Бектилла Лаура Гауһарбек Ақсұңқар


Неотомизм – Томизмнің дамуының қазіргі кезеңі – Фома Аквинскийдің ілімі



бет7/8
Дата14.10.2023
өлшемі1,41 Mb.
#114234
1   2   3   4   5   6   7   8
Неотомизм – Томизмнің дамуының қазіргі кезеңі – Фома Аквинскийдің ілімі.
1879 жылдан бастап ол Ватиканнан ресми мойындалды (Папа Лев XIII энциклопедиясы). Ең атақты өкілдері: Гилсон, Маритен, Сертиланж (Франция), В.Бруттер, А.Демф, И.Лоц, М.Грабман (Германия). Д.Мерсье, А.Дондейн, Л.Де Раймеккер, Ф.Ван Спинберген (Бельгия) В.Рентед, Ф.Ольгиати, К.Фабро (Италия).Неотомизм материализмге де, субъективті идеализмге де күрт қарсы тұрады.
Ол универсализмді, сенім мен парасаттың, алыпсатарлық пен эмпиризмнің, ойшылдық пен практикалықлықтың, индивидуализм мен келісімнің тұтас синтезінде бірігуді талап етеді. Бұл бірігу философия үшін құдайлық аянның даусыздығы мен әмбебаптығына байланысты догматикалық негізде жүзеге асырылады. Философияның негізгі міндеті теологияның ақиқаттарын ұтымды ашу мен негіздеуден көрінеді. Осыған сәйкес дүниені Құдай жаратқандай етіп көрсетеді. Неотомизмдегі тұлға мызғымас және өздігінен белсенді рухани субстанция ретінде түсіндіріледі. Тұлғаның атрибуттары – еркіндік, өзін-өзі тану, рухани әрекетте көріну қабілеті, шығармашылық мүмкіндіктер – тек Құдайға қатысты өз құндылығын растайды
Персонализм (латын тілінен Persona – тұлға) – жеке адамды бастапқы шығармашылық шындық және ең жоғарғы рухани құндылық ретінде, ал бүкіл әлемді жоғарғы тұлға – Құдайдың шығармашылық қызметінің көрінісі ретінде танитын қазіргі философиядағы теистік бағыт. Өкілдері: Н.А. Бердяев, Л.Шестов, Б.Бон, В.Хо-кинг, Э.Брайтман, Р.Т.Флюэллинг, П.Ландсберг, М.Недони-сель, П.Рикюр, Э.Мунье, Дж.Лакруа. Дүниетаным плюрализмге негізделген - болмыстың, сананың, ерік-жігердің, тұлғалардың көптігін тану. Тұлға болмыстың негізгі көрінісі ретінде қарастырылады, онда ерікті әрекет пен белсенділік болмыстың үздіксіздігімен ұштасып жатады. Тұлғаның қайнар көздері әлі де бір бастау – Құдайдан бастау алады. Э.Мунье тұлға туралы христиандық ілімді адамзат өміріндегі революциялық төңкерістің негізі деп санайды, ол жаратуға мүмкіндік береді.
Э.Мунье Христиандық тұлға туралы ілімді адамзат өміріндегі революциялық революцияның негізі деп есептейді, ол христиан қауымы сияқты «жеке адамдар қоғамын» құруға мүмкіндік береді. Тұлға, персонализмге сәйкес, шындықпен дұшпандық қарым-қатынаста болғандықтан, жеке адамның өмірі қоршаған ортамен байланысын үзуден басталады; ол өз-өзіне тартылып,


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет