97
Драматург авторлық идеалын, бостандық жөніндегі негізгі
ойларын Ермек образы арқылы берген. Оның сөздерінің
қысқа реплика, жауап лебіз, қостау, қарсылық, қолдау ғана
емес, ұлғайған, кеңейген, толғау үлгісінен дамыған драмалық
монологтарға айналған тұстары мол. Сәкен Сейфуллиннің жа-
зушы ретіндегі енді бір зор табысы «Бақыт жолында» драмасы-
ның тіліне эпостың риторикалық, жалт-жұлт стилінің салқыны
тимеген.
Пьесада қажетсіз, артық-ауыс жүрген кейіпкер жоқ. Эпи-
зодта көрінетін Жұмаш малай, шабарман Ермектің тілеуіңде
екені тез аңғарылады. Ал Мүслима – жаңа ояна бастаған, елең-
алаң заманда махаббат бостандығы үшін, ұяң да болса, әлсіз
де болса, алғашқы қадам басқан қыздардың типі. Драматург
өмір құбылыстарын бұрып көрсетіп, артық әсірелеуден аулақ.
Мүслима қылықтары оның бойына лайық, алғашқыда ол әке
билігіне көніп қалып, артынан Ермек әсерімен тәуекелге бел
буады. Туған қарындасын күйеуге жасырын түрде өз қолынан
шығарып беру жолы бұрынғы ескілікті қазақ рәсімінде болма-
са да, сахарадағы соны жаңалықты дәл көрген қырағы жазу шы
бұл жолдың атын дәл тауып, «Бақыт жолында» деп атаған.
Автордың өз көрсетуінде 1917 жылдың қазан-желтоқсан
айларында жазылып, 1918 жылдың 1 Май мерекесі күні алғаш
рет Ақмола қаласында сахнада қойылған «Бақыт жолында»
драмасының 1922 жылы Орынборда жарияланған тұңғыш ба-
сылымын, эстетикалық-көркемдік талаптарды мүлде ұмы-
тып, шығарма идеясын дәлелсіз бұрмалаушылар да болды
(«Темірқазық». 1923, №23).
Мұхтар Әуезовтің «Төңкерісшіл» драманың басы – Сәкеннің
«Қызыл сұңқарлары» мен «Бақыт жолында» пьесасы
Достарыңызбен бөлісу: