Бүгінгі таңда қоғам мүддесіне лайықты, жан-жақты жетілген
Әлеуметтік қарым-қатынасын зерттеу әдісі
жүктеу/скачать 1,4 Mb. Pdf көрінісі
|
| Әлеуметтік қарым-қатынасын зерттеу әдісі. Бұл әдіс балалар
арасында қалыптасқан өзара қарым-қатынасты, құрдастар тобындағы әр баланың орнын зерттеген кезде қолданылады. Мектеп оқушыларын зерттегенде, әдетте оларға: «Сенің туристік жорыққа кіммен бірге барғың келеді?»; «Сенің кіммен бір шатырда тұрғың келеді?»; «Сен туған күніңе кімді шақырар едің?»; «Сен кіммен бір партада отырғың келеді?»; және т.б. сұрақтары бар анкета таратады. Мектеп жасына дейінгі балаларға мұндай сұрақтар беру дұрыс болмайды. Әдетте олардың өзара қарым-қатынасын «іс-әрекетті іріктеудің» көмегімен айқындайды. Бала бақша және мектептегі сыныптарда балалар арасындағы қарым-қатынасты социометриялық әдіс арқылы анықтайды. Интеллектуалды дамуы түрлі әдістер арқылы зерттеледі, ал ең бастысы - ол тесттер стандартталған болуы керек. Балалар ісінің қорытындысына талдау жасау өзінше зерттеу әдісі болып саналады. Баланың іс-қорытындысына, мысалы, қыздардың тіккен кестелеріне, ұлдардың жасаған мүліктеріне, т.б. негізделеді. Балалардың осы іс- қорытындыларына қарап, оның сол кездегі психикалық ерекшелігін дәл байқауға болады. Сыйлық бөлу ерекше таблицаны – социограмманы жасауға негіз болады. Бұл кестеден қай бала топ ішінде беделдірек екені (сыйлықтың көбірек берілуіне қарап) кімнің қадірі төмендігі, ал қайсысының құрдастары арасында беделі жоғарылығы немесе жоқтығы көрінеді. Социограмма, сондай-ақ таңдаудың өзара байланыстылығын көрсетеді және балалар арасындағы достық туралы немесе осындай қатынасқа деген ұмтылыс жайлы болжам жасауға мүмкіндік береді. Ақыл-ой дамуы саласында социограмма, тесттер сияқты, балалар арасындағы қарым- қатынастың сыртқы көрінісін ғана береді. Пайда болған үйірсектік пен ұнатпаушылықтың себептері зерттеудің басқа әдістерінің көмегімен анықталады. |