Жүкті жеткізуге байланысты экспедициялық операциялардың көлемі мен құрамы бұл жүк тасымалдау кезінде мәнді түрде бейнелейтін белгілі бір өнімді сатып алу-сату шартының мазмұны мен талаптарымен анықталады. Сондықтан, келісім-шартты әзірлеу сатысында да экспедитордың көлік түрін таңдау, жеткізудің негізгі шарттары, ыдыстар мен қаптамалардың сипаты, сатушының келісім-шартына қосу үшін тауарды қабылдау және жеткізу тәртібі туралы кеңестері. жазбаша ұсыныс – ұсыныс немесе сатып алушының өтінішінде (тапсырында) үлкен маңызға ие.
Заңда сатып алу-сату шарты Ч. Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің 30-бабында сатып алу-сату шартының шарттың мәні, сатушының тауарды беру жөніндегі міндеті, кездейсоқ жоғалу қаупін беру және сатып алу-сату шартының негізгі талаптарын реттейтін нормалар ретімен белгіленген. тауардың бүлінуі, тауардың саны мен сапасы, олардың толықтығы, тауардың ыдысы мен орамы, сатып алушының тауарды қабылдау және оның ақысын төлеу міндеті, тауарды сақтандыру.
Сатып алу-сату шарты тауарларды жеткізу және қажет болған жағдайда тауарларға теңестірілетін ілеспе қызметтер бойынша коммерциялық мәміленің ең кең тараған түрі болып табылады.
Шарт екі тарап – сатушы мен сатып алушы болған кезде жасалған болып есептеледі
сауда мәмілесінде оның барлық маңызды шарттары бойынша келісімге келді.
Өнерде. 454 б. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексінің 30-бабында сатып алу-сату шарты анықталған, оған сәйкес сатушы сатып алушының меншігіне тауарды беруге міндеттенеді, ал соңғысы өз кезегінде тауарды қабылдауға және белгіленген бағаны төлеуге міндеттенеді. ол үшін. Барлық жағдайларда тараптар сатып алу-сату шартының мәні мен шарттарын дербес анықтайды. Тауарды сатып алу-сату шартының талаптары, егер тауардың атауы мен саны шарттан белгiленуi мүмкiн болса, келiсiлген болып есептеледi (ҚР АК 455-бап, 30-тарау).
Шартта шарт тараптарының қайсысы нақты белгіленуі керек: тасымалдауды ұйымдастыру бойынша міндеттемелерді өзіне алады; тауарлардың бір нүктеден екінші нүктеге өтуіне ақы төлейді; жоғарыда аталған операциялар орындалмаған жағдайда тәуекелді көтереді; тауардың жоғалу немесе бүліну қаупін көтереді
тасымалдау; салық, кеден, банк, почта-телеграф шығыстарын және басқа да төлемдерді төлейді.
Сонымен қатар, сатып алу-сату шартында тауарға меншік құқығының сатушыдан сатып алушыға қай жерде, қашан және қандай нысанда өтетіндігі міндетті түрде көрсетілуі керек.
Коммерциялық тәжірибеде сатып алу-сату шартының келесі түрлерін ажырату әдетке айналған.
Бір жолғы жеткізу шарты(біржолғы келісім-шарт) – белгілі бір күнге немесе белгілі бір мерзімде (уақыт мерзімі) өнімді жеткізуді көздейтін біржолғы шарт (мәміле).
Келісімшарттың бұл түрі бойынша жеткізу көрсетілген мерзім ішінде бір немесе бірнеше рет жүзеге асырылады. Қабылданған міндеттемелерді орындағаннан кейін тараптар арасындағы құқықтық қатынас пен шарттың өзі тоқтатылады.
Мерзімді жеткізу шарты- шарт талаптарында белгіленген мерзім ішінде белгілі бір мөлшерді немесе тауар партиясын жүйелі түрде мерзімді жеткізуді көздейтін шарт. Әдетте, бұл өнеркәсіптік шикізат пен жартылай фабрикаттарды – көмірді, мұнайды, табиғи газды, руданы, целлюлоза-қағаз өнімдерін, азық-түлікті жеткізу. Қысқа мерзімді (әдетте 1 жыл) және ұзақ мерзімді (5-10, кейде 15-20 жыл) келісімшарттар бар.
Халықаралық саудада сатып алу-сату шартының үш маңызды белгісі бар:
келісім-шарт тараптары әртүрлі елдердің заңды тұлғалары болғандықтан, келісім-шартта даулар қай жерде және қандай заң бойынша – сатушы, сатып алушы немесе үшінші елдің елінде және заңы бойынша қаралатынын анықтау керек;
халықаралық сатып алу-сату шартын ресімдеу тауарлардың шекарадан өтуі керектігін білдіреді, сондықтан шарт тараптары сатушы, сатып алушы елінің кеден заңнамасын жалпы білуі, ескеруі және оны қатаң сақтауы керек және, қажет болған жағдайда, олар арқылы үшінші елдер
транзит жүзеге асырылады, кедендік төлемдер мен алымдарды төлеуге, қажетті кедендік құжаттарды беруге;
мәміле халықаралық сипатта болғандықтан, тараптар келісіп, шартта тауар бағасының валютасын: сатушының, сатып алушының валютасын немесе үшінші елдің еркін айырбасталатын валютасын нақты анықтауы керек.
Тауарларды сатудың халықаралық шартында мыналар бар
негізгімақалалар:
Анықтама және терминдер.
Шарттың мәні мен объектісі (тауардың атауы мен саны).
Жеткізу уақыты мен орны.
Жеткізудің негізгі шарттары.
Бағасы және жеткізудің жалпы құны.
Жеңілдіктер мен жеңілдіктер.
Төлемнің шарттары, мерзімі және тәртібі (өзара есеп айырысу).
Валюталық тәуекелдер.
Тауарларды жеткізу және қабылдау тәртібі.
Тауардың сапасы мен санын анықтау жолдары.
Тасымалдау шарттары.
Сақтандыру шарттары.
Меншік құқығын беру шарттары (титул).
Бақылау және тексерулер.
Кепілдіктер және қызмет көрсету шарттары.
Шартты қайта бөлу және жауапкершілік шарасы.
Талаптар мен санкциялар.
Дауларды шешу.
Форс-мажорлық жағдайлар (форс-мажор).
Қолданыстағы заң және шартты түсіндіру.
Тараптардың заңды мекенжайлары және банктік деректемелері.
Сатушы мен сатып алушының қолдары. Сатып алу-сату шартының тараптары – сатушы мен сатып алушы