Балаларымызды шетелдіктердің
жүктеу/скачать 3,23 Mb. Pdf көрінісі
|
Бүркіт НҰРАСЫЛ, Астана Еліміздің басты құжаты – Қазақстан Республикасының Конституциясында араға 80 жыл салып барып, ХХ ғасырдың басында Алаш қайраткерлері бекіткен білім алу, кең ауқымды әлеуметтік құқықтарды жариялау және оны бекіту секілді ережелердің біразы қайта көрініс тапқан. Кеше «Нұр Отан» партиясында ҚР Конституциясы – мемлекет пен қоғамның орнықты дамуының негізі» тақырыбына арналған ғылыми- практикалық конференцияда саяси ұйымның хатшысы Ерлан Қарин осылай деді. САР
АП Шпиондар дәуірі туып келе жатыр БІЗДЕН СІЗГЕ НЕ КЕРЕК? Кез келген мемлекеттік құрылым өз территориясында жат елдің шпиондары жүргенін қаламайды, ал өз тыңшылары шартараптың толы кезіп жүрсе де құба-құп көрер еді. Сондықтан да арғы-бергі та рих- тың қойнауына көз жүгіртсек, шпиондық дау-дамайлар бір саябырлаған емес. Тіпті соңғы үш жыл барысында да бұл мәселе ел мен елдің арасында көптеген дау- дамайлар туғызып, баспасөздерді шулату- дан босамай келеді. Сәтті жасалған тыңшылық жұмыстар мемлекетке миллиондаған қаражат, стратегиялық маңызды жобаларды береді, ал соғыс кезінде мыңдаған адамның өмірін сақтап қала алады. Әрине оны да кез келген құрал секілді зұлымдық үшін де, жақсылық үшін де қатар пайдалануға болады. Қазіргі кезде тыңшылықтың эконо микалық түрі ерекше өршіп тұр. Оны мемлекеттік құрылымдар, ірі компаниялар, кейде қалтасы көтеретін байлар да жалдайды. Тыңшылықтың кең тараған бір түрі – заңсыз жолмен шекарадан ақша өткеріп жіберу. Бұл міндет неғұрлым жақсы атқарылса соғұрлым ел экономикасына ізгілік жасалды деп есептеледі. Сондай-ақ көп шпиондар дауына көп қалатын нысана, ол – әскери құрылымдар, қорғаныстық өндіріс орындары. Ал ірі компаниялар болса нарықтық бәсекеде жетістікке жету үшін өздерінің басты қарсыластарын аңду- мен болады. Олар үшін қарсылас ком- паниялардың мекемелік құпияларын әшке релеу аса маңызды. КІМДЕ ҚАНДАЙ ДАУ БОЛДЫ? Соңғы бірнеше жыл мемлекеттердің арасында көптеген шпиондық жанжал- дарды тудырды. Соның ішінде мұндай дауға ең көп іліккен мемлекет Ресей болып табылады. Ал әшкере болып қалған шпион дарды азаптамай, дипломатиялық жол мен босатудан бас тартқан елдердің қата рына Солтүстік Кореяны, Иранды жат- қызады(Батыс елдері). Үстіміздегі жылдың маусым айынан бері әлемдік баспасөздер АҚШ пен Ресей арасындағы шпиондық дауды үздіксіз жариялап келеді. Бұл оқиға соңғы бес- алты жылдағы ең ірі шпиондық жанжал болып отыр. АҚШ пен Ресей әкімшілігі екі ел қарым-қатынасын жақсарту бағытында біршама жетістіктерге жеткеніне қара- мастан, тыңшылардың тым еркінсіп жүруін қаламаған болу керек, тараптар шпион- дардан арылу жұмыстарын бастап кетті. АҚШ құқық қорғаушылары Ресейдің бір емес, екі емес, 10 тыңшысының есімін жариялады. Және тұтқындалғандардың барлығы кінәсін мойындап, өз отандарына депортацияланды. Есесіне АҚШ Ресейде тұтқындалып қалған орыс текті төрт тың- шысын қайтарып алды. Дау аты дау де- месек, бұл оқиғадан кейін қарым-қаты на- сы жаңа сатыға өткен қос елдің арасында бә л ендей бір салқындық пайда бола қой- ған жоқ. Үстіміздегі жылдың сәуір айында екі бұрынғы басшысы Херманн Симм және оның әйелі, полиция департа ментінің қызметкері тұтқындалды. Симм 1995 жылдан бастап 2008 жылға дейінгі аралықта Эстонияның көптеген маңызды құпияларын Ресейдің Сыртқы барлау қыз- метіне жеткізіп отырған. Ресей шпиондары Эстониядан ұсталып жатқанда Ресей де қарап жатқан жоқ. Олар АҚШ пайдасына ақпарат жинап жүрген тегі орыс болға ны- мен қолдарында қосымша АҚШ азаматты- ғы бар ағайынды Заславскийлерді, Алек- сандр мен Ильяны әшкереледі. Олар Ресей
дің мұнай және газ саласындағы ахуа лын жеткізіп отырған. Сондай-ақ Қытайдың АҚШ-тағы шпион
дары да көп дау жасап үлгерді. Алды мен 72 жастағы қару-жарақ инженері Донгфан Чангаға «С-17 әскери ұшағы мен Delta-4 зымы ранының құрылысына қатысты ақпаратты жасырын Қытайға жіберді» деген айып тағылды. Артынша Пентагонның Қарулану жөніндегі сарап- шы сы 51 жастағы Грегг өзінің қос көмек- ші сімен бірге Қытай пайдасы үшін көптеген ақ парат жинаған.
Қазақстан әлемдік қауымдастықта көр- некті орыны бар ел. Сондықтан еліміздің ішкі сырын ұрлауға келетін шпиондар да көп болуы мүмкін. Мәселен, Қазақстан Ұлттық қауіпсіздік қызметкерлері соңғы жылдары елімізде астыртын түрде жұмыс істеп жатқан 18 «шпион» ұстапты. Шетелдік арнайы қызметтің тыңшылары еліміздің ішкі жағдайы,ұстанған бағыты мен сыртқы және ішкі саясатына қызығушылық танытқан. Одан тысқары, заңсыз барлау қызметкерлері жер қойнауындағы бай- лыққа да көз салған көрінеді. Өткен жылдың қыс мезгілінде Австрия по
лициясы қазақстандық арнайы қыз- меттің пайдасына орай жұмыс істеген жер- гілікті офицерлер ұсталғандығын хабар- лаған еді. «Шпион», «тыңшы» деген сөздер кез келген қазақтың құлағына түрпідей тиеді. Халқымыздың осы бір ұғымды сонша жек көруінің негізгі се- бебі өткен ғасырдағы Кеңестік өкіметтің зиялыларымызды «жапон шпионы», «қытай тыңшысы» деген жасанды жаламен ата бергені екені айтпаса да белгілі. Дегенмен жер бетінде тыңшылық пайда болғалы бұл ұғымның иелері дау-дамайлардың, қауіп- қатерлердің қақ ортасында жүретіндіктен ол қай елдің тұрғындары үшін болса да жағымды ассоциация бермейді. бірдей шпиондық жанжал көтерілді. Үнді құқық қорғаушылары Исламабадтағы елшілігінің жоғары шенді қызметкерін «Пәкістанның мүддесі үшін жұмыс жасады» деген айыппен қамауға алып жатса, Оңтүс- тік Кореяның Арнайы қауіпсіздік қызмет ҚХДР-дің қос шпионын әшкерелеп, ешбір екіжақты келіссөздерсіз еліне қайтарып жіберді. Коммунистік Кореяның қос тыңшысы Оңтүстік Корея территориясына Қытайда жүрген кореялықтардың көші арасында өтіп кеткен екен. Өткен 2009 жылдың аяғы мен биылғы жылдың басы Ресей мен Украина үшін тыңшылар алмасу кезеңі болды. Өткен 2009 жылдың соңында Украина Қорғаныс министрлігінің Барлау басқармасының қызметкері Руслан Пилипенконың қолына кісен түседі. Ол үш жыл бойы Ресей пайда- сына жұмыс істеп, ақпарат тасумен болған. Тергеу барысында Пилипенко өз кінәсін мойындап, елдегі өзге де барлаушылардың есімдерін әшкерелеуге уәде берген еді. Соның нәтижесі болу керек, биыл жылдың алғашқы айында Украина Қауіпсіздік қызметінің бастығы Валентин Наливай- ченко бес ресейлік шпион әшкереленгенін мәлімдеді. Олардың барлығы елден қуылған, ал негізгі ұйымдастырушы қамау- да ұсталуда. Ал 2008 жылы Румыния мемлекеті Болгария шпионын, АҚШ Израиль шпион- дарын әшкереледі. Пентагон қызметкері Бен-Ами Кадиш Израильдің пайдасына шпион дық жасағанын ресми түрде мо- йын дады. Қару-жарақ дайындау орта лы- ғында қызмет атқарған Бен-Амин ираиль елшілігіне АҚШ-тың зымырандарға қар сы қорғанысына қатысты ақпаратты жеткізіп отырған екен. Дәл осы тышқан жылында Эстонияда мемлекеттік құпия қызметінің Сәкен КӨКЕНОВ «Дамушылардан» озат шыққандар Кеше Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Астанадағы «Солтүстік шұғыласы» тұрғын үй кешені мен биылғы жылы қарашада пайдалануға берілетін «Изумрудный квартал» деп аталатын 39 қабатты әкімшілік корпусы кешенін аралап көрді. Кеше ҚР Мемлекеттік хатшысы – Сыртқы істер министрі Қанат Саудабаев елімізде іссапармен жүрген Қытай Коммунистік партиясының ОК Хатшылығының хатшысы, Саяси бюро мүшесі, ОК Насихаттау бөлімінің жетекшісі Лю Юньшанмен кездесті. Кеше Астана әкімдігінде Мәдениет министрлігі әзір- леген Тілдерді қолдану мен дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мем- лекеттік бағдарлама жо ба- сына байланысты қо ғам- дық тыңдау өтті. Мәдениет министрлігі Тіл комитетінің төрағасы баян да ма жасап, қазіргі қазақ тілінің жағдайына шүкіршілік айтты. Салтан СӘКЕН Айтбай БҰЛАШЕВ, С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің ректоры, мәслихат депутаты: Маған жоба мәтіні орысша дайындалып, қазақ тіліне шорқақ адам аударған тәрізді сезім қалдырды. Ішіндегі кейбір дүниелерді түсінбеймін. Сосын орысша мәтінін тауып алып, орыс тіліндегісін оқығаннан кейін бәрі орнына келді. Өткен жылы Қазақстан Президенті Н.Назарбаев «Сырбар» сыртқы барлау қызметін құру туралы Қаулыны бекітті. Бұл құрылым тек мемлекет басшысына ғана бағынып, есеп береді. Мансұр Х
АМИТ (фо то ) РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ №152 (378) 4.09.2010 жыл, сенбі www.alashainasy.kz 3
Басы 1-бетте ОЙ-КӨКПАР Алтыншаш ЖАҒАНОВА, «Руханият» партиясының төрайымы Сұлушаш ҚУАТЖАНОВА, Алматы қалалық балалардың құқықтарын қорғау департаментінің директоры Қазақ балаларын шетелдіктердің асырап алуына Ресейдегідей мораторий жариялау керек пе? Гага конвенциясы бойынша дәстүрлі емес жыныстық қатынаста болатын жалғызбасты адамдарға асырауға бала берілмейді. Сондай-ақ асырап алатын адамның баспанасы, жұмысы міндетті түрде болуы керек. Мұндай шарттардың барлығы – асырап алынатын баланың қауіпсіздігі үшін жасалынып жатқан шаралар. Айта кетер жайт – бұрынғыдай емес, соңғы кездері шетелдіктердің елімізден асырап алатын балалар саны азаюда. Көбінесе денсаулық жағдайы төмен, емдеуді қажет ететін, мүмкіндігі шектеулі балалар ғана шетелдіктердің қарауына берілуде. Осы орайда айта кетер жайт, уақыт өте келе біз де шетелдіктердің асырауына бала бермейтін жағдайға жетеміз. Яғни оларға керекті барлық жағдайды өз елімізде тудыра алатын боламыз деп ойлаймын. Өйткені бүгінде мүгедек балаларға көп жағдайда операция жасауға жағдайымыз келе бермейді, сондай-ақ кейбір ем түрлері біздің елімізде жасалмайды. Мұндай жағдайда мүгедек бала өмір бойына мүгедек болып қалмауы керек қой. Сондықтан дәл қазіргі таңда оларды шетелдіктердің асырауына беруге болады. Өйткені біздің елімізде де мүгедек балаларды асырауға ала бер мейді. Ал уақыт өте еліміздің әлеуметтік жағдайы бүгінгіден гөрі көтерілген жағдайда балаларды мүмкіндігімізше өзіміз емдетіп, шетелге бала бермеуге болар еді. Өз басым мұны уақытша шара деп ойлаймын. Бүгінгі таңда балалар үйіндегі жетім балалардың саны күннен-күнге азайып келеді. Жетім балалар үйіндегі бала лардың 15 пайызы тұл жетім болса, 85 пайы зы – Камал БҰРХАНОВ, Мәжіліс депутаты: Арықбай АҒЫБАЕВ, заң ғылымының докторы, профессор: Нұрлан СЕЙДІН, саясаттанушы: ? А Л А Ш Т Ы А Л А Ѓ Д А Т Ћ А Н С А У А Л А Л А Ш Т Ы А Л А Ѓ Д А Т Ћ А Н С А У А Л Дайындаған Қуаныш ӘБІЛДӘҚЫЗЫ – Көші-қон мәселесі бізде ғана емес, әлемдік деңгейде де өте күр делі мәселеге айналып отыр. Көптеген елдер сырттан ке летін ми грацияға өте сақтықпен қарай бастады. Мәселен, Фран цияда қа зіргі таңда сығандарды кетіруге тырысып жатыр. Мұның бәрі – ұлт қауіпсіздігі үшін істелініп жатқан шаралар. Осы орай да заң- сыз көші-қонға байланысты басқа елдердің тәжіри бе сіне сүйе- нуі мізге болады. Мәселен, Кувейттер заңсыз көші-қон ға қатаң заң нама арқылы ғана тосқауыл бола алды. Соңғы кез дері біздің эко номикалық жағдайымыз дұрысталып, халықтың тұр мыстық дең гейі жылдан-жылға көтеріліп келе жатыр. Сон дай-ақ жері міз кең. Мұндай жағдайда бізге де алдағы уақытта сырт тан ағы лу- шылар саны көбейері анық. Сондықтан бізге сырт тан келетін рес- ми және бейресми келушілерге қатысты бас қа мем лекеттердің тә жірибесіне сүйене отырып, етек-жеңімізді жия тын кез жетті. Та- ғы бір айта кетер жайт, ұйымдасқан трансұлт тық қылмыстарға көр ші елдермен біріге отырып қана тосқауыл қоюға болады. Ұйымдасқан трансұлттық қылмыстар мен заңсыз көші-қоннан келетін қауіптің алдын алу жолдары қандай? – Ұйымдасқан трансұлттық қылмыстар мен заңсыз көші-қонға тосқауыл қою үшін, ең алдымен, шекарамыздың ашық-шашық қалмауына назар аударуымыз керек. Ал біздің шекарамыздың басым бөлігі ашық жатыр. Ресеймен 2000- нан астам шақырымға жуық ең ұзын шекара бізде. Сондай-ақ Өзбекстан, Қырғызстан, Түрікменстан секілді елдердің барлығымен шектесіп жатырмыз. Бұл елдермен кейбір жерлерде арнайы бекеттер тұрғанымен, ортадағы таулы аймақтардың барлығы ашық-шашық жатыр. Бұл – елдер арасындағы кейбір қылмыстық топтардың есірткі, адам тасымалы мен қылмыстық топтардың әрекеті үшін қолайлы жағдай туғызып отыр. Мәселен, олар Өзбекстан немесе Қырғызстаннан Қазақстан территориясы арқылы Ресейге, одан әрі Еуропаға оңай шығып кете алады. Бұл елдердің қауіпсіздігі үшін өте қауіпті. Сондықтан еліміз көрші мемлекеттермен біріге отырып, сондай-ақ кейбір ұйымдардың көмегімен осы бағытта жұмыс жасауы керек. Ұжымдық қауіпсіздік шарты ұйымы, Шанхай ынтымақтастық ұйымы секілді ұйымдар заңсыз ми грация, есірткі және адам тасымалы, ұйымдасқан қылмыстарға қарсы көптеген іс- шаралар атқарып жатыр. Осы ұйымдармен бірігіп талай іс атқаруға болады. Сондай-ақ сыналап кіріп, ұлт қауіпсіздігіне қатер төндіруге тырысып жүрген миссионерлердің шекарадан өтпеуін қатаң қадағалаған жөн. – Ұйымдасқан трансұлттық қылмыстар мен заңсыз көші-қоннан келетін қауіп қоғам ға үлкен қатер төндіреді. Оның елордада өт кен Ке дендік одаққа қатысушы елдердің Ішкі істер ми- нистрлерінің бірінші кеңесінде кеңі нен сөз болу себебінің сыры да осында. Ең алдымен, ел дер арасындағы шекараға ба қылауды күшейту қа жет. Сондай-ақ дәл қа зіргі таңда біздің «Көші-қон туралы» Заңы мыз қоғамымызға қызмет ету ге ла- йық сыз. Сондықтан осы заңнаманы қайта қа рап, жетіл діру керек. Елімізге сырттан келіп кетушілерге құжат беру, тіркеу кезінде аса сақ болған жөн. Есіктен кіріп, «төр менікі» дейтіндердің әлегін он- сыз да аз көріп жатқан жоқпыз. Осы орайда өзі- мізге-өзіміз аса ұқыпты болмасақ болмайды. Сон- дай-ақ бұрынғы қылмысты болғандар мен діни экстремизмге қатысы бар азаматтарды шекарадан мүл дем өткізбеу жағын қарастыру керек. ТҮЙТКІЛ
меттік жағ дайымыз нашар кезде жетімімізді тенті ретпеген ел едік. Ал енді Тәуелсіз, жерасты қазба бай лық- тарға толы елдің балаларын шүлен таратқандай таратып отыруы – елдің елдігіне жараспас нәрсе. Сондықтан бізге де же тім балаларды жатқа беруге тыйым салатын кез жетті. Тағы бір айта кетер жайт, өз еліміздің азаматтары жетім балалар үйінен бала асырап алу кезінде көптеген қиын дықтарға тап бола- тынын жарыса айтады. Бұл мүлдем дұрыс емес. Біз, керісінше, жетім балалар үйінен бала асырап алғысы келетін азаматтарға көптеген жеңілдік қарас тыруымыз қажет. Бала асырап алғысы келетін азаматтарды түрлі жолдармен ынталандыруымыз керек. Ал құжат мәселесін барынша оңай- латқан жөн. Осылайша өз бала ла- рымыздың өзімізде қалуына мүм- кіндік туғызсақ, жетім балалар үйінде шетел қызығатындай бала да қалмас еді. ҚОҒАМ
Алайда құрылыс мамандары қате лес- кен сыңайлы. Өйткені «жаман айт пай, жақсы жоқ» демекші, біз қаққан да был- дың дабысы құлақтан кетіп үлгермей жа- тып-ақ, 28 тамыз күні Алматы қаласы «Жұл дыз» ықшамауданындағы № 45 үйдің ман сардынан өрт шықты. Бір шүкіршілік ете ріміз, адам шығыны жоқ. Ал бірақ үй- күйсіз қалған тұрғындардың жайы не бол- мақ? Түрксіб ауданы әкімдігіндегілер тұр- ғындардың далада қалмайтынын айтып, сен діріп бағуда. Ләйім солай болғай! Ал тұрғындар мансард құрылысына ар- зан, сапасыз, тез тұтанатын материал дар- дың пайдаланылғандығы, электр желісінің са па сыздығы жайлы тиісті орындарға та- лай ша ғымданғанын айтады. Айгүл, тұрғын: – Мемлекеттік тұрғын үй бағдарламасы бойынша 2008 жылы жазда осы үйден Мансард отқа оранды Қалдар БЕК пәтер алдық. Бұл үйлер бастапқы жоспарда Мемлекеттік тұрғын үй бағдарламасы бо- йынша жеті қабат болуы тиіс еді. Алайда үйді тұрғызған құрылыс компаниясы ман - сардты коммерциялық бағытта сатып, пайда табу үшін өз беттерімен тұрғызған. Жалпы, үйлерге бастан-аяқ сапасыз құры- лыс материалдары пайдаланылған. Оны ай тып талай жерге шағымдандық, бірақ еш кім селт етпеді. Бір жылдай газсыз отыр дық, үш ай бойына су берілмей сырт тан су тасып іштік, жеделсатыны да ай қай ласып жүріп әзер іске қостырдық. Алматы қалалық сәулет және бақылау бас қармасы құрылыс компаниясынан үй- ді қалай қабылдап алғанын білмеймін, үй өте сапасыз салынған. Зардап шеккендердің хал-жағдайын білуге барған қала әкімі Ахметжан Есімов өрттің шығу себептерінің анықталатынын, құрылыс компаниясының да барлық талаптар мен нормаларды сақтағандығы тексерілетінін жеткізді. Алайда Алматы қаласында тұрғын үй мәселесі қиынның қиыны екенін ескерсек, «пәтерлері өрт құшқан тұрғындардың мә се
лесі оң шешімін табады» дегенге сенім нен гөрі күдігіміз көп екенін жа сыра алмаймыз. Өйткені Олимпиада жеңім- па
зына қала әкімдігі тарапынан тарту етіл
ген пәтер мәселесін шеше алмай отыр
ған әкімқаралар төтенше оқиға сал
дарынан баспанасыз қалғандардың пәтер мәселесін шеше қояр ма екен?! Әй, қайдам?! Десек те, үмітсіз – шайтан. Оған қоса «қазаншының қайдан құлақ шығарамын десе де, еркі бар» екенін де естен шығармайық. Өрттің шығу себебін білмек ниетпен Алматы қалалық төтенше жағдайлар де- пар таментіне хабарласқан едік.
Сараптама қорытындысы шыққанша біршама уақыт өтетін сияқты. Осы уақыт ішін де оқиғаның ыстығы басылып, қоғам на зарынан шет қалып қоймаса екен. Өйт- кені кей жағдайларға байланысты БАҚ бе- тіндегі у-шу басылған соң, мәселенің ақ- қа ра сы анықталмай, сиырқұйымшақтанып кете барады. Бұл мәселе де солардың кебін кимесе болғаны. Әзірге отқа оранған 12 пәтердің бас- па насыз қалған 40 тұрғынының әрбіріне 20 мың теңгеден материалдық көмек бе- рі ліпті. Роман, өртеніп кеткен мансард тұрғыны: – Адам басына 20 мың теңгеден өтем- ақы алдық. Әрине, оны өтемақы деуге кел се. Және өртке байланысты мемлекет тара пынан 7 мың теңгеден бір реттік жәр демақы беріледі делінуде. Осы 7 мың теңгені алу үшін 1500-2000 теңгеге есепшот ашуы мызды талап етуде. Әзірге беріліп отыр ған жәрдем осы ғана. Дәл қазір бізде үсті міздегі киімімізден басқа ештеңе жоқ. Үй дегі өрттен қалған көзге ілінер дүниенің бар лығын өрт сөндіру қызметкерлері ме, жоқ әлде, өрттен кейін жұмыс істеген жұ мысшылар ма, әйтеуір, тонап кетіпті. Егер өртсөндірушілер қыз- мет терін өз дә ре жесінде атқарғанда, мұн- дай шығын болмас еді. Өрт сөндіру маши- налары тез жеткенімен, жұмыстарын 1,5-2 сағаттан соң бастады. Оған дейін «суымыз жоқ, жоғарыға өрмелейтін сатымыз жоқ» деп айналшықтап жүрді де қойды. Не десек те, бүгінгі таңда құрылыс саласы төңірегінде шешілмей жатқан дау аз емес. Пайдалануға берілген құ- ры
сын ға ілігумен-ақ келеді. Мемлекеттік бағ дарламамен салынған үйлердің де сапасыздығы жайлы толассыз айты- лып жүр. Алайда одан шығарылып жат- қан қорытындыны көре алмай келе- міз. Құрылыс нысандарын қабыл дау комиссиясының, бақылаушы орган дар- дың қайда қарайтыны, сапасыз ны сан- ды неліктен қабылдап алатыны түсі ніксіз. Әлде сұраушының жоқ екеніне көз дері
жеткен бе, жоқ әлде, төтенше жағ дай
орын ала қалса, «тұрғындар қауіп сіздік
шараларын сақтамаған» деген тұжы рым- ның шығатынына сенімді ме екен? Бір біле- ріміз, бұл – жауапсыздықтың салдары. әкесі немесе шешесі бар әлеуметтік жетімдер. Яғни олардың ата-аналары – балаларының тәрбие сімен дұрыс айналыспағаннан кейін ата-аналық құқынан айырылғандар, ішім дікке
салынғандар, есірткі пайдала нушы
лар немесе сотталып кетіп, балалары жетім балалар үйіне өткі зілгендер. Мұндай балалардың көбі асы рауға берілмейді. Сондықтан айта рым, асырауға беретін көп баламыз жоқ, алдағы уақытта өз еліміздің бүл дір шіндері шетел аспай, өз елімізде қалып, Отанына қызмет етеді деп ойлаймын. жүктеу/скачать 3,23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|