Осыған байланысты ұсынылады:
1.
Ротациялау мақсаттарына қол жеткізу үшін басшыны бір білім
беру ұйымынан екіншісіне ауыстыруға немесе ауыстыруға
қойылатын негізгі талаптар деп түсіну керек ротация
қағидаттарын іске асыруды қамтамасыз ету.
Бұл принциптердің негізгілері:
1) Міндетті ротация принципі
2) Жергілікті атқарушы органдардағы жоспарлы ротация принципі, Білім
беру басқармалары және жергілікті атқару органдары (ЖАО) бекіткен жоспарлар
немесе тиісті рәсімдер негізінде ротацияны жүргізу, ротациялық механизмдерді
жүйелі пайдалануды қамтамасыз етудің міндетті және қажетті шарты болып
табылады. Бұл принцип бекітілген Ротация жоспары шеңберінде белгілі бір
пропорционалды дәйектілікпен персоналды ауыстыру мен ауыстыруды жүзеге
асыруды көздейді.
3) Айналыстың жеделдігі принципі. Бір білім беру ұйымының басшысын
екіншісіне ауыстырудың белгілі бір мерзімін белгілеу көзделіп отыр.
4) ротация тәртібімен білім беру ұйымының басшысы болып тағайындалған
кезде кепілдік беру қағидаты:
- жаңа қызмет көрсету орнында тұрғын үй беру немесе тұрғын үйді жалға алу
шығындарын өтеу;
- іссапар шығындарын өтеу.
2. Білім бөлімдері басқару аппаратын жаңарту және білім беру
ұйымдары басшыларының кәсіби әлеуеті мен басқару тәжірибесін тиімді
пайдалану мақсатында ротация басшыларды дәйекті ауыстыру ретінде
28
айқындалатын «Ереже» форматында нормативтік құқықтық базаны
әзірлеуі керек.
Ережені әзірлеуге «Мемлекеттік білім беру ұйымдарының бірінші
басшыларын ротациялау қағидалары» [29] негіз болып табылады.
Регламент критерийлерді нақты айқындап, нақты білім беру ұйымының
әрбір ротацияланған басшысының оңтайлы қызмет мерзімін айқындайтын
негізгі факторларды бөліп көрсетуге, сапалы ротация нәтижелерінің
көрсеткіштерін ұсынуға, ротацияға қатысушылардың құқықтық қатынастарын
қарастыруға тиіс.
Ережеде болашақ директорларға қойылатын критерийлер мен біліктілік
талаптарына көп көңіл бөлінуі керек. Мұнда бірнеше мүмкіндіктер бар:
- директор лауазымына үміткерлер менеджмент курстарынан өтуі және
тиісті сертификаты болуы керек;
- бас оқытушы лауазымында басшылық қызметте тәжірибесі бар кәсіби
мұғалімдер директор лауазымына тағайындалуы мүмкін және жалпы
педагогикалық өтілі 5 жылдан кем болмауы керек;
- тағайындалғанға дейін соңғы екі жыл талапкер білім саласында жұмыс
істеуі керек;
- бірінші басшы ретінде тиімділік көрсеткіштерін ескеру қажет:
1) басқаратын білім беру ұйымының білім алушыларының саны;
2) біліктілікті арттыру курстарынан өткен мұғалімдердің үлесі;
3) өткен жылмен салыстырғанда қосымша біліммен қамтылған білім
алушылар мен тәрбиеленушілер санының артуы туралы мәліметтер;
4) білім сапасының динамикасы, «Алтын белгі» алған бітірушілер саны
туралы мәліметтер;
5) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарына,
жоғары оқу орындарына (мамандандырылған білім беру ұйымдары үшін –
бюджеттік негізде оқуға қабылдау) қабылданған бітірушілердің үлесі;
6)
облыстық,
республикалық,
халықаралық
олимпиадалардың,
конкурстардың, конкурстардың жеңімпаздары (жеңімпаздары) атанған
оқушылар/студенттер саны;
7) менеджмент саласындағы біліктілікті арттыру курстары туралы
сертификаттың бірінші басшысының болуы;
8) оқу-әдістемелік кеңес бекіткен бірінші басшының жетекшілігімен
әзірленген бағдарламалардың, оқу-әдістемелік кешендердің, әдістемелік
ұсыныстардың/оқу құралдарының болуы;
9) бірінші басшының инновациялық-эксперименттік қызметті пайдалануы,
білім сапасын арттыруға әсер ететін әлеуметтік/білім беру жобаларына қатысуы;
10) білім беру ұйымы педагогтарының жалпы санынан жоғары кәсіптік
білімі бар педагогтардың үлесі;
11) ғылыми/академиялық дәрежесі бар оқытушылардың үлесі;
12) білім беру ұйымы педагог қызметкерлерінің жалпы санындағы
«педагог-зерттеуші», «педагог-шебер» біліктілік санаты бар педагогтардың
үлесі;
29
13) кәсіби шеберлік байқауларының жеңімпаздары/жүлдегерлері атанған
педагогтардың саны.
Регламент бірнеше орнату нүктелерін анықтауы керек:
Біріншіден, енді тек үш айдан аспайтын және бір реттен артық емес мерзімге
мектеп директоры қызметін атқаруға болады. Осы кезеңде конкурс өткізіліп,
жаңа басшы тағайындалуы керек. Мектеп директорының бос немесе уақытша
бос лауазымына орналасуға конкурс өткізу туралы хабарландыру бос орын пайда
болғаннан кейін жеті жұмыс күні ішінде білім бөлімінің ресми сайтында және
аккаунтында орналастырылуы тиіс. Осылайша, бос немесе уақытша бос
директор лауазымы конкурс арқылы жарияланбай, директордың міндетін
атқарушы тағайындалған және бұл «уақытша толтыру» жылдарға созылған кезде
кең таралған олқылық жойылады.
Екіншіден, ереже директорды уақытша бос лауазымға (жарлық, оқу және
т.б.) тағайындауды реттейді. Бұл жағдайда ұйым басшысы да тікелей тағайындау
арқылы емес, конкурс арқылы анықталады.
Үшіншіден, директор лауазымына конкурсты енді аудандық емес,
облыстық білім басқармалары өткізетін болды. Олар конкурстық
процедураларды ұйымдастырады және директорды анықтайды. Осыдан кейін
директордың кандидатурасы бойынша құжаттар еңбек шартын жасау үшін білім
бөліміне жіберіледі. Еңбек шартын жасау мерзімі де нақты белгіленген – 5 жыл.
Байқаудың өзі бірнеше кезеңде өтеді:
– кандидаттардың директор лауазымына құжаттарын ұсынуы;
- білім бөлімінің кадр қызметінің кандидаттың біліктілік талаптарына
сәйкестігін бағалауы, конкурсқа жіберуі;
- үміткерлерді электронды тестілеу (басқару құзыреттері, педагогика,
психология, Қазақстан Республикасының заңнамасын білу бойынша тесттер);
– оқу орнының Қамқоршылық кеңесінің алдында Мектепті дамыту
жоспарын қорғау (тестілеуден сәтті өткен жағдайда);
– білім басқармасында әңгімелесу (Қамқоршылық кеңесінің алдында
мектепті дамыту жоспарларын сәтті қорғаған үміткерлер жіберіледі).
Айта кету керек, қазіргі таңда Қамқоршылық кеңестер құрамына ата-аналар,
педагогикалық еңбек ардагерлері, қоғам белсенділері, ҮЕҰ өкілдері кіреді.
Барлық кезеңдерден өткен үміткермен білім бөлімі тиісті еңбек шартын
жасап, оны директор қызметіне тағайындау туралы бұйрық шығарады.
Қамқоршылық кеңес директор лауазымына кемінде екі кандидатты келісу
керек, әйтпесе конкурс жарамсыз деп танылады және конкурс жаңадан
жарияланады.
Қамқоршылық кеңес екі кандидатты екіден аз таңдаған жағдайда, т.б.
байқау екі рет өтпеді, барлық қатысушы үміткерлер келесі кезеңге өтеді.
Төртіншіден, жаңашылдықтың бірі – кадрлық резерв құру.
Алғашқы екі кезеңнен (тестілеу және Қамқоршылық кеңестің бекітуінен)
сәтті өткен, бірақ білім басқармасында әңгімелесуден өтпеген үміткерлер енді
бір жылға резервке жазыла алады. Бұл оларға мектептің Қамқоршылық
30
кеңесімен келісе отырып, қайта тестілеу мен әңгімелесуден өтпей, жыл ішінде
директор қызметіне тағайындалу құқығын береді.
Достарыңызбен бөлісу: |