Бейорганикалыќ Ќосылыстардыѕ негізгі кластары
жүктеу/скачать 5,37 Mb.
|
| Есептер мен жаттығулар
Мысал 1. Балқытқыш қышқылдың HF (с(HF) = 0,01 моль/л) судағы ерітіндісіндегі барлық бөлшектердің концентрациясын анықтаңыз. Осы ерітіндідегі қышқылдың диссоциациялану дәрежесі α = 25%. Шығарылуы. Электролиттік диссоциация теңдеуін жазамыз: НF Н+ + F- Берілген НF мөлшерінің (0,01 моль/л) 25% ғана диссоцияланған болса, υ(НF) = 0,01 моль ∙ 0,25 = 0,0025 моль = 2,5 ∙ 10-3 моль. Диссоциацияланбаған НҒ молекулаларының концентрациясы [НF] = 0,01 моль - 0,0025 моль/л = 0,0075 моль/л = 7,5 ∙ 10-3 моль/л. Әрбір молекула НF диссоцияланғанда бір катион Н+ және бір анион F- түзілетіндіктен, [Н+] = 2,5∙10-3 моль/л; [F-] = 2,5∙10-3 моль/л. Мысал 2. Судағы ерітіндісінің концентрациясы 0,01 моль/л сірке қышқылының диссоциациялану дәрежесі қандай? Сірке қышқылының диссоциациялану константасы К = 1,86∙10-5. Шығарылуы. Диссоциациялану теңдеуін жазамыз: СН3СООН Н+ + СН3СОО- с – сα сα сα Алдыңғы есептегідей, диссоциацияға ұшыраған барлық бөлшектердің концентрациясын берілген концентрация (с) мен диссоциялану дәрежесі (α) арқылы есептейміз: [Н+] = [СН3СОО-] = сα [СН3СООН] = с – сα Енді диссоциация константасының теңдеуін осы шамалар арқылы жазамыз: Егер электролит әлсіз болса (α<<1), К = сα2, немесе . Осыдан
немесе 4,5%. 1. Берілген заттарды судағы ерітінділерінің (с = 0,1 моль/л) диссоцияциялану дәрежесіне байланысты 3 топқа бөліп жазыңыздар: 1) күшті электролиттер; 2)әлсіз электролиттер; 3) орташа электролиттер: KCl, CH3COOH, HNO3, NaOH, HF, NH3∙H2O, CuSO4, H2CO3, Ca(OH)2, Fe(NO3)3, H2S, H2SO4, KMnO4, H2SO3, H3PO4, K2SO3. 2. Концентрациясы (с=0,01 моль/л) азотты қышқылдың сулы ерітіндісінің электролиттік диссоциациялану дәрежесі α(HNO2) = 20%. Ерітіндідегі түзілген барлық бөлшектердің концентрациясын есептеңіз. Жауабы: [H+] = [NO2-] = 2∙10-3 моль/л; [HNO2] = 8∙10-2 моль/л. 3. Хлорсутек қышқылының 0,01 М ерітіндісінде сутек иондарының концентрациясы 0,01 моль/л-ден төмен, 0,0079 моль/л болатындығы байқалған. Бұл жағдайда қалай түсіндірер едіңіз? 4. Құмырсқа қышқылының қандай концентрациясында диссоциациялану дәрежесі сірке қышқылының с(СН3СООН)=0,02 моль/л ерітіндісінің диссоциациялану дәрежесіндей болады? Жауабы: 0,2 моль/л. 5. Фосфор қышқылының үш сатыда диссоциациялану константасының өрнегін көрсетіңіз. 6. Периодтық жүйенің бір тобында орналасқан элементтерден түзілген оттекті қышқылдардың салыстырмалы күші қалай өзгереді? Төртінші, бесінші, алтыншы топ бойынша мысалдар келтіріңіз. 7. Периодтық жүйенің бір тобының элементтерінен түзілген негіздердің күші қалай өзгереді? Бірінші және екінші топ бойынша мысалдар келтіріңіз. 8. Мына қатар бойынша HClO–HClO2–HClO3–HClO4 қышқылдық қасиеттің артуы байқалады. Осы жағдайды қалай түсіндіре аласыз? 9. Берілген қышқылдардың қайсысы күшті: H2SO4 және H2SO3; және HNO3 және HNO2? Жауаптарыңызды қышқылдардағы Н–О–Э байланыстарының полярлығына қарап тұжырымдаңыз. 10. Берілген қатар бойынша диссоциациялану түрінің өзгеруі мен гидроксидтердің күшінің өзгеруін түсіндіріп беріңіз: NaOH – Mg(OH)2 – Al(OH)3 – H2SiO3 – H3PO4 – H2SO4 – HClO4.
жүктеу/скачать 5,37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|