Бағдарламасы Абишева Альмира Қазақстан мен Ресейдің венчурлық қаржыландыру нарығының ағымдық жағдайына салыстырмалы талдау
жүктеу/скачать 128,43 Kb.
|
Абишева А венчурлык капитал
- Бұл бет үшін навигация:
- Абишева Альмира Қазақстан мен Ресейдің венчурлық қаржыландыру нарығының ағымдық жағдайына салыстырмалы талдау ЖОБА
|
ҚОЖА АХМЕТ ЯСАУИ АТЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАЗАҚ-ТҮРІК УНИВЕРСИТЕТІ Экономика, басқару және құқық факультеті Қаржы және бухгалтерлік есеп бағдарламасы Абишева Альмира Қазақстан мен Ресейдің венчурлық қаржыландыру нарығының ағымдық жағдайына салыстырмалы талдау ЖОБА 7М04141 - «Қаржы, банктік және сақтандыру ісі» мамандығы Ғылыми жетекшісі Г.Азретбергенова э.ғ.к, доцент Түркістан 2021 Мазмұны КІРІСПЕ......................................................................................................................3-5 1 ҚАЗАҚСТАН МЕН РЕСЕЙДІҢ ВЕНЧУРЛЫҚ ҚАРЖЫЛАНДЫРУ НАРЫҒЫНЫҢ ДАМУЫ.......................................................................................6-.12 Қазақстан мен Ресейдің венчурлық қаржыландыру нарығының қалыптасуы.......................................................................................................6-8 Қазақстан мен Ресейдің стартаптарды қолдаудың институционалдық шаралары .......................................................................................................8-12 2 ҚАЗАҚСТАН МЕН РЕСЕЙДІҢ ВЕНЧУРЛЫҚ ҚАРЖЫЛАНДЫРУ НАРЫҒЫНЫҢ АҒЫМДЫҚ ЖАҒДАЙЫНА САЛЫСТЫРМАЛЫ ТАЛДАУ.................................................................................................................13-24 ҚОРЫТЫНДЫ.......................................................................................................25-26 ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР..................................................................27-28 Кіріспе Постиндустриалды даму кезеңі жоғары технологиялық прогресс деңгейімен ерекшеленеді және кез келген елдің экономикасының әл-ауқаты инновацияларға тиімді бейімделу қабілетіне байланысты болады. Инновациялық қызмет әлеуметтік-экономикалық саланы дамытады, жалпы ішкі өнім көрсеткішінің өсуіне ықпал етеді, ұлттық экономиканың бәсекеге қабілеттілігін арттырады. Инновацияның және оны қаржыландырудың экономикалық прогреске әсерін зерттеген алғашқы экономистердің бірі Джозеф Шумпетер [1]. Ол, зерттеулеріне сүйене отырып, Н.Д. Кондратьев, инновациялық қызметті қаржыландыру көзі ретіндегі несиеге назар аударды[2]. Қазіргі уақытта ұлттық экономиканың дамуының алғы шарты тиімді инновацияларды жылдам енгізу болып табылады. Көптеген зерттеулердің нәтижелері инновацияға салынған инвестицияның экономикалық қайтарымы орта есеппен қаржылық ресурстарды басқа пайдаланудан түскен табыстылықтан асып түсетінін көрсетеді. Мұның басты себебі – венчурлық капитал – капиталды тасымалдаушылар мен технологиялық тасымалдаушыларды біріктіретін инновациялық инфрақұрылымның қаржылық буыны. Ол инновациялық стартап жобалар секторындағы қаржылық тапшылық мәселесін шешеді. «Венчур» термині ағылшын тілінен аударғанда «тәуекелді кәсіпорын немесе міндеттеме» дегенді білдіреді. Оның тарихы 1946 жылы АҚШ-та генерал Джорджиза Дорио Американдық зерттеу корпорациясын құрған кезде басталды. Fairchild Semiconductor 1959 жылы венчурлық капиталды қаржыландыру арқылы құрылған бірінші компания болып есептеледі және кейінірек Силикон алқабындағы негізгі фирмалардың біріне айналды деп есептеледі. Венчурлық қаржыландыру – кәсіпорынды дамытуға арналған ұзақ мерзімді инвестиция. Венчурлық капитал инновациялық әлеуетті қалыптастырудың, кәсіпкерлік белсенділікті және пайданы арттырудың маңызды көздерінің бірі болып табылады. Қаржылай үлестерін арнайы қорлар да, бизнес періштелер деп атайтын жеке инвесторлар да жасайды. Олар компанияның 4 түрін қаржыландырады: жаңадан пайда болған, жаңадан құрылған, өз өнімдерін бірінші рет өткізетін және өндіріс көлемін кеңейтуді қажет ететін компаниялар. Қорлар мен инвесторлар компанияның бастапқы өсуін оның шарықтау шегіне жеткенше қаржыландырады, содан кейін өз үлесін сатады. Венчурлық қаржыландырудың мәні - аяқталып жатқан ҒЗТКЖ жобаларын немесе жаңа өнімнің прототипін қоспағанда, компанияның активтері болмаған кезде, бірақ ол қазірдің өзінде айтарлықтай қаржылық қажет болған кезде, дамудың бастапқы кезеңінде шағын инновациялық компанияны қолдау болып табылады. Венчурлық инвестиция инновацияларды құруға немесе коммерцияландыруға келесі кезеңдерде бағытталған: жаңа өнімнің тәжірибелік үлгілерін жасауға идея әкелуге және оның коммерциялық әлеуетін бағалауға байланысты қолданбалы зерттеулер; өнімнің бастапқы партиясын өндіру және алғашқы өткізу; өндірісті кеңейту және өнімнің жаңа нарықтарына шығу[3]. Equal Ocean компаниясының венчурлық капиталды қаржыландыру нарығының жаһандық есебіне сәйкес, 2019 жылы стартаптарға 301 миллиард АҚШ доллары инвестицияланған. 2019 жылғы венчурлық капитал нарығының негізгі көрсеткіштері: жаһандық деңгейде стартаптарға 301 миллиард доллар инвестицияланды, бұл алдыңғы жылы тіркелген 399 миллиард доллардан аз. Қаржыландыруды тартқан компаниялар саны: 2018 жылғы 33 000 компаниямен салыстырғанда 2019 жылы 25 000 компания қаржыландыру алды. Мәміленің орташа көлемі 2017 жылы 9 миллион долларға 2019 жылы 12 миллион АҚШ долларын құрады[4]. Қазіргі уақытта Азия мен Континенталды Америкаға венчурлық капиталға салынған инвестициялардың айтарлықтай көлемі тиесілі, бұл McKinsey мәліметтері бойынша 2018 жылдың соңында әлемдегі венчурлық инвестицияларының шамамен 87% жетеді, бұл осы аймақтардың инвесторлар үшін маңызды қызығушылықтары мен әлеуетін көрсетеді (Диаграмма 2)[4]. Диаграмма 1. Стартаптарға салынған инвестициялар 2013 жылдың қаңтары, млрд АҚШ доллары [4] Диаграмма 2. Стартаптарға салынған инвестициялар 2018 жылдың желтоқсаны, млрд АҚШ доллары [4]. Ұсынылған мәліметтерге сәйкес, әлемде 2013 жылдан 2018 жылға дейін венчурлық капиталға инвестициялардың ұлғаюының жалпы оң үрдісі байқалады. Соған қарамастан венчурлық капиталға салынған инвестициялардың басым үлесі американдық және азиялық аймақтарға келеді (Диаграмма 1, 2). Жаһандық салыстырмалы түрде алғанда, Қазақстанда технологиялық инновациялар мен ҒЗТКЖ-ны қаржыландыру төмен деңгейде. Мысалы, егер 2019 жылы технологиялық инновациялар мен ҒЗТКЖ-ға мемлекеттік шығындардың жалпы көлемі 78 миллиард теңгені (шамамен 200 миллион АҚШ долларын) құраса, онда бір Джонс Хопкинс университеті жылына 2,1 миллиард доллардан астам қаржы бөледі (АҚШ-та көшбасшы). Мичиган университеті– 1,3 миллиард АҚШ доллары, Висконсин университеті – 1,1 миллиард АҚШ доллары, Вашингтон университеті – 1,1 миллиард АҚШ доллары (Диаграмма 3). Бұл елдегі инновациялық саясатты жүзеге асырудың сапасына, ауқымдылығына және нәтижелерінің деңгейіне әсер етеді[5]. Диаграмма 3. Технологиялық инновациялар мен ҒЗТКЖ-ға мемлекеттік шығындардың жалпы көлемі, 2019ж.[5] жүктеу/скачать 128,43 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|