Балаларымызды шетелдіктердің


Дайындаған  Қуаныш ӘБІЛДӘҚЫЗЫ



Pdf көрінісі
бет3/6
Дата15.03.2017
өлшемі3,23 Mb.
#9467
1   2   3   4   5   6

Дайындаған 

Қуаныш ӘБІЛДӘҚЫЗЫ

«Бұдан да жаман күнімізде тойға 

бар  ған  быз»  дегендей,  бұдан  да  әлеу-

ДЕНСАУЛЫҚ

ҒИБАДАТ

Салауатты өмір 

салты – басты 

байлығымыз

Мың айдан 

да қайырлы 

Қадір түні

Мемлекет өзінің капиталы 

болып саналатын әрбір адамға 

көзінің қарашығындай қарауға 

тиіс. Олардың қауіпсіз өмір сүруіне, 

тең құқықта болуына, нәпақасын 

табуына, тегін білім алып, 

емделуіне жағдай жасауы шарт. 

Бұл – бұлжымас, мұрты бұзылмас 

дүние. Тәуелсіз Қазақстан бүгінде 

ұлттың денсаулығына ден қоя 

бастады. Медицина саласында 

жүрген бірнеше жылдық 

реформалар өз жемісін бере 

бастады. Бүгінде Қазақстанның 

әрбір азаматы өзі қалаған 

ауруханаға жатып емделуге 

қақылы. Бұл да болса ел-жұрт үшін 

үлкен жетістік екені шындық.

Түннің «Қадір түні» деп аталуын ғалым-

Түннің «Қадір түні» деп аталуын ғалым-

дар  бұл  түнде  Алла  тағала  адамдардың 

дар бұл түнде Алла тағала адамдардың 

ке лесі  жылғы  тағдырын,  яғни  өмірі  мен 

ке лесі жылғы тағдырын, яғни өмірі мен 

өлі мін,  ризық-несібесін,  бақытты  немесе 

өлі мін, ризық-несібесін, бақытты немесе 

бақытсыз  болуын  т.б.  жазатындығымен 

бақытсыз болуын т.б. жазатындығымен 

байланыстырады. 

байланыстырады. 

Қадір  түнінің  шығу  тарихы  жөнінде 

Қадір түнінің шығу тарихы жөнінде 

мынадай  мәлімет  бар:  Пайғамбарымыз 

мынадай мәлімет бар: Пайғамбарымыз 

(с.ғ.с.)  Алла  тағалаға:  «Уа,  Раббым,  ме-

(с.ғ.с.) Алла тағалаға: «Уа, Раббым, ме-

нің  үмбетімнің  өмірі  қысқа,  амалдары 

нің үмбетімнің өмірі қысқа, амалдары 

аз»,  –  деп  дұға  еткен.  Сонда  Алла  тағала 

аз», – деп дұға еткен. Сонда Алла тағала 

Пайғамбарымызға  Қадір  түнін  сыйлады 

Пайғамбарымызға Қадір түнін сыйлады 

және  былай  деді:  «Қадір  түні  саған  және 

және былай деді: «Қадір түні саған және 

сенің  үмбетіңе  мың  айдан  артық».  Бұл 

сенің үмбетіңе мың айдан артық». Бұл 

түнде  Пайғамбарымызға  (с.а.с)  қадірлі 

түнде Пайғамбарымызға (с.а.с) қадірлі 

Кітабымыз  Құран  түсе  бастаған.  Қадір 

Кітабымыз Құран түсе бастаған. Қадір 

түнінің  нақты  уақыты  анық  белгілі  емес. 

түнінің нақты уақыты анық белгілі емес. 

Бірақ  Пайғамбарымыздың  (с.ғ.с.)  хади-

Бірақ Пайғамбарымыздың (с.ғ.с.) хади-

сін де  Қадір  түні  Рамазан  айының  соңғы 

сін де Қадір түні Рамазан айының соңғы 

он  күнінің  бірі  екендігін,  әсіресе,  тақ  түн-

он күнінің бірі екендігін, әсіресе, тақ түн-

дерінен  іздеу  керектігін  нұсқайды.  Ға-

дерінен іздеу керектігін нұсқайды. Ға-

лым дардың  көзқарастары  бойынша,  бұл 

лым дардың көзқарастары бойынша, бұл 

түн  Рамазан  айының  тақ  түндерінің  бі-

түн Рамазан айының тақ түндерінің бі-

ріне,  яғни  26-сынан  27-сіне  ауған  түніне 

ріне, яғни 26-сынан 27-сіне ауған түніне 

(қыркүйектің  5-нен  6-сына  ауған  түн) 

(қыркүйектің 5-нен 6-сына ауған түн) 

сәйкес келеді. 

сәйкес келеді. 

«Қызылжар»  орталық  мешітінің  наиб 

«Қызылжар» орталық мешітінің наиб 

имамы  Қадірбек  Шәріптің  айтуынша,  Ра-

имамы Қадірбек Шәріптің айтуынша, Ра-

мазан  айының  соңғы  он  түнін  ұйқысыз, 

мазан айының соңғы он түнін ұйқысыз, 

құл шылықпен өткізетін тақуа мұсылмандар 

құл шылықпен өткізетін тақуа мұсылмандар 

көп болмаса да, бар екен. Ал жамағат, не-

көп болмаса да, бар екен. Ал жамағат, не-

гізінен, 27-түнді таң атқанша көз ілместен 

гізінен, 27-түнді таң атқанша көз ілместен 

өткі зуді әдетке айналдырған. 

өткі зуді әдетке айналдырған. 

Қадір  түнін  қалай  өткізген  жөн?  Алла 

Қадір түнін қалай өткізген жөн? Алла 

тағала  адам  баласын  тек  қана  өзіне  құл-

тағала адам баласын тек қана өзіне құл-

шылық етсін деп жаратқаны хақ. Сондық-

шылық етсін деп жаратқаны хақ. Сондық-

тан 


мұсылмандар 

күнделікті 

өмірін 

тан мұсылмандар күнделікті өмірін 



құлшы лықпен  өткізуге  тырысады.  Олай 

құлшы 


лықпен өткізуге тырысады. Олай 

болса,  мың  түннен  қайырлы  бұл  түнде 

болса, мың түннен қайырлы бұл түнде 

түрлі  құлшылықтар  жасап,  нәпіл  және 

түрлі құлшылықтар жасап, нәпіл және 

қаза  намаздарын  оқып,  Құран  оқып, 

қаза намаздарын оқып, Құран оқып, 

тәубе  етіп,  кешірім  тілеп,  өзіміз  және 

тәубе етіп, кешірім тілеп, өзіміз және 

басқалар үшін дұға жасауға болады. Алла 

басқалар үшін дұға жасауға болады. Алла 

елшісі  (с.а.с.):  «Кімде-кім  Қадір  түнінің 

елшісі (с.а.с.): «Кімде-кім Қадір түнінің 

артықшылығына  сеніп,  Алла  тағаладан 

артықшылығына сеніп, Алла тағаладан 

сауап  күтіп,  құлшылықпен  өткізсе,  оның 

сауап күтіп, құлшылықпен өткізсе, оның 

өткен күнәлары кешіріледі», – деген.

өткен күнәлары кешіріледі», – деген.

Айша  анамыз  Пайғамбарымыздан 

Айша анамыз Пайғамбарымыздан 

(с.ғ.с.) «Уа, Алланың елшісі, Қадір түнінде 

(с.ғ.с.) «Уа, Алланың елшісі, Қадір түнінде 

қандай  дұға  жасайын?»  деп  сұрағанда: 

қандай дұға жасайын?» деп сұрағанда: 

«Алла тағалам, Сен кешірімдісің, кешіруді 

«Алла тағалам, Сен кешірімдісің, кешіруді 

жақсы көресің, менің күнәларымды кешіре 

жақсы көресің, менің күнәларымды кешіре 

гөр» деп дұға етуге кеңес берген.



гөр» деп дұға етуге кеңес берген.

Қадірбек 

Қадірбек ШӘРІП,

ШӘРІП,  «Қызылжар» орталық 

«Қызылжар» орталық 

мешітінің наиб имамы:

мешітінің наиб имамы:

– Қадір түні – Алла тағаланың бізге 

– Қадір түні – Алла тағаланың бізге 

берген сыйы. Сондықтан бұл түнді 

берген сыйы. Сондықтан бұл түнді 

шамамыз келгенше ұйқысыз, жақсы 

шамамыз келгенше ұйқысыз, жақсы 

әрекеттермен өткізгеніміз абзал. Әбу 

әрекеттермен өткізгеніміз абзал. Әбу 

Ханифа мазһабындағыларға Қадір 

Ханифа мазһабындағыларға Қадір 

түні сүннет амалы болып есептеледі, 

түні сүннет амалы болып есептеледі, 

тағы бір топ ғалым оны нәпіл амалға 

тағы бір топ ғалым оны нәпіл амалға 

жатқызады. Бұл түнді намазға жығыла 

жатқызады. Бұл түнді намазға жығыла 

қоймаған адамдар да мешітке 

қоймаған адамдар да мешітке 

келіп, уағыздар тыңдап, дұға-

келіп, уағыздар тыңдап, дұға-

тілектерін тілеп өткізуіне болады. Сен 

тілектерін тілеп өткізуіне болады. Сен 

мұсылмандықтың бес парызын өтеп 

мұсылмандықтың бес парызын өтеп 

жүрген жоқсың, Қадір түніне қатыспа 

жүрген жоқсың, Қадір түніне қатыспа 

деген тыйым жоқ. «Қызылжар» 

деген тыйым жоқ. «Қызылжар» 

орталық мешітінде жыл сайын Қадір 

орталық мешітінде жыл сайын Қадір 

түнін жамағатпен өткіземіз. Рухани 

түнін жамағатпен өткіземіз. Рухани 

дүниемізді байытатын діни кітаптар 

дүниемізді байытатын діни кітаптар 

оқып, діни сауаттылығымызды 

оқып, діни сауаттылығымызды 

арттыруға бағытталатын 

арттыруға бағытталатын 

бейнефильмдер мен бағдарламалар 

бейнефильмдер мен бағдарламалар 

көрсетіледі. Жамағаттың ұйқысын ашу, 

көрсетіледі. Жамағаттың ұйқысын ашу

алған білімін бекіту мақсатында діни 

алған білімін бекіту мақсатында діни 

тақырыптағы викториналар өткізіп, 

тақырыптағы викториналар өткізіп, 

сыйлықтар таратамыз. 

сыйлықтар таратамыз. 

Ербақыт 

Ербақыт АМАНТАЙҰЛЫ,

АМАНТАЙҰЛЫ,

Қызылжар

Қызылжар

Қамшының сабындай қысқа 

ғұмырын құлшылықпен өткізіп, 

Алла тағаланың разылығын 

алуды қалаған құлдар үшін 

ең қасиетті түн – Қадір түні. 

Оның қасиеттілігі сол, бұл 

түн де жасалған құлшы лық-

ты Жаратушы иеміз мың айда 

жа салған ғибадаттан артық 

деп қабылдайды. Мың ай, біз-

дің есептеуімізше, сексен үш 

жылдық мерзім екен. Де мек, 

бұл түні оқылған намаз ы-

мыз, жасаған басқа да ғи ба-

даттарымыздың, берген са да-

қаларымыздың қайыры бас қа 

күндердегіден мыңдап еселе-

нетіні анық. 

№12 отбасылық амбулаторияда 

ұйым   дас тырылған  дөңгелек  үстелге  са ла-

уатты өмір салтын қалыптастыру орта лы-

ғының дәрігерлері, білім беру бөлімінің 

ма мандары мен жол сақшылары қатысты. 

Осы орайда айта кету керек, қаланың әрбір 

мектебінде жол жүру ережесі жеке пән 

ретінде оқытылады. Мысалы, бастауыш 

сы нып тарда 16 сағат оқытылса, орта буын 

сы ныптарға 10 сағат бөлінген.

Борис ФИСУНОВ, балалардың хирург-

травматолог дәрігері: 

– Ең ауыр жарақат жол-көлік 

оқиғасының салдарынан болады. Себебі 

жаяу жүргінші ең алдымен көліктен соққы 

алады. Содан соң жерге құлаған кезде 

бетін, қол-аяғын, арқасы мен жамбасын 

зақымдайды. 

 

Минзира ГАЙНУЛИНА, ата-ана: 



– Осы жағдай орын алмаса, ұлым 

бірінші сыныпқа барушы еді. Кешке 

жолдан өтіп бара жатқанда бір көлік 

жол ережесін бұзып, баламды қағып 

кетті. Енді қол-аяғы ісініп, басы ауырады. 

Сондықтан автокөлік жүргізушілері жолда 

абайлса деймін. 

Емдеу мекемесіне жыл сайын сәби 

жасынан бастап 14 жас аралығындағы 

300-ден астам жеткіншек жеткізіледі. 

Барлығы – жолда ауыр дәрежеде жарақат 

алғандар. 



Роллан КЕМЕРБАЙ, 

Семей 

ШАР


А

Бағдаршамға 

бағынуды ұмытпаңыз

Еліміз бойынша қыркүйектің 

1-і мен 10-ы аралығында жол-

көлік оқиғаларының салдарынан 

болатын балалар жарақатының 

алдын алу мақсатында 

«Абайлаңыз, бағдаршам!» атты 

онкүндік шара қолға алынды. 

Білім беру бөлімі мамандарының 

айтуынша, алғашқы жарты 

жылдың ішінде жол-көлік 

оқиғасының салдарынан 21 

жеткіншек түрлі дәрежеде 

жарақат алған. Олардың алтауы 

жол жүру ережелерін 

білмегендіктен жарақаттанған. 

Сонымен қатар Елбасы биылғы «Жаңа 

онжылдық, жаңа экономикалық өрлеу – 

Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері» атты 

Жолдауында да денсаулық саласына 

жете мән берді. Соның нәтижесі ретінде 

ҚР Денсаулық сақтау министрлігі 2011-

2015 жылдарға арналған «Саламатты Қа-

зақстан» мемлекеттік бағдарламасын әзір-

леді. Оны Үкімет қабылдады. «Сала матты 

Қазақстан» – тұтас елдің салауаттылығы 

үшін, бүкіл жұрттың саулығы үшін жұмыс 

істейтін бағдарлама. Аталған жоба бо-

йын ша денсаулық сақтау ісін тиімді ұйым-

дас 

тыру мәселелеріне, соның ішінде 



ау 

ру 


лардың алдын алу мен саламатты 

өмір салтын қалыптастыру жөніндегі іс-

ша 

раларға айрықша назар аударылған. 



Бағ дарлама нақты алты бағытты қамтып, 

сол бойынша жұмыс жасайды. Қысқасы, 

мем лекет өз азаматтарының денсаулығын 

бас ты байлық санайды.

Осы орайда «Назар» қазақ журналис-

тері нің қоғамдық қоры Алматы қаласында 

Елбасы Жолдауына қолдау білдіру мақса-

тын да «Салауатты өмір салты – басты бай-

лы ғымыз» атты акция өткізді. Акцияның 

бас 


ты мақсаты Елбасы Жолдауында ай-

т 

ыл 



ған басты бағыттарды елге түсіндіру 

және насихаттау болып табылады. Сон-

дай-ақ «Саламатты Қазақстан» бағдар-

ла  масының өмірге дендеп енуіне, ел ара-

сында елеулі насихатталуына үлес қосу. 

Ак 


цияға қатысушылар жұртшылықты 

адам денсаулығына кері әсерін тигізетін 

құ 

бы 


лыстардан арылып, салауатты өмір 

сал тын ұстануға шақырды. 



Берік АЛТАЙ

Газетіміздің 19 мамыр 2010 

жылғы №80 (306) санында 

«Үй үстінен үй тұрғызу кімге 

тиімді?» атты мақала жарық 

көрген болатын. Онда Алматы 

қаласында көпқабатты 

үйлердің үстіне мансард 

тұрғызу жайы сөз болған-

ды. Мақалада «құрылыс 

нормалары сақталмай, не 

болмаса сапасыз құрылыс 

материалдарының 

пайдалануы салдарынан 

төтенше жағдай орын 

алмай ма, ондай жағдайда 

тұрғындар мәселесі қалай 

шешіледі?» деген мәселе 

көтерілген болатын. Бірақ 

құрылыс мамандары 

мансард тұрғызу барысында 

барлық құрылыс нормалары 

сақталады, сондықтан төтенше 

оқиға орын алады деп дабыл 

қағу орынсыз екендігін айтып, 

сендірген болатын.

РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ҚОҒАМДЫҚ-САЯСИ АҚПАРАТТЫҚ ГАЗЕТ

№152 (378) 4.09.2010 жыл, сенбі                  



www.alashainasy.kz

4

e-mail: info@alashainasy.kz

НАРЫҚ

?

Б I Л Г I М   К Е Л Г Е Н   Б I Р   С Џ Р А Ћ

Б I Л Г I М   К Е Л Г Е Н   Б I Р   С Џ Р А Ћ

Төлқұжат дайындау мерзімі – екі ай



Тез арада төлқұжатымды ауыстыруым керек еді. Алайда бұрынғыдай 

жылдам дайындап беретін қызмет тоқтатылды деп естідім. Онда мен 

секілді асыққандар қайтеді?

Азамат ШЕРНИЯЗОВ

Иә, тамыздың соңғы аптасынан 

бас тап жеке куәлік пен төлқұжатты же-

дел дайындайтын қызмет тоқтатылды. 

Әділет министрлігі өкілдерінің айтуын-

ша, бұл – уақытша шара. Оған Астана 

мен Алматыдағы жеке куәлік пен төл-

құ жат дайындайтын зауыттар азамат-

тардан келіп түскен өтініштерді дер 

кезінде қанағаттандыра алмай отырға-

ны себеп болған. 

Әйтсе де егер қызмет бабымен іс-

са пар ға шұғыл түрде жол жүру қажет 

болса (немесе басқа да себептермен), 

онда Әділет басқармасына барып өтініш 

жазып, тиісті анықтамаларды өт кі зуге 

болады. Мұндай жағдайда төлқұжат 

дайындау мерзімі жедел детіледі. 

Ал асықпайтын азаматтар жеке 

басын куәландыратын құжаттары 

дайын болғанша екі ай күтеді. 

Рахат-лукум – кең тараған шығыс 

тәттісі. Батыста оны «түріктің рахаты» 

деп атайды. Түріктердің өзі оған 

«локум» деп ат қойған. Оны тұңғыш 

рет ХVІІІ ғасырда түрік кондитері Әли 

Махиддин Бекир ойлап тапқан. Аңыз 

бойынша Оттаман империясының 

сұлтаны елдегі аспаздарға өзгеше 

тәтті тағам ойлап табуға бұйрық бе-

ріп, көп әйелінің көңілін таппақ бо-

лып ты. Әли Махиддин ыстық қант 

шырынына крахмалды қосып, жайпақ 

ыдысқа құйып қояды. Қоспа қатқан 

соң, кішкентай бөліктерге кеседі. Осы 

бір қарапайым тәсіл кейінгі рахат-

лукум түрлерінің негізін қалады. Қазір 

бал, небір жаңғақ, жеміс, шоколад 

қосылған түрлері көп. Ал Әли Мухид-

диннің Ыстамбұлда ашқан дүкенінде 

әлі күнге дейін ұрпақтары саудасын 

жүргізеді екен. ХІХ ғасырда рахат-

лукум Батыс Еуропаға да жетті. Сөйтіп, 

шайқор ағылшындардың жеңсік асы-

на айналған. 

Па, шіркін, рахат-лукум..



Түркияға барып келген бір танысым рахат-лукум әкеп берді. Дәмі тіл 

үйіретін осы тағамды кім ойлап тапқан және оны неден жасайды екен?

Оңалгүл ТІЛЕКҚЫЗЫ

Басы 1-бетте

МӘСЕЛЕ


Б

А

С



ТАМА

С

ТАНДАР



Т

Қолда бар мәліметтерге жүгінсек, күр ке-

тауықтардың негізгі отаны Америка екендігін 

білеміз. Жергілікті тұрғындар алып құстарды 

осыдан 1000 жылдай уақыт бұрын қолға 

үйреткен көрінеді. Ал Испа ния ға ХVI ғасырда 

Христофор Колумбтың саяхаттарынан кейін 

ғана әкеліне бастаған деген дерек бар. 

Күркетауықтар – өте әдемі әрі алып

сонымен қатар өте ақылды үй құстары. 

Және адамға ұқсас ерекшеліктері де кезде-

сетін көрінеді. Мәселен, олар сіз бен біз 

секілді күйзеліс-қайғыға түседі. Мұндай 

кезде олар өліп қалған сияқтанып, тырп 

етпестен жататын көрінеді. Мамандар кейде 

бұл құстардың өз бастарын қатты нәр сеге 

соғып, өздерін өлтіретіндігін де жоққа шы-

ғар майды. Және бұл әдісті әбден өлгенше 

қайталай беретін көрінеді.

Владимир РОЗМЕТОВ, шаруашылық 

жетекшісі:

– Өткен жылдың күзінде мыңға 

жуық күркетауықты Тараз қаласынан 

сатып алып, Атырауға алып келдік. 

Оларға арнап арнайы «баспана» да 

тұрғызылды. Күркетауықтарды күтіп-

баптау үшін жергілікті тұрғындарды жұ-

мысқа тарттық. Құстарымыз Атыраудың 

ауа райына тез бейімделіп, үйреніп-ақ 

кетті. Қыстағы өңменіңнен өтер жел мен 

бет қаратпас аязда да далада жүргенді 

жақсы көреді. Тіпті кейбіреулері шарбақ 

төбелеріне шығып алып, қорасына кі-

ру ден бас тартып, далада түнеген жағ-

дайлар да кездесті. Тіпті бағушылардың 

қорқытып-үркіткенін де елеген жоқ. 

Әуелгі кезде бұлар далада қалып, үсіп 

өліп қала ма деген қауіп те болған. Бі-

рақ, бағымызға орай, аман-есен шық-

тық. Бірнеше рет күркетауықтарды қар 

да басып қалған, бірақ түк болмағандай 

қарды сілкіп тастап, жемдерін жей бе-

ре тін. Осындай жағдайлардан кейін 

олар 

ды жабық жерге кіргіземіз деп 

әуреленбейтін де болдық. 

Бір ғажабы, қыстың бет қаратпас аязы-

на шыдамдылық танытқан күркетауықтар 

Атыраудың 40 градустан асқан аңызағын 

ұнатпайды. Бұлар да адам секілді суды көп 

ішкенді жақсы көреді. «Бірақ күркетауықтар 

бойына ылғалды көп жинайтын болса, 

ден саулығына зиян келеді» дейді осы сала-

ның мамандары.

Шаруашылық мамандарының айтуына 

қарағанда, мұндағы күркетауықтардың 

саны алдағы уақытта он мыңнан аспақ. 

Және осы құстан алынатын ет көлемі де бұ-

йы р са 10 тоннаға жететін болады. Кезінде 

аймақты тауық етімен қамтамасыз етіп 

тұрған құс фермасының еңсесін көтере ал-

ма ғанымызбен, енді жұртшылық күрке-

тауық етінің де дәмін татпақ.



Жанар НИЗАМИ, Атырау

Осы мәселені анықтау үшін жақында 

«Асар ЛТД» ЖШС мен стандарттау саласы-

ның маманы Бекжан Махметтегі бірлесіп, 

Қазақ тағамтану академиясына арнайы хат 

жолдады. Хат мәтінінде мамандар «Е» то-

бын дағы тағамдардың нақты қай-қайсы-

сының құрамында шошқа етінің бар екенін 

анықтап беруді сұраған. Нәтижесінде Қа зақ 

тағамтану академиясы Дүниежүзілік ден-

сау лық сақтау ұйымы және БҰҰ  Университе-

тінің әріптестік орталықтарымен бірлесіп өз 

жауаптарын жазып, «Е» тобындағы тағам-

дар дың ешқайсысында шошқа етінің қос-

па сы жоқ екенін айтқан. Демек, тұрғындар-

дың «Е» таңбалы өнімдерді еш ойланбастан 

қолдана беруіне болады. Халал өнімдеріне 

деген халықтың түсінбеушілігі неден туын-

дап отыр? Біріншіден, бізде халал өнімдерін 

тұтыну жолдары туралы көбіне дін жолын-

дағы адамдар айтады. Ал оны пайдалану 

тур лы мамандар, дәрігерлер сирек сөз ете-

ді. Сондықтан халық бұл өнімдерді өз біл-

гені, естігені бойынша ғана сатып алады. 

Яғни насихат төмен. Екіншіден, елімізде 

халал стандартының нормативтік-құқық-

тық базасы жоқ. №57 комитет бұл өнімдер-

ді тек шошқа қоспасының бар-жоғына 

қарай анықтайды. Біз осы күнге дейін өзге 

елдердің стандарттарына сүйеніп жұмыс 

істеп келеміз. Бізде бұл саламен жұмыс 

істейтін мамандар жоқтың қасы. Б.Махмет-

те гінің сөзіне қарағанда, қазір халал стан-

дарты әзір тұр, тек оны жүзеге асыруға нұс-

қау ғана керек. Бүгінде еліміздің әр 

ай ма ғында халал сауда орындары, халал 

асханалар көбейіп келеді. Бір өкініштісі, 

олардың сапасы халал болғанымен, орна-

ласқан орны, сатушылардың бет-бейнесі 

адамның көңілін көншітпейді. Мұсылман 

елдерінде халал талапты тек өнімдерге 

ғана емес, сатушылардың өздеріне де қоя-

ды. Яғни сатушылар барлық жағынан таза 

болуы керек. Ал біздегі темекі шегіп алып 

жұмыс істейтін сатушыларды, халал дәрет-

ханасы жоқ дүкендерді көргенде, халал 

әлеміне деген сенім мен көзқарас бір сәтте 

өзгеріп сала береді.  



Нұрмұхаммед МАМЫРБЕКОВ

Өзімізде өндірілетін көмір неге өзімізде 

қымбат, шетелде арзан?!

Күркетауық шаруашылығы қолға алынды

«Е» таңбалы өнімдердің халал екені анықталды

Гүлжан КӨШЕРОВА

Ұсақ банктерді 

жапқаннан ұтамыз ба?

ҚАРЖЫ ЖҮЙЕСІ

Демек, қалғандары келесі жылдың 

шілдесіне дейін өздеріне қойылған талапты 

орындауға дайын болмаса, олар қысқар-

туға кетеді немесе шағын несиелік серіктес 

ретінде құрылады деген сөз. Мұндай 

жағдайда тағы бірін шетелдік банктер са-

тып алуы да ықтимал. Соған қарағанда 

келесі жылы 7-8 банкімізден айырылып 

қалатын түріміз бар. Осы жағынан алғанда, 

депутаттың айтып отырған сөзінің жаны 

бар секілді. 

Тура осы талапты орындай алуға шама-

сы жоқ «Мастербанк» жақында «Мастер-

Кредит» несиелік серіктестігі болып құрыл-

ған болатын. Мән-жайға егжей-тегжей 

тоқталар болсақ, аталған банк 2007 жылы 

күзде ресми түрде біздің қаржы секторында 

жұмыс істеуге рұқсат алған. Оны ресейлік 

«УРСА банктің» қожайыны Игорь Ким 

ашқан. Ол кезде «Мастербанктің» бастапқы 

капиталы 2 миллиард теңгені құраған. 

Негізі, ол екі мемлекеттің интеграциялық 

процестері шеңберінде қазақстандық және 

ресейлік компаниялардың жобаларына 

қызмет көрсетіп, әмбебап банк ретінде 

өзін танытады деп жоспарланған. Алайда 

осыған дейін біраз уақыт бұрын бұл банк 

өзінің мекенжайын Алматыдан Қаскелеңге 

ауыстырған. Оған Қаржылық қадағалау 

агенттігінің біраз уақыт бұрын енгізген 

талап тары ықпал еткен. Яғни ол бойынша 

біздегі банктердің жалпы капиталы 5 

миллиард теңгеден төмен болмауы керек. 

Ал аймақтық банктерге бұл шектеу 2 мил-

лиард теңге болып белгіленген. Бірақ 

араға көп уақыт салмай мұндағы цифрлар 

тағы екі есеге өсіп шыға келді. Енді аймақ-

тан арыға қашып ешқайда бара алмай-

тынын білген «Мастербанкке» өзін банк 

ретінде жойып, несиелік серіктес ретінде 

қайта құрылымдалуына тура келген.

Сондай-ақ Қаржылық қадағалау агент-

тігінің жеке капитал көлемін 5 миллиард 

теңгеге жеткізу жөніндегі талапты орын-

дауға «Метробанк» пен «Данабанк» дайын 

еместіктерін мәлімдеуде. 

Қалай дегенмен де Қаржылық қада-

ғалау агенттігінің өзі осы және тағы бірқа-

тар шараны қабылдауға экономикалық 

дағдарыстан кейінгі қаржы секторында 

тұрақтылықты қамтамасыз ету мақсаты 

итер мелегенін айтады. Осылайша үстіміз-

дегі аптада қаржы нарығындағы реттеуге 

байланысты заңға енгізілген түзетулермен 

және өзгертулермен Үкімет өкілдерін та-

ныс тырған агенттіктің төрайымы Е. Бах му-

това олардың тарапынан қолдау алып та 

үлгерді. Оның ішінде ірі бизнес қатысушысы 

жоқ банктердің жеке тұлғаларды салым 

салуға тартуға құқығы жоқ деген пунктер 

де бар. 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет