Қателіктерді, қиындықтарды жою туралы ой

«Ақылды адам дегеніміз – қателеспейтін адам емес. Ондай адамдар жоқ болуы да мүмкін. Ақылды адам дегеніміз – пәлендей мәнді емес қателер жіберіп, ол қателерді оңай, тез түзете білетін адам».

В.И.Ленин
2

Нағыз қателік – түзетілмеген қателік.

Кун-зы-Конфуций
3

«Өзін де, қарсыласын да жетік білгендер үнемі жеңіске жетеді; тек өзін ғана білгендер, бірде жеңіп, бірде жеңіледі, сөйтіп итжығыс түсіп жүреді; ал енді өзін де, қарсыласын да білмейтіндер ешқашанда жеңіске жетпейді» - депті.

Кун-зы-Конфуций


Немере жайлы
1

Халық арасында «немере өз балаңнан ыстық» - деген сөз бар. Бұл сөздің қаншама нақты өмірдегі дәлдігіне, туралығына немесе артық-кемдігіне бұрын мән бермеппіз. Кейіннен өзіміз де немерелі болған соң солай екендігіне көзіміз жетті. Байқасақ, немеремізді өзіміздің туған балаларымыздан басқашарақ, неғұрлым саналырақ, қалтықсыз және шын ниетімізбен жақсы көреді екенбіз. Неліктен? Ойлап көрсек, қартайған шақта адамның сәбиге мейірлене қарап күтуіңе, оның былдырын тыңдауыңа, сүйкімді қылықтарын тамашалауыңа, сәбиге ғана тән жұпар иісін иіскеуіңе, ұрпақтарың арқылы өміріңнің жалғасып ұзаратындығын сезінуіңе, бұрын қарбалас жұмыспен жүрген күндеріңнің абыр-сабырында көрмеген, өз балаларыңнан байқамаған қылықтарды ашуыңа уақытың, мүмкіншілігің, тәжірибең жеткілікті болады екен. Немереңнің де ата-әжесіне деген қызығушылығының, сезімінің, сенімінің бүкпесіздігі үлкендердің көңіліне сай құрылатындай, өйткені бала да өз әрекеті мен ойы кімге мәнді, кімге мәнсіз екенін жақсы білетін сияқты. Кішкене болса да өздерінше, өз әлінше олар да психолог-періштелер талдау жасайды, таңдау жасайды.

В 1996 г. 5 апреля вечером мы (Макен, Шайык и я) возвращались домой с Аягуза. Нас дома встречали сыновья Канат и Дархан. Как всегда, шустрый Дархан опережая своего старшего и более спокойного по нраву брата Каната объявил, что есть новость, а сам так и прыскал весь радостью и счастьем.

-Что у Вас, какие новости? – мы с Макешкой заинтересованно спрашивали у них, предчувствуя что-то приятное.

-Суюнши, суюнши! Мама, Папа, суюнши! – торжественным видом сообщили они хором.

-Не тяните, говорите же – с нетерпением сказали мы с Макешкой.

-Сперва скажите, что будет за суюнши – настаивал шустряк Дархан.

-Берите, что хотите, за радостную весть! – сказала мать, теряясь от радости.

-Сегодня звонил из Семей Асфандияр и сообщил, что вчера ночью родила Карлыгаш. Сказал, что роды прошли нормально, самочувствия Карлыгашки и малыша нормальные. Теперь у Вас внучка, а у нас сестренка есть. Давайте суюнши.

-У нас – внучка! Ох, какое счастье! Поздравляю Маке, теперь ты стала бабушкой. Да, теперь у нас первая внучка! – пело во мне все. Ребенок был самой заветной нашей мечтой. И вот несказанное мое счастье: Внучка! – который мы давно с нетерпением ждали, лелеяли у сердца, как заветную свою надежду, как чудо. И чудо снизошла к нам, опьянило душу хмелем неизъяснимого восторга. Это дивной радугой во все небо играло надо мной мое счастье. Как птица упивается утренней зарей, приветствуя ее чистой и звонкой песней, так радовался и я появлению ее на свет.

Для одних людей чудо – это драгоценный, искусно сработанный перстень, для других – цветущее поле, для третьих – удивительный по красоте дворец, для четвертых – быстроногий конь-аргымак и т.д. Да, тонко отточенный, сияющий камень на перстне достоин изумления. Восхитительно и цветущее поле, красивый дворец, а про аргымака говорит даже не стоит. И те и другие по своему правы. Все это прекрасно. Но главное чудо подлунного мира, мне кажется, не в этом. Чудо из чудес – это новорожденный Человек, ибо в каждом из нас с появлением на свет заложено непознанная великая тайна.

Мастер, шлифующий алмаз, знает, что выйдет из под его умелых рук. Горная долина расцветает каждой весной одними и теми же красками. Все это нам известно так же, как то, что утром снова взойдет солнце.

Только, не знаем мы одного: кто выйдет в будущем из новорожденного Человека. В этом глвное чудо всего живого на земле. В этом тайна и диво Человека. И это диво из див явилось ко мне в образе маленького пищащего красноватого комочка. Она чмокает губами, морщит пуговку – нос и глядит. Да, да глядит на меня черными горошинами глаз. И осмысленно глядит. Будто силится что-то сказать. А может, пытается понять, кто я такой и что это все, что окружает ее, тихо смежила глаза в колыбели. Безмятежное существо. Ах ты, чудо, мое чудо – Дарюшка!

Каким же ты завтра вырастишь? Кем же будешь? Какой высоты достигнешь? Угадать мне сейчас трудно. Это все покажет жизнь. Но как хочеться мне, что бы ты была благоразумной и чистой душой, как хрустальная родниковая вода. А коли будешь благоразумным, то станешь и уважаемым людьми человеком. Пускай небо синее и земля – мать наполняют твою душу радостью и счастьем. Мирного неба тебе, моя крошка – свет.

05.10.1996 г

Бар жерді, барлық адамды дүрліктірген бұл не пәле, нендей сиқыршы, қандай қаскөй, көз бояушы?

Дәстүрдің әрқашанда болмыстық тұрақтылығын, ата-бабалар жасап, ұрпақтарына беріп келген өмір салтының, талғамдар мен әдеттердің қайталануын табиғи қажетсінудің қанағаттандырылуы секілді, мода да адамның жаңаға, өзгерістерге деген табиғи қажеттіліктерін қанағаттандырудан басқа ештеңе емес. Еліктеу рефлексі тудырған нәрселер. Негізінде, моданың өзі қорқынышты емес, оның ес тоқтатпаған жандарды еліктіргіш әсері қауіпті. Түрлі кезеңде әдемілік, мінсіздік эталоны болып жарияланған «ең соңғы мода» киімдері көз жасын көл етуге, қызғаныш пен күйініш азабын тартуға тұра ма? Бағалап көрсек, барлық айырмашылық: кеңдеу-тарлау, ұзындау-қысқалау, қиғаш-түзу, алабажақ-біркелкі дегендерде ғана. Адам ақыл-ойының өзін-өзі алдауы қайран қаларлық емес пе? Сонда біз неткен құбылмалы жандармыз. Мұның өзі тіпті ренішті-ақ.