Дене тәрбиесі сабағында жаңа инновациялық технологиялардың

125 
қабілетін ең төменгі жеңіл тапсырмаларды орындаудан бастайды да, оларды 
міндетті түрде толық орындап болғаннан кейін ғана, келесі күрделі деңгейдегі 
жаттығуларды орындауға көшіп отырады. Бүл окушылар арасындағы 
бәсекелестікті және әр оқушының өз қабілетіне, қызметіне сәйкес жоғары 
деңгейге 
көтерілуіне 
толық жағдай жасалады. Жаңаша әдістерді 
сабақтарда үнемі қолданысқа енгізуде теория мен практиканың үштасуына мән 
бергенде ғана жүмыстың мазмүндылыгы көріне алады. Осы бағыттарда сын 
түрғысынан ойлау және деңгейлеп оқыту технологияларының тиімді әдістерін 
дене шынықтыру пәнінде қолдануды үсынамын. Алдымен «Дене шынықтыру 
пәні не береді?» -деген сүраққа:» Қимыл козғалысты береді. Машықтандыру. 
Дене мәдениетін қалыптастыру. Денені шыныктыру, тәрбиелеу. Жалпы дамыту 
жаттығуларын меңгертеді. Мемлекеттік стандарттық бағдарламаны жоспарлай 
білуді, нормативтік тест жаттығуларды игертуді береді. 
Дене тәрбиесі сабағында сын түрғысынан ойлау технологиясын тиімді 
пайдалану. Осы технологияның шығармашылық бөлігін басшылыққа ала отырып, 
ой толғау жасауға болады. (мыс: дене шыныктыру сабағында сабакты ойын 
түрінде үйымдастыру керек) осы арқылы, оқушылардың бейімділігін арттыруға 
болады. 
Күтілетін нәтиже - дене тәрбиесі пәніне деген қызығушылықтары артады. 
Оқушы шығармашылығы, өзін-өзі басқаруы, кұрметі, әстетикалық талғамы 
артады. Дене шынықтыру сабағында 5-6 сыныптарға сергіту сәтін алуға болады. 
Өз тәжірибемде 5-сыныптарға өткізген «Әстафеталық жарыстар» атты сабағымда, 
алдымен окушыларға ой толғау жасау мақсатында казақтың үлттық ойын 
түрлеріне тоқталуды, үлттық ойындар туралы өз түсініктерін сүрай отырып, сабақ 
барысы кезінде орындатуды жоспарладым. Міне, осы арқылы оқушылар сабақтың 
жарыс түрінде топтық ойын әдісінде болатына көз жеткізеді. Сабақты қызықты 
өткізу үшін мультимедиалык проектор арқылы қазақтың үлттық ойындарының 
тарихын таныстырып өтіп, жасырылған сүрақтарды табуға машықтандыру, әр 
топқа белгіленген үпай сандарына қарай бағалап отырдым. Кейін сабақ барысын: 
«Кім шапшаң?» бөлімі деп алып, бүл бөлімінде оқушылар белгіленген жерге дейін 
әстафеталык таяқшамен жүгіріп барып, белгілі жеріне жеткен кезде, тақтаға 
жазылып берілген есептерді шапшаң орындап шығып кейін қайтып келулері 
керек. Оқушылардың бүл бөлімде сабаққа деген қызығушылығының артуымен 
бірге, машықтанады, логикалық ойлау қабілеттері артады, қимыл-козғалыс 
әрекеті дамиды. Тәңертеңгілік бой жазу және сергіту жаттыгулары мен бірге 
мектебімізде үлттық өнеріміз «Қара жорға» биін жаңғырту үстіндеміз. Сондай-ақ 
«Спорт әлеміне саяхат» тақырыбында мультимедиалык проектор арқылы 
оқушылармен интелектуалдық ойын сабағын өткізіп оқушылардың спортқа деген 
қызығушылығын арттырдық. 
Ұлттық теле арнада салауатты өмір салтын насихаттау мақсатында өтіп 
жатқан жаңашыл әдістегі бағдарламалардың желісінде «Намыс дода», «Толағай» 
«Асық ату» атты спорттық, үлттық ойындар сайысын сынып аралық топтық 
сайыс түрінде өткіздім. Әр тоқсан сайын қала қазақ мектептері арасында үлттық 
және спорттық ойындардан жарыстар өткізіліп , әсіресе «Асық ату» ойыны 
оқушылардың арасында қызығушылығын арттырды. Себебі дене тәрбиесімен 

126 
айналысатын адам өзін әрқашан сергек сезінеді.Ал сергек адамның өмірге 
көзқарасы ерекше. Спорт қайратты қажет етіп, өмірге қүштарлықты арттырады. 
Жоғарыда аталған үлттық спорттық ойындардың өтілу нәтижесінде оқушының: 
- Салт-дәстүрді құрметтеуі; 
- ¥йымшылдығы,ізденімпаздығы; 
- Намысқойлығы; 
- Жүйке 
жүйесінің 
шынығуы;
-Ойлау қабілетінің дамуы; 
- Білім алуға кұштарлығы; 
Ал деңгейлеп саралап оқыту технологиясын қолдаңуда. 
Бүдан қандай нәтижелерге қол жеткізуге болады? Сабақ барысында: 
Алдымен оқушының «Не?» деген сүрағына: Сабақта шынайылық, оқыту бар 
екенін көрсету. 
Оқушының «Қашан?» деген сүрағына: Сабақтан кейін болатын жағдайды 
толық анықтатуға көз жеткізу қажет. 
Оқушының «Қайда?» деген сүрагына: Оқушының және үстаз арасындағы 
серіктесін анықтап, нәтижеге қол жеткізу қажет. 
Өзімнің 6-сыныптарға өткізген «Акробатикалық жаттығулар» атты 
сабағымда алдымен оқушыларға өткен тақырыптарға байланысты сүрақтар бере 
отырып, бүгінгі жаңа сабақтың қандай тақырыпта өткелі түрғанын ашып алдым. 
Сабақ барысында оқушыларға жеңілдетілген логикалық сүрақтар беріп, кейін 
күрделі сүрақтарды тапсырма ретінде бердім. Сүрақтарға байланысты жауабын 
тапқан оқушы, сол жерде практикалық түрде орындап көрсетеді. Сабақ кезінде 
оқушының ішкі позициялық көз қарасы мен бағыты айқын көрініс бере алады. 
Сонда ғана сабақ нәтижелі болып, білім сапасы артады. Осы бағыттарда әрбір 
мүғалімнің окытуға, үйретуге өз түғырнамасы болуы қажет. 
Олар мыналар: 
- Әр оқушының білім деңгейін, қабілетін, мүмкіншілігін түсіну; 
- Окушының бойындағы жетістіктері мен кемшіліктерін қабылдау; 
- Окушыларға қиындықтарды жеңуге, кемшіліктерден арылуға көмектесу; 
Осылай ойын әлементтерін, әдістерін деңгейлеп орындату арқылы оқушылардың 
тапсырмаларды орындауда жинаған үпайларын «даму мониторинг!» кестесіне 
белгілей отырып, оқушы біліміне талдау жасап отыру қажет. Өтілетін 
тақырыптарға байланысты қызықты сергіту ойындарын ойнатудың да сабақ 
барысының сапасын арттыруға ықпалы көп. Атап айтсам: «Кім шапшаң?», 
«Көңілді ойындар!», «Мен чемпион!», «Санамақ» сбнымен қатар қозғалмалы 
ойындар және үлттық ойындарды сабақта түрлендіріп өткізуге машықтандыру. 
Дене шынықтыру пәнінде жаңа инновациялық технологияларды қолданудың 
орны орасаң болары хақ. Оқушылардың пәнге деген қызыгушылығын арттырып, 
білім сапасын көтеруге сыныптан тыс спорттық шаралардың да маңызы зор. 
Соның ішінде қазақтың үлттық ойындары мен қозғалмалы ойындарын, әр түрлі 
жарыстарын, тогызқүмалақ, арқан тартыс, асық ату, аударыспақ сынды ойын 
түрлерін өткізіп отыру керек. Осындай жүмыстарды жүргізу нәтижесінде 
оқушылардың белсенділігі артып, спортқа деген бейімділігі қалыптасады. 

127 
Окушылардың танымдық қабілеттерін артырып, салауатты өмір сүру, адам 
денсаулығы осы спортқа байланысты екендігін түсінеді. Нәтижесінде 
оқушылардың білім сапасы артып, оқу тоқсандарында жогары сапаға қол 
жеткізуге болады. ІІІ.Қорытынды 
Жаңа идеяларды қолдана отырып, орындалатын жүмыс 
бағытым; 
/ .
Оқушымен 
царым-ңатынасты 
цалыптастыру. 
2. Окушының логикалъщ ойлау цабілетін дамыту. 
3. Әр оқушының әрекетін, ұлттьщ болмысын пайдалануга жұмыстану. 
4. Оңушының үлттьщ моралының орындалуын цамтамасыз ету. 
5. Оқушының санасын, сенімін, көзцарасын,білімін арттыру. 
6. Оқушының парасатын, ойлауын цалыптастыра отырып машықтандыру. 

жүктеу/скачать 2,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: