Ќазаќстанныѕ ресейге ќосылу барысындаєы саяси-куќЬIЌтьiќ жаєдай
жүктеу/скачать 163 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- IV.Пайдаланылған әдебиеттер
| Қорытынды
Қазақ билеушілерінің кейбір тобы, айталық, Әбілқайыр хан қазақтарды Жонғарияның құлдығынан құтқарудың бірден-бір жолы Ресейдің қол астына қарау екенін түсініп (1726) Әбілқайыр патша үкіметінен қазақтарды Ресей қарамағына алуды өтініп өз елшісін жібіреді. Екінші рет өтінішті 1730 жылы тағы қайталайды. Сөйтіп, 1731 жылы 19 ақпанда император Анна Ивановна Кіші жүзді Ресей қол астына алу туралы грамотаға қол қойды. Ал патша үкіметі алғашқы күндерден-ақ Кіші жүзге өз ықпалын нығайту үшін күш салды. Орынбор экспедициясының қызметі мен Орынбор (қазіргі Орск) қаласының салынуы осы мүддені көздеді. Кіші жүзден кейін Орта жүз билеушілері де Ресей қол астына қарайтыны туралы ант берді (1731-40). XIX-ші ғасырдың басында Ұлы жүз қазақтары Ресей қарамағына өтуге бел байлады. Сөйтіп XIX-ші ғасырдың 60-ші жылдарында Қазақстанның Ресейге қосылу прцесі аяқталды. Қазақ батырларының Ресей патшалығына қарсы елінің тәуелсіздігін сақтап қалуға жасаған әрекеті - отаршылдық саясатқа қарсы халықты біріктіріп қарсы тұруға бас бұрған қайсар батырларымыз талай шайқастарды жеңіске жетіп қосылуды ұзақ уақытқа созғанымен Ресей патшасының бой алған отаршылдық саясаты халықтың басын біріктірмей біртіндеп қазақ халқын, жерін бөліп өз билігін ақыры орнатты. XVIII ғ. 30-жылдарында басталған Қазақстанды Ресейге қосу тек XIX ғ. орта шені сонында ғана аяқталды және мұның өзі күрделі, қарама-қайшылыкты процесс болды. Қазақ жүздерін қосып алу әртүрлі сыртқы саяси және ішкішиеленіс жағдайында өтті. Қазақстанның Ресейге қосылуының аяқталуы империяның қазақ өлкесінің байланысты саясатына елеулі өзгерістер енгізді. Жетісу мен Онтүстік Қазақстанды әскери-отаршылдық әрекеттерімен өзіне ығыстырып, орта-азиялық шепке шақты. Өзінің алыстағыны көздейтін саяси мүдделерін басшылыққа ала отырып, Ресей империясы Қазақстанда отаршылдық режимін орнатты. IV.Пайдаланылған әдебиеттер 1.Әминов, Т. М. Қазіргі Қазақстан тарихы : оқу құралы / Т. М. Әминов. - Алматы : "Бастау", 2017. - 472 бет 2.Сыздықов, С. М. Қарлық–Қарахан мемлекеті: саяси тарихы және мәдени мұралары: тарихи әдебиет. - Астана : Фолиант, 2014 3.Абдрахманов Н.А.Қазақстан тарихы:оқу құралы.-Шымкент,2014 4.Ковальская, С. И. Историография истории Казахстана: учеб. пособие. - Алматы :Эверо, 2014 жүктеу/скачать 163 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|