Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9
жүктеу/скачать 28,1 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ГЕМОДИНАМИКАНЫҢ ФИЗИКАЛЫҚ МӘСЕЛЕСІ
| ЕТ = Т йр + ~ь~ йг
(10.19) Бұл тендеуді түрлендірсек: b і dr Iprdr \ і Eb dp = ( 10 . 20 ) Егер E шамасы өте жоғары болса, онда (10.20) тендеуінен жуықтау арқылы мынаны аламыз: t b d p = - ^ * r . ( 10 . 21 ) ( 1 0 . 2 0 ), ( 1 0 . 2 1 )тендеулері кысым мен кантамырларының радиусы, сонымен катар серпімділік модулі арасындағы байланысты сипаттауға мүмкіндік береді. Пульстік толқынның таралуын шешу кезінде осы теңдеулердің аркасында сан- дык катынасты аныктауға болады. Қорыта келе биологиялық үлпаның белсенді емес механикалык касиетін сипаттайтын медицинаның бағыты мен тарауларын атап өтелік: ► ғарыштық медицинада, себебі адам жаңа белгісіз ортада болуы мүмкін; ► спортта, оның жетістігін арттыру үшіндәрігерлер адам аппаратының тірек-кимыл жүйесінің физикалык мүмкіндігіне көңіл аударады; ► гигиенада, адамдардың діріл әсері кезінде ұлпалардың механикалык касиеттерін ескеру; ► протездеуде, адамнын табиғи мүшесін жасанды мүшеге ауыстыруы кезінде биологиялык объектінің механикалық қасиеті мен параметрлерін біліп отыру; ► соттық медицинада, биологиялық кұрылымның әртүрлі деформацияға катысты тұрактылығын білу кажеттілігі; ► травматология мен ортопедияда, ағзаға механикалық әсердің сұрактары аныкталған болып табылады. Осы аталған тізім дәрігерлік білім үшін берілген материалдың маңыздылы- ғын жоймайды. 11-тарау ГЕМОДИНАМИКАНЫҢ ФИЗИКАЛЫҚ МӘСЕЛЕСІ Гемодинамика депқанның қантамырлар жүйесінде қозғалысын зерттейтін биомеханика саласын айтамыз. Гемодинамиканың физикалық негізі гидроди намика болып табылады. Қанның агысы қанның қасиетімен қатар қанта- мырлардың қасиетіне де байланысты. Бүл тарауда қан айналымына қатысты қолданылатын кейбір техникалық қүрылымдардың жүмысының физикалық негізі де қарастырылады. 11.1. ҚАНАЙНАЛЫМ МОДЕЛЬДЕРІ О. Франк ұсынған қан айналым жүйесінің гидродинамикалык моделін карастырамыз. Қарапайым түріне карамай канның соккылык көлемі (жүрек қарыншасының бір систола кезіндегі қан көлемі), кан айналым жүйесінің перифериялык бөлігінің гидравликалык кедергісініңжәне артериядағы кы- сымының өзгерісі арасындағы байланысты жақсы сипаттайды. Қан айналым жүйесінің артериалды бөлігі серпімді (эластикалы) резервуармен моделденеді (11.1-сурет, СР деп белгіленген) деп белгіленген. Қан серіппелі ыдыста бол- ғандықтан, оның кез келген уақыттағы көлемі қысыммен мынандай катынаста тәуелді: V = V0 + kp, (11.1) мұндағы k — созылғыштық, ыдыстын серпімділігі (кысым мен көлем аралы- ғындағы пропорционалдык коэффиценті); V 0 — ыдыстың кысым жоқ кезіндегі көлемі. ( 1 1 . 1 ) тендеуін дифференциалдасак: dV dp dr ~ ^ dt жүктеу/скачать 28,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|