VII ТАРАУ Биржалық сауданың мәні және даму кезеңдері

1. 
   Биржалық сауда – ұйымдастырылған нарық.
   

Жалпы нарық деген түсінік капиталға жеке меншік негізінде құрылған өндірістік қатынастардан туындайтын көптеген процестерді қамтиды. Алайда, биржалық іс-әрекет тұрғысынан қарағанда нарық деген ұғым сату, сатып алуға байланысты процестерден тұрады. Осы мағынада ұйымдастырылған нарық - ол белгілі бір тәртіппен кез-келген активтерді, яғни тауарларды, қызмет түрлерін, бағалы қағаздарды және т.б.активтерді сатып алу, сату қатынастарының жиынтығы.

Нарықта активтердің қай түрі айналысқа түсуіне байланысты оны ұйымдастыру ерекшеліктері де өзгеріп отырады. Дегенмен ұйымдасқан нарыққа тән бірсыпыра ерекшеліктер бар. Олар:

• 
  сауда жүргізу, есеп айырысу және активтерді нарыққа түсірудің бекітілген ережелері болуы;
  
• 
  нарықтың жұмысын басқаратын ұйымның болуы шарт;
  
• 
  уақыт және кеңістік бойынша сұраныс пен ұсынысты шоғырландыру;
  
• 
  мемлекеттік органдар және қоғамдық ұйымдар тарапынан нарықтың жұмысын реттеу керек.