Б. С. Исмакова, М. А. Умирбекова
«Академиялық жазылым» ұғымы
жүктеу/скачать 1,16 Mb. Pdf көрінісі
|
| 1.2 «Академиялық жазылым» ұғымы
«Академиялық жазылым» ұғымын ғылыми және педагогикалық топтардың өкілдері әртүрлі көзқарастардан түсіндіреді, сондықтан оларды түсіндіруге жүгіну және осы тұжырымдаманың семантикасы туралы жеткілікті толық түсінік алу, яғни осы сөйлеу айналымының семантикалық мағынасын ашу мағынасы бар. Құзыреттілік тұрғысынан академиялық жазу зерттеушіге ғылыми мәтіндерді оқуға, түсінуге және жазуға мүмкіндік беретін тілдік құзыреттілік ретінде қарастырылады. И.Б. Короткина құрылымдық лингвистика маманы бола отырып, академиялық жазуды «бүгінде бүкіл әлемде ЖОО-да табысты оқу үшін қажетті барлық басқа дағдыларға қатысты ең маңызды деп танылған күрделі және көп қырлы дағдылар кешені» деп түсіндіреді. Бұл дағдылар 7 кешені тек лингвистикалық (лингвистикалық, синтаксистік және стилистикалық) ғана емес, ең алдымен логика, талдау, сыни ойлау, объективтілік және басқа идеялар мен басқа адамдардың мәтіндерін құрметтеу сияқты металлингвистикалық құзыреттерді қамтиды. Дәл осы дағдылар көбінесе білім алушылар мен жас мамандарға жетіспейді» [1]. Академиялық жазу-бұл өз ойларын қысқаша, сонымен бірге, жеткілікті сенімді ғылыми мәтін арқылы білдіру және негіздеу мүмкіндігі. Бұл ЖОО-да табысты оқытудың және одан әрі ғылыми-зерттеу қызметінің, оның ішінде, халықаралық деңгейде маңызды аспектілерінің бірі болып табылады [2]. Академиялық жазу принциптері халықаралық ғылыми коммуникация негізінде жатыр. Халықаралық ғылыми коммуникация мәтіндерді жария- лаумен тығыз байланысты болғандықтан, бұл принциптер университеттің эсселеріне де, шетелдік рецензияланған ғылыми журналдардағы мақалала- рға да қойылатын талаптарды анықтайды. Уикипедияда академиялық жазу немесе ғылыми жазу прозалық стиль ретінде белгіленеді, ол әдетте жеке және бейтарап реңкте ұсынылады, ол мұқият негізделген және дәлелденген білімге негізделген сыни және ақпа- раттандырылған аудиторияға бағытталған және тұжырымдамаларды неме- се дәлелдерді нығайтуға немесе даулауға арналған. Бұл стиль академиялық (ғылыми) қолданыста қолданылады. Ақпаратты талдау және жүйелеу, өз идеяларын алға жылжыту және негіздеу және мұның бәрін нақты құрылымдалған, логикалық реттелген мәтін түрінде ұсыну мүмкіндігі, онда әр сөз, әр кесте және әр тізім нақты мақсатқа ие, халықаралық білім беру қауымдастығы академиялық сауат- тылық ретінде анықтайтын сауаттылықтың ерекше түрі болып табылады. Кез-келген басқа сауаттылық сияқты (яғни, әдістемелік құралдарды игеру), академиялық сауаттылыққа оқу процесінде белгілі бір дағдылар жүйесін кешенді дамыту арқылы қол жеткізіледі, яғни білім беру арқылы. «Академиялық сауаттылық» термині әлемдік білім беру жүйесінде, ең алдымен, академиялық қызметке, яғни, университетте немесе колледжде оқуға, ғылыми-зерттеу жұмыстарына, сондай-ақ, ақпараттық көздермен және қандай да бір құжаттарды жазу қажеттілігімен байланысты кез келген кәсіби қызметке дайындық дәрежесін анықтау үшін кеңінен қолданылады. Осыған байланысты академиялық сауаттылық деңгейі талапкердің университетте оқуға дайындығын да, маманның басқаруға дайындығын да анықтайтын критерий ретінде қызмет етеді[1]. Академиялық жазу ағылшын тіліндегі әдебиетте неғұрлым кең таралған ұғым ретінде, әдетте мәтіннің «ғылыми стилі» ұғымы орыс тілінде қолданылады. Ғылыми мәтін: - ғылымдағы коммуникацияның әмбебап түрі; - ғалымның танымдық іс-әрекетінің нәтижелерін ұсыну құралы; 8 - ғалымдардың өзара іс-қимылын және білімнің нақты саласын дамытуды қамтамасыз етеді; - ғалымның мәтіндік қызметі нәтижесінде білім адресті алады және сол арқылы қоғамдық құндылыққа ие болады. Ұлттық Зерттеу университетінің академиялық жазу орталығы «Жоғары экономика мектебі» [3] 1-кестеде көрсетілген «Академиялық жазудың төрт деңгейін» анықтады. 1-кесте-Қиындық дәрежесі бойынша бөлінетін академиялық жазу деңгейлері жүктеу/скачать 1,16 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|