Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі Шығыс Қазақстан облысы әкімдігі білім басқармасының

Барлық сағат санының бөлінуі

1.Б. Дурманов, Р. Асанбаева "Ағаш шебері" Фолиант баспасы. Астана 2011

2. «Өрт және техникалық қауіпсіздік қағидалары»

3. Б.Т. Ортаев, Ю.Н. Камалов, Т. Ш. Маханов Ағаш оңдеу практикумы. Шымкент, 2008

4. Н. Адамқұлов. Ағаш өңдеу техналогиясы. Фолиант баспасы Астана 2010.

Са-бақ	Күнтіз-белік Уақыт	Бөлім және сабақтың тақырыбы	Сабақтың түрі	Сағат саны	Оқушылардың өздік жұмысының түрі және орындалатын уақыты	Көрнекіліктер және техникалық жабдықтар	Үй тапсыр-масы, қолданы-латын оқулықтар
1	2	3	4	5	6	7	8
		ІІІ тарау. Мемлекеттік стандарт
1		МЕСТ жүйесі,ағаш материалдарының МЕСТ	Теориялық сабақ	2	ГОСТ стандарттар жаттап келу	Слайд №4, плакат суреттер	ГОСТ стандарты РК
2		МЕСТ жүйесі,ағаш материалдарының МЕСТ	Теориялық сабақ	2	ГОСТ стандарттар жаттап келу	Слайд №4, плакат суреттер	ГОСТ стандарты РК
3		Ағашты сақтау шарттары	Теориялық сабақ	2	Буклет « Ағашты шіруден және өрттен сақтау»	Слайд №5, плакат суреттер	Б.Дүрманов «Ағаш шебері» 389-396 бет
		ІV тарау. Ағаш дайындамалар
4		Ағаш материалдары:фанера, шпон, ДСП, ДВП, МДФ	Теориялық сабақ	2	Слайд « ДСП, ДВП, МДФ»	Слайд №6, плакат суреттер, видео	Б.Дүрманов «Ағаш шебері» 371-373 бет
5		Ағаш материалдары:фанера, шпон, ДСП, ДВП, МДФ	Теориялық сабақ	2	Лекция оқып келу	Слайд №6, плакат суреттер, видео	Б.Дүрманов «Ағаш шебері» 371-373 бет
6		Ағаш материалдары:фанера, шпон, ДСП, ДВП, МДФ	Теориялық сабақ	2	Глоссари жаттап келу	Слайд №6, плакат суреттер, видео	Б.Дүрманов «Ағаш шебері» 371-373 бет
7		Қылқанды және жапырақты ағаштардан жасалған дайындамалар	Теориялық сабақ	2	Реферат « Қылқанды және жапырақты ағаштардан жасалған дайындамалар»	Слайд №7, плакат суреттер, видео	Б.Дүрманов «Ағаш шебері» 304-317 бет
8		Қылқанды және жапырақты ағаштардан жасалған дайындамалар	Теориялық сабақ	2	Слайд « Қылқанды және жапырақты ағаштардан жасалған дайындамалар»	Слайд №7, плакат суреттер, видео	Б.Дүрманов «Ағаш шебері» 304-317 бет
9		Қорытынды тестқа дайындық	Теориялық сабақ	2	Қорытынды тестқа дайындалу		Б.Дүрманов «Ағаш шебері» 304-317 бет
		Барлық сағат саны		18

ДӘРІСТЕР КЕШЕНІ

1-2 Дәріс. Мақсаты:

МемСТ жүйесі, ағаш материалдарының МемСТ

Мемлекеттік стандарт – елдің құзырлы мемлекеттік органы бекітетін тауарлар мен қызмет түрлерінің стандарты, сондай-ақ стандарттау объектілері нормаларын, ережелерін, оларға қойылатын талаптарды белгілейтін, құзырлы мемлекеттік орган бекіткен нормативтік-техникалық құжат.

Қазақстанда стандарттау мен метрологиялау жүйесі 20 ғасырдың 20-жылдарының ортасынан дами бастады. Ол ұлттық өнімдердің сапасы мен бәсекелестігін арттыру, табиғат және энергетика ресурстарының шынайы есебін жүргізу және айналадағы орта мен халықтың денсаулығын қорғау міндеттерін шешу мәселелерімен тығыз байланысты болды.

Страндарттау деген - ғылыммен техника және экономика саласындағы үйлесімділік деңгейіне бағытталған шешімді табу.

Ескерту: стандартауі жұмысындағы негізгі қорытынды болып өнімнің жарамдылығы немесе қызметің тағайындалуы табылады.

Стандарттау ғылыммен техниканың және экономиканың жеткен жетістіктеріне ғана емес сонымен қатар болашақтағы жетстіктеріне негізделеді. Бұдан шығатын қорытынды стандарттау бұл тұрақты мінездемелерді механикалық сараптау емес ғылымментехниканың перспективті дамуын ескере отырып, үйлесімді шешім қабылдау. ҚР-ның стандарттау туралы заңы 1999 жылы 16 шілдеде қабылданды. Заң 7-тараудан 28 баптан тұрады. Бұл заңда келесі түсініктер қолданылады:

1. Өзара алмасымдылық – белгілі бір талапты орындайтын бұйым процесс және қызметтің басқа бір бұйым процесс немесе қызмет орнына қолданыла алуы.

2. Мемлекетаралық стандарттау – мемлекеттер арасындағы қызушылықты тудыратын стандарттау объектісі.

3. мемлекетаралық стандарт – бұл мемлекетаралық стандарттау, сертификаттау және мемлекет кеңесінің немесе стандарттау жөніндегімемлекетаралық ғылыми-техникалық комиссиясының шешімімен қабылданған стандарт.

4. Халықаралық стандарт – бұл стандарттау бойынша халықаралық ұйымдармен қабылданған стандарт.

5. Ұлттық стандарт – стандарттау жөніндегі ұлттық органдармен қабылданған стандарт.

6. Стандарттаудағы нормативті құжат – бұл стандарттау немесе олардың қорытындысында қолданылатын ережелер, мінездемелер, принциптер және орнатушы нормаларға тиісті құжат.

7. Стандарттау облысы – стандарттау объектілерінің өзара байланысқан жиынтығы.

8. Стандарттау жүйесі – нормативті құжаттардың талаптардың қызметтердің стандарттауға қатынасатын жиынтығы.

9. Стандарт - өнімге, процеске қызметке бірыңғай талап қоятын құжат.

10. Техникалық шарт - өнімге, қызметке, процеске нақты орнатушы талаптар қоятын ногрмативті құжат.

11. Фирмалық стандарттау – жеке немесе заңды тұлғалардың әзірлеген тек сол жеке немесе заңды тұлғаларға қолданылатын өнімге, процеске және қызметке нақты опнатушы талап қоятын стандарт.

12. Унификация – функционалды тағаындалуы бірдей элементтер санның қысқартдағы стандарттау әдісі.

13. Гиптендіру – конструктивті техникалық  ұйымдастырушылық және басқа да шешімдерде типтік орнатылған немесе әзірленіп, бекітлген стандарттау әдісі. Бұл терминмен қатар кей кездерде симплтикация термині қолданылады.

14. Өнім сапасы – тағайындалуына сай қажеттілікті қанағаттандыратын өнім қасиеттерінің жиынтығы.

15. Сенімділік – пайдалануда, жөндеуде, сақтауда тасмалдауда берілген режимге сәйкес функционалды орындайтын объекті қасиетті.

16. Ұзақ мерзімділік объектінің шекті жағдайға дейін жұмыс істеу қабілетін сақтай алу қасиеті.

17. Стандарттар көрсеткіштері – шарты бірлік көмегімен белгіленетін немесе түсіндірілетін стандартау объектілерінің мінездемелері.

Стандарттаудың негізгі мақсаты болып мыналар жатады:

1.  Өнімге, процеске, қызметке түрлі ережелерді мінездемелерді және нормаларды орнату.

2.  Өнімнің, процестің, қызметтің адам өмірімен, денсаулығына, меншігіне және қоршаған ортаға қауіпсіздігін қажет ету.

3.  Өнімнің, ішкі және сыртқы сауда сатықты бәсекелестік қабілетін қажет ету және техникалық жағдай жасау.

4.  Өнімнің өзара алмасымдылық, техникалық және информациялық бірігуін қаждет ету.

5.  Өлшем бірлікті қажет ету.

6.  Барлық ресурстар түрін тиімді пайдалану және сақтау.

7.  Елдің қауіпсіздік және мобилизациялық дайындығын қажет ету.

8.  Шаруашылық объектілерді табиғаттық, техникңалық және күтпеген апаттардан қауіпсіздігін қажет ету.

9.  Өнімге, процеске және қызметке деген тұтынушылардың құқығын қорғау.

ҚР мемлекеттік стандарттау жүйесі. Мемлекеттік стандарттау жзүйесі. Мемлекеттік стандарт қызметі.

ҚР мемлекеттік стандарттау жүйесі ат/у, сертификациялау және метрология саласындағы басты орган болып табылады және олардың еліміздегі дамуына қолданылуына, өркендеуіне жауап береді. Мемлекеттік стандарттау жүйесі стандарттау богйынша заңдыц актілердің, нормативтік құжаттардың негізгі қоры саналады. Бұл қор 4 деңгейі жүйедегі құралған:

2.    Техника-экономикалық информациян.ы топтастырғыш. Мемлекеттік стандарт деңгейі.

3.     Салалар стандарттарды және ғылыми-техникалық (ежелгі( инженерлік стандарттар деңгейі.

4.    Кәсіпорын стандарттары және техникалық шарттар деңгейі.

1.       Стандарттардың мемлекеттік жүйесінің техникалық заң шығарушы деңгейі оның құқықтық негізі болып саналады. Бұл стандарттау аймағындағы заң шығарушы актілердің жиынтығы және өнім сапасын жұмысының, қызметінің мемлекеттік реттеу үшін қолоданылады. Мұнда құқықтық негізгі ҚР-ның стандарттау туралы сертификаттау туралы және өлшеу бірлікті қамтамасыз ету туралы заңдар құрайды. Техникалық заң шығарушы деңгейі жылдан жылға қорғау туралы актілермен толтырылып отырады. Өндірістердің даму нәтижесінде стандарттың жүйесі техникалық заң шығарушы деңгеймен нығалды.

3.       Түрлі салалардыің стандарттары ғылыми-техникалық және инженерлік қоғамдардың стандарттары кіреді. Бұлар халық шаруашылықтың белгілі бір салалары үшін қолданылады.

4.       Тек мекеме немесе кәсіпорын аймағымен шектелген стандарттар, мұнда техникалық шарттар нормативті немесе техникалық құжаттар орнына жүреді.

Мемлекеттік басқарут органы ретінде мемелекетттік стандарттау жүйесінің негізгі функциясы болып мыналар саналады:

1.      Стандарттардың техника-экономикалық ғылыми әдістемесін әзірлеу өндірістік бұйымдардың салааралық унификациялық және метрологиялық дамуының негізгі анықтау.

2.      Өнім сапасы көрсеткіштерін, олардың дкамуының жалпы талаптарын сынау әдістерін анықтау.

3.      Еліміздегі өлшемі бірлікті қамтамасыз дамыту және бекіту жоғары ділдіктегі құралдардың жаңадан жасау немесе үстеліп жүргендерін жетілдіру.

4.      Стандарттаудың техникалық шарттардың енгізілуін мемлекеттік қадағалау.

5.      Өндірістік жұмыстарды атттестауды ұйымдастыру.

 

Мемлекеттік стандарттардың ұйымдастырылу деңгей, негізі мынандай:

 

Мемлекеттік стандарттау жүйесінің негізгі міндеттері:

1.  Мемлекеттік стандарттау жылдық жоспарын және унификациялау бойынша жұмыстар жоспарын әзірлеу.

2.  Министрліктердің немесе ведомоствалық орталықтарын әзірлеген халық шаруашылығында міндетті қолданылатын стандартты қарау және бекіту. Сондай-ақ олардың енгізілу уақытын орнату.

3.  Материалдық және жартылай фабрикат және дайын өнімді комплексті стандарттау бағдарламасы бекіту.

4. Өнімге жалпы талаптар қоятын салаааралық мәні бар өте маңызды стандартты әзірлеу.

 

Мемлдекеттік стандарттау ғылыми орган ретінде міндеттері:

1.      Барлық өлшеу түрлерінің әдістерін эталондап зерттеуді қамтамасыз ету және ғылыми жаңа жетістіктерге бағыттау.

2.      Электронды есептеу машинаның дамуына байланысты басқару жүйелерін автоматтарға информациялық кодтауға информациялық тасмалдауға стандарттар әзірлеу.

3.      Стандарттардың өлшеудің салаааралық унификация әдістемелік негізін дайындау.

 

Басты метрологиялық орган ретінде міндеттері:

1.    Нақты өлшем бірлістерін орнатады.

2.    Өлшем бірліктерін мемлекетті эталондарды бекітеді және сақтайды.

3.    Жоғарцы дәлдіктегі үлгілі өлшеу құралдарды дайынжайды.

4.    Өлшеу құралды және өлшемдерді мемлекеттік тексеруден өткізеді.

5.    Уақыты мемлекеттік бірлікке кіргізеді.

 

Мемлекеттік стандарт қызметіне кіретіндер:

1.         Стандарттау метрологүия бойынша тғылыми зерттеу институттарымен филиалдар және конст. бюролар.

2.         Стандарттық және ғылыми зерттеудің орталықтары.

3.         Басты информациялық есептеу орталықтары.

4.         Стандарттау метрология және өнім сапасы саласындағы жұмысшылар мен қызметтің білімін жетілдіру институты.

5.         Мемлекеттік стандарттың аймақтық органдары өлшеу құралдары және стандарттық мемлекеттік қадағалау метриалдық және стандарттау мен метрологиялық орталықтар.