23
2. Мәтіннен дауыссыз дыбыстарды тегіс қамтитындай бірнеше сөзді теріп жазып, ондағы
дауыссыздарды дауыс қатысына қарай (қатаң, ұяң және үнді) топтаңыз және себебін түсіндіріңіз.
Жаз ӛтті. Жауындатып, қара желдетіп, шӛпті қуартып, жапырақты сарғайтып, елді әбігер қылып, ала
сапырандатып күз ӛтті. Үсті-басы қырауытып, қылышын сүйретіп, шықыр-шықыр етіп қыс келді.
Ұдайымен алай-түлей ақ түтек боран соқты. Боран ашылса шартылдаған сары шұнақ аяз қысты (Ж.А.).
3. Сөйлемдегі дауыссыз дыбыстарды жасалу орнына қарай (ызың, шұғыл,
ауыз жолды, мұрын
жолды т.б.) топтап әрқайсысына түсінік беріңіз. Жайлау біткенді жалғыз жайлаған семіз қыз күн
етектегі қалың қара бұлтқа шӛкті.
Бұлтқа емес,
тауға соғып жарылғандай, күннің
алтын найзалары
қара бұлттың әр жерінен тесіп шығып, аспанға тіреле қалды. Жер беті қуаң тартып, күннің сәулесі де
аспанға шапшыды. Батыс жақ жиекке орнап алған қара бұлт күнді біржолата жұтқысы келгендей орап-
шымқап алып, лезде кӛрсетпей жіберді (Ғ.М.).
Достарыңызбен бөлісу: