Ұйқыға кеткен жанартаулар: Чилидегі 9 жанартау (1960ж) Жер бетіндегі ірі сөнбеген жанартаулар: Ключи шоқысы, Кракатау Гейзер: мезгіл-мезгіл ыстық су мен газ шашып тұратын фонтанды көз Гейзер исландша лақ ете түсу деген мағына береді Гейзерлер тараған аймақ: Камчатка, Жаңа Зеландия, Исландия, Солтүстік Америка Ең үлкен Гейзердің бірі: Камчаткадағы “Великан” гейзері, биіктігі 50м Жер бедерінің түрлері: 1. Планетарлық (материктер, қозғалмалы белдеулер, мұхит) 2. Мегаформалар(тау жүйелері, жазықтар, теңіз шұңғымалары, орталық-мұхит жоталары) 3. Макроформалар (тау жоталары, төбелер, ірі алқаптар) 4. Мезоформалар (тізбектер, төбелер, аңғарлар, сайлар, жыралар) 5. Микроформалар (ұсақ денелер, жыралар, шұңқырлар, шұғанақтар) 6. Наноформалар (ой-шұңқырлар, адырлар, төмпешіктер) Жер қыртысының химиялық құрамы: 46%-оттек, 27%-кремний, 8%-Аллюминий, 5%-темір, 3,6 %- Кальций, 2,8%-Натрий, 2,6%-Калий, 2,1% -Магний Жер қыртысын қалыптастырушы күштер: ішкі (эндоген) және сыртқы (экзоген) күштер Ішкі күштер: Тектоникалық қозғалыс,магматизм, метаморфиз, сейсмикалық белсенділік Морфоқұрылымдар:Жердің ішкі күштерінің әсерінен пайда болған жер бедерінің түрлері Сыртқы күштер: Гравитация күші, Желдің әрекеті, Ағын судың әрекеті, қар және мұздықтардың әрекеті, Жерасты және жерүсті суларының әрекеті, өсімдіктер, жануарлар, адамдар әрекеті Морфомүсіндер: морфоқұрылымдардың бұзылу өнімдерінен пайда болған жаңа түрлері Тау түзілу процесінде болатын сипаттар: Антиклиналь: Тау жоталары (төбе), Синклиналь: Тау аралық ойыстар (сай-жыра) Моноклиналь: Беткі тегіс болып көтерілген бөлігі
