Мұғалім оқушыларды депозиттер және олардың түрлері туралы ақпарат блогымен таныстырады. Одан әрі пайыздарды есептеу туралы блокты оқушылармен бірге зерттеу ұсынылады. Ауызша талқылаумен сүйемелдей отырып, мұғалім балалармен бірге талқылайды. Оқушылардың сұрақтарына мұғалім жауап береді.
Қосымша ақпарат % деген белгісі бар цифрларға назар аударыңыз — бұл номиналды және тиімді мөлшерлеме. Бұл көрсеткіштер қаншалықты жоғары
Оқушылар мұғалімнің сұрақтарына жауап береді: депозиттердің қандай түрлері бар (оқушылар мысалдар
Әдістемелік құрал: Кәсіпкерлік және бизнес негіздері.
11-сыныпқа арналған /Е. С.
Дүйсенхано в, Н.Е.
болса, табыс соғұрлым көп болады. Мысалы, 12 айға 9%-бен 100 мың теңге салып, сіз 109 516 теңге төлем, ал 11%-бен — 111 153 теңге аласыз. Бір жыл ішінде 9 % немесе 11%-бен депозитте жатқан 500 мың теңге үшін сәйкесінше 47 582 және 55 764 теңге сыйақы алуға болады.
Номиналды мөлшерлеме ай сайынғы сыйақыны анықтайды. Жылдық тиімді пайыздық мөлшерлеме
(ЖТПМ) — номиналды мөлшерлеме + капиталдандыру сомасы. Капиталдандыру,
ол — пайызға пайыз есептеу. Банк есептеген пайыздар депозит сомасына қосылады және келесі айда сыйақы жалпы сомаға есептеледі.
Депозитке ең жоғары қолданыстағы мөлшерлеме — 13,5%. Мұндай кіріс 24 айға ашылған жинақ салымы бойынша көзделген. Банктер табыстылығына нұқсан келтіретін ақшаға билік етудің ең үлкен еркіндігін мерзімсіз салымдар бойынша береді. Қайсысы маңыздырақ екенін алдын ала шешкен жөн: ақшаны шешіп алу ма әлде максималды пайда табу мүмкіндігі ме?
Оқулықтағы мысалдарды талдағаннан кейін есептерді шешуге көшуге болады.
1-тапсырма.
Банк салымдарға ай сайын 26% номиналды мөлшерлеме бойынша пайыздарды есептейді. Салымдардың кірістілігін күрделі пайыздардың жылдық мөлшерлемесі бойынша анықтау.
Шешуі:
Тиімді мөлшерлеме күрделі пайыздардың қай жылдық мөлшерлемесі j / m мөлшерлемесі бойынша жылына m-еселік өсу кезіндегі қаржылық нәтиже беретіндігін көрсетеді:
(1 + i)n = (1 + j /m)mn,
мұнда j — номиналды жылдық пайыз мөлшерлемесі m
— есептеу кезеңдерінің саны, n — салым кезеңі. Cәйкесінше,
i = (1 + j / m)m - 1. i = (1 + 0,26/12)12 – 1 = 0,293
Осылайша, күрделі пайыздардың жылдық мөлшерлемесі бойынша салымдардың кірістілігі 29,3% 2-тапсырма Күрделі пайыздар салымдарға ай сайын номиналды мөлшерлеме бойынша есептеледі — 36 %. Екі жыл бойы 2000 теңге салымға есептелген пайыздардың сомасын анықтау.
Жылдың бөлшек санына пайыз есептеу күрделі пайыз формуласы бойынша орындалуы мүмкін: Рn (или S) = Рo(1 + i/m) nm = Рo (1 + j) nm; мұндағы Рn (немесе S) — n кезеңдер саны арқылы ұлғайтылған сома,
Po — қарыздың бастапқы мөлшері, i — номиналды пайыздық өсу мөлшерлемесі, n — өсу жылдарының саны,
келтіруге тырыссын). Ақшаны үйде сақтағаннан гөрі депозитке салған неге дұрыс екенін біліңіз.
Жұлдызбаев
, С. А.
Щеглов — Алматы:
КөкжиекГоризонт,
2020. —297 бет.
Оқулық А4 форматты парақтар,
маркерлер
Оқулық, толтыру үшін кестелер
m — жыл ішіндегі кезеңдер саны (мысалы, егер і — жарты жылдық ставка болса, онда п — жарты жылдық және т. б. саны,) j = i / m-i ставка бойынша есептелетін бір кезең үшін пайыздар, nm-есептеулер саны. Р0 = 2000 теңге, i =36 % =0,36, m =12 , n = 2
Рn (немесе S)= 2000(1+0,36/12)2*12=4065,58 теңге.
