Бейсенова Айгуль Аманжановна Жумасултанова Галия Азирхановна Жумагулов Елдос Танирбергенович Муслимова Корлан Саиновна Булумбаев Олжас Рахматулаевич Искаков Ельмурат Рымбаевич Темиркулов Олжас Жангабылович
жүктеу/скачать 2,58 Mb. Pdf көрінісі
|
Лекции Әлеуметтану
| Өлшемдер
Түрлері Үкіметке қатысы бойынша - үстемдік етуші; - мәдениетке қарсы немесе контрмәдениет Ілгері дамуға қатысы бойынша - жабық; - ашық. Іс-әрекет стилі бойынша - нарықтық (тұлғаның мүддесі мемлекет қызығушылығынан жоғары болу керек); - этатистикалық (тұлғаның мүддесі мемлекет қызығушылығынан төмен болуы керек) Саяси қатысу бойынша (Г.Алмонд) - патриархалдық (әулеттің, тұлғаның, рудың құндылығы; - нақты саяси ролдің іске аспауы; - бағынушылық (пассивті, тұлғаның саяси жүйеден шет қалуы; - дәстүоге негізделу; - үкімет жақсылығынан үміт үзу; - қатысу мәдениеті (азаматтық белсенділік, билікке араласуға ұмтылу, тырысу). Саяси мәдениет қызметіне келесі факторлар жатады: - нормативтік (қоғамдағы топтарға белгілі бір саяси ойлану стандартын ұсыну); - тәрбиелік (саяси тұлғаның белгілі бір типін қалыптастыру);ананастар; - мобилизациялық (белгілі бір саяси міндеттерді шешуге азаматтарды ұйымдастыру); - интеграциялық - қоғамда орнаған заңдық нормаларын азаматтардың бойына сіңіру; - репродуктивтік – саяси үрдістің үздіксіздігін қамтамасыз ету; - идентификациялық – өз мүддесіне қалайда жетуанықтап, іске асыру; - әлеуметтену – адамдардың саясат әлеміне кірігуі; - коммуникация – үкімет субъектілерінің қарым-қатнасын іске асыру. Жалпы саяси мәдениеттің негізгі қызметтері: 1. Танымдық қызметі; 2. Реттеушілік қызметі; 3. Тәрбиелік қызметі; 4. Біріктірушілік қызметі; 5. Қорғау қызметі. Саяси мәдениеттің құрылымдық элементіне саяси құндылықтар жатады. Адамдардың қоғам, мемлекет, еңбек ұжыдарының істеріне, саяси процесстеге қатынасуға деген қалыптасқан талаптарын, іштегі қабылдаулары мен сенімдерім саяси құндылықтар ретінде қарауға болады. Саяси құндылықтарға қоғамдық жүйеге бағытталған негізгі нанымдар, мақсаттар, бағдарлар, символдар жатады. Саяси мәдениет белгілі бір дәреженің шеңберінде қоғам мүшелœерісолтұстағыбасқарутүрлерінзаңдептанитын, өздерінің саяси қабілетін сезінетін, жүргізіліп отырған саясаттан келісетіндігін білдіреді. Саяси мәдениетте саяси дәстүрлер мен әдет-ғұрыптың да манызы зор. Саяси дәстүрлер мен мінез-құлқындағы үлгілерді берудің әдісі болып саналады. Саяси мәдениеттің ерекше белгісіне саяси рәміздер жатады. Саяси мәдениетке жалпы саяси жүйенің және оның институтаралық қызмет етеуі кіреді. Ол мемлекеттің партиялардың т. б. сайлауды қалай ұйымдастырып, саяси шешімдердің, саяси - әлеуметтік шиеленістерді ұғыну және зерттеудің мәдениеттілігін қамтиді. Саясимәдениеттіңнегізгіқұрылымыосындай. Енді оны қалыптастыратын қоғамдық қүштерге тоқталайық. Саяси мәдениетті қалыптастурда ең бірінші мемлекет қатысады. Ол бұл міндетін заң шығару, атқару және сот органрдары арқылы атқарады. Саяси мәдениетті қалыптастыруға қоғамдық ұйымдар, әсіресе партиялар қатысады. Саяси мәдениетті қалыптастыруға діни ұйымдар да кіреді. Саяси мәдениетті қалыптастыруда елеулі роль атқаратын көпшілік ақпарат құралдары: баспасөз, радио, теледидар. жүктеу/скачать 2,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|