Б. Б. Мамраев ф.ғ. д., профессор, Х. Досмұхамедов атындағы Атырау мемлекеттік

58 
 
УДК  338.48(262.83) 
 
РАЗВИТИЕ ТУРИСТИЧЕСКОГО ПОТЕНЦИАЛА ПРИАРАЛЬСКОГО КРАЯ 
 
Тажиева З.Д. 
Кызылординский государственный университет им.Коркыт Ата 
г.Қызылорда,  zeinar@mail.ru 
 
Современная  туристская  индустрия,  базирующаяся  на  уникальном  природном  и  культурном 
потенциале  Республики  Казахстан,  является  естественным  системообразующим  фактором  гибкой 
интеграции  туризма  с  системой  международной  торговли  туристскими  услугами,  одной  из  наиболее 
динамично развивающихся и эффективных по отдаче на вложенный капитал отраслью несмотря на ее 
капиталоемкость.  Среди  семи  приоритетных  несырьевых  отраслей  для  создания  индустриальной 
основы повышения  конкурентоспособности  и  диверсификации  экономики  в  числе  первых  определен 
туризм.  В  рамках  развития  туристского  кластера  в  республике  были  выделены  приоритетные 
направления  развития  туризма,  такие,  как  деловой,  экологический,  культурно-познавательный,    а 
также экстремальный виды туризма. 
Основными  направлениями  развития  туризма  в  области  являются  экологический  туризм 
(Аральское  море,  горы  Каратау  в  Жанакорганском  районе),  пляжный  туризм  (озеро  Камбаш), 
спортивный  туризм  (пешеходный,  горный),  культурно-познавательный  туризм  на  космодроме 
«Байконур» и деловой туризм. 
С  2007  года  развитие  отрасли  основывалось  на  реализации  Государственной  программы 
развития  туризма  Республики  Казахстан  на  2007-2011  годы,  утвержденной  Указом  Президента 
Республики  Казахстан  от  29  декабря  2006  года  №231,  а  также  Стратегического  плана  управления 
туризма, физической культуры и спорта Кызылординской области на 2010-2014 годы.[1] 
Важнейшей  задачей  региональной  политики  в  туристской  отрасли  является  развитие 
въездного и внутреннего туризма.  Вместе с тем, в 2009 году количество предприятий, занимающихся 
туристской деятельностью, в области составило 33 единицы (2008 год-35 ед). По мнению экспертов, 
конкурентное  преимущество  Казахстана  заключается  в  уникальной  культуре  (культурно-
познавательный туризм), богатом природном потенциале (экологический туризм), возросшей деловой 
активности  (деловой  туризм),  а  также  возможности  заниматься  активными  видами  отдыха,  такими, 
как спортивный и приключенческий (экстремальный) туризм. 
Путешествия  с  целью  развлечения  и  отдыха  составляют  основу  международного 
туристического  обмена.  На  их  долю  приходится  более  половины  всего  спроса.  Они  объединяют 
оздоровительные, познавательные, любительские, спортивные поездки .  Из них спортивный туризм  - 
это    оказание  услуг  по  предоставлении  специфического    туристического  продукта.    В  области 
предполагается  развитие  предпринимательства  ыв  области  туризма  –  создание  предприятия  по 
оказанию услуг спортивного туризма.           Значимость этого вида туризма  -   это вклад ресурсов 
для роста туристического  потенциала региона в сфере стрелкового вида и организации спортивных 
турниров,    результатом  которого  является  увеличение  числа  населения  занимающихся  спортом  и 
реализация  программы  Стратегия  –  2050.    Немаловажным  фактором  является    -  открытие  новых 
рабочих  мест.  Кроме  того,  стрельбище  может    служит  базой  для  олимпийской  подготовки 
национальной  сборной  команды  по  стендовой  стрельбе.  Возможности  стенда  позволяют  проводить 
соревнование не только регионального, но и республиканского значения.  И кроме того планируется 
обучение народных масс основам правильного обращения с оружием. 
Действующее  законодательство  дает  следующее  определение:  «туристские  услуги –  услуги 
субъектов  туристской  деятельности  по  размещению,  питанию,  транспортному,  информационно-
рекламному  обслуживанию,  а  также  другие  услуги,  направленные  на  удовлетворение  потребностей 
туриста» 
(статья  3  Закона  «О туризме»).  Оно  также  предусматривает,  что  совокупность  отдельных 
услуг  образует  комплекс  туристских  услуг,  который  «включает  в  себя  транспортное  обслуживание, 
услуги по проживанию, питание, экскурсионное обслуживание, организацию культурных, спортивных 
программ и другие услуги». 
Миссия    вновь  создающего  предприятия  –  оказания  услуг  по  спортивному  зрелищу  и 
организации  отдыха    для туристов.   Сформировать сообщество профессионалов и единомышленников    
по    подготовке  сборной  области  по  стендовой  стрельбе,  завоевание  медалей  на  чемпионате  РК, 
кубков  РК,  молодёжных  играх  и  спартакиаде,    подготовка  квалифицированных  кадров  в  охранные 
фирмы и силовые структуры, организация коммерческих турниров по стендовой стрельбе.
 
Концепция  стендового  стрельбища  -  сделать  площадку  для  тренировки  и  обучения  по  программе  
стрельбы  для  взрослых,    разработанных  с  учетом  технических  характеристик  служебного,  
гражданского оружия, не  противоречающий законодательству Республики Казахстан. 

59 
 
Официальная  статистика  показывает  уверенный  рост  туристской  отрасли.  Так,  в  2011  году 
количество  въездных  туристов  составило  более  5,6  млн.  человек,  внутренних  туристов  5,3  млн. 
человек.  Объем  услуг,  оказанных  в  отрасли,  составил  74  млрд.  тенге,  или  порядка  500  миллионов 
долларов  США.    Организация  стрельбище  входит  в  туристическую  деятельность,  как  аттрактивные 
объекты,  включенные  в  состав  турпродукта  тура  и  используют  как  элемент  программного 
обеспечения  туров.    Продукт  ТОО  «Ак  мерген»  как  объект  досуга,  входит  в  состав  дополнительных 
услуг в местах отдыха и представляет как программное обеспечение тура.   Организация стрельбище – 
это  новый  формат  заведений  для  Кызылорды.        Стрельба  –  вид  спорта,  в  котором  участники 
осуществляют  стрельбу  из  разных  видов  оружия  –  лука,  пистолета,  винтовки.  В  зависимости  от 
применяемого  оружия  выделяют  стрельбу  из  лука,  пулевую,  стендовую  стрельбу.  Благодаря  такому 
разнообразию видов каждый желающий заняться этим видом спорта, записавшись в секции стрельбы 
или  посетив  это  место  может  выбрать  для  себя  наиболее  подходящий.       Стендовая,    где  стрельба 
ведется  по  специальным  летящим  мишеням-тарелкам  из  гладкоствольного  оружия  на  открытых 
стрельбищах.  
 Особую популярность имеют секции по тактической стрельбе для взрослых. Это такое боевое 
искусство,  где  обучают  разным  способам  применения  огнестрельного  оружия.    Здесь  планируем  
организовать образовательную деятельность по теоретическому блоку программы школы стрельбы для 
взрослых.  предполагается  изучение  многих  важных  тем:  основные  меры  личной  безопасности  с 
оружием,  основные  законодательные  акты  РК.       Практический  блок  программы  «Базового  курса» 
включает:  стрельбу  на  разных  дистанциях  и  позициях,  навскидку,  в  точку,  в  движении,  в  условиях 
ограниченной  видимости,  при  искусственном  освещении  и  ночью,  из  различных  положений,  после 
длительных физических нагрузок.   Обычно обучению стрельбы детей начинают в возрасте 12 лет. На 
сегодняшный  день  только  в  двух  школах
 
города  Кызылорды    дети  занимаются  тренировкой  по 
стрельбе. 
Комплексы 
упражнений 
школы 
стрельбы 
для 
детей 
составляют 
с 
учётом 
психофизиологических особенностей детей. В программу занятий входят: обучение навыкам стрельбы 
из гладкоствольного оружия, теоретическая подготовка, правила обращения с оружием и инструктаж 
по технике безопасности
.
   
Отбор  в  такие  школы  производится  с  учетом  физического  и  психологического  состояния 
ребенка.   Секции  по  стрельбе  для  детей  организовывают  дополнительные  мероприятия  для 
заинтересованности  детей  и  привлечения  все  большего  количества  к  систематическим  спортивным 
занятиям. 
 
Рисунок 1. Представлены виды стрелькового спорта. 
 
 

60 
 
Из рисунка 1 видно, что как будет организована оказания услуг по видам стрелькового спорта. 
Кроме того, в данном предприятий будут оказываться следующие услуги: 
 
№  наименование 
Что входит 
 
1 
Обучение  стендовой  стрельбе  на 
круглом и траншейном стенде 
Работа  инструктора.  Патрон,  мишень, 
оружие гладкоствольное 12 калибра 
 
2 
Сдача 
в 
аренду 
в 
областное 
управление  спорта  и  туризма  и 
школы 
спортивного 
мастерства. 
Агенство  по  делам  спорта  Республики 
Казахстан 
 
Площадки, 
организация 
проведения 
соревновании,  благоустроенный  домик 
для спортсменов 
3 
Тренировка 
сотрудников 
охранных 
структур 
 
 
4 
Организация экскурсии для туристов 
Экскурсия  по  ознакомлению  с  оружием, 
обучению 
правилам 
использования 
гладкоствольного  оружия  и  проведение 
мини  соревновании  среди  туристов  - 
любителей 
 
Положительным  фактором  могут  служит,  то  что  в  Кызылординской  области  с  каждым  годом 
увеличиваетсяобъем услуг по организации отдыха, культурных и спортивных мероприятий. 
 
Рисунок  2  –  Услуги  по  организации  отдыха,  культурных  и  спортивных  мероприятий  в 
Кызылординской области, млн. тенге 
 
Источник: Департамент статистики  Кызылординской области . 
 
Как  показывает  рисунок,  поступления  от  объема  услуг  по  организации  отдыха,  культурных  и 
спортивных мероприятий  в  Кызылординской области с  каждым  годом увеличиваются. Так, если в 2005 
году спортивных услуг было оказано на 431,3  млн. тенге, то в 2011 году этот показатель увеличился на 
741,8 млн. тенге  (или на 2,72 %) и составил 1 173,1 млн. тенге. 

61 
 
На  сегодняшный  момент,  в  Кызылординской  области  количество  предприятий  занимающийся 
туристической деятельностью – 28, из них туристических фирм – 3, индивидуальных предпринимателей, 
занимающихся  туристской  деятельностью  –  1,  объектов  размещения    -  12,  индивидуальных 
предпринимателей  занимающихся  размещением  посетителей    -  12.  Объем  представленных  работ, 
услуг составило за 2011 год - 176425,8 тыс. тенге.[2] 
Учитывая  недостаточное  развитие  инфраструктуры  туризма,  а  также  ограниченность 
финансовых  средств,  в  соответствии  с  Государственной  программой  развития  туризма  в  Республике 
Казахстан на 2007-2011 годы определены приоритеты первоочередного строительства сети гостиниц, 
гостевых  домов  и  мотелей,  а  также  кемпингов  в  рамках  реализации  проекта  «Еврокемпинг»  на 
региональном  уровне,  направленного  на  строительство  сети  гостиниц  категории  трех-, 
двухзвездочные  и  туркласса  в  в  Кызылординской  области  -  на  участке  Великого  Шелкового  пути 
вдоль  трассы  Шымкент-Самарканд.    Таким  образом,  инфраструктура  для  привлечения  туристов  в 
Кызылординскую  область  будет  обеспечена,  а  продукт    ТОО  «Ақ  Мерген»  будет  включен  
туроператорами,  как программное обеспечение туров. 
Для  реализации  задач    по      обеспечению  качества  туристских  услуг  необходимо    провести 
семинары-тренинги 
для 
представителей 
туристских 
организаций 
по 
усовершенствованию 
предоставляемых  услуг,  проработка  вопроса  создания  туристского  информационного  центра  в 
регионе, организация курсов по подготовке гидов- экскурсоводов. 
 
Список литературы: 
1. Государственной программы развития туризма Республики Казахстан на 2007-2011 годы 
2. Статистический  сборник департамента статистики Кызылординской области за 2011 год. 
 
 
ӘОЖ 911.2: 551.4 
АЛМАТЫ ҚАЛАСЫ - ТУРИЗМ ОРТАЛЫҒЫ 
Тоқсабаева М.Е., Карибжан М.Ә. 
Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университеті, Алматы қ. 
 
Туризмнің  әрбір  елдің  экономикасы  мен  әлеуметтік  –  қоғамдық  өмірінде  орны  ерекше.  Кез-
келген мемлекеттің халықаралық байланыстар мен экономикасын дамыту барысында ұстанар бірден-
бір  жолы  –  туризм.  Бүгінгі  таңда  туризм  саласы  бүкіл  әлемде  мұнай  өнімдері  мен  автокөлік  сатудан 
түсетін  табыстан  кейінгі  үшінші  орынды  иеленеді.  Демек,  ішкі  жиынтық  өнімді  орнықтыру,  сыртқы 
сауда  байланысын  арттыру,жұмыс  орындарының  анағұрлым  молырақ  ашылуы  секілді  мәселелерде 
аталмыш  сала  жетекші  рөлде.  Туризм  әлемдік  экономикада  маңызды  орын  алатын,  еңбек 
ресурстарының ауқымды бөлігін іске қосатын, демалысты ұйымдастыратын сала. Ал, республикадағы 
туризмнің дамуына қолайлы аймақтардың бірі ретінде Алматы қаласының орны ерекше.  
Қазақ  еліне  келген  кез-келген  туристің  осындай  талап-тілегіне  жауап  беретін  негізгі  орталық 
Алматы  қаласы.  Алматы  –  Іле  Алатауы  баурайында  алқызыл  гүлге  бөленген,  Орталық  Азияның  ең 
әсем қалаларының бірі ретінде мойындалған және «қала-бақ» деген атауға ие. Алматы көк желекпен 
көмкерілген. Оның 10 000 гектар аумағын саябақтар мен шоқ тоғайлар, гүл бағзарлар және бақшалар 
алады.Алматылықтар  өз  қаласының  әлемдегі  ең  сұлу  қала  екендігін  мақтан  етеді. 
Қала  маңының 
табиғаты  да  әсем,  мен мұңдалаған  алып тау шыңдары,  асау  өзендер,  түрлі жұмбақ үңгірлер,  бірегей 
реликті  шоқ  тоғайлар,  бәрі  де  қаладан  бірнеше  шақырымда  ғана  жатыр.Бұл  жер  тарихта  Жетісу  – 
«жеті өзен елі» атымен белгілі, қәзірде еліміздің ең бай және көрікті аумақтарының бірі. 
Алматы туризмінің ерекше қызықтыратыны, саяхатшы бір күннің ішінде бес климаттық аймақтың 
куәсі  бола  алады  –  ыстық  шөлді  жерден  бастап,  мәңгілік  қарға  дейінгі  жолдан  өтеді.  Бұл  өлкенің 
көрікті  табиғат  кешені  әр  түрлі  туризмнің  гүлденуіне  мүмкіндік  жасайды.Алматы  Орталық  Азияның 
климаттық  жағдайы  ең  қолайлы  жерлерінің  бірінде  орналасқан.  Тап-таза  мөлдір  тау  суы  қалаға, 
жасыл  желектерге  нәр  беріп,  ауаны  тазартады.  Алматы  –  Қазақстандағы  туризм  орталығы  болып 
саналатын ірі мегаполис.  Сондықтан, осы  қалада жергілікті туризмді жан-жақты  дамытуды  қолға  алу 
керек.  Алматы  сауда  –  экономикалық  шаһар  бола  отырып,  Қазақстандағы  туризм  орталығына 
айналуда. Қажет болып отырған нәрсе нақты бағдарлама, нақты жоспар [1]. 
Алматы  туризм  саласы  бойынша  республикадағы  өзге  өңірлерден  көш  бойы  ілгері  тұр.  Себебі 
Қазақстанға  келетін  туристердің  70  пайызы  оңтүстік  астанаға  ат  басын тірейді.  Сол  сияқты,  туристік 
компаниялардың  жартысынан  көбі  осы  қалада  орналасқан.  Егер  2007  жылы  шаһарда  790  фирма 

62 
 
тіркелсе, бүгінде олардың  саны  870-ке жетіп отыр.  Яғни  қаржылық  дағдарысқа  қарамастан,  оңтүстік 
астанада  бұл  сала  қарқынды  дамып  келеді.  Жергілікті  туризм  саласы  мамандарының  мәліметіне 
сүйенсек, мұнда 2004 жылы 250 мың саяхатшыға қызмет көрсетілген болса, былтыр олардың саны 682 
мыңға  артыпты.  Сонымен  қатар  қаламызда  туризмнің  әрі  қарай  дамуы  мен  жетілуіне  үлкен 
мүмкіндіктер  бар.  Көбіне  шетелдіктердің  60-70  пайызы  Қазақстанға  іскерлік  мақсатпен  келеді. 
Солардың көпшілігі жұмыс мақсаттарымен көбінесе Алматы қаласында болады. 
Қазіргі  уақытта  дүние  жүзінде  тынығу  орындары-  рекреациялық  аймақтарға  деген  қажеттілік 
артып  отыр.  Бұл  ең  алдымен  үлкен  мегаполистердің  жедел  өсуіне,  қала  халқының  көбеюіне,  жалпы 
халық  бұқарасының  ішінде  олардың  үлес  салмағының  артуына  байланысты.  Қалаларда  экологиялық 
жағдайлар нашарлай түсуде- ауа, су ластанып, күн сәулесінің тура радиациясы азаюда, шуыл көбейіп, 
түтін-тұман  мұнары  жиі  пайда  болуда.Сондықтан  да  қала  тұрғындары  уақытша  болса  да  қолайсыз 
экологиялық жағдайларды өзгертуге, табиғат аясында демалған кезде шаршағанын ұмытып, жүйкесін 
шынықтыруға  тырысады.  Қысқа  мерзімді  демалыс  уақыттарында  бұл  мақсатта  қала  төңірегіндегі 
жасыл  аймақтарды  пайдаланады.Анағұрлым  ұзаққа  созылатын  демалыс  уақыттары  тұрақты  халық 
тұрғын  орнынан  едәуір  қашықта  орналасқан  табиғаты  жақсы  сақталған  көрікті  жерлерге  барып 
қайтуға  мүмкіндік  береді.  Яғни,  нарықтық  экономиканың  дамыған  кезінде  рекреациялық  қызметтер 
нарығының жылдам өсуі байқалуда. 
Кейінгі  жылдары  орман  ішінде,шалғында,өзен  мен  көлдердің  жағасында  т.б.  рекреациялық 
аймақтарда  белсенді  демалып,  күш-қуатын  қалпына  келтірушілердің  сандары  өсуде.Осыған 
байланысты,Қазақстанның тұрақты  дамуын  ескере отырып,  әсіресе  шетелдік туристер-  Германиядан, 
Англиядан,  Қытайдан,  Кореядан,  Жапониядан  т.б.  елімізге,  оның  ішінде  Алматыға  ағылып  келуде. 
Алматы  қаласының  рекреациялық  ресурстары  мен  әртүрлі  ландшафтардың  көріктілігі  мен 
қайталанбастығы  шетелдіктерге  ғана  емес,  өзіміздің  қарапайым  тұрғындарына  да  беймәлім  екендігі 
анық.  Керемет  спорттық  объектілер  мен  табиғи,  мәдени  және  тарихи  ескерткіштерді,  рекреациялық 
аймақтарды біреу білсе,екіншілері білмес. 
Медеу спорт кешені – жасанды мұз айдыны бар дүние жүзіндегі ең ірі спорт кешені. Алматы 
қаласынан  18  км  жерде, Кіші  Алматы  шатқалында,  теңіз  деңгейінен  1691,2  м  биіктікте  орналасқан. 
Табиғи мұз айдыны ретінде 1951 ж. пайдаланыла бастады. Медеу спорт кешені 1972 ж. тұрғызылды. 
Конькишілерге  арналған  жасанды  мұз  айдынының  ауданы  10,5  мың  м.  Жарыс  жолының  ені  5  м, 
айналымы  400 м. Айдынның  ортаңғы  бөлігі  —  хоккей  ойынына  және мәнерлеп  сырғанауға  арналған. 
12,5 мың орындық кешенде 2 жүзу бассейні, спорт залы, мейманхана, асхана, кинозал, кітапхана және 
баспасөз  орт.  орналасқан. Жасанды  мұзайдынының астыңғыжағындағыбиіктігі  2,3  м  20  түрлі 
материалдар қабаты орасан зор темір бетон тақтаның үстіне орналастырылған. Мұнда ұзындығы 170 
м-лік  салқындатқыш темір  құбырлар  тартылған.  Айдынның жарықтануын  8 тұғырға  орнатылған  1600 
қуатты  шамда  рқамтамасыз  етеді.  Ортадағы  фотофинишпен  байланыстырылған  жылдам  жазатын 
электронды  таблоның  30  мыңнан  астамшамы  1  мин  ішінде  6  мың  түрлі  бейнені  көрсете  алады. 
Жасанды  мұздың  қалыңдығы  —  жазда  3-4  см,  қыста  10-15  см-гедейін  жетеді.  Медеу  спорт  кешені 
құрамына  Медеу  қонақ  үйі  кіреді.  Медеу  қонақ  үйінің  бір,  екі  орындықты  және  люкс  бөлмелері  бір 
мезгілде 376, ал жылына 10 мыңға жуық адамдарды қабылдай алады. Сенбі, жексенбікүндері — Медеу 
мұзайдыны 
9 
мыңға 
жуық 
әуесқой 
конкишілерді 
қабылдай 
алады. 
Медеумұзайдынындаспринтерлікжәне  классикалықкөпсайыстан,  т.б.  спорт  түрлерінен    әртүрлі 
халықаралық  жарыстар  өткізіліп,  дүниежүзілік,  еуропалық  және  ұлттық  рекордтар  жасалды.  Медеу 
спорт  кешені  —  тек  спорт  жарыстары  үшін  ғана  емес,  сонымен  қатар  қала  тұрғындары  мен  қала 
қонақтарының 
әсем 
табиға 
таясында 
демалатын 
орны. 
1990 
жылдан 
дәстүрлі “Азия 
дауысы” халықаралық әнбайқауы өткізіліп келеді [2]. 
Шымбұлақ  шаңғы  базасы  -  Алматы маңындағы Іле  Алатауы шатқалының  2510  метр 
биіктігінде  орын тепкен тау-шаңғылық  курорты.  Алматы қаласынан  25 шақырым жерде,  Кіші Алматы 
шатқалының  көркем  жерлерінің  бірінде,  теңіз  деңгейінен  2300  м  биіктікте  орналасқан  спорттық 
тынығу  кешені.  Талғар  асуының бөктеріндегі  бұл  спорттық  кешен 1954 жылдан  бастап  тау  шаңғысы 
спортшыларының  сүйікті  орнына  айналған.  «Шымбұлақ»-тау  шаңғы  кешені  спортшылардың  Меккесі 
болы  саналады.  50-60  жылдары  Шымбұлақтың  жанында  «Спартак»,  «Искра»,  «Локомотив»  альпілік 
лагерьлері  болған.  Соғыс  жылдары Шымбұлақ  шаңғышы-атқыштар  дайындайтін  әскери  алаң  болған. 
Алғашқыда бұл кешен кеңес тау шаңғышыларының олимпиадаға дайындық базасы ретінде құрылған. 
Жарыс жолының ені 25 метр, еңістігі 11-29 градустардың аралығында, сондықтан шаңғышылардың ең 
жақсы  жылдамдық  көрсетуіне  қолайлы.    Шымбұлақта  1500  м-лік  аспалы  жол  1954  жылдың 
наурызында пайдалануға берілді. Осы жылдан соң Шымбұлаққа республика ғана емес, Одақ көлемінде 
мән беріліп, онда КСРО чемпионаттары ұйымдастырыла бастады. 1961 жылы «Күміс еңлікгүл» жүлдесі 
үшін одақтық жарыс өткізіліп,  1983 жылы  бес  қабатты  қонақ  үй, медициналық  орталық,  аспалы жол 
пайдалануға берілді. Шымбұлақ аршаның иісімен ерекшеленеді. Жаз айында арша арасында еңлікгүл 
өседі. Альпинистер оны ержүрек гүл атап, өз жүлделерінің белгісі етіп атаған. Тау шаңғы спорт кешені 

63 
 
1954  жылы  ашылды.  1956  жылдан  тау  шаңғысынан  республикалы  чемпионаттар  өткізіліп  тұрады. 
Елімізде  тау  шаңғысының  дамуына  үлкен  үлес  қосқан  осы  базада  ұзындығы  3100  м  2  аспалы  жол 
спортшыларды  3200  м  биіктікке  алып  шығады.  Қазір  Шымбұлақ  тау  шаңғысы  жолының  жалпы 
ұзындығы 6 шақырым. Оның 4 шақырымы жалпы елдің дем алып, сырғанақ тебуіне ыңғайлы.  
  Көктөбе  -  Алматы  қаласының  оңтүстік-шығыс  жағына  шектес  орналасқан  бөктерлік  аласа 
массив. Биіктігі-1070 м. Беткейлері құламалы келеді.Етегі сазды жыралармен тілімделген. Негізгі қалың 
жыныстар  қабатын  борпылдақ  шөгінділер  жапқан.  Көктөбе  төңірегіне  далалық  ландшафт  тән. 
Сайлармен шағын аңғарларына бұталы өсімдіктер өседі. Беткейлерінің төменгі жағы қалалық саябаққа 
айналдырылған.  Демалыс  аймағының  бірі.  Қаламен  аспалы  және  тас  жол  арқылы  жалғасады. 
Еліміздегі аса биік телемұнараларының бірі осында орналасқан [3]. 
 «Табаған»  кешені — тау  шаңғылауына арналған Бесқайнар кентіне  жақын  (бұрынғы  Горный 
Садовод)  Шыбынсай  (Іле  Алатауы)  шатқалында  салынған курорт,  спорт  және  ойын-сауық 
кешен.Кешеннің  атауы  «Тобогган»  (ағылш. 
Toboggan)  сөзінен  шыққан. Солтүстік  Америка үндістері 
тайпаларының  тілінде  бұл  сөз  "ағаштан  жасалған  жалпақ  қыстық шаңғы"  дегенді  білдіреді. 
Қазіргі ағылшын  тілінде «түсу,  таудан  сырғанау»  дегенді  ұғындырады.  Сонымен  қатар,  «табаған» — 
адамдар төмен қарай арнайы шанамен сырғанайтын науа түріндегі ұзын иілген түсу жолын білдіретін 
батыстық аквапарктер мен 
қыстық 
парктердегі 
танымал аттракцион.Кешен 2005 ж. 
салынған. 
Осындай  ірі  көлемді  жобаның  іске  асырылуы  қазақстандық  туризм  нарығының,  сондай-ақ  қыстық 
спорт түрлерінің тарихында жаңа кезең болды.«Табаған» кешені осындай дәрежелі тау шаңғыларына 
арналған  курорттарға  қойылатын  қазіргі  заманғы  әлемдік  стандарттарға  сәйкес  салынды.  Кешен 
Австриядан,  Голландиядан  және  Ресейден  әкелінген  техникамен  жабдықталған.  Аспалы  жолды 
құрастыруды  және  карточкалық  кіру  жүйесін  енгізуді  ресей  мамандары  жүзеге  асырды,  қалған 
жұмыстарды  жергілікті  компаниялар  жасады.Кешеннің  арқасында  ауданның  инфрақұрылымы  мен 
экономикалық ахуалы елеулі жақсарып, отандық туризм индустриясын дамыту талаптарына да жауап 
берді [4]. 

жүктеу/скачать 5,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: