Бейорганикалыќ Ќосылыстардыѕ негізгі кластары



бет190/273
Дата07.01.2022
өлшемі5,37 Mb.
#19830
1   ...   186   187   188   189   190   191   192   193   ...   273
Ерігіштік көбейтіндісі.
Қайталау сұрақтары.


  1. Ерігіштік көбейтіндісі дегеніміз не?

  2. Мына заттар үшін: Ag2SO4, PbCl2, CaSO4, As2S3 ерігіштік көбейтіндісінің өрнегін жазыңыз.

  3. NiCO3 және Cu(JO3)2 тұздарының ерігіштік көбейтіндісі бірдей және ол 1,4∙10-7 тең. Қайсы тұз тезірек ериді?

  4. Қай жағдайда тұз ерітіндісі қанықпаған: 1) [A+]·[B-] > EK(AB); 2) [A+]·[B-] = EK(AB); 3) [A+]·[B-] < EK(AB)? Қай жағдайда тұнба пайда болады?


Есептер мен жаттығулар.
Мысал 1. Күміс хлориді AgCl мен күміс карбонаты Ag23 ерігіштік көбейтінділері 1,6∙10-10 және 6,2∙10-12 сәйкес (250С). Қай тұздың ерігіштігі жоғары?

Шығарылуы. Қаныққан сулы ерітінділердің иондардың молярлық концентрацияларын анықтаймыз.

AgCl = Ag+ + Cl-

с1 с1



Егер с1 моль AgCl ерітіндіге көшсе, [Ag+]=[Cl-]=c1; EK(AgCl)=[Ag+][Cl-]=c12:

Екінші тұз үшін:

Ag23 = 2Ag+ + Cl32-

2 с2



Егер с2 Ag23 ерісе, [Ag+]=2c2; [CO32-]=c2; EK(Ag23) = [Ag+]2 ∙ [CO32-] = (2c2)2∙c2 = 4c23;

c1 мен с2 салыстырсақ күміс карбонатының ерігіштігі 10 есе жоғары екендігін байқаймыз. Бірақ EK(AgCl) > EK(Ag23) болғандықтан, AgCl ерігіштігі жоғары болу керек еді. Есептеулерден ойға түйгеніміз: заттардың ерігіштігін салыстырғанда, ерітіндідегі иондардың жалпы саны бірдей ЕК бойынша болуы керек. Мысалы: EK(AgCl)=1,6∙10-10; EK(AgI)=1,0∙10-16; c(AgCl)>c(AgI); EK(Ag2CO3)=6,2∙10-12; EK(Ag2CrO4)=2,0∙10-12; c(Ag2CO3)>c(Ag2CrO4).


Мысал 2. Барий фосфатының Ва3(РО4)2 қаныққан ерітіндісінің ерігіштігін моль/л және г/л, иондардың молярлық концентрациясын есептеңіз.

Шығарылуы.

Ва3(РО4)2 3Ва2+ + 2РО43-

EK = [Ва2+]3 [РO43-]2

Егер с моль/л Ва3(РО4)2 еріді деп есептесек, [Ва2+] = 3с; [РO43-]=2с;

ЕК = (3с)3∙(2с)2 = 108 с5 = 6,3∙10-39. ЕК(Ва3(РО4)2) = 6,3∙10-39. Кестеден табамыз.



М(Ва3(РО4)2) =602 г/моль; олай болса, с = 602∙9∙10-9 = 5,42∙10-6 г/л.

Барий ионының концентрациясы 9∙10-9∙3=2,7∙10-8 моль/л, ал РО43- ионының концентрациясы 9∙10-9∙2=1,8∙10-8 моль/л.
Мысал 3. Кальций оксалатының СаС2О4 судағы ерігіштігін есептейміз. Егер с моль/л СаС2О4 еріді десек,

EK(СаС2О4) = [Са2+][C2O42-] = с2. EK(СаС2C4) = 2∙10-9 кестеден қараймыз.



Енді кальций оксалатының 0,1 М NH4C2O4 ерітіндісіндегі ерігіштігін табамыз; оны с1 деп белгілейік.



Са2+ иондарының концентрациясын с1 деп, ал С2О42- - иондарының концентрациясы (0,1+с1) деп белгілейміз. Аз еритін затта с1<<0,1 болғандықтан, с1 есепке алынбайды, олай болса [C2O42-]=0,1 моль/л.

EK(СаС2C4) = 2∙10-9 = c1∙0,1; мұндағы

Сонымен кальций оксалатының аммоний оксалаты қатысындағы ерігіштігі оның судағы ерігіштігінен есе аз.
Мысал 4. Концентрациясы 2∙10-3 моль/л болатын күміс нитратының (AgNO3) 20 мл ерітіндісі және концентрациясы 1∙10-4 моль/л болатын калий хроматының 30 мл ерітіндісі араластырылды. Тұнба шөге ме?

Шығарылуы.

2AgNO3 + K2CrO4 = Ag2CrO4↓ + 2KNO3

EK(Ag2CrO4) = 1,1∙10-12. Ерітіндісінің көлемі 20+30=50мл.





Онда [Ag+]2∙[CrO42-] = (0,8∙10-3)2∙(0,6∙10-4) = 0,38∙10-10, яғни [Ag+]2∙[CrO42-] >EK(Ag2CrO4), онда күміс хроматы тұнбаға түседі.


1. Кальций карбонатының (СаСО3) судағы ерігіштігін (моль/л) есептеңіз.

2. Мышьяк сульфидінің (As2S3) қаныққан сулы ерітіндісіндегі сутек иондарының молярлық концентрациясын есептеңіз.

3. Концентрациясы 0,02 моль/л СаCl2 ерітіндісіне бірдей көлемдегі 0,2 М H2SO4 ерітіндісін қосқанда СаSO4 тұнбасы түзіледі ме?

4. Қорғасын бромидінің (РbBr2) қаныққан ерітіндідегі молярлық концентрациясы 1,3∙10-2 моль/л (250С). Осы температурадағы тұздың ерігіштік көбейтіндісін табыңыз.

5. Массасы 5,8 PbI2 еріу үшін 10 л су жұмсалады. Осы тұздың ерігіштік көбейтіндісін табыңыз.

6. Құрамында 0,01 моль/л NaSO4 бар қаныққан ерітіндідегі барий сульфатының молярлық концентрациясын (моль/л), және тек қана ВаSO4 бар қаныққан сулы ерітіндідегі барий сульфатының молярлық концентрациясын салыстырыңыз. Неліктен тұзды ерітіндідегі ВаSO4 ерігіштігі төмендейтінін түсіндіріңіз.

7. Құрамында 0,01 моль/л NaCl бар ерітіндідегі және 0,01 моль/л СаCl2 бар ерітіндідегі AgCl молярлық концентрациясын есептеңіз. Қайсы ерітіндідегі күміс хлоридінің (AgCl) ерігіштігі жоғары? Есептеулерге жүгінбей-ақ, жауабыңызды негіздей аласыз ба?

8. рН=11 және рН=12 болған жағдайлардағы ерітіндідегі Ғе2+ иондарының концентрацияларын анықтап салыстырыңыз.

9. Күміс хлоридінің қаныққан ерітіндісіндегі Ag+ ионы бактерицидтік қасиет (с(Ag+)=10-9 г/л) көрсете алатын – алмайтындығын есептеңіз.

10. Магний иондарының концентрациясы 2∙10-3 моль/л болатын Mg(OH)2 ерітіндісінің рН салыстырыңыз.






Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   186   187   188   189   190   191   192   193   ...   273




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет