Балашт ү с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы
сурет . Адамның тыныс жүйесі (мұрын, ауыз және көмей қуысының сагитальды кесіндісі)
жүктеу/скачать 16,27 Mb. Pdf көрінісі
|
Б Түсіпқалиев Балалар ауруының пропедевтикасы
| 48 сурет
. Адамның тыныс жүйесі (мұрын, ауыз және көмей қуысының сагитальды кесіндісі): 1 – мұрын қуысы; 2 – ауыз қуысы; 3 – көмей; 4 – кеңірдек; 5 – сол бас бронх; 6 – сол өкпе; 7 – оң өкпе 8 – сегментарлық бронхтар; 9 – оң өкпе артериясы; 10 – оң өкпе венасы; 11 – оң бас бронх; 12 – жұтқыншақ; 13 – мұрын жұтқыншақ жолы. Одан соң, бөлік бронхтары сегментті бронхтарға бөлінеді. Әрбір сегмент конус немесе ұшы өкпенің түбіріне бағышталған пирамида тәріздес болады. Жаңа туған баланың өкпесінің сегменттік құрылысы жақсы жетілген. Оң өкпеде 10 сегмент, сол өкпе 9 сегмент болады (49- сурет) Жоғарғы сол және оң бөліктер 3 сегментке бөлінеді. Жоғарғы ұшты – 1, жоғарғы артқы – 2 және жоғарғы алдыңғы – 1. Ортаңғы оң бөлік – орта бүйірлі (4), арт жақта орналасқан және ортаңғы алдыңғы (5) медиальды орналасады. Сол өкпенің ортаңғы бөлігіне 2 сегменттен тұратын жоғарғы тілді (4) және төменгі тілді (5), тіл тәріздес сегмент сәйкес келеді. Оң өкпенің төменгі бөлігі 5 сегменттен тұрады. Базальды- ұшты (6), базальды-медиальды (7), бүйірлі-алдыңғы (8), базальды бүйірлі (9) және базальды артқы (10). 187 Сол өкпенің төменгі бөлігі 4 сегментке бөлінеді: базальды-ұшты (6), базальды- алдыңғы (8), базальды - бүйірлі (9) және базальды - артқы (10). 49 сурет. Өкпелердің сегменттік құрылысы Балаларда көбіне белгілі бір сегменттердің қабынуы жиі кездеседі. Ол желдену (вентилляция) ерекшеліктеріне, бронхтардың, дренажды (функциясына) қызметіне байланысты болады. Ал, оған секреттің жүруі және инфекцияның түсуі байланысты болады. Базальды ұшты сегмент (6) жиі қабынады, себебі ол біршама бөлектене шеткері орналасқан, оның бронхы басқа сегменттердікінен жоғарырақ бөлектене шығып, тіке бұрыш жасап, алдына қарай бұрылады. Бұл (6) сегменттің бронхтың дренажын қиындатып жібереді. 2 және 10 сегменттерде осыған ұқсас келеді. Сондықтан, омыртқа маңындағы (паравертебральды) пневмониялар жиі кездеседі. «Орта бөлік синдромы» – орта бүйірлі (4) және орта алдыңғы (5) сегментті бронхтар, бронх, өкпе, лимфа түйіндерінің аймағында орналасқан. Олардың қуысы тар, ұзын және тіке бағытанып бөлінеді. Сондықтан, бронхтар үлкейген лимфа түйіндерімен оңай басылынып қалады. Жас нәрестелердің плеврасы (көкіректің ішкі бетін астарлап тұратын сірі қабық) жұқа, плевра қуысы оңай ысырылып тасталады. Орталық көкірек қуысы балаларда, ересектерге қарағанда, көлемділеу келеді. Оның жоғарғы бөлігінде трахея, ірі бронхтар, қалқанша без, лимфа түйіндері, артериялар, ірі нерв сабақтары, төменгі бөлігінде жүрек, тамырлар және нервтер орналасады. 188 |