«басқару психологиясы»

мәнсіз сыртқы әсерлерге қателік жіберіп көңілін бұрады. Жиілеген контактісіз, жалғыз істеген 
жұмысы сәтті болады. Маңызды болып табылатын-көңіл-күй. Сондықтан да басшы немесе 
жұмыстағы жолдастары бұл темперамент типіне дер кезінде қолдау жасап, көмек көрсетуі аса 
маңызды.Тек сондай қолдау ала отырып,меланхолик жұмысын сәтті орындайды. 
Меланхолик типіндегі адамның психикалық белсенділігі төмен, қозғалыста баяу, сөйлеу 
моторикасында ұстамдылығымен және тез шаршағыштығымен мінезделеді. Меланхолик өзінің 
жоғары эмоционалды сезімталдылығымен ерекшеленеді. Жағымсыз жағдайларда меланхоликтерде 
тым жоғары эмоционалды жарақаттану, тұйықтық, жатырқаушылық туындауы мүмкін. 
Меланхоликтер аса ренжігіш, әсерленгіш жандар. Мимика мен қозғалыстары оларда мәнерлі емес, 
дауыстары тынш, ақырын,баяу. Бар дауысымен аңда санда ғана күледі,олардың белсенділігі 
төмен, қиыншылықтарға төзімсіз, жұмыс жасау қабілеттңлңгң де төмен. Еүшті және ұзақ уақытты 
қысым оларда әрекеттін баяулылығына әкеледі, содан соң әрекеті тоқтатылады.Мұндай кезде тез 
шаршайды. 
Бұл адамдар тұйықтыққа бейім, аз танитын адамдардан қарым-қатынас орнатудан 
қашқалақтап, жаңа, танымайтын адамдардан алшақ жүреді. Қиын сәттерде шешім қабылдауы 
баяу. Жаңа орынға келгенде ыңғайсыздық танытады. Алайда,үйреншікті, өзіне таныс коллективте, 
меланхоликтер тапсырылған істі сәтті атқарады. 
Қиыншылықты жеңуде табандылық көрсетеді. Олардың еңбектері көбінесе жоғары 
сезімталдылықты, ойлануды, байқауды қажет ететін жерлерде көрінеді.Меланхоликтердің өзін- 
өзі бағалауы төмен,сондықтан да өзінде мүмкіндіктерді толығымен көрсетуде кедергі 
келтіреді.Төмен бағалауы, меланхоликтердеосы мүмкіндіктерді шыңдауға ғана емес, сонымен 
қосы дамуына кедергі келтіреді. Тіпті олар белгілі бір нәтижеге жеткеннің өзінде де, осы 
жағымды жағдайды кездейслқ деп санайды. 
Төмен бағалау ішкі дискомфорттың себебі немесе ішкі конфликтінің пайда болуының бірден 
бір себебі болуы мүмкін. Басқа адамдарға қатысты меланхоликтер көбіне жұмсақ, әдепті, 
кішіпейіл,ықыласты және осы сапаларды жылдам оңай таба біледі. Қызба мінезді меланхолик 
типіндегі менеджер жоғары сезімталдылық пен психикалық процестің қозғалмалылығымен 
мінезделеді,басшылық нұсқауларына жылдам әсерленгіш,қоғамдық жұмыстарда белсенділігімен, 
жақсы идея шығарушы, диспут жүргізуші адамдар типі. Тыныш жағдайларда үнемі әрекетке 
дайын болады,сонымен қоса оларда импульсивтілік, ойланбай істелетін әрекеттерге 
жақын,дөрекіліктің көрінуі деген сияқты жағымсыз сапалары болуы мүмкін. Сенімсіздік болуы 
мүмкін,тіпті басшылық алдында қорқыныш болуы мүмкін, жаңа тапсырма алу алдында 
уайымдайды, үлкен күшпен орындайды, басқа менеджерлермен келіспей қалуы да мүмкін. Әлсіз 
меланхолик типіне ие менеджер адалдылығымен,зейінділігімен, тырысуымен ерекшеленеді. Оның 
қасиетіне орындаушылық, жоғары жауапкершілік, принциптілік, әділеттілік, қоластындағыларға 
сыпайылылық, сыншылдық пен өзіне сын көзбен қарау тән. Оларды кейде мейірімді, жақсы дос, 
коллектив жаны деп те атайды. Қарапайым кемшіліктер арасында әрекетте және қарым-қатынаста 
тез шаршағыш, шешім қабылдай алмау мен байқампаздық, тұйықтық, өзге пікіріне 
берілгіш,пессимизм және қасарғыштық сияқты сапаларын көруге болады. 
Оқшау мінезді меланхолик темпераментті менеджерлерге үйреншікті тапсырмаларды 
орындауда ұқыптылық пен іждахаттық тән.Көңіл –күйі бірқалыпты,кішіпейілділік, әдептілік,өзіне 
сын көзбен қараушылық пен достықта тұрақтылық тән. Қоластындағылармен ережелік қарым-
қатынаста ұстанады, дауласуы сирек, конфликтілерге қатыспайды, қоластындағылардың 
өтініштеріне көңіл бөледі, мақтанышты байсалды қабылдайды, өзінің әрекетін мұқият талдап 
барып қана жасайды. Оның мынадай кемшіліктері болуы мүмкін: бір әрекет түрінен екінші әрекет 
түріне ауысуды қиыншылықтардың тууы, қиын жағдайларда сенімсіздік болуы мүмкін, 
реакцияның тоқтап қалуы,оқуда пассивтілік,шешім қабылдай алмау, қауіпті жағдайларда 
бастамалардың болмауы,коллектив ойына қызықпаушылық, бастықтардың сынын көтере 
алмау,салғырттық пен еріншектік болуы мүмкін. 

жүктеу/скачать 0,86 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: