Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі

41 
1.3.2-кесте. Энергетиканың негізгі көрсеткіштері 
Энергетика көрсеткіштері 
2017 
2018 
ЖІӨ энергия сыйымдылығы, 2000 жылғы бағада мың АҚШ долларына тмэ 
1,53 
1,36 
ЖІӨ энергия сыйымдылығы, 2010 жылғы бағада мың АҚШ долларына тмэ 
0,42 
0,37 
Отын мен энергияны жалпы бастапқы тұтыну, мың тмэ 
82 311 
75 755 
Отын мен энергияны жалпы түпкілікті тұтыну, мың тмэ 
46 659 
41 916 
Дереккөз: http://stat.gov.kz
 
Статистикалық деректер бойынша жалпы отын-энергетикалық ресурстар 2017 жылы 401 
578,0 мың тонна шартты отынды (т.ш.о.) құрады, 2018 жылы — 421 644,2 мың т.ш.о., 2019 
жылы – 363 139,2 мың т.ш.о. республиканың отын-энергетикалық ресурстары (ОЭР) 2019 жылы 
2018 жылмен салыстырғанда 13,9%-ға, негізінен отын-энергетикалық ресурстар экспортын 
төмендету есебінен азайды. 
Энергия тұтынатын негізгі секторлар (барлық тұтынудың 98%-дан астамы): энергиямен 
жабдықтау, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық (ғимараттар), өнеркәсіп және көлік болып 
табылады. 
Өнеркәсіп бастапқы энергия ресурстарын тұтыну бойынша Қазақстан экономикасының 
секторлары арасында көш бастап келеді; оның үлесіне энергияны тұтынудың жалпы көлемінің 
50,5%-ы тиесілі. Өнеркәсіпте энергияны пайдалану 2008 – 2016 жылдары 19,3%-ға, 16,8 млн. 
тоннадан 20,8 млн. тоннаға дейін өсті.
Көлік секторы энергияның жалпы көлемінің 12-14% тұтынады. Қазақстанда электр 
энергиясы мен табиғи газбен жұмыс істейтін көлік құралдары бар болса да, отынның негізгі 
пайдаланылатын түрі бензин болып табылады. Моторлы отын сапасының төмендігі және 
автокөлік құралдары паркінің ескіруі көлік секторындағы энергия тиімділігінің төмен 
көрсеткіштеріне себепші болады. 
Тұрғын үй секторы энергетика секторы мен өндірістік сектордан кейінгі елдегі жылу мен 
электр энергиясының үшінші ірі тұтынушысы болып табылады. Қазақстандағы тұрғын үй 
қорының 
жылу 
және 
электрмен 
жабдықтау 
секторындағы 
парниктік 
газдар 
шығарындыларының жартысынан көбі үй-жайларды жылытуға кетеді.
БҰҰДБ-ҒЭҚ бұрын іске 
асырылған жобалар шеңберінде Қазақстанның тұрғын үй секторында энергияны тұтыну 
шамамен 270 кВт*сағ / м2 құрайтынын көрсеткен әртүрлі жылдары салынған ғимараттардың 
іріктемелі энергетикалық аудиті жүргізілді.
Бұл Еуропадағы (100 – 120 кВт*сағ/м2), сондай-ақ 
Ресей Федерациясындғыа (210 кВт*сағ/м2 тұтыну деңгейінен артық. Негізгі себептері: суық 
климат, жылу оқшаулаудың жеткіліксіздігі салдарынан жылу шығынының жоғары деңгейі, 
нақты ауа-райына байланысты реттелмеген жылу тұтыну, ғимараттардың жылу тұтыну ішкі 
жүйелерінің тозуы, жылу тораптарын тиісінше бақыланбауы және т. б. Қазақстандағы 
ғимараттардың 75%-ға жуығы 1950 және 1990 жылдар аралығында салынған және энергия 
тиімділігінің қазіргі заманғы стандарттарына сәйкес келмейді
42
. 
Энергияны көп қажет ететін өңірлер өнеркәсіптік тұрғыдан дамыған Павлодар және 
Шығыс Қазақстан облыстары, неғұрлым азырақ қажет ететіндері - ауыл шаруашылығы дамыған 
Қостанай, Алматы, Жамбыл және Ақмола облыстары, сондай-ақ Алматы және Нұр-Сұлтан 
қалалары болып табылады (1.3.3-кесте).
1.3.3-кесте. Қазақстан Республикасындағы ЖӨӨ-нің энергия сыйымдылығы 
2000 ж. бағада мың АҚШ долларымен 
 
2017 
2018 
2019* 
«Қазақстан Республикасы» 
1,53 
1,49 
Ақмола 
0,43 
1,36 
Ақтөбе 
3,69 
2,98 
42
Қазақстанның экологиялық қызметінің нәтижелілігіне үшінші шолу. БҰҰ ЕЭК. 2018 ж. 

42 
Алматы 
0,15 
0,08 
Атырау 
1,40 
1,13 
Шығыс Қазақстан 
0,83 
0,79 
Жамбыл 
0,22 
0,39 
Батыс Қазақстан 
5,54 
6,32 
Қарағанды 
2,84 
2,40 
Қостанай 
0,01 
0,02 
Қызылорда 
5,96 
5,42 
Маңғыстау 
4,61 
4,75 
Павлодар 
6,10 
7,12 
Солтүстік Қазақстан 
0,30 
0,06 
Оңтүстік Қазақстан 
0,68 
0,33 
Алматы қаласы 
0,12 
0,09 
Нұр-Сұлтан қаласы 
0,10 
0,07 
Дереккөз: http://stat.gov.kz
 
*Мәліметтер 2020 жылғы желтоқсанда қалыптастырылады 
Қазақстанның электр энергетикасы негізінен көмірді, сондықтан электр энергиясының 
70%-ға жуығы көмір электр станцияларында өндіріледі. ЖЭО-ның электр энергиясын өндіру 
жүйесіндегі үлесі 45%-ды құрайды, ал Қазақстанның жылу энергиясы өндірісінде ЖЭО-ның 
үлесіне 62%-дан астам келеді. 
Көмір ЖЭО-да электр энергиясын өндіруге жұмсалатын отынның меншікті шығыны 
конденсациялық Электр станцияларына қарағанда әрқашан жоғары. Бұл ретте КЭС энергия 
тиімділігі электр жүктемесінің көлеміне және көп жағдайда жабдықтардың техникалық жай-
күйімен анықталатын термодинамикалық цикл параметрлерінің сақталуына байланысты 
болады. Көмір ЖЭО бөлігінде олардың энергия тиімділігі көп жағдайда жылу жүктемелерімен 
және аз дәрежеде жабдықтың техникалық жай-күйімен анықталады. Жылудың ірі 
тұтынушыларының төмендеуі нәтижесінде (90-жылдардан бастап) жылу жүктемелерінің 
төмендеуі жиі экономикалық емес режимдерде ЖЭО жұмысының қажеттілігіне әкеледі.
Электр 
станцияларын жаңғырту бойынша деректер 1.3.3-суретте келтірілген, оның ішінде тозған 
жабдықтардың үлесі 75%-дан астам 5 жыл ішінде айтарлықтай төмендеді.
ЖЭО энергия тиімділігін арттыру тек жаңғырту мәселелеріне ғана емес, сонымен қатар 
ЖЭО жүктемесін ұлғайту үшін жылумен жабдықтаудың қалалық инфрақұрылымын дамытуды 
жоспарлауға да жатады.
2009
2014
2015
2016
2017
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
Износ <25%
Износ 25-50%
Износ 50-75%
Износ >75% 
1.3.3-сурет. Турбиналық жабдықтың тозуы
Дереккөз: 2019 ж. Kazenergy Ұлттық энергетикалық баяндамасы. 

43 
ҚР БҒМ мәліметінше, облыстардың, Нұр-Сұлтан, Алматы және Шымкент қалаларының 
барлық жалпы білім беретін мектептерінде жарық беру құралдарын жарықдиодты шамдарға 
ауыстыру жұмыстары жүргізілуде. Жаңа мектептерді салу кезіндегі қазіргі заманғы 
талаптарға сәйкес жобалық-сметалық құжаттамада электр жарығы энергия үнемдейтін 
жарықдиодты шамдар мен шамдарды орнатуды ескере отырып жобаланады. Сондай-ақ, 
АҚДМ бюджет қаражатын және мемлекеттік-жекешелік әріптестік (МЖӘ) жобаларын 
үнемдеу шеңберінде жарықтандыру құралдарын мектептердегі жарықдиодты шамдарға 
ауыстыруды көздейді. 

жүктеу/скачать 4,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: