Бағдарламасы бойынша шығарылды Құрастырған және алғы сөзін жазған Қанипаш Мәдібаева Қанайұлы Ш



Pdf көрінісі
бет11/46
Дата30.04.2022
өлшемі17,29 Mb.
#32972
түріБағдарламасы
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   46
Байланысты:
Шортанбай Қанайұлы шығармалары

ШОРТАНБАЙ МЕН ОРЫНБАЙ АҚЫН
Шортанбай:
Жаратқан бәрімізді бір құдайым,
Падиша пендесінің білер жайын.
Атыңа анық, түсіңе танық едім,
Жолың болсын, жүрмісің. Орынбайым.
Орынбай:
Дуана қожа атасы барар Меке,
Мейрамға имам болған жалғыз жеке.
Жолың болсын дегенің – жақсы лепес,
Құдай берсе, мол болсын, е, Қожеке.
Шортанбай:
Өлеңге бір кісідей тынысың бар,
Бақ берген тіл мен жаққа ырысың бар.
Барымташы кісідей, мол болсын деп,
Әлдеқандай кісіде жұмысың бар?
Орынбай:
Былтыр бізді шақырды Құсбек батыр, 
Хан шақырса, не тұрсын ақын, батыр.
Ақ сұңқардың дидарын көрейін деп,
Орынбай сол жарлықпен келе жатыр.
Шортанбай:
Айтасың мақтан қылып батыр ханды,
Ар көресің құр келіп бақырғанды.
Билейтін ел бітімін би емессің,
Құсбек сені не қылсын шақырғанда.
Орынбай:
Қожеке, ханға тағы сөйлеймісің,
Ханыңды шақырма деп билеймісің.
Ішің тар, бұл қайдағы жарықтықсың,
Тыңдамай хан шақырса қой демейсің?


116
Шортанбай:
Еліңе мен насихат көп айтамын,
Бар демей беті-жүзің, тік айтамын.
Елімнен былтыр алып кетіп едің
Ұялмай тағы келдің бе деп айтамын.
Орынбай:
Төреңнен алатұғын алымым бар,
Жақсыдан алып өскен қалыбым бар.
Төреңе әлің келсе, бердірмей бақ,
Күндесең алғаныма ішіңді жар.
Шортанбай:
Орынбай Тұрлыбекке ерген екен,
Әркім-ақ сұрамшаққа берген екен.
Елімді өзім жоқта қойдай шауып,
Бұл мұңдар сонан дәндеп келген екен.
Орынбай:
Қожеке, соны сөз деп айтармысың,
Қуанып бердірмесең қайтармысың.
Мейрамның қарлығаштай малын қорғап,
Қызғанған тәңір малын сайтанбысың.
Шортанбай:
Білдің бе сөйткенменен берерімді,
Бағана біліп едім келеріңді.
Жан жоқ деп менен басқа мақтанасың,
Түк бермен, асырмасаң өнеріңді.
Орынбай:
Шығыпты Орта жүзге атың, қожа,
Айтасың әлімдікпен батыл қожа.
Көздерін сендейлердің уқалаушы ем,
Кім болар бергізбесең атың, қожа.
Шортанбай:
Орынбай, Тұрлыбекпен келді, кетті,
Әй, бәлем, бергізбеспін, сөзің өтті.


117
Жалынсаң, Қожеке деп, кешер едім,
Түбіңе, сорлы, өзіңнің сөзің жетті.
Орынбай:
Қожеке, сырттан сұрап сағынғаным,
Құсбектен тәуір болды табылғаның.
Бұл жерде қожа билер Қаратау жоқ,
Арғынды сенен сұрап не қылғаным.
Шортанбай:
Қарауыл өрши берді шындамаса,
Айтпаймын халық кеңес тыңдамаса.
Тіленші елге келген сен деймісің,
Көрейін халық сөзімді бұлдамаса.
Орынбай:
Қожасың, қара қалпақ, жөнің басқа,
Шығыпсың жақпай жалғыз қарындасқа.
Баласын бір арғынның екі билеп,
Мұндайды кім үйретті сен қужаққа?
Шортанбай:
Болса да баяғыдай заманым жоқ,
Бозбала, бәрің тәуір, жаманың жоқ.
Пір болған жеті атаңа, қожаң едім,
Көрген соң бір заржақты амалым жоқ.
Орынбай:
Нәсілің төрт жар дейді, дегдар қожам,
Алдыңда сөзге жүйрік мен бар, Қожам.
Еліңе дәріс айтып, дін үйретпей,
Қазақтың өлеңінде нең бар, Қожам.
Шортанбай:
Тіленші боп ақын да жағады екен,
Ұлықты мақтап мәнісін табады екен.
Алдына осындайда бір шықпасам,
Жанына қоя берсем жағады екен.


118
Орынбай:
Айтасың жүйріктікпен, шешен Қожам,
Күнәңді тәубе қылсаң кешер, Қожам.
Алдыма шығарыңды қайдан білдің,
Айтасың соны білмей, жетер Қожам.
Шортанбай:
Беріп пе жалғыз саған тіл мен жақты,
Деймісің сөзден кедей біз бейбақты.
Қожаңды жұрт пір қылғаны «жетер» дейсің,
Әй, бәлем, ұмыттың ба аруақты.
Орынбай:
Деп едім тілім тиер мен бағана,
Жаратты қожаны пір Ақ-тағала.
Ишан өлең айтқанын қашан көрдің?
Не өлең, не пірліктен кет садаға.
Шортанбай:
Хан, қара шақырған соң келе қалдым,
Жел сөзбен көп алдында желе қалдым.
Қожаны пірлігінен айыратын,
Молданы дәріс айтқан көре қалдым.
Орынбай:
Қожеке, көп сайтанмен салыспаңыз,
Қараға төре тұрып таныспаңыз.
Айтамын жаным ашып ақсүйекке,
Жасыққа болатыңды алыспаңыз.
Шортанбай:
Өтерін дүниенің ойламас ем,
Алдында хан, қараның сайрамас ем.
Орынбай елге келген мейман еді,
Әйтпесе бұған жолды байламас ем.


119


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   46




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет