ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы


«үш әлем» тұжырымдамасын құрды. Біріншісі – ол  «физикалық әлем»



Pdf көрінісі
бет230/382
Дата17.10.2023
өлшемі2,22 Mb.
#117011
1   ...   226   227   228   229   230   231   232   233   ...   382
«үш әлем»
тұжырымдамасын құрды. Біріншісі – ол 
«физикалық әлем»
, яғни бізді қоршаған табиғат. Екіншісі – 
«діл 
әлемі»
– Платонның «идеялар әлеміне» ұқсас бірдеңе. Ал үшіншісі – 
мыңжылдықтар бойы адамзат жинақтаған 
«білімдер әлемі»
(Ибн-
Рушдтың «адамзаттың әлеуетті ақыл-парасаты» сияқты әлдене).
К.Поппердің пікірінше, 
философия – ғылым емес
, өйткені оның 
негізгі қағидаларын бұрмалауға болмайды. Алайда ол адамға осы 
әлемдегі оның болмысының мағынасын ашып береді және оған өмірден 
өз орнын табуға көмектеседі. Сол себепті ол философияның маңызын 
жоғары бағалайды.
Әлеуметтік философияда К.Поппер адамзаттың әлемдік тари-
хында қандай да бір заңдылықтардың бар екенін теріске шығарады. 


255
Осы тұрғыдан ол марксизмді, әсіресе коммунизм идеясын, – оның 
моральдық және ақыл-ой тартымдылығын мойындаса да, – өткір 
сынға салады.
Поппер жасаған 
«адымдық әлеуметтік инженерия»
әдістемесі 
(әлеуметтік жобақұмарлыққа, яғни бос әурешілікке қарсы) XX 
ғасырдың екінші жартысында еуропалық елдердің әлеуметтік-
реформистік ұйымдарының теориясы мен практикасында кең пайда-
ланылды. 
Венгриядан шыққан американдық философ, «сыни рационализмнің» 
жарқын өкілдерінің бірі 
имре лакатосқа
да Поппердің ықпалы зор 
болды.
Ол 
ғылыми рационализм теориясының
әдістемелік негізі ретінде 
бұрмалау ұстанымын жаңа мазмұнмен толықтырды.
Ғылымның дамуы тарихын зерттей келе, ол «ғылыми-зерттеу 
бағдарламасының» 
танымдық-әдістемелік тұжырымдамасын
алға 
шығарды. Кез келген жетілген ғылымда мейлінше терең теориялық 
құрылымдарды алға шығару орын алады және олар бір-бірлерін 
бірізділікпен ауыстырып отырады. Бірақ ол кезде олар осы ғылымда 
қабылданған «зерттеу ережелеріне» байланысты. Егер бір ере-
же келешегі зор бағыттарды көрсетсе (
оң эвристика
), ал екіншілері 
тығырыққа тірелген, олардан аулақ болуды қажет ететін бағыттарды 
(
теріс эвристика
) көрсетеді.
Кез келген ғылыми-зерттеу бағдарламасының өзіне тән 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   226   227   228   229   230   231   232   233   ...   382




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет