
және қоғамдық құндылықтарды жақсырақ түсіне алады.
Ғылым және техника: көркемдік 
әдістер мен материалдар ғылым мен технологиямен тығыз байланысты. Мысалы, суретшілер 
пигменттер мен щеткаларды пайдаланады, мүсіншілер әртүрлі материалдар мен құралдармен 
жұмыс істейді, ал фотографтар кескіндер жасау үшін жарық пен оптиканы пайдаланады. 
Сонымен қатар, өнерде технологияны қолдану цифрлық өнер, виртуалды шындық және 
интерактивті қондырғылар сияқты жаңа өрнек формаларының дамуына әкелді.
Математика: 
өнер мен математика бұрыннан келе жатқан қарым-қатынаста. Көптеген суретшілер өз 
жұмыстарында геометрия және симметрия сияқты математикалық принциптерді қолданады. 
Сонымен қатар, өнерді үйрену студенттерге сәулет, инженерия және дизайн сияқты салаларда 
маңызды кеңістіктік ойлау мен бейнелеу дағдыларын дамытуға көмектеседі.
Тіл және 
коммуникация: өнер-тілдік кедергілерді жеңетін қарым-қатынас түрі. Ол күрделі идеялар мен 
эмоцияларды визуалды және интуитивті түрде жеткізе алады. Өнерді үйрену арқылы 
студенттер тиімді және шығармашылық қарым-қатынас жасау қабілетін дамыта алады.
Осылайша, бейнелеу өнері оқытудың көптеген түрлі салаларымен байланысты және оны басқа 
пәндермен біріктіру оқу процесін жақсартады және пәнаралық ойлауды дамытады.
Бейнелеу 
өнері балалардың дамуына айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Міне, бейнелеу өнері балаларға әсер 

899 
етудің бірнеше жолы: Шығармашылық: бейнелеу өнері балаларға шығармашылық пен қиялын 
дамытуға көмектеседі. Сурет салу, бояу немесе модельдеу сияқты әр түрлі өнер түрлерімен 
айналыса отырып, балалар қораптан тыс ойлауды және өздерін жаңа және ерекше тәсілдермен 
білдіруді үйрене алады.
Ұсақ моторика: сурет салу немесе бояу сияқты әрекеттер балаларға 
ұсақ моториканы дамытуға көмектеседі. Қылқаламдарды, қарындаштарды немесе 
қарындаштарды басқару арқылы олар қол мен көздің үйлесімділігі мен ептілігін жақсартады.
Когнитивті даму: бейнелеу өнері сабақтары балалардың когнитивті дамуына да ықпал етуі 
мүмкін. Мысалы, балалар сурет салған кезде, олар визуалды ақпаратты талдауға және 
түсіндіруге үйренеді, бұл олардың сыни ойлау қабілеттерін жақсарта алады. Бейнелеу өнері 
саласында дағдылар мен қабілеттерді дамытудың көптеген жолдары бар. Мұнда бірнеше 
ұсыныстар бар: Үнемі жаттығу жасаңыз: Бейнелеу өнері дағдыларын дамыту үшін дәйекті 
тәжірибе қажет. Тұрақты жаттығуларға уақыт бөліп, жаңа әдістер мен стильдерді сынап 
көріңіз
.
Сабақтарға немесе мастер-кластарға қатысыңыз: сабақтарға немесе мастер-кластарға 
қатысу тәжірибелі нұсқаушылардан құнды нұсқаулар мен кері байланыс бере алады. Сізді 
қызықтыратын салада жергілікті қоғамдастық сабақтарын, онлайн курстарды немесе 
семинарларды іздеңіз.
Басқалардың жұмысын зерттеңіз: басқа суретшілердің жұмысын 
зерттеу әртүрлі әдістер мен стильдер туралы шабыт пен түсінік бере алады. Әр түрлі өнер 
туындыларын көру және қолөнершілерден үйрену үшін мұражайларға, галереяларға және 
көрмелерге барыңыз.
Әр түрлі ортамен тәжірибе жасаңыз: әр түрлі ортамен тәжірибе жасау 
Сізге жаңа әдістер мен стильдерді ашуға көмектеседі. Сізге сәйкес келетінін табу үшін әртүрлі 
бояулармен, қарындаштармен немесе сандық құралдармен жұмыс істеп көріңіз.
Қауымдастыққа немесе топқа қосылыңыз: қауымдастыққа немесе суретшілер тобына қосылу 
ынтымақтастық, кері байланыс және қолдау мүмкіндіктерін ұсына алады. Жергілікті 
суретшілер топтарын, онлайн форумдарды немесе әлеуметтік медиа топтарын іздеңіз.
Пікірлер мен сындарды іздеңіз: өз салаңыздағы басқа суретшілерден, оқытушылардан немесе 
мамандардан пікірлер мен сындарды іздеңіз. Сындарлы сын сізге жақсарту бағыттарын 
анықтауға және суретші ретінде өсуге көмектеседі.
Конференцияларға немесе іс-шараларға 
қатысыңыз: басқа суретшілермен сөйлесу, жаңа әдістер туралы білу және саланың 
трендтерінен хабардар болу үшін сізді қызықтыратын аймақтағы конференцияларға немесе іс-
шараларға қатысыңыз.
Жалпы, бейнелеу өнері дағдыларын дамыту жанқиярлықты, тәжірибені 
және оқуға және өсуге деген ұмтылысты қажет етеді. Осы әртүрлі ресурстар мен 
мүмкіндіктердің артықшылықтарын пайдалана отырып, сіз суретшінің дағдылары мен 
қабілеттерін дамыта аласыз [5; 46-50бет]. 
Қортындылай келе бейнелеу өнері білім беру жүйесінде және жалпы қоғамда маңызды 
орынға ие. Өйткені, өнер өзін-өзі көрсетудің және халықтың мәдени мұрасының нысаны ғана 
емес, сонымен бірге жеке тұлғаны қалыптастырудың, шығармашылық және эстетикалық 
ойлауды дамытудың, азаматтық және мәдени бірегейлікті тәрбиелеудің маңызды құралы 
болып табылады.
Бейнелеу өнері сонымен қатар сұлулық пен үйлесімділікті, формалар мен 
үйлесімділікті қабылдауға ықпал етеді.

жүктеу/скачать 19,8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: