Бағдарламасы (7- сыныпқа арналған) Түсінік хат



бет9/9
Дата15.02.2023
өлшемі13,97 Mb.
#68192
түріБағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7   8   9
9-сабақ.
Тапсырма 1.Берілген қалалардың географиялық координаталарын анықтаңыз.

Қалалар

Ендік с.е /о.е

Бойлық ш.б/ б.б

Париж







Ташкент







Ақтау







Тапсырма 2. Берілген сұрақтарға жауап беріңіз,тапсырмаларды орындаңыз.
a. Карта дегеніміз не? _______________________________________
b. Масштаб дегеніміз не? ____________________________________
c.Сандық масштабты атаулық масштабқа айналдырыңыз; 1:100 000----------------
10-сабақ.
Тапсырма 1. Географиялық диктант
А. Атмосфера гректің «atmos»-...... және «sphaira»- ...... деп атаған.
Ә.1756 жылы ауаның жануға жәрдем береді деп орыс оқымыстысы ......... айтты.
Б.1774 жылы ауаның құрамдас бөліктеріне атау берген француз ғалымы.............
В. Атмосфераның маңызды үш құрамдас бөліктері мөлшері тұрақты емес ..........., ..................,...............
Г. Табиғи аэрозолдар.......................................................... жатады.
Тапсырма2. Кестені толтыру. Таза ауаның құрамдас бөліктерін анықтау.

Компоненттер

Мөлшері %

Азот




Оттегі




Инертті газдар




Көміртегі диоксиді




Озон





11-сабақ.
Тапсырма1. Жер бетіндегі топосфераның белдеулердегі биіктіктерін анықтаңдар.

Тапсырма2. Сұрақтарды жауаптарына сәйкестендір.

Молекуласы аз ауа




Экзосфера

Табиғи аэрозолдар

Ионосфера

Ультракүлгін сәулені сіңіреді

Метеориттік шаң

Жердің тәжісі қалыптасады

Озон



12-сабақ.
Тапсырма1. «Атаулар (терминдер) кестесі» әдісін пайдаланып жеке және топтық жұмыс



Ауа райы

Метеорологиялық элементтер

Синоптикалық метеорология

Білімдері,










Мағлұматтары,










Түсініктері 









Тапсырма2. Атмосфера құбылыстары  туралы тұжырымдардың ақиқат не жалған екенін анықта.


1.Қылау 0º -тан жоғары жағдайда жапырақта пайда болатын су тамшысы.
2. ауаны көмескілендіретін тамшылар мен кристадардың тоғысуынен тұман пайды болыды.
3. 0º-тан -10º, -15º аралығында бұрқасын болады.
13-сабақ.
Тапсырма1. Венн диаграммасы әдісі арқылы салыстыру
Ауа рай Климат

Тапсырма 2. Картаға қарап Еуразия материгінде қандай климаттық белдеулер бар екендігін анықтаңдар



14-сабақ.
Тапсырма1. Метеорологиялық элементтерді шартты белгілеріне қарап нені білідіретінін анықта.
































































Ж

Т



Тапсырма 2. Картаны пайдаланып жаңбыр жауатын, ең жоғары температура болатын облысты табыңдар.




15-сабақ.
Тапсырма 1. Берілген мәліметтерді пайдалана отырып, жел өрнегін сызыңыз.

С

С-Ш

Ш

О-Ш

О

О-Б

Б

С-Б

2

4

3

5

1

6

4

2

Тапсырма 2. Жел өрнегіне қарап қай бағытта жел көп күн соғатынын анықта.



16-сабақ.

Тапсырма1. Меторологиялық құралдардың қолдануы бойынша сәйкестендіру.



1 2 3 4 5 6 7




Барометр-атмосфералық қысымды өлшейтін құрал




Термометр дегеніміз температураны өлшейтін құрал.




Жауын-шашын өлшегіш - жауын-шашын мөлшерін өлшейтін құрал.




Гигрометр дегніміз ауа ылғалдығын өлшейтін құрал.




Қар өлшейтін рейка-бұл қардың қалыңдығы мен қар жамылғысының мөлшерін есептейтін құрал.




Анемометр желдің жылдамығын өлшейді.




Флюгер-желдің бағытын өлшейтін құрал.

Тапсырма 2. Меторологиялық құралдардың өлшем бірліктерін жаз.



Өлшем бірлігі

Меторологиялық құралдар




Барометр




Термометр




Жауын-шашын өлшегіш




Гигрометр




Қар өлшейтін рейка




Анемометр



17-сабақ.
Тапсырма 1. Өлшеп бірліктерді түрлендір.
1013,25 гПа қанша мм сын. бағ болады.
0ºс қанша фаренгйт болады.
0ºс қанша кельвин болады.
Тапсырма 2. Тәуліктік орташа температураны анықтаңдар.
Ауаның температурасы сағат 01.00-де (-4ºс), сағат 07.00- де (1ºс), сағат 13.00-де (+22 ºс), сағат 19.00- де (+13 ºс) болғанда, орташа тәуліктік температура
18-сабақ.
Тапсырма 1. температураның тәуліктік амплитудасын табыңдар.
Ауаның температурасы сағат 01.00-де (-4ºс), сағат 07.00- де (1ºс), сағат 13.00-де (+22 ºс), сағат 19.00- де (+13 ºс) температураның тәуліктік амплитудасы қанша болады.
Тапсырма 2. Қазақстандағы ең суық және ең жылы температураны анықтап, жылдық ауытқудың қанша болатынын есептеңдер.
19-сабақ.
Тапсырма 1. Температураға байланысты есептерді шығару
Жаз айларында Алтай тауының теңіз деңгейінен 1000 м биіктігінде атмосфералық қысымның мөлшері. 920 мм, ал температурасы +20º С градус болса, оның биік нүктесінде (шыңында) атмосфералық қысым мен температурасы қанша болмақ?
Тапсырма 2. Температураға байланысты есептерді шығару
Тапсырма 2.Тау етегіндегі ауа температурасы +18ºС , ал шыңында - 6 ºС. Таудың биіктігін анықтаңыз.
20-сабақ.
Тапсырма 1.төменде желдің бағыты көрсетілген суретке қарай отырып, K мен L аймақтары туралы дұрыс тұжырымды табыңыз.

Б

А

А) K А В) К аймағында бұлт түзілмейді С) К Б Д) L Б
Тапсырма2. Қысымға байланысты есепті шығарыңдар.
Барометр тау етегіндегі атмосфералық қысым 740 мм, тау басында 440 мм көрсетсе, таудың салыстырмалы биіктігін қалай анықтаймыз?
Тапсырма1.'>21-сабақ.
Тапсырма1. Берілген қысым орталықтары қай жарты шарда орналасқан.

Тапсырма 2.Суретте көрсетілген қысым орталықтарының бір жарты шарда орналасқанын табыңыз.
































































А. I IV В.I II С.II III Д.III IV
22-сабақ.
Тапсырма 1.географиялық диктант
1.Қазақстандағы ең ылғалды жер............................
2. Қазақстандағы қардың ең қалың түсетін жері....................
3. Бұлттар сыртқы көрінісіне қарай нешеге бөлінеді................
4.Қазақсатандағы жауын-шашынның ең аз түсетін жері......................
Тапсырма 2. Есепті шығарып айтылып отырған жердің қазақстанның қай аймағы екенін анықта
Буланушылық 250мм, жауын-шашын 300 мм ылғалдану коэффициенті қанша болады.
А. Солтүстік Б. Орталық С. Батыс Д. Оңтүстік
23-сабақ.
Тапсырма 1.Есептеңдер
Ауаның температурасы - 20°С, салыстырмалы ылғалдылық 40%, абсолюттік ылғалдылықты табу.
Тапсырма 2.есептеңдер
Ауаның температурасы + 20°С , абсолюттік ылғалдылық 15 г/м³, салыстырмалы ылғалдылықты табу.
24-сабақ.
Тапсырма.жоғары, төмен, орташа, әртүрлі сипатта деген сөздерді пайдалана отырып ауа массаларының негізгі ерекшеліктерін сипаттаймыз.

Ауа массаларының типтері

Температуралық көрсеткіш

Ылғалдану дәрежесі

Мөлдірлігі

Атмосфералық қысымы

Экваторлық













Тропиктік













Қоңыржай













Артикалық (антарктикалық













Тапсырма 2. Жер шарындағы ең суық және ең ыстық жерді анықтаңдар.
25-сабақ.
Тапсырма 2.Атмосфералық қысымның біркелкі таралмауынан және жоғары кысымның төменгі қысымға карай ағылуынан туындаған тұрақты желдерді Б суретті пайдаланаотырып, А суретке желдің бағыты мен атын жазыңдар.

Тапсырма 2.Бриз және Муссон желдері туралы айтылғандардың дұрысы.

C


  1. А суретте күндізгі бриздің қозғалыс бағыты көрсетілген.

  2. В суретте күндізгі муссонның қозғалыс бағыты көрсетілген.

  3. С суретте күндізгі түнгі бриздің қозғалыс бағыты көрсетілген.

  4. Бриз — теңіздердің, көлдердің (кейде ірі өзендердің) жағасында жыл мезгілдеріне өз бағытын карама-қарсы жаққа өзгертіп соғатын жел

  5. Муссон- жер бетіне таяу тропосфераның төменгі қабатындағы ауа массаларының тәулік ішінде алмасатын ағыс.

26-сабақ.
Тапсырма 1.Балық қаңқасына қолайсыз атмосфералық құбылыстар мен қорғану шараларын жазады.


Тапсырма 2. Қазақстанның қай өңірінде шаңды дауыл жиі болатынын анықтаңдар.
27-сабақ
Тапсырма 2. Суық және жылы ағыстарды ажыратып аттарын жазыңдар.

: ------------------------------------ :------------------------------------
Тапсырма.Суретке қарап айтылған тұжырымдардың дұрысын табыңыз.

А)І қысым жоғары В. ІІ қысым төмен
С) ІІІ қысым жоғары Д) І ІІ қысым төмен
28-сабақ.
Тапсырма1.Изосызықтардың қандай мағына беретінін ажыратыңдар.

Изосызықтар

Картада нені көрсетеді

Изобар




изотерма




изогиета





Тапсырма 2. Метеорологиялық элементтердің картада бейнеленуін көрсет.
Нөсер жаңбыр, қалың қар, суық фронт, жылы фронт, найзағай, бұршақ.
29-сабақ.
Тапсырма 1. «Ассоциация» әдісін пайдаланып жергілікті жердің климатына сипаттама беріңдер.



Тапсырма 2.Марқакөл ауылы қандай климаттық белдеуде орналасқанын анықтаңдар.
30-сабақ.
Тапсырма 1. Есептеңдер
Марқакөл ауылының тәуліктік орташа температурасы мен температураның тәуліктік амплитудасы қанша болады.
Тапсырма 2. Анықтаңдар
Марқакөл ауылының атмосфералық қысым мен ауаның ылғалдылығын анықтайды.
31-сабақ.
Тапсырма 1. «Ассоциация» әдісін пайдаланып жергілікті жердегі қолайсыз атмосфералық құбылыстарды сипаттама беріңдер.



Тапсырма 2. жергілікті жердегі қолайсыз атмосфералық құбылыстардың шаруашылыққа тигізетін әсерін көрсетіңдер.
32-сабақ.
Тапсырма 1.«Синквейн» әдісін пайдаланып жердегі қолайсыз атмосфералық құбылыстарды бейнелейді.
1-жол: Тақырыптың атауы (зат есім).
2-жол: Тақырыпты сипаттайтын екі сөз (сын есім).
3-жол: Тақырып туралы қимылды білдіретін үш сөз (етістік).
4-жол: Тақырыпқа қатысты төрт сөзден тұратын сөз орамы.
5-жол: Тақырыптың мәнін ашатын синоним сөз.
Тапсырма2. «Атаулар (терминдер) кестесі» әдісін пайдаланып жеке және топтық жұмыс



Қар көшкіні

Бұршақ

Үсік

Бұрқасын

Білімдері,













Мағлұматтары,













Түсініктері 














33-сабақ.
Тапсырма 1. Картаға қарап ауа райына болжам жасаңдар.

Тапсырма 2. Синоптикалық картаға қарап Қазақстандай қандай жыл мезгілі болып жатқанын анықтаңдар.
қаҚа


34-сабақ.

Тапсырма 1. Картаға қарап ауа райына мәлімет беріңдер.



Тапсырма 2. Қазақстанның синоптикалық картасына қарап, қыс және жаз айларында қазақстанға қандай ауа массалары әсер ететінін көрсетіңдер.

Пайдаланылған әдебиеттер:
1.https://youtu.be/zfnWK24HKrQ
2.Физикалық география-жалпы білім беретін мектептің 7-сыныбына арналған оқулық (Алматы "Атамұра" 2011) Балалардың жаңа энцклопедиясы Атамұра 55 - бет
3. https://www.meteorologiaenred.com/kk







Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет