Қазақстан тарихы кафедрасы

86 
Жеңіл жҽне тамақ ҿнеркҽсіптері онан ҽрі дамыды. Халық 
тҧтынатын товарлардың тҥрлері кҿбейді, тамақ ҿнімдерін ҿндіру 
кеңейді, олардың сапасы жақсарды.
Тамақ ҿнеркҽсібіне жҧмсалған кҥрделі қаржы соғысқа дейінгі екі 
бесжылдықта игерілген қаржыдан 20 проц. артты, ал оның жалпы ҿнімі 
60 проц. ҿсіп, тамақ ҿнімдерінің негізгі тҥрлерін ҿндірудің соғысқа 
дейінгі дҽрежесі едҽуір арттырылды.
60-жж. Қазақстанда бҧрын болып кҿрмеген ҿнеркҽсіп қҧрылысы 
жҥргізілді. Осының ҿзінде республикада оның экономикасынан айқын 
кҿрінген шикізаттық сипаты салдарынан кен шығаратын ҿнеркҽсіп 
салалары басым ҿркендеді. Ҿнеркҽсіптің негізгі салаларының ҿмір сҥруі 
мен дамуы ҿндірісті интенсивтендіру арқылы емес, негізінен кҥрделі 
қаржыны молайту, жаңа қуаттарды іске қосу есебінен жҥргізілгеніне 
қарамай республиканың базалық, ҽсіресе шикізат салаларында тоқырау 
байқалған жоқ. 
Қазақстан ҿнеркҽсібінің жетекші жҽне болашағы мол салаларының 
бірі қара металлургия болды. Соколов-Сарыбай кен-байыту комбинаты 
қатарға қосылды, мҧның ҿзі Оралдың жҽне еліміздің басқа 
кҽсіпорындары ҥшін сенімді шикізат базасын жасады. 1970 ж. 
республикада 18,2 млн. тонна темір рудасы шығарылды, бҧл 1960 ж. 
дҽрежеден 3 еседен астам артық. Қарағанды металлургия комбинаты 
КСРО-дағы толық металлургиялық айналымдағы аса ірі кҽсіпорынға 
айналды.
Мҧнай шығаратын ҿнеркҽсіп қуаты да шапшаң қарқынмен дамыды. 
Қарсақ, Таңатар, Прорва кеніштерінің пайдаланылуға берілуі арқасында 
1965 ж. мҧнай шығару дҽрежесі 3 млн. тонна болды. Бҧл саланың онан 
ҽрі дамуы Маңғыстау тҥбегімен байланысты болатынды, ол Кеңес 
Одағының аса ірі мҧнайлы аудандарының біріне айналды, 1970 ж. мҧнда 
мҧнай шығару 10 млн. тоннадан асты. Парафині кҿп Маңғыстау 
мҧнайын шығару мен тасуға, кенішті пайдаланудың озық тҽсілдерін 
енгізуге, мҧнайды атқылатып шығару тҽсілін шҧғыл арттыруға 
байланысты кҥрделі техникалық жҽне транспорттық міндеттер 
ойдағыдай шешілді. 
Қазақстанның оңтҥстігі аса қысқа мерзімнің ішінде еліміздің сары 
фосфор жҽне кҥрделі жоғары концентратты тыңайтқыштар ҿндіру 
жҿніндегі базасына айналды. 1963 ж. Ақтҿбе хром қоспалары 
заводының екінші кезегі қатарға қосылды, бҧл ҿнім шығаруды 3 еседей 
арттырды. Қарағанды жасанды каучук жасау зауытының жҧмысшылары 
мен мамандары жасанды каучук цехының қуатын қысқа мерзім ішінде 
игерді. Атырау химия зауытының алғашқы цехтары қатарға қосылды. 
1959 ж. Шымкентте гидролиз зауыты жҧмыс істей бастады. 1963 ж. 
Шымкент шина жҿндеу зауыты қатарға қосылды, Ақмолада, 
Қостанайда, Қарағандыда, Павлодарда шина жҿндеу зауыттары 
салынды. 

87 
Кҿмір ҿнеркҽсібі едҽуір дамыды. 1959-1965 жылдары республикада 
19,5 тонна кҿмір шығаратын ҿндірістік қуат қатарға қосылды. 
Кокстелетін кҿмір шығару 68 проц. артты, оның кҿлемі 1965 ж. мың 
тонна болды. 1954 ж. Екібастҧз кенішінен қалыңдығы жағынан теңдесі 
жоқ қабаттары алына бастады.
1970 жылға қарай Қарағанды жҽне 
Екібастҧз бассейіндерінде кҿмір шығару жылына 61 млн. тоннаға жетті, 
оның 41 проц. неғҧрлым озық, ашық ҽдіспен шығарылды. 
Жеңіл ҿнеркҽсіпте бірсыпыра ірі кҽсіпорындар, оның ішінде Алматы 
мақта-мата комбинаты, Жамбыл былғары-аяқкиім комбинаты қатарға 
қосылды. 1970ж. республиканың жеңіл ҿнеркҽсібі жалпы республикалық 
ҿнеркҽсіп ҿнімдерінің небҽрі 16 проценттейін шығарды. Алайда жеңіл 
ҿнеркҽсіп кҽсіпорындарының ҿнім шығаруында ҿңдеу бағыты тігін, 
трикотаж, аяқкиім жасауға қарағанда шапшаңырақ ҿсті, осының 
салдарынан республикада жеңіл ҿнеркҽсіп ҿнімдерін ҿндіру еліміз 
бойынша орташа дҽрижеден 2 есе дерлік аз болды.
Тамақ ҿнеркҽсібінде 60-жылдардың екінші жартысында ғана 40 
жаңа кҽсіпорын салынып, қатарға қосылды. Осыған қарамай 70-
жылдарда тамақ ҿнеркҽсібінің ҥлесіне негізгі ҿнеркҽсіп ҿндірістік 
қорлардың небҽрі 7 проц. жҽне жалпы ҿнеркҽсіп ҿндірісі кҿлемінің 17 
проц. тиді, бҧл елімізді тҧтас алғандағыдан ҽлдеқайда аз еді. 

жүктеу/скачать 1,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: