Ббк 36. 82 я 73 а 89 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»
жүктеу/скачать 9,2 Mb. Pdf көрінісі
|
| Қуыстылығы.
Сусымалы қоспадағы негізгі
өнім бөлшектерінің арасындағы қуыстарда ауа болады. Пайыз бойынша сусымалы масса иеленетін жалпы көлем бойынша пайызбен белгіленген ауа қуыстарының қосынды көлемі қуыстылығы деп аталады. Оны мына формуламен анықтайды: %, 100
1 2 1 V V V V c
мұнда: V 1 – қоспа иеленген жалпы көлем, м 3 ;
2 - бөлшектер иеленген (қуыссыз) көлем, м 3 .
ірілігі, пішіні мен бетіне байланысты. Қабықты дақылдардың қуыстылығының көп болуы олардың көлемдік салмағының аз болуынан, өйткені қабықтарды көп сақтайтындықтан қабық пен өзегі арасындағы қуыстар ауамен толтырылған. Қуыстылық сусымалы қоспаның жылу өткізгіштік жəне ылғал тартқыштық қасиеттеріне, əсіресе, сақтау кезінде көп əсер етеді.
352
Аэродинамикалық қасиеттері електе бөлінбей қалатын жеңіл шөп-шалаң қоспаларынан шикізатты тазалауда кең қолданылады. Бұндай қоспаларды өнімге ауа толқынымен əсер етіп тазалайды. Ауа толқынымен дəндерден қоспаларды тазалау бөлшектің қалқушылығына негізделген. Қалқушылық – бөлшектің ауа ағымына қарсылық көрсету қасиеті. Бөлшек өлшенген күйінде болатын ауаның жылдамдығы қалқу жылдамдығы деп аталады. Дəнді дақылдардың (бидай, қара бидай, арпа, сұлы, жүгері) негізгі түрлерінің қалқу жылдамдығы орташа 8-ден 13,5 м/с дейін, ал қалқушылық коэффициенті – 0,043-тен 0,118-ге дейін ауытқиды. Қалқушылық коэффициентін мына формуламен анықтайды (см 2 /г):
, G F
мұнда: F – бөлшектің ең көп алаңы, см 2 ; G – бөлшектің салмағы, г. Берілген өнім түрінің қалқу жылдамдығынан жоғары ауа ағымының жылдамдығында негізгі өнім қоспамен бірге ауаға кетеді.
маңызы зор, өйткені ағу құбырының еңістігі үйкелу бұрышына, ал сыйымдылықтың толу коэффициенті – табиғи құлама бұрышқа байланысты. Сусымалы материалдардың ішкі үйкелу коэффициенті. Ішкі үйкелу коэффициенті əртекті материалдардың араласу үдерісіне, яғни қоспаның біркелкілігіне əсер етеді. Көптеген құрауыштар үшін ол 0,30 – 0,50 тең. Ішкі үйкелу коэффициентіне ылғалдылық белгілі əсер етеді. Ылғалдылық өскен сайын, ішкі үйкелу коэффициенті де өседі. Сусымалы қоспаның өздігінен сұрыпталуы бір-бірінен шамасы, пішіні жəне тығыздығы бойынша айрмашылығы бар сусымалы қоспаның бөлшектерінің біркелкі таралуының бұзылуы нəтижесінде жүреді. Бұл құбылыс вагон, автокөлікке бос күйде тиеп, тасымалдағанда əртекті қоспаның шашырауында байқалады, ірі жəне жеңіл бөлшектер бетіне шығып, ал ұсақтары ірілердің арасында қалып, қоспаның төменгі қабатына топталады. 353
Құрама жемдегі құрауыштардың біркелкі таралмауы зауытта жүргізілген араласу үдерісін бұзады, ал сондай құрама жеммен малды азықтандыру ешқандай нəтиже бермейді . Минералды шикізаттың технологиялық қасиеттері. Бор мен тұздың сусымалы қасиеттерінің өзгеруіне ылғал сақтау мөлшері көп əсер етеді. Тұз бен ұнтақталған бор сақтау үдерісінде ылғалдылығының өсуінен жабысып, өндіріске берер алдында қайтадан қопсыту мен ұнтақтауды қажет ететін шығын тудырады. Ылғалдылығы жоғарылаған сайын бор мен тұз сусымалылығын жояды, соның нəтижесінде електе тұрып қалып, жабдықтың өнімділігін төмендетеді, меншікті электр шығыны жоғарылап, мөлшерлеу дəлдігі бұзылады. Бор мен əсіресе, тұздың су сіңіргіштік қасиеті жоғары, сондықтан оларды құрғақ, жабық қоймада сақтайды. Тұздың технологиялық қасиетін жақсарту үшін, егер оның ылғалдығы 0,5 %-дан асса, кептіреді, Бордың ылғалдығы 10%-дан асса, оны да кептіреді. Мелассаның технологиялық қасиеттері. Мелассаның құрама жемде біркелкі таралуына əсер ететін негізгі физикалық қасиеті – тұтқырлығы. Температура жоғарылаған сайын тұтқырлығы азаяды. Тұтқырлықты анықтау үшін меншікті тұтқырлық М мен
көрсеткішін қолданады. Бұл алынған сұйықтық тұтқырлығының М сұй
сол температурадағы судың тұтқырлығына М су қатынасы: су суй мен М М М
Меласса қыздыру температурасы 50 0 С болғанда ең аз тұтқырлықты иеленеді. 55 0 С
жоғарыда карамельдену үдерісі басталып, меласса қатты күйге көшеді. Температура төмендегенде мелассаның тұтқырлығы біртіндеп өсіп, 16
0 С температурада ағу қасиетін жояды.
жүктеу/скачать 9,2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|