Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі Шығыс Қазақстан облысы әкімдігі білім басқармасының



бет120/122
Дата07.01.2022
өлшемі0,53 Mb.
#17125
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   122
Байланысты:
УМК Еңбекті қорғау


СӨЖ (Студенттің өздік жұмыстары)


Дәріс №

Тапсырма

Орындалу уақыты

1

“Өндірістік жарықтандыру. Жасанды жарықтандыру” тақырыбына реферат




2

Жарақаттанудың негізгі себептері тақырыбына буклет





3

Жарақаттанудың негізгі себептері тақырыбына қосымша мәліметтер жинақтап жазып келу




4

«Жану және заттардың өртке қауіптілігі» буклет




5

Өрт профилактикасы тақырыбына сөзжұмбақ құрастырып келу




6

«Кәсіпорындарда өртке қарсы шараларды ұйымдастыру» реферат




7

«Кәсіпорындарда өртке қарсы шараларды ұйымдастыру» қосымша мағлұматтар жинап жазып келу




8

«Жану мен жарылыс процестері» реферат




9

«Қоршаған ортаны қорғау талаптары» буклет




10

«Қауіпті өндірістік факторлардан қоршаған ортаны қорғау» реферат




11

«Қауіпті өндірістік факторлардан қоршаған ортаны қорғау» қосымша ақпараттар жазып келу




12

«Су сапасын бақылау» сөзжұмбақ жасап келу




13

«Дыбыс сипаттамалары» реферат




14

«Шудан қорғану» слайд жасау




15

«Діріл және дірілден қорғаныс» реферат




16

«Шу мен дірілді нормалау» буклет





Зертханалық жұмыстар

1 зертханалық жұмыс



Өндірістік жарықтандыру. Жасанды жарықтандыру
Жұмыс мақсаты:

  1. Жұмыс орнындағы, бөлмедегі жарыққа қойылатын талаптармен танысу.

  2. Жұмыс орнындағы жарық мөлшерімен танысу және оны өлшеу әдістерін оқып үйрену.

Оқу құрал жабдықтары:

        1. Методикалық нұсқау

2. Люксметр Ю-116

3. Плакаттар


Жұмыс орнын жарықтандыру табиғи және жасанды түрде іске асырылады.

Табиғи жарықтандыру дегеніміз күн сәулесін бөлмеге түсіру арқылы жарық беру. Күн сәулесі бөлмеге терезе әйнегі арқылы төбеден немесе қабырға жақтан (жанынан) түсіріледі. Кей бөлмелерде жарықтандыру осы екі әдісті (аралас жарықтандыру) қолдану арқылы іске асырылады.



1. Жарықтың өлшем бірліктері

Кез-келген жазықтыққа түскен жарық шамасын Е әрпімен белгілейміз.



, люкс

мұндағы: - жарық қуаты, ЛМ

- жарық түсіп тұрған аудан, м2

Жарық шамасы (Е) дегеніміз - сәуленің түсу бағытына перпендикуляр, сол сәуле түсіп тұрған белгілі бір аудандағы жарық қуатының тығыздығы.



Жарық шамасының өлшеу бірлігі – люкс (лк) – ол ауданы 1 шаршы метрге тең жерге қуаты 1 люмен сәуле түскендегі жарық шамасы. Ал кез-келген нүктеге түскен жарық шамасы табиғи жарық коэффициенті (Т.Ж.К.) әрпі арқылы сипатталады:

/1/

- табиғи жарық коэффициенті анықталып отырған нүктенің жарық шамасы.

- сырттағы күн сәулесінің жарық шамасы.

Кез-келген жазықтыққа түсіп тұрған жарық шамасын анықтау үшін люксметр аспабы қолданылады. Біз тәжірибе кезінде Ю-116 люксметрмен өлшем жүргіземіз.

Люксметр Ю-116 - өлшегіш бөлігінен 1 , жеке фотоэлементтен 2 және насадкадан 3 тұрады. Өлшегіш бөліктің бетінде өлшем көрсеткіш, түзеткіш, өлшемді өзгерткіш түйме және стрелканы нөлге қоятын тетік орналасқан.

Насадканың ішіне қойылатын жарық сүзгілері ( М, Р, Т әріптерімен белгіленген) өлшеу шамасын өзгертуге арналған.








7- Сурет. Люксметр Ю-116 жалпы құрылысы.

1 - өлшегіш бөлік, 2 - фотоэлемент, 3 – насадка, 4 – сүзгі,

5 - өлшемді өзгертетін түймелер, 6 – нөлге қоятын тетік.
Өлшемді бастамас бұрын люксметрдің өлшегіш бөлігін горизонталь жазықтыққа қоямыз. Аспаптың стрелкасы нөлде тұрғанын тексереміз. Бұл уақытта фотоэлемент өлшегішке жалғанбай тұруы керек. Қажет болса түзеткіш арқылы стрелканы нөл бөлігіне қоямыз.

Өлшем бірлігін дұрыс алу үшін былай істейміз. Өлшемді өзгерткіш, оң жақтағы түймені басқанда, өлшем көрсеткішін шкаланың 0…..100 дегенінен қараймыз. Ал сол жақтағы түймені басқанда – 0…..30 шкаласынан көрсеткішті қараймыз.


Есептеу - өлшеу тәртібі.

Табиғи жарық коэффициентін анықтау үшін бөлме ішінен негізгі нүктені (базовый) белгілеп алуымыз керек.

Негізгі нүкте (Ебаз) орнына әрқашан бөлмедегі табиғи жарық жақсы түсіп тұрған нүкте алынады.

Негізгі нүктенің табиғи жарық коэффициенті төмендегі формуламен анықталады:



/1/

Бөлмедегі негізгі нүктенің жарық шамасын (Ебаз) және бөлмеден тыс жердегі, сырттағы күн көзі беретін жарық шамасын (Ес) люксметрмен өлшеп анықтаймыз.

Ал бөлменің кез-келген нүктесінің жарық шамасына (Еі) сипаттама беру үшін мына формуланы қолданамыз: мұндағы еi - өлшеу жүргізілетін нүктенің табиғи жарық коэффициенті.

/2/

Ебазнегізгі нүктенің жарық шамасы;

Еі - өлшеу жүргізілетін нүктенің жарық шамасы.

Жоғарыда көрсетілген /1/ және /2/ формулалар бойынша негізгі нүктемен жұмыс орнындағы белгілі нүктенің Т.Ж.К. есептелгеннен соң, оның шамасын СН және Е – де көрсетілген шамамен салыстырып, қорытынды жасау керек.

Жарық шамасын сипаттайтын Т.Ж.К. табудың тағы бір жолы мынадай:

/3/

мұндағы: - есептеу жолымен табылатын Т.Ж.К. орташа көрсеткіші;



- терезе ауданы, м2;

- терезе саны;

- еденнің ауданы, м2.

Сызғыш немесе өлшеуішті пайдаланып, студент терезе ойығы мен еденнің ұзындығы мен енін өлшеп алып, аудандарын табады. Оның мәндерін /3/ формулаға қойып, орташа Т.Ж.К. // есептеп шығарады. Шыққан нәтижені СНжәнеЕ-де көрсетілген шамамен салыстырып, бөлменің ішіндегі жарық мөлшері жөнінде қорытынды жазуы керек.

Жоғарыдағы тапсырма бойынша істелінген жұмысты студент оқытушыға өткізеді.

2 зертханалық жұмыс



Жану және заттардың өртке қауіптілігі
Жұмыс мақсаты: қол отсөндіргіштерін қолдану және конструкцияларымен, мектеп пен басқа мекемелерге олардың қорының нормаларымен таныстыру.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   122




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет