Бүгінгі таңда қоғам мүддесіне лайықты, жан-жақты жетілген


Алынған нәтижелердi сараптау әдісі



Pdf көрінісі
бет16/131
Дата22.03.2023
өлшемі1,4 Mb.
#75714
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   131
Байланысты:
Дүйсенова, Ж.Қ., Нығметова, Қ.Н. Балалар психологиясы (2)

Алынған нәтижелердi сараптау әдісі.
Жинақталған материал белгiлi бiр өнiм құрайды, бұл өнiм өндеуден 
өтуi керек. Тек содан кейiн қандайда бiр заңдылықтар мен байланыстар 
пайда болады, оның зерттеуi зерттеу жұмыстың негiзгi мiндетi болып 
табылады.
Жинақталған материалдарды сараптау негiзгi 5 сатыдан тұрады:
Әр деректердiң талдауы: баланың жауаптары, оның әрекетi, пiкiрi, 
салынған суреттерi, жазба жұмыстары және т.б.
Бiрiншi талдаудың мақсаты зерттеу мiндетiне сай бала 
психикасының ерекшелiктерiн анықтау.
Бiрiншi талдауда зерттеушi баланың қателiктерiне көңiл аударады. 
Алғашқы талдау алғашқы синтезге айналады. Қойылған талаптар 
мен баланың қателiктерi бiр-бiрiнен салыстырылып, жағдайлармен 
сәйкестендiру. Әр түрлi деректердi салыстыра отырып, зерттеушi 
қайталанып отырған қателiктердiң ерекшелiктерiне айрықша көңiл 
бөледi. 
Екiншi синтез алынған нәтижелерi бiр-бiрiмен салыстырылып 
алынады. Синтез барлық жағдайларды ескере отырып жасаланады. 
Сонымен, алынған нәтижелердi сараптау бұл анализ бен синтез.
Психологиялық зерттеуді ұйымдастыру әр түрлі болуы мүмкін.
Кесінді әдісі арқылы көбінесе дамудың белгілі бір аспектісін 
зерттейді. Мысалы, интеллектуалды даму деңгейін. Нәтижесінде осы 
топқа тән мәлімет алады. Бірнеше кесінді жасағанда салыстырмалы 
әдіс қолданылады: топтар бойынша мәліметтерді салыстырады. Мұнда 
әр жастағы балалардың 6, 10, 15, 18 жас психикасын зерттеп, әр жас 
туралы табылған мағлұматтарды салыстырады. Зерттеудің екінші жолы 
генетикалық жол. Мұнда баланың бір қасиетін алады да, соны ұзақ 
уақыт бір немесе екі одан да көп жыл уақыт зерттейді.
Лонгитюдті әдіс «ұзақ уақытты зерттеу» деп аталады. Бір баланың 
дамуы ұзақ уақыт бойынша зерттеу. Зерттеуші зерттеу міндетін және 
оны шешудің негізгі жолдарын белгілеп отырып, өзінің жұмысында 
бірнеше қадам жасайды. 
Соңғысына проективті әдістер жатады. Олар проекция 
принципіне негізделген, өзінің қажеттіліктерін, қатынастарын, 
қасиеттерін басқа адамдарға көшіру.
Психологиялық-педагогикалық зерттеулерде мәліметтерді алудың 
ерекше бір тәсілі – егіздер әдісі деп аталатын әдіс. Зерттеуші психика 
қалыптасуының нақ сол сәттегі психологиялық ерекшеліктерін білуге 
тырысқан кезде бала психикасының дамуын көлденең кесу әдісімен 
зерттейді.


31
Кейде психологгар бір сыналушының өзін, оның психологиясындағы 
елеулі өзгерістерді жүйелі тіркей отырып, ұзақ уақыт (кейде бірнеше 
жылдар бойы) зерттейді. Мұны бойлай зерттеу әдісі дейді.
Өмірбаянын зерттеу әдісі – балалар психологиясының зерттеу 
әдістерінің бірі.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   131




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет