Фасонды беттерді жоңғылау технологиясы

Жалпы ережелер. Жоңғыш білдектерде фасондық беттерді өңдеу әр тірлі тәсілдермен іске асыруға болады. Соның ішінде ең қарапайым тәсілі фасондық беттерді фасонды жоңғымен жоңғылау болып табылады.( бір жоңғымен (сур.4.29) немесе жоңғы жинағымен (сур.4.30))

Баспақ пішіндер мен қалыптардың фасондық беттерін жоңғылау ерекшеліктері. Фасондық беттерді өңдеу барысында бөлшектердің қалыптарымен баспақ пішіндеріне ерекше назар аударылады, олардың пішіндері доға, доңғалақ түзу сызығымен күрделі болып келеді. Осыған мысал ретіде беттерді өңдеуде бөлінетін бастиегі бар айлабұйымды қолдану және пуансон пішінін бақылап отыру. (сур.4.31, а). Көлбеу беттердің өзара орналасуын және цилиндрлік пуансонды екі роликтің көмегімен тексеру жүзеге асырылады. Бақылау өлшемі келесі түрде анықталады:

M=d + О₁О₂

Мұнда d — бақылау шығыршықтардың диаметрі; О₁ 0₂ — шығыршықтарың орта арасындағы қашықтық.

Жоңғылаудың бақылау нәтижелерін алу үшін формулалардың қолдану мысалын қарастырамыз.

Мысалы, Пуансон пішінінің орындалу дұрыстығын тексеру қажет, егер мына әндер белгілі болсаR = 26 мм; L_x = 30 мм; L₂ = 10 мм; Н₁ = 16 мм; H₂= 20 мм; φ= 15°; d = 20 мм.

DE=0,5*20*1,3 = 13,03 мм; CD = 30 - 0,2679 = 8,038 мм;

0₂К = 0,5*20 + 0,5*16 + 0,5*20 + 13,03 + 8,038 = 49,068 мм;

ОВ = (26 + 0,5 • 20)² - (0,5 • 16 + 0,5 • 20)² = 31,17 мм;

О₁O₂ = (51,17)² + (49,068)² = 70,89 мм; М = 20 + 70,89 = 90,89 мм.

Пуансонның пішінін жоңғылау операциясы келесі түрде іске асады. Вертикаль – жоңғылау білдектің үстеліне 2 синустық қысқыштың астыңғы тақтасын 1 бұрандалармен J орнатып бекітеді, оған жоңғыланған ары қарай өңдеуге жіберілетін әдібі бар пуансон дайындамасын орнатады. Содеан білдектің тік бастиегінің айналдырығына жоңғыны орнатады 6.

Сур.5.29. Фасондық беттерді фасондық сур.5.30. Фасонды бетті

жоңғымен жоңғылау жоңғылар жинағымен

жоңғылау

Сур. 4.31. Күрделі пішіді пуансонды өңдеу.

4.33 – сурет. Дөңес және ойыс беттерді алуға арналған үлкен дайындамаларды жоңғылау әдістері:

а,б – дөңес беттерді жоңғылау; 1 – бұрылмалы үстел; 2 – бұрыштық; 3 – бұрандамалар;4 – пуансон дайындамасы; 5 – қысқыш; 6 – шеткі жоңғы; 7 – айналдырық; в, г – ойыс беттерді жоңғылау; 1 – үстел; 2 – бұрыштық; 3 – бұрандамалар;4 – шеткі жоңғы; 5 – айналдырық; 6 – құрал – жабдықты бастиек; 7 – дайындама; 8 – бұрандамалар; 9 -бұрыштық

Көшірме – жоңғылап өңдеу технологтясының ерекшеліктері.

Бірқалыпты жүрісті көлемді бұйымдарды дайындау үшін көшірме – жоңғылау білдектерін қолданады. Олар атқарушы органдары бар (сүңгіш,көшірмелі сусақ,көшірмелі шығыршық, фотоэлемент) көшірмелі кұрылғы арқылы байланысқан тапсырушы құрылғыға ие, (көшірме, үлгі, эталонды бөлшек, сызба, нобай т.б).

Атқарушы орган кесуші құрал берілген бұйым пішінімен жүруі үшін көшірме құралдың жүрісін қайталайды.

Көшірме – жоңғыш білдектердің екі жұмыс сұлбасы бар: қадағалау жүйесімен және қадағалау жүйесіз. Бірінші сұлба келісімі бойынша жұмыс кезінде сүңгіш жағдайын (көшірме саусақ) тапсырушы және атқарушы құрылғылар арасындағы қатты байланыспен іске асырады. Екінші сұлба командаларды орындау жүйесіндегі қадағалау механизміне ие. Тапсырушы құрылғыда қадағалаушы механизіміне келетін басқарушы дабылдар пайда болады. Ол берілген бағдарламаны орындағанымен салыстырады және олардың ауытқуы кезінде кесуші құрал траекториясын түзету үшін атқарушы құрылғыға дабыл береді.