Қазіргі қазақ тілінің лексикологиясы мен диалектологиясы Емтихан сұрақтары

Түркі тайпаларының тілі мен диалектілерінің салыстырмалы-тарихи деректері талданатын М. Қашқаридың «Диуани лұғат-ит түрк» еңбегінен бастау алатын қазақ тіл білімінің тарихын кеңінен алып зерттеудің, зерделеудің, ғылыми тұрғыдан талдаудың маңызы ерекше

Ресейдің қазақ еліне арнайы жасаған саясатының нәтижесінде қалыптасып жасалған орыс түркологтарының еңбектерін атап өту абзал. Бұл кезеңде қазақ тілін зерттеуге Н.И. Ильминский, М.А. Терентьев, П.М. Мелиоранский, В.В. Катаринский, Н.Созонтов, Г.В. Архангельский, В.В. Радлов, Н.Н. Пантусов, В.В. Григорьев сынды ғалымдар ат салысты.

Н.И. Ильминскиийдің «Материалы к изучению киргизского наречия» деп аталатын практикалық мақсатта жазылған еңбегі бар.

В.В. Катаринский (1846-1902) – Орта Азиядағы көрнекті түркітанушылардың бірі, Н.И. Ильминскийдің шәкірті. Ол оқу-ағарту істеріне қатысты «Краткий киргизско-русский словарь»,«Русско-киргизский словарь», «Киргизско-русский словарь», А.Н. Кононовпен бірлесіп жасаған «Практические уроки русского языка для киргизов», «Грамматика киргизского языка» және «Первоначальный учебник русского языка для киргизов» т.б. еңбектерімен танымал.«Грамматика киргизского языка» еңбегінде фонетика, этимология (морфология), синтаксис салалары туралы жақсы мағлұматтар берілген.

Қазақ тіл білімінің жүйелі де нақты зерттелуі А. Байтұрсынұлы еңбектерінен басталады.Бұған дейінгі ғылыми зерттеулерде қазақ тілі деректері екінші тілдің бірліктері ретінде зерттелгендіктен, сөздің мәні мен мағынасының, тарихи дамуының байыбына терең бару қиын еді.