ІV Пайдалы және зиянды заттар мен ағзалар (6 сағат)
Ауладағы қоқыстар, олардың зияны. Қоқыс заттардың түрлері және қордалануы. Ӛндірістік, ауылшаруашылығының қалдықтары және
тұрмыстық қоқыстар. Қоқыстардан тазалаудың маңызы. Сенбіліктер және оның рӛлі.
Пайдалы және зиянды ӛсімдіктер туралы ұғымдар. Арамшӛптер. Улы ӛсімдіктер. Сақтық шаралары. Пайдалы ӛсімдіктерді қорғау.
Пайдалы және зиянды жануарлар туралы ұғымдар. Пайдалы жәндіктер. Оларды қорғаудың қажеттілігі. Зиянды жәндіктер. Олардың табиғаттағы рӛлі. Жабайы аңдар мен құстар. Үй құстары. Жыртқыш құстар. Жыл құстары.
Улы және адам баласына қауіпті жәндіктер. Үйдегі жәндіктер. Улы жәндіктерден сақтану жолдары.
Жойылып бара жатқан құстар мен жануарлар туралы түсініктер. Құстарды, жануарларды қорғау қажеттілігі. Тірі ағзаларды қорғауды ұйымдастыру жолдары. Алғашқы экологиялық зерттеулер.
сарамандық сабақ. Үйде, аулада және табиғатта кездесетін пайдалы және зиянды жануарлар мен құстарды анықтаңдар.
V Табиғи қорлар және экология (8 сағат)
Табиғаттағы қорлар туралы түсініктер. Табиғи қорлардың адам үшін қажеттілігі.
Ауа, оның тіршілік үшін маңызы және қорғау жолдары. Ауаның сапасы. Ауаның ластануы. Ластағыш заттар. Табиғи ластану кӛздері. Адамның іс-әрекетінен ауаның ластануы.
Су қорлары. Жақын маңдағы ӛзендер мен кӛлдер. Судың сапасы. Судың ластануы мен себептері. Ластағыш заттар. Тұрмыстық лас сулар. Суды қорғау туралы түсініктер.
Топырақ туралы түсініктер. Топырақ қорлары. Топырақтың адам және тіршілік үшін маңызы. "Топырақ-ӛсімдік-жануар" арасындағы байланыстар. Топырақтың ластануы мен тозуы.
Ӛсімдіктер-табиғат қорлары. Орман-ел байлығы. Жасыл ӛсімдіктердің тіршіліктегі маңызы. Сирек кездесетін ӛсімдіктер. Ӛсімдіктерді қорғаудың қажеттілігі.
Жануарлар-табиғат қорлары. Сирек кездесетін жануарлар. Жануарларды қорғау қажеттілігі. Жануарларды қорғаудың алғашқы сатылары. Құстарды қорғаудың маңызы.
