Форма түзетін суффикстер — өткен шақ

2.2. Сөз түбіріне кіріккен қосымшалардың қызметі

1. 
   Алғашқы қосымшалардың дені бір фонемді болған және көп жағдайда жалғыз дауыссыз дыбыстан құралған, мағынасы жағынан жіктелмеген, дауысты дыбыстан болған қосымшалар кейін элизия құбылыстарының ықпалымен тұлғасы әр түрлі, бірақ мағынасы синонимдес қосымшаларға ажырған;
   
2. 
   Дауысты дыбыстар бірнеше дауыссыз дыбыстан құралған қосымшаларды түбірмен байланыстырушы дәнекер қызметін атқарумен қатар, кей реттерде мағына ажыратушы қызмет те атқарған;
   
3. 
   Дауысты дыбыстан болған қосымша түбір мен негіздің дыбысталу сапасына қарай бір қосымшаның варианттары ретінде қолданылған әрі ол әр тілдің дыбыстық құрамына, ерекшелігіне қарай түрліше сипатта орныққан;
   
4. 
   Қазіргі тілдегі көп консонантты қосымшалар генезисі жағынан бірнеше жалаң қосымшаның бірігуі мен кірігуінен жасалған күрделі тұлғалар;
   
5. 
   Алғаш қалыптасу кезеңінде жалаң қосымшалар мағыналық жағынан синкретті болып, кейін тұлғалық жағынан, мағыналық жіктеліске ұшыраған;
   
6. 
   Қазіргі қосымшалардың тек аз ғана тобы генетикалық тұрғыдан дербес сөздерге барып тіреледі. Өйткені, қосымшалардың дені негізінен флексия жолымен пайда болған.
   

1. 
   –л, -ла (-лар) – көптік-жинақтау көрсеткіші (жалпытүркі. ата-л, қар. –балқ. ата-ла «ата-лар»,қаз.үйлер, Абайлар);
   
2. 
   –ла/-ле – дүркінділік мәнді етістік тудырушы жұрнақ (қаз. сабала, гүлде);
   
3. 
   –лы/-лі – қатыстық сын есім тудырушы қосымша (атты, сулы,балалы);
   
4. 
   –лық/лік – зат, сын есім тудырушы жұрнақ (балалық, қалалық, егіндік);
   
5. 
   –лақ/-дақ – молдық, көптік мән білдіруші жұрнақ (тастақ, шаңдақ);
   
6. 
   –л – кішірейту, солғындық мәнді қосымша (қызыл, ақшыл);