Бұқар жырау. S – Specific



бет3/4
Дата11.12.2023
өлшемі21,88 Kb.
#137125
1   2   3   4
A – Achievable:
1. «Қобыз бен найза. 15-18 ғасырлардағы қазақ ақын-жыраулары туралы әнгіме» (Қобыз мен найза. Қазақ ақын-жырауларының XV-XVIII ғасырлардағы жырлары):

  • Авторы: М.Мағауин, аударма В.Косенко.

  • Басылым: 5-ші басылым (5-ші басылым).

  • Шыққан жылы: 2003 ж.

  • Баспагері: Алматы: Мектеп.

  • Көлемі: 173 бет.

  • Серия: Жетіші сөз / А.Таловикова сериясы.

  • ISBN: 9965-16-507-6.

2. «Бұқар жырау мен Мәшүр Жүсіп мұрасы және қазақ руханияты: ғылымы жынақ» (Бұқар жырау мен Мәшүр Жүсіптің рухани мұрасы және қазақ рухани мәдениеті: ғылыми еңбектер жинағы):

  • Шыққан жылы: 2009 ж.

  • Баспасы: «Болашақ-баспа», Қарағанды.

  • Көлемі: 442 бет.

3. «Тарихи тұлғалар. Танымдық – көпшілік басылым» (Тарихи тұлғалар. Студенттер мен қалың оқырманға арналған танымал басылым):

  • Авторлары: Тоғысбаев Б.Сужикова А.

  • Шыққан жылы: 2009 ж.

  • Баспагері: «Алматыкітап баспасы».

  • ISBN: 978-601-01-0268-2.

4. «Мейірманова Г.А. Қазақтар арасындағы қарым-қатынас мәдениеті: дәстүрлі этикеттің трансформациясы» (дәстүрлі этикет трансформациясы):

  • Диссертация қорғаған жылы: 2009 ж.

  • Электрондық ресурс: http: / — /www.dissercat.com/content/kultura-obshcheniya-u-kazakhov-transformation-traditsionnogo-etiketa-0



R – Relevant:
Бұқар жырау шығармашылығының қазақ мәдениеті мен әдебиетіндегі маңызын асыра бағалау мүмкін емес. Оның өлеңдері интеллектуалдық поэзияның көрнекті үлгісі ғана емес, сонымен бірге өз дәуірінің рухы мен оқиғаларын көрсететін құнды тарихи мұра болып табылады.

  • Мәдени мұраны сақтау: Бұқар жыраудың шығармашылығы қазақ мәдени мұрасының құрамдас бөлігі. Оның өлеңдері тек тілдік сұлулықты ғана емес, ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан терең мәдени және әлеуметтік құндылықтарды да жеткізеді.

  • Парасат пен адамгершілік: Бұқар жыраудың өлеңдері даналық пен адамгершілікке толы. Оның ілімдері мен кеңестері өмірлік жағдайларға, әлеуметтік мәселелерге және моральдық ұстанымдарға қатысты. Мұндай сабақтар өзекті болып қала береді және уақыт бойы адамдарды шабыттандырады.

  • Қоғамдық мәні: Бұқар жырау өз дәуірінің қоғамдық өміріне белсене араласқан, өлеңдерінде әлеуметтік мәселелерді жиі қозғап, әділдік, ынтымақ, азаматтық жауапкершілік туралы ой қозғайды.

  • Философиялық үлесі: Бұқар жыраудың шығармашылығы адам болмысының, табиғат пен қоғамның терең қырларына бойлайтын философиялық сипатқа ие. Оның өлеңдерінде өмірдің мәні, уақыт, тағдыр туралы сұрақтар көтеріледі.

  • Замандастарға шабыт: Ақиқатқа ұмтылу, туған жерге деген сүйіспеншілік, әділдік үшін күрес – Бұқар жырау қозғаған осы тақырыптар өзектілігін сақтап, замандастарын өзін-өзі дамытуға, қоғамға қызмет етуге баулиды.

Бұқар жыраудың шығармашылығы, әсіресе, «Асқар таудың өлгені» өлеңінде терең даналық пен өнегелі тағылыммен, мінез-құлық үлгілерімен байытылған.
Өлеңдерінде табиғат құбылыстарына терең бойлай отырып, Бұқар жырау барлық нәрсенің өзгермеуі, өтіп кетуі туралы ойды білдіреді. Оның қоятын сұрағы: «Өлмегенде не өлмейді?», «Жақсының аты өлмейді, ғалымның хаты өлмейді». Бұл философиялық ой тектілік пен даналық рухтандырылған шынайы құндылықтар бұл дүниеден кеткеннен кейін де өзектілігін сақтайтынын көрсетеді.
Бұқар жырау да өлеңдерінде адам өмірінің сан алуан кезеңдеріне тоқталып, жастық шақ, есею, қарттықты суреттейтін өрнектер жасайды. «Жиырма деген жасыңыз», «Сен он бір жасында» («Жүз жасарсың») сияқты өлеңдерінде өмірдің әр кезеңінің ерекшеліктерін мейіріммен, даналықпен жеткізеді, бөліседі. уақыттың өтуі туралы көзқарасы.
Бұқар жырау өз заманының әлеуметтік жақтарын да атап өтеді. Оның өлеңдері жоңғар, қытай сияқты сыртқы қауіп-қатерлерге қарсы күресте қазақ халқының бірігуінің маңыздылығын айғақтайды. Ел тәуелсіздігін көздің қарашығындай сақтап, оның тұтастығы үшін күресудің маңыздылығын айта отырып, бірлікке шақырады.
Сөйтіп, Бұқар жыраудың шығармашылығы өз заманының айнасы ғана емес, замандастары мен келешек ұрпаққа тағылым, үлгі-өнеге болды. Оның өлеңдері қазақ әдебиетінде өшпес із қалдырып, тектіліктің, парасаттылықтың, бірліктің маңыздылығын еске түсіріп, есімізге салады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет