Осылайша, феноменология тазартушылық қозғалысы рөлін атқарды: ол философияның өз-өзін тұйық, оқшауланған, өзін-өзі жетімді сферада іздеп табуға ұмтылған дәстүріне радикалды түрде қарсы тұрды. Өйткені теориялық дүниенің, тиістінің- нағыз, нақты дүниеден жоғары қойылуы XIX ғасырдың екінші жартысында қатты қиындап, және, әсіресе өзін-өзі жетімділік теориясы мен бұл теорияға бағынбайтын алшақтық диссонанс күшейе түскен XX ғасырда мүмкін болмады.
Сондықтан феноменология «нақты, шын дүниеге бет бұру» туралы девизді ұстанып: өмірдің бастапқы шын мән-мағынасын табу, сусып, жалт беретін шын дүниені бейнелеу талпынысына айналды. Гуссерль өзінің философиялық рухы бойынша картезиандық екенін анық айтқан болатын. Оның адам мәселесін және ең алдымен сана мәселесін саралауда Декарт мұрасы, картезиандық тәсіддер негіз болған еңбегінің бірі дәл осылай аталады («Картезианские размышления»).
