2 Көру өткірлігін анықтау
Жұмыс барысы:
Көру өткірлігін анықтау үшін 12 бағанға орналасқан әріпті белгілі Сивцев – Головин стандартты кестесін қолданады. Әр бағанға әріп мөлшері жоғарыдан төмен қарай. Әр бағанның бүйірінде арақашықтықты белгілейтін сан болады, бұдан берілген 1 көру бұрышынан әріпті қалыпты көз анықтайды. Кестені жарық қабырғаға іледі немесе қосымша электрлік лампамен жарықтандырады. Зерттелушіні кестеден 5м қашықтықта орындыққа отыруын және арнайы қалқамен көзін жабуын сұрайды. Тәжірибеші сілтеуішпен зерттелушіге әріптерді көрсетіп, оларды атауын сұрайды. Анықтауды бағанның жоғарғысынан төменге қарай түсіре отырып, ең төменгі бағанды көрсетеді. 2 – 3 секунд ішінде зерттелуші барлық әріптерді дұрыс айтады және анық көреді. Содан соң көру өткірлігін мына формула бойынша есептейді: V=d/D, мұнда V – көру өткірлігі, d – зерттелушінің кестеден арақашықтығы, D – қалыпты көздің көру арақашықтығы. Содан соң екінші көздің көру өткірлігін анықтайды.
БИЛЕТ №13
1 Рефлекторлық доға. Рефлекторлық теорияның принциптері (детерминизм, анализ және синтез, құрылымы мен функционалдық бірлігі). Нервизм теориясы (С.П. Боткин, И. П. Павлов)
Рефлекторлық доға (рефлекторная дуга); (лат. reflexus — шағылысу) — сыртқы және ішкі әсер етуші факторларға организмнің жауап беру реакциясы кезінде пайда болған жүйке толқынының жүретін жолы. Рефлекторлық доғаны кем дегенде сезімтал, байланыстырғыш (аралық), қозғалтқыш нейроциттер тізбегі құрайды. Рефлекторлық доға қабылдағыш аппараттан (рецептордан), орталыққа тепкіш (афферентті) жолдан, орталықтан (жүйке жүйесіндегі орталықтар нейроциттерден тұрады), орталықтан тепкіш (эфферентті) жолдан, жауап беру мүшесі (эффектор) бөлімдерінен құралады. Қарапайым рефлекторлық доға жұлын арқылы тұйықталады, ал күрделі рефлекторлық доға жұлын және мидың қатысуымен іске асады. Рефлекторлық доғаның құрылысының бес бөлімнен тұрады.
Бірінші - ақпаратты қабылдайды рецепторлардың. Ол екі дене бетінің (тері, шырышты) орналасқан, сондай-ақ оның тереңдігі (торының, сіңір, бұлшық) болуы мүмкін. Морфологиялық рецепторлық жасушалар нейронның немесе кластер ұзақ процесс сияқты көрінуі мүмкін.
Екінші сегмент - сезімтал жүйке талшығы, ұрысқа бойынша қоздыруды тасымалдайды. Осы нейрондардың органдары жұлын учаскелерінде, орталық жүйке жүйесінің (ОЖЖ) тыс орналасқан. Олардың функциясы теміржол жолдарында көрсеткі ұқсас. Яғни нейрондар орталық жүйке жүйесінің әр түрлі деңгейде оларға келіп ақпаратты, таратуға, болып табылады. Үшінші сегмент - мотор талшықтарының сезімтал ғарыш қосқыш. Ең үшін бұл Жұлынның рефлекстер болып табылады, бірақ күрделі доғаның кейбір осындай қорғаныс, алдын ала, азық-түлік рефлекстер ретінде, ми арқылы тікелей өтеді. Төртінші бөлімі жеткізеді автомобиль талшықты ұсынылған жүйке импульстарын Жұлынның мотор нейрондық немесе эффектора үшін. Өткен, бесінші бөлімше - қызметін рефлекс орган. Мұндай оқушысы, жүрек, жынысына, немесе сілекей безінің ретінде әдетте бұлшық немесе безінің.
Нервизм-тірі организмнің (жануар мен адамның) жүйке жүйесінің физиологиялық функциялары мен процестерін реттеудегі басым маңызы туралы идея. Нервизм теориясын К.Бернард, и. М. Сеченов, С. П. Боткин дамытты және оны іс жүзінде и. п. Павлов зерттеді, ол 1883 жылы "нервизм" ұғымын ғылыми айналымға енгізіп, оны жоғары жүйке қызметі туралы ілімде дамытты. Кеңес Одағында н. е.Введенский, А. А. Ухтомский, Л. А. Орбели нервизм тұжырымдамасын жасады, бұл КСРО-да физиологияның дамуына айтарлықтай әсер етті. Алайда, жүйкені қайта бағалау бірқатар физиологтардың тірі ағзаның басқа реттеуші жүйелерінің рөлін бағаламауына әкелді, бұл кейіннен түзетілді және қазіргі уақытта физиологиялық функциялар мен процестер жүйке жүйесі мен гуморальды-гормоналды факторлардың өзара әрекеттесуі арқылы реттеледі деп саналады
Достарыңызбен бөлісу: |