Балалар психиатриясының негіздері
жүктеу/скачать 93,16 Kb.
|
| Сезімталдықтың өзгеруі:
Гиперестезия – тітіркендіргіштерге сезімталдықтың жоғарылауы. Кәдімгі сезімдер табиғи емес күшейеді + бұрын табалдырықтан төмен болған әлсіз тітіркендіргіштер қабылданады. Мысалы , шамдар адам төзгісіз жарқырайды, дыбыстар қатты естіледі, адам төзгісіз қатты иіс шығарады. Сонымен қатар, пациенттердің назары бұрын қабылданбаған өте әлсіз ынталандыруларды қабылдай бастайды (олар бұрын төменгі шек болған). Мысалы, ұйқыға кету қиын болғанда адамды жұмыс істеп тұрған тоңазытқыштың дыбысы, тамшылап жатқан судың шуы, көршілердің жоғарыдан жүруі, ыңғайсыз киімдер, төсек-орын жабдықтары мазалай бастайды. Кейбір жағдайларда олар өздерінің физиологиялық процестерінің барысы туралы көбірек алаңдатады: өз жүрегінің соғуы, ішек моторикасы және т.б. Гиперестезиясы бар адамдар осындай күшейген сезімдермен ауырады, кейде оларға тітіркенумен жауап береді. Гиперестезия жалпы және ішінара болуы мүмкін (бір немесе бірнеше сезім мүшелерінде кездеседі). Гиперестезия жиі байқалады: • астениялық синдроммен • мазасыздық жағдайында (бұл жерде гиперестезия келе жатқан қауіп туралы қорқынышты көрсетеді, бұл қауіпті мүмкіндігінше ерте анықтауға және оны болдырмауға тырысады, сондықтан адамның бұл күйлердегі барлық сезімдері күшейеді). • ипохондриялық қобалжумен бірге жүретін әртүрлі жағдайларда, бұл жағдайларда интероцептивті (ішкі органдардан) сезімдердің жоғарылауы болуы мүмкін - висцеральды гиперестезия, яғни пациент өз денесінде болып жатқан барлық нәрсені «тыңдайды», бұрын елемеген ең кішкентай сезімдерге назар аударады. • маскаланған (соматизацияланған) депрессиялармен (висцеральды гиперестезия). • делириялық сананың күнгірттенуімен (бастапқы кезеңде байқалуы мүмкін). • иістерге гиперестезия жиі жүкті әйелдерде сипатталады Гипестезия – тітіркендіргіштерге сезімталдықтың төмендеуі. Қарапайым сезімдер әлсіз, күңгірт болып қабылданады. Анестезия – сезімталдық жоқ Гипестезия немесе анестезия пайда болуы мүмкін психопатологиялық жағдайлар: • депрессия (пациенттердің шағымдары тән: дүниенің түстері «өңсіз, сұр», тағам «дәмсіз, тұщы» және т.б. Бұл қабылдау процесінің эмоционалдық құрамдас бөлігінің өзгеруін көрсетеді) • сананың өшірілуінде(оглушение) • кататоникалық синдром • күшті аффектте (яғни күшті эмоционалдық қобалжуда, мысалы, шайқас кезіндегі жауынгерлер арасында) • гипноздың терең кезеңдері • диссоциативті (истерикалық) бұзылулар Парестезия- шаншу, ұю, жыбырлау сезімдері. Олар сезімдердің қарапайымдылығымен, олардың беткей орналасуымен сипатталады. Олар перифериялық нервтердің механикалық зақымдануында, аяқ-қолды қанмен қамтамасыз етудің бұзылуында (мысалы, ыңғайсыз күйде ұзақ болғаннан кейін, мұндай жағдайды аяқ-қолдың «ұюы» деп айтады), басқа да неврологиялық аурулар, авитаминоз кезінде байқалады. Сенестопатиялар - әр алуан, шектен тыс жағымсыз ауыр сезім: бу, күйдіру, қысу, жанға бату, құю, аударылу, сыбдырлау және басқа да әсерлер дененің әр жерінен шығып жақкандай болады. Бұлардың пайда болу себептерін зерттеудің соматикалық әдістерімен анықтаудың реті келмейді. Сенестопатияның жергілікті немесе таралатын жеке және көпше түрі бар. Жиі кездесетіні сенестоипохондриялық синдромда, шизофрения кезіндегі депрессияда кездеседі. Шетелде бұл терминнің орнына көбінде гиперестезияны немесе галлюцинацияны қолданады, қазіргі медициналық терминологияда нейропатиялық ауру терминімен сипатталады. жүктеу/скачать 93,16 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|